محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1831521002
سعید دهدشتی اردکانی گزارش چیلکات سندی بر مسئولیت بین المللی ائتلاف آزاد سازی عراق در سال 2003
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: سعید دهدشتی اردکانیگزارش چیلکات سندی بر مسئولیت بین المللی ائتلاف آزاد سازی عراق در سال 2003
پس از ارائه و انتشار گزارش چیلکات در موضوع مشارکت بریتانیا در جنگ 2003 عراق, آمریکایی ها اعلام نمودند که توجهی به گزارش مذکور ندارند و آن را قابل بررسی نمی دانند.
مقدمه: در 6 جولای 2016 گزارشی از سوی سر جان چیلکات( در سال 2009 از سوی گوردون براون(نخست وزیر وقت انگلستان) بعنوان مسئول هیات تحقیق و بررسی دلایل مشارکت بریتانیا در جنگ 2003 عراق تعیین گردید) منتشر گردید که در آن مشارکت بریتانیا را در جنگ علیه عراق در سال 2003 به بهانه سلاح های اتمی و بدون مجوز سازمان ملل را اشتباه خواند و اساس این اقدام دولت بریتانیا را بر اطلاعات کذب و ناقص قرار داده است. از سویی دیگر, تونی بلر نخست وزیر سابق بریتانیا نیز در سخنرانی 24 می 2016 به ارزیابی غلط از جنگ عراق و تبعات آن اذعان نموده است. با این اوصاف و گزارش 12 جلدی چیلکات, می توان به جرات گفت که جنگ 2003 عراق از اساس اشتباه بوده است و کشورهای آمریکا و انگلیس و بطور کل ائتلاف موسوم به آزادی عراق, نسبت به تبعات داخلی و بین المللی جنگ 2003 عراق مسئول می باشند و مسئولیت بین المللی دارند و می بایست توسط مراجع ذیصلاح بین المللی چون دیوان بین المللی دادگستری(مسئولیت دولت ها) و دیوان بین المللی کیفری(مسئولیت اشخاصی چون بوش پسر, تونی بلر و ...) مورد تعقیب قرار بگیرند. جنگ 2003 عراق: در 20 مارس 2003 ائتلافی به رهبری آمریکا و انگلیس و همراهی 29 کشور دیگر از جمله ژاپن, ایتالیا, اسپانیا و ... به بهانه نابود کردن سلاح های کشتار جمعی عراق و رابطه صدام حسین با القاعده, به عراق لشکر کشی نمودند و جنگی را آغاز نمودند که عملا 8 سال(2011) بطول انجامید. جنگی که صدها هزار نفر کشته(بیش از 150 هزار نفر) و میلیونها آواره و بی خانمان داشت.این جنگ در عرصه بین المللی موافقان و مخالفان بسیاری داشت. این جنگ از منظر حقوق بین الملل, هیچگاه مورد تایید قرار نگرفت. از منظر حقوق بین الملل, توسل به زور(جنگ) آخرین راهکار می باشد. در واقع زمانی که مسیرهای حل و فصل مسالمت آمیز مخاصمات و اختلافات بین المللی(فصل ششم منشور ملل متحد) مسدود می گردد و دیپلماسی سیاسی به جایی نمی رسد, مجوز توسل به زور با مجوز سازمان ملل و شورای امنیت با طی فرآیندی مشخص( زیر فصل هفتم منشور ملل متحد و مواد 41 و 42), صادر می گردد. اما این جنگ هیچگاه این مسیر را طی نکرد و ایالت متحده آمریکا با توسل به اصل دفاع مشروع در ماده 51 منشور ملل متحد و بر اساس اطلاعات و داده هایی که هیچگاه صحت آنان تایید نشد, جنگ 2003 عراق را آغاز نمود. جنگی که پیامدهای ناگوار آن در نظام بین الملل تا کنون ادامه دارد و ادامه خواهد داشت.