واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: دولت شهید رجایی در تراز یک دولت انقلابی
نویسنده : زينب عمراني
آسيبشناسي عملكرد دولتهاي پيشين و روند حركت دولت فعلي يكي از آن اقداماتي است كه ميتواند در تحقق يك دولت مكتبي و مردمي جهتساز باشد. در بررسي تطبيقي و مقايسهاي سير حركتي دولتها از زمان انقلاب تاكنون و اقدامات آنان دو محور كلي به چشم ميخورد؛ تمامي دولتها تماماً يا متمايل به يكي از اين دو محور اصلي بودهاند؛«دولتهاي خدمتمحور» و «دولتهاي قدرتمحور». اين تقسيمبندي بيش از هر چيز، از فضاي حاكم بر تصميمات و اقدامات دولتها اثر ميپذيرد.
1- در منشور شيوه كاري دولتهاي پيشين آن دولتي را ميتوان «خدمتمحور» دانست كه بيش از هر چيز به رضايت عامه مردم و گسترش عدالت اجتماعي به زير بيرق ولايت همت گمارده است. معيار سنجش اين دولت شخص حقيقي يا انتساب به يك تفكر سياسي و جناح مشخص نيست بلكه «مردممداري»و«ميزان قدرت پايدار» نشانگان حقيقي خدمتمحور بودن آنان است. اين دولتها اگر چه كمتر به دنبال مانور قدرت بودهاند اما بيشترين و پايدارترين قدرت را در بدنه سياسي و اجتماعي خود دارا هستند تا بدان جا كه به يك جريان و تفكر حتي پس از اتمام عمر خود تبديل شدهاند. استفاده از اقتدار، محبوبيت و قدرت حاصله در جهت خدمترساني بيشتر به مردم از نقطه هدفها و استراتژيهايي است كه به ماندگاري آنان انجاميد. سه حلقه ناگسستني در واكاوي اقدامات اين دولتها عيان است كه زنجيرهاي از(خدمت- قدرت- خدمت) است. همچنين در رفتار ديپلماتيك مديران دولتي آنان، كمترين ميزان شيب با عامه مردم ديده ميشود. دولت شهيد رجايي به رغم عمر كوتاه خود نخستين و قدرتمندترين دولت خدمتمحوري است كه ماندگاري خود را در تاريخ سياسي ايران، تنها از وراي همين خدمت تا پاي شهادت ميگيرد.
2- اما دولتهاي «قدرتمحور» آن دولتهايي هستند كه قدرتنمايي و ثبات جايگاه فكري در جامعه، محور تمامي اقدامات آنان را تشكيل ميدهد. چرخه فعاليت در اين دولتها (قدرت- خدمت- قدرت) است، بدين معناكه پشتوانه فكري و محور خدمترساني اينگونه دولتها معمولاً طيف خاصي از جامعه را در بر ميگيرد كه قدرت بيشتري را دارا هستند. در حقيقت اغلب يك دور باطل در اقدامات اينگونه دولتها بروز ميكند و به يك اپيدمي در تصميمات خرد و كلان آن بدل ميشود؛ افرادي كه به واسطه منابع قدرتآفرين - همچون ثروت- از اين تفكر حمايت ميكنند و دولتي كه در جهت حفظ منافع و قدرت اين طبقات تلاش ميكند. انجام خدمات به عامه مردم در اينگونه دولتها نيز هدفدار و با جهتگيري قدرت است اما از آن جهت كه هوش عمومي جامعه قادر است به سرعت ميان اين دو جريان تفاوت قائل شود، كمترين ميزان قدرت پايدار و جذبه مردمي در وجهه عمومي همين دولتها رخ مينمايد. حقيقت امر اين است كه آسيبشناسي دولتهاي پيشين نشان ميدهد قدرتطلبي و خدمتمحوري يك مانعهالجمع سياسي است! دول بسياري بودهاند كه به يكي از محورهاي مذكور تمايل نشان دادهاند و به ميزان كشش خود نتايج متفاوتي را تجربه كردهاند اما به جرئت ميتوان گفت هيچ دولتي نبوده است كه قدرت و خدمت دو هدف اصلي آن بوده و به يك ميزان برابر بدانها دست يافته باشد. تمايل به قدرت، خدمات دولت را جهتدار و هماهنگ با پشتوانههاي قدرت خود ميكند؛ قدرتي كه اگرچه به ظاهر قابل اتكا مينمايد، اما دفعي بوده و به هيچ روي پايدار نيست. اين تفكر اگرچه تلاش ميكند خادم ملت به نظر برسد اما در نهايت خدمات آن نيز به سمت دهكهاي بالاي جامعه و طبقات خاص نمود پيدا ميكند و در شرايط لازم حتي از ارزشهاي مكتبي به نفع ارتقاي قدرت خود عبور ميكند.
با تحليل اين دو محور كلي ميتوان مسير پيش روي دولت آينده را نوعي دو راهي «خدمت- قدرت» دانست. اگر چه جهتگيري فكري و سياسي در انتخاب يكي از اين دو مسير براي دولت و رئيسجمهور آينده بسيار كمككننده است اما ضامن آن نيست. تقواي شخصيتي و سياسي، تأسي از مديران انقلابي و جهادي، ولايتمداري و عدالتگستري همراه با درايت و عقل در كنار سمت و سوي سياسي افراد ميتواند به ميزان خدمتمحوري آنان بينجامد. قدرت فينفسه يك انگاره مثبت سياسي است، اما محوريت و مركزيت آن در جهتگيري دولتها بسيار مخرب است. دولتي را ميتوان ادامهدهنده دولت مكتبي و مردمي شهيد رجايي دانست كه پيرو خط امام بوده و سه حلقه (خدمت- قدرت- خدمت) در آن محقق شود. هفته دولت بازده زماني خوبي است كه علاوه بر ارائه يك كارنامه حقيقي از دستاوردهاي دولت، نقطه هدفهاي يك دولت كارآمد و مردمي با عنايت به الگوهاي تاريخي و تجربيات دولت محترم كنوني پيش روي ملت ترسيم شود.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۱۰ شهريور ۱۳۹۵ - ۲۰:۴۸
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 105]