واضح آرشیو وب فارسی:راه پرداخت: این مطلب قسمت دوم از مجموعه مطالب «فرصت ها و تهدیدات پیش روی ایران برای ورود به بازار فناوری زنجیره بلوک ها» است که توسط سهیل نیکزاد پژوهشگر ارزهای رمزنگاری شده نوشته شده است. ( + ) قسمت اول این مطلب را می توانید با عنوان « بیت کوین و فناوری زنجیره بلوک ها در یک نگاه » در راه پرداخت ببینید. در مطالعه موردی نسبت هر کشوری با ارزهای رمزنگاری شده، بازار تراکنش های داخل همواره به عنوان یکی از کاربردهای فناوری زنجیره بلوک ها از موارد مهم قابل مطالعه و بررسی است. لیکن در برهه زمانی حاضر بازار خدمات پرداخت ایران خود درگیر چالش های جدی ناشی از تحولات داخلی و بین المللی است. در این میان کاربرد فناوری زنجیره بلوک ها و ارزهای رمزنگاری شده به عنوان یکی از مصادیق به کارگیری فناوری های نوین مالی نیز به نوبهٔ خود از اهمیت مهمی برخوردار است. آنچه در ادامه می آید مروری بر پازل خدمات پرداخت ایران در مقطع کنونی با تمرکز نسبی بر ارزهای رمزنگاری شده است. تأمین کنندگان خدمات پرداخت یا همان پی اِس پی ها در دنیا ابتدا در کنار بانک ها و به عنوان واحدهای برون سپاری شدهٔ بخشی از فعالیت معلوم و روتین بانک ها ایجاد شدند. با رشد تجارت الکترونیکی و تنوع روش های پرداخت و خدمات آن ها سبد محصولات پی اِس پی ها پرتر و سودآفرینی آن ها بیشتر شد. پس از رشد ناگهانی اینترنت و شبکه های اجتماعی، پول های مجازی ابزار حفظ و انتقال ارزش در قالب بلیت ها، بن های اعتباری و ژتون های مختلف داخل شبکه اینترنت گشتند و سهمی از تقاضای بازار پول و بازار پرداخت را که نظام بانکی و پی اِس پی ها برآورده نمی کردند به خود اختصاص دادند. در پنج سال گذشته ارزهای رمزنگاری شده نظیر بیت کوین با تکیه بر فناوری زنجیره بلوک ها، هرچند با نسبتی اندک از کل بازار ولی با رشدی فزاینده سهمی برای خود از بازار پول و تراکنش جدا کرده اند که به دلیل خواص ویژه ای نظیر خودمختاری، ارزان بودن، حفظ گمنامی و امکان انجام تراکنش های بسیار کوچک، علاقهٔ چسبنده ای به جایگاه خود در بازار دارند. تا اینجا رقبا دور از دست پی اِس پی های سنتی که محدود به قوانین نظام های پولی و بانکی هستند از این فرصت بهره جسته و ضرباتی جدی را به این کسب وکارها وارد آورده اند. هماورد بعدی برندهای دیگری از بازار فناوری اطلاعات هستند که به اقتضای کسب وکارهای خود پایگاه های پرتعداد و وفاداری از کاربران را در تعامل با خود حفظ کرده اند نظیر اپل، گوگل، فیسبوک و سامسونگ که فقط با گرفتن نمادین مجوزهای تأمین کنندگی خدمات پرداخت و با اتکا به مزیت درونی خود یعنی کاربران وابسته، وارد این بازار شده اند و به نظر می رسد خواهان به دست آوردن سهم بسزایی از ارزش افزوده حوزه تأمین خدمات پرداخت در جیب خود هستند. با ادامه روند فعلی برخی عواقب محتملی که در انتظار مالکان انحصاری بازار خدمات پرداخت است می تواند شامل از دست دادن سهم بازار، خریده شدن بخشی و یا تمام سهام توسط رقبای جدید و ورشکستگی باشد. کیفیت و ضریب نفوذ پایین اینترنت جهت ارائهٔ خدمات آنلاین، تحریم ها و تورم سرسام آور سال های متمادی از مهم ترین دلایل فلج کنندهٔ پی اِس پی های داخل ایران در دوران بالندگی همکاران خارجی شان در سطح جهان بودند. این مشکلات در کسب وکار پی اِس پی های ایران همواره باعث کاهش سودآوری نسبت به استاندارد صنعت جهانی، کاهش شانس انتخاب به عنوان گزینه سرمایه گذاری و همچنین کاهش امکان استقلال به عنوان کسب وکار مستقل گردیده اند. اخیراً در ایران تورم کاهش یافته و بدون نیاز به فشار