جنگی که پیامدهای شومی چون تشکیل و توسعه گروههای تروریستی – تکفیری را به همراه داشت. آنچه امروز تحت عنوان تروریسم و اقدامات تروریستی سراسر دنیا را تحت الشعاع خود قرار داده است, مولود جنگ های 2001 و 2003 افغانستان و عراق می باشد. جنگ 2003 عراق و مراجع حقوقی بین المللی: مراجع بین المللی هیچگاه موضع مشخص حقوقی و قانونی در برابر جنگ 2003 عراق اتخاذ ننمودند و هیچ مرجعی از مراجع کیفری بین المللی گرفته تا مراجع حقوق بشری, نتوانستند حقایق و واقعیت های بین المللی این جنگ را به تصویر بکشند و به نوعی مقصر و آغاز گر جنگ را مشخص و مسئولیت بین المللی عاملان آن را تعیین نمایند و مقصران را مورد تعقیب کیفری قرار دهند. دیوان بین المللی دادگستری و دیوان بین المللی کیفری می بایست بعنوان دو مرجع حقوقی و کیفری بین المللی در این جنگ ورود می کردند و دولت های ائتلاف و افراد حقیقی مقصر را مورد محاکمه قرار می دادند . اما این مهم به دلایل مختلف, محقق نگردید. دیوان بین المللی دادگستری: دیوان مذکور بعنوان رکن قضایی سازمان ملل متحد صلاحیت رسیدگی به کلیه دعاوی مطروحه از سوی دولت های عضو سازمان ملل را دارد. لذا دولت عراق بعوان یک کشور مستقل سازمان ملل می تواند علیه دولت های آمریکا و انگلیس و همه دولت های حاضر در ائتلاف, نزد دیوان بین المللی دادگستری طرح دعوا نماید. این دعوا در برهه زمانی فعلی و پس از گزارش چیلکات و اعتراف تونی بلر, می تواند موثر و مفید باشد. از سویی دیگر این موضوع بعنوان یک مطالبه بین المللی در نزد افکار عمومی جامعه جهانی وجود دارد و به نوعی مراجع مذکور, تحت فشار بین المللی قرار دارند و می بایست به این موضوع بعنوان یک دعوای بین المللی, رسیدگی نمایند. اما متاسفانه سیاسی کاری و غالب بودن فضای سیاسی بر ساختار اجرایی و قضایی مراجع مذکور, رسیدگی عادلانه به این موضوع و موضوعات مشابه بین المللی که یک طرف آن را قدرتهای آمریکایی و اروپایی تشکیل می دهند, با متغیرهایی مبهم روبرو کرده است. دیوان بین المللی کیفری: دیوان مذکور بعنوان یک مرجع بین المللی کیفری مستقل بر مبنای اساسنامه, صلاحیت بالفعل رسیدگی به جرایم جنگی, جرایم علیه بشریت,جرایم نسل کشی و بصورت بالقوه صلاحیت رسیدگی به جرم تجاوز را دارد که این صلاحیت از سال 2017 به بعد بصورت بالفعل خواهد شد.این دیوان صلاحیت تکمیلی رسیدگی به جرایم حقیقی بین المللی را دارا می باشد. لذا با توجه به اینکه بیش از 13 سال از جنگ 2003 عراق می گذرد و کشورهای آمریکا و انگلیس و دیگر کشورهای ائتلاف به جرایم جنگی عراق رسیدگی نکرده اند( نخواسته اند و یا نتوانسته اند), دادستان دیوان مذکور می تواند راسا اقدام نماید. اما در موضوع صلاحیت رسیدگی و پیگیری دیوان این محدودیت وجود دارد که آمریکا و عراق عضو دیوان نمی باشند و از سویی دیگر دیوان صلاحیت رسیدگی بالفعل به جرم تجاوز را ندارد. اما دادستان دیوان می تواند در صورت پذیرش صلاحیت موردی از سوی عراق و در اولویت قرار دادن جرایم جنگی, پرونده جنگ 2003 عراق را در دستور کار قرار دهد. این دیوان می تواند گزارش چیلکات و اعترافات تونی بلر را بعنوان اطلاعات و اسناد مبنایی مورد نیاز, مورد بهره برداری قرار دهد و مسیر حقوقی بررسی و پیگیری جرایم جنگ عراق و مسئولیت بین المللی مجرمان را ترسیم نماید.