واضح آرشیو وب فارسی:فارس: موسی حقانی:قیام گوهرشاد قیامی برای صیانت از باورهای دینی و سبک زندگی ایرانی اسلامی بود

معاون پژوهشی موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران بابیان اینکه قیام گوهرشاد قیامی برای صیانت از باورهای دینی و سبک زندگی ایرانی اسلامی بود که از سوی مردم صورت گرفت، نظریه دیکتاتوری منور را زمینهساز به قدرت رسیدن رضاخان توصیف کرد.
به گزارش خبرگزاری فارس از مشهد، موسی حقانی ظهر امروز در همایش ملی قیام گوهرشاد درباره زمینههایی که کودتای رضاخانی را به وجود آورد، گفت: رضاخان یک فرد عامی نظامی خشن بود که در رأس کودتا قرار گرفت و افرادی که او را ازنظر فرهنگی اداره میکردند روشنفکران دوره قبل از مشروطه و مشروطه بودند که نباید نادیده گرفته شوند. وی بابیان اینکه نظریه دیکتاتوری منور رضاخان را به قدرت رساند، افزود: این نظریه سبب شد رضاخان پس از رسیدن به قدرت دست به یک ساختارشکنی گسترده در ایران بزند. معاون پژوهشی موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران با تأکید بر اینکه باید میان کشف حجاب و منع حجاب تفکیک قائل شد، گفت: قبل از کودتای 1299 برخی افراد از جمله طرفداران فرقه ضاله بابیه هرچه داشتند در کشف حجاب بکار بستند؛ بهطوریکه طومارهایی توسط مؤمنین در اعتراض به حضور بانوان بیحجاب در معابر و فروش مسکرات در ایران نگاشته شده است. حقانی بابیان اینکه رضاخان قبل از رسیدن به سلطنت و در دوران نخستوزیری و سردار سپه نامههایی از حامیان خارجی مبنی بر ترویج منع حجاب دریافت میکرد، افزود: رضاخان با کشف حجاب مخالف نبود و حتی بخشنامه کرده بود که اگر افرادی مزاحم بانوان بیحجاب شدند با آن افراد برخورد کنید، اما نسبت به منع حجاب کمی ترسید. وی با اشاره به اینکه در 1303 شمسی، یازده سال قبل از منع حجاب انواع و اقسام اهانتها به بانوان بیحجاب صورت میگرفت، گفت: چهرههای شاخص این جریان وابستگان به خانوادههای فرق ضاله و البته از غیر آنها هم بودند. معاون پژوهشی موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران افزود: این افراد البته آشکارا تبلیغ نمیکردند و در قالب دفاع از بانوان و رشد بانوان سخن میگفتند، اما معلوم بود ساختارشکنی آغاز شده است. حقانی با بیان اینکه حرف دیکتاتوری منور این است که برای رسیدن به اهدافمان باید از زور و مشت آهنین استفاده کرد، گفت: جریان منورالفکری از 1297 برای تغییر باورهای دینی تلاش میکرد و این مبنایی شد برای اینکه زمینه کودتا و روی کار آمدن یک فرد نظامی صورت بگیرد. وی بابیان اینکه این مواجهه هنوز در کشور ما وجود دارد، تصریح کرد: در ایران آن روز چند جریان حامی مدرنیزاسیون وجود داشت، یک جریان درصدد از بین بردن ساختارهای فرهنگی نبودند افرادی نظیر امیرکبیر و عباس میرزا که برای جبران عقبافتادگیها به سمت روشهای غربی رفتند و نمیخواستند غربگرایی را در ایران حاکم کنند. این محقق و پژوهشگر تاریخ معاصر ایران عده دیگر را طرفداران غربی شدن ایران برشمرد که وابسته بودند و نفی فرهنگ ملی و اسلامی را در دستور کار داشتند و غربگرایی را ترویج میکردند. حقانی بابیان اینکه غربگرایی، باستانگرایی و اسلامستیزی سه رکن سیاستهای فرهنگی رضاشاه به حمایت از این گروه بود، افزود: دسته سوم افرادی بودند که هم از نظر فرهنگی و اجتماعی دنبال ساختارشکنی بودند و هم فرهنگ غربی را ترویج میکردند. وی تصریح کرد: از این گروه سوم عدهای در مواجهه با اسلام قائل به عدم اساس اسلام بودند مثل آخوندزاده و عدهای دنبال مسخ اسلام بودند و در قالب پروتستانیسم اسلامی که آخوندزاده بخش الحادی آن را هدایت میکند، و عده دیگری هم بخش غیر الحادی آن را دنبال میکردند که هنوز هم جریان دارد. معاون پژوهشی موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران به اسناد تاریخی جریان دوم مدرنیزاسیون وابسته اشاره کرد و گفت: این عده کودتای 1299 را در دست گرفتند و آنچه رخ داد مدرنیزاسیون وابسته ناقص بود؛ ولی آنچه عملاً در ایران حاکم شد، این تفکر بود که باید صورت ایرانیها را تغییر داد. حقانی تأکید کرد: رضاخان معتقد بود باید غربی و متجدد شویم و مخبر السلطنه هدایت هم در کتاب خاطرات و خطرات این نکته را ذکر کرده است. وی به اعمال تغییرات از سال 1300 که با تغییر صورت از مسائل ابتدایی نظیر تغییر لباس و کلاه و کشف حجاب آغاز شد و در 1314 به منع حجاب رسید، اشاره کرد و گفت: در آن شرایط غیر از جریان دینی که نقد اساسی به این ماجرا داشت بقیه جریانات نقد اساسی نداشتند؛ چراکه نقد باید اساس تفکری را که میخواهد سبک زندگی ایرانی اسلامی را با شعار باستانگرایی از اسلام دور کند و به فرهنگ غربی نزدیک کند، به چالش بکشد. معاون پژوهشی موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، انقلاب اسلامی را توقفی برای کم کردن سرعت این جریان برشمرد و تصریح کرد: متأسفانه بهواسطه سیاستهای ضدفرهنگی برخی از دولتها این دستاورد انقلاب هم خیلی پایدار نیست. حقانی به تشبه به کفار بهمنزله تغییر سبک زندگی و ذائقه اشاره کرد و گفت: پرهیزی که منابع دینی میدهند از باب مخالفت با پیشرفت نیست، بلکه درک کردهاند که تشبه به یک قوم سبب میشود مثل آن قوم شویم. وی قیام گوهرشاد را قیامی برای صیانت از باورهای دینی و سبک زندگی ایرانی اسلامی توصیف کرد که از سوی مردم صورت گرفت. انتهای پیام/3268/ب40
95/04/21 :: 14:23
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 170]