بر بانک ها جهت عدم ورود به حوزه بنگاه داری که عمدتاً سود آن از طریق بهره برداری از فرصت زمانی ارزش سرمایه بود (کسب وکارهایی نظیر تجارت و ساخت وساز مسکن) بانک ها به ناچار به کسب وکارهای اصلی خود یعنی خدمات پایه ای بانکی و خدمات پرداخت روی آورده اند. باز شدن فضای سیاسی بین المللی برای ایران، امکان انجام فعالیت های بانکی بین المللی، امکان ورود رقبای خارجی و به صرفه نبودن بازی با سود زمانی منابع پولی نزد بانک ها در کسب وکارهای دلالی ازجمله دلایلی است که در فضای جدید کسب وکار پی اِس پی های ایرانی را به چالش می کشد. قدیمی بودن فناوری های موجود نزد پی اِس پی های ایران، عدم بلوغ کافی رگولاتوری به دلیل انحصار داخلی و تحریم خارجی سال های گذشته، بازار سایه خدمات پولی و درنهایت رقابت و سهم خواهی غیر بانکی ها از بازار خدمات پرداخت عوامل مهمی هستند که این رقابت را برای پی اِس پی های ایرانی بسیار سخت و نفس گیر خواهند کرد. . به نظر می رسد سناریوهای پیش رو برای پی اِس پی ها عبارت اند از: حفظ انحصار با سطح کیفی فعلی خدمات در بازار رسمی متأثر از محدودیت های رگولاتوری برای به کارگیری فناوری های نوین و ورود رقبای خارجی از دست دادن سهم بازار به نفع رقبای همکار و غیر همکار و بازار سایه ورشکستگی و واگذاری بازار به رقبای همکار خارجی شراکت و یا خریده شدن توسط پی اِس پی های خارجی به کارگیری فناوری های جدید و ارتقای سطح خدمات و بهره وری . تعیین قوانین ناظر به فعالیت ارزهای رمزنگاری شده و فناوری زنجیره بلوک ها در ایران در قدم اول منوط به نظر دبیرخانه شورای عالی فضای مجازی است که تا زمان نگارش این متن علی رغم اعلام طرحی در دست مطالعه در این خصوص هنوز نتیجه ای به عنوان روال قانونی تصویب و ابلاغ نکرده است. تاکنون اخبار متفاوتی از هر دو طیف مثبت و منفی نتایج محتمل در این خصوص مخابره شده اند. قدم بعدی در خصوص امکان به کارگیری ارزهای رمزنگاری شده به عنوان واحد پولی و همچنین فناوری زنجیره بلوک ها طبق قوانین ایران منوط به نظر دستگاه رگولاتوری مالی یعنی بانک مرکزی است. با توجه به عدم تعیین تکلیف اولیه موضوع در شورای عالی فضای مجازی و همچنین آیین نامه های بسیار محافظه کارانه و سخت گیرانه جاری بانک مرکزی در خصوص سایر فناوری های حوزه فین تک نظیر یواس اس دی دست کم در فضای احتمالات، اقبال قانونی به فناوری زنجیره بلوک ها بسیار دور و غیرمحتمل به نظر می رسد. در حال حاضر هیچ کسب وکار شناخته شده ای در ایران از بیت کوین و یا سایر ارزهای رمزنگاری شده به عنوان پول قابل پذیرش و همچنین از فناوری زنجیره بلوک ها به عنوان بستر ثبت تراکنش های مالی استفاده نمی کند. همچنین هیچ یک از پی اِس پی های ایرانی نیز خبر از داشتن برنامه مدون اجرایی در این حوزه نداده اند. به عنوان جمع بندی در این حوزه می توان صرفاً گفت هنوز تعیین تکلیف نشده، شبیه میوه ای سالم که کم کم تازگی خود را از دست می دهد. شاید بتوان در یک طیف از منفی تا مثبت حال بیت کوین را در پی اِس پی های ایرانی با عدد صفر بیان کرد. مطالب مرتبط بیت کوین و فناوری زنجیره بلوک ها در یک نگاه زنجیره بلوک، یادگیری ماشین، بیوفیجیتال / برترین روندهای بانکداری در سال ۲۰۱۶ همه چیز درباره تکنولوژی بلاک چین به زبان ساده اکوسیستم بلاک چین در یک نگاه / اینفوگرافی دومین رویداد نوآورانه تریگ آپ با عنوان فین تک تریگ آپ برگزار می شود
شنبه ، ۳۰مرداد۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راه پرداخت]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 106]