در جنگ 2003 عراق جرایمی چون شکنجه, کشتار غیر نظامیان, نابودی تاسیسات زیربنایی, جنگ مذهبی, نابودی مساجد و اماکن مذهبی, نابودی اماکن تاریخی و فرهنگی و ... مورد نظر می باشند. گزارش چیلکات: این گزارش اگر چه مخاطب اصلی آن دولت و نخست وزیر وقت بریتانیا می باشد و به نوعی مسئولیت داخلی تونی بلر را نشانه می رود و به دنبال تبیین و تعیین مسئولیت بین المللی بریتانیا در جنگ 2003 عراق نمی باشد و در واقع با هدف موضع گیری سیاسی داخلی, تهیه و منتشر شده است. اما می تواند مبنایی جهت قضاوت در مورد حقایق و واقعیت های جنگ 2003 عراق باشد و از این زاویه, مسئولیت بین المللی ائتلاف مذکور تعیین گردد. گزارش مذکور در واقع بیانگر حقایقی از جنگ عراق می باشد که رهبران این ائتلاف بدون در نظر گرفتن مطالبات افکار عمومی داخلی و بین المللی, جنگی را آغاز نمودند که برای پایان آن برنامه و استراتژی نداشتند. هدف از تشکیل تیم تحقیق در موضوع جنگ عراق در سال 2009توسط کشور بریتانیا, ارزیابی هزینه های مادی و انسانی تحمیلی به دولت بریتانیا و رسیدن به نتیجه ای مشخص و مستند جهت ادامه و یا خاتمه حضور و مشارکت نظامی در عراق بوده است. هزینه های جنگ افغانستان و عراق در سال های 2001 و 2003 و ادامه حضور و مشارکت نظامی در این کشورها تا سال 2011, یکی از عوامل اصلی رکود و فروپاشی اقتصادی در کشورهای اروپایی بود. لذا این کشورها به دنبال بهانه ای جهت خروج از باتلاق عراق و افغانستان بودند. اما هزینه های مادی و انسانی جنگ 2003 عراق بیش از آنکه کشورهای مهاجم را تحت الشعاع پیامدهای داخلی و بین المللی قرار دهد, برای کشور و ملت عراق پیامدهای ناگوار داخلی و بین المللی داشت. بنابراین دولت و ملت عراق این حق را در عرصه بین المللی خواهند داشت که خواهان غرامت انسانی و مادی از عاملان جنگ 2003 باشند. مواد 1 و 2 منشور ملل متحد, میثاقین بین المللی حقوق بشر,اساسنامه دیوان بین المللی کیفری, حقوق بین المللی بشر دوستانه عرفی و دیگر اسناد حقوقی و قانونی بین المللی, این حق را برای کشور و ملت عراق به رسمیت شناخته است. متاسفانه دولت و ملت عراق از سال 2003 تا کنون به دلایل مختلف سیاسی و امنیتی, رنگ صلح و ثبات امنیتی را در داخل ندیده اند و فرصت مانور سیاسی و حقوقی در عرصه داخلی و بین المللی نداشته اند. لذا نتوانستند از لحاظ حقوقی و قانونی پیگیر مطالبات منطقه ای و بین المللی خود باشند. در برهه زمانی فعلی نیز با توجه به شرایط امنیتی عراق و مشغول بودن این کشور در مبارزه با گروه تروریستی داعش که پیامد ناگوار و شوم جنگ 2003 بوده است, این فرصت وجود ندارد. اما مراجع بین المللی می بایست این حق را برای ملت و دولت عراق قائل باشند و بسترهای حقوقی و قانونی بین المللی را برای احقاق حقوق آنان, فراهم نمایند. مسئولیت بین المللی آمریکا در جنگ 2003 عراق: پس از ارائه و انتشار گزارش چیلکات در موضوع مشارکت بریتانیا در جنگ 2003 عراق, آمریکایی ها اعلام نمودند که توجهی به گزارش مذکور ندارند و آن را قابل بررسی نمی دانند. این موضوع توسط جان کربی(سخنگوی وزارت خارجه آمریکا) مطرح گردید. علیرغم این موضع گیری ناصواب و غیر مسئولانه, مسئولیت بین المللی اصلی این جنگ متوجه ایالت متحده آمریکا می باشد.ایالت متحده آمریکا بدون توجه به قوانین و مناسبات بین المللی و با اتخاذ سیاست یکجانبه گرایی نظامی در عرصه بین المللی, اقدام به تشکیل ائتلاف نظامی علیه عراق و لشکرکشی به این کشور بر مبنای اطلاعات و برآوردهای غیر واقعی و خلق الساعه, نمود. برآوردهایی سیاسی و امنیتی که هیچگاه در عرصه میدانی محقق نگردیدند. فاز اول اشغال عراق توسط آمریکا, بیش از 8 سال بطول انجامید. رهاورد سیاسی, اقتصادی, نظامی, امنیتی و ... این جنگ در عرصه داخلی و بین المللی برای طرفین جنگ و خصوصا ایالت متحده آمریکا چه بوده است؟آمریکا در این جنگ به دنبال کدام اهداف امنیتی و سیاسی بوده است و آیا این اهداف محقق شده اند؟ مسلما هیچ کارشناس سیاسی و امنیتی به این سوالات پاسخ مثبت نخواهد داد. لذا به جرات می توان گفت که جنگ 2001 و 2003 ایالت متحده آمریکا در افغانستان و عراق, سرآغاز یک بحران دراز مدت بین المللی بوده و خواهد بود و جامعه بین المللی می بایست ایالت متحده آمریکا را ملزم به پاسخگویی و تعیین مسئولیت بین المللی خود نمایند.بحرانی که در دراز مدت کل جامعه جهانی را از غرب آسیا گرفته تا آفریقا, اروپا, آمریکا و ... را فراخواهد گرفت. نتیجه: همگان بر یکجانبه گرایی نظامی آمریکا بعد از حادثه 11 سپتامبر و شروع جنگ های 2001 و 2003 افغانستان و عراق, اذعان دارند و بر این موضوع که ایالت متحده آمریکا در سال ها اشغالگری و جنگ در افغانستان و عراق( فاز اول 2003 تا 2011) مرتکب جرایم مختلف بین المللی اعم از جرایم جنگی, تجاوز, جرایم علیه بشریت و عدول از حقوق بین المللی بشردوستانه شده است, متفق القول می باشند.لذا مسئولیت بین المللی آمریکا بر همگان روشن می باشد. گزارش جدید چیلکات در موضوع مشارکت بریتانیا در جنگ عراق و اعتراف تونی بلر بر اشتباه بودن این جنگ, یادآور مسئولیت بین المللی آمریکا, بریتانیا و ائتلاف درگیر در جنگ 2003 عراق در نزد افکار عمومی بوده است. موضوعی که در واقع بیانگر اهمال و سستی مراجع حقوقی و کیفری بین المللی در تعقیب و پیگیری مسئولیت عاملان جنگ مذکور و احقاق حقوق و مطالبات بین المللی ملت و دولت عراق می باشد. باید این مراجع, پرونده جنگ 2003 عراق را پس از انتشار گزارش چیلکات, دوباره در دستور کار قرار دهند و فارغ از سیاسی کاری های احتمالی, به آن رسیدگی نمایند. منابع: 1. www.hamshahrionline.ir 2. www.farsnews.ir 3. www.tabnak.ir 4. www.mashreghnews.ir نویسنده: سعید دهدشتی اردکانی- کارشناس ارشد حقوق بین الملل انتهای متن/
95/04/21 :: 00:04
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 36]
-
گوناگون
پربازدیدترینها