واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: زندگي مشترك را ياد بگيريم
همه ما به وفور با مادران و پدراني روبهرو شدهايم كه وقتي ميخواهند از اوضاع زندگي مشترك فرزند تازه ازدواجكردهشان صحبت كنند آهي ميكشند و در ادامه ميگويند:« چه بگويم كه با هزار اميد راهي خانه بختش كردم اما انگار...
نویسنده : مجيد دهقان
همه ما به وفور با مادران و پدراني روبهرو شدهايم كه وقتي ميخواهند از اوضاع زندگي مشترك فرزند تازه ازدواجكردهشان صحبت كنند آهي ميكشند و در ادامه ميگويند:« چه بگويم كه با هزار اميد راهي خانه بختش كردم اما انگار...». همه ما، فرقي ندارد سمت خانواده دختر باشيم يا پسر، حتي در نزديك بودن نسبتمان يا دور بودنش هم تفاوتي ندارد؛ دوست داريم اگر كسي از جمعمان ازدواج ميكند خوشبخت شود؛ اصلا ازدواج از نظر ما زماني صورت ميگيرد كه تصور ميكنيم جوانمان خوشبخت ميشود. حالا تصور كنيد در مدت كوتاهي بعد از ازدواج به علت ناآگاهي و بيتجربگي، اين اميد به تيرگي بكشد. نو عروس پس از چند هفته يا چند روز، با دلي شكسته و روحي زخمي نااميد از داشتن زندگي آرام راهي خانه پدر شود. يا تازه داماد در معرض بيمهري و بدرفتاري نو عروسش سرخورده و پشيمان و نااميد از آينده زندگي مشترك تصميم به جدايي بگيرد. اينجاست كه زندگي مشترك به نقطه ايست ميرسد و تمام صحنههاي سوال برانگيز زندگي در ذهن زوج بازخواني ميشود. چرا؟ براي اينكه جوانان ما قبل از ازدواج هيچ آموزشي نديدهاند.
بيتفاوتي نسبت به مهارتهاي ازدواج
برخلاف آن بيتوجهي در خصوص اهميت آموزش رفتار كه در جامعه ما و در بين اكثر خانوادهها وجود دارد مهارتهاي قبل از ازدواج بسيار مهم است و به رغم اهميت آن، هنوز هم در بين برخي خانوادهها ناديده گرفته ميشود و به گذراندن دورههاي مختصر آموزشي قبل از عقد كه البته جنبه اختياري دارد بسنده ميشود. هنوز در بين خانوادههاي ما بيش از آنكه مهارتهاي ازدواج مهم باشد آزمايش گروه خوني و اعتياد مهم است. اهميت گذراندن دورههاي مشاوره قبل از ازدواج براي جلوگيري از ازدواجهاي ناموفق بسيار زياد است. يكي از بهترين راهها براي پيشگيري از ازدواجهاي ناموفق، گذراندن دورههاي مشاوره و استفاده از تجربيات و دانش روانشناسان مجرب است، چراكه بسياري از موارد مهم و رفتارهايي كه به عنوان تهديد براي زندگي مشترك محسوب ميشود، به دليل ناآگاهي و بيتوجهي افراد، اغلب ديده نشده و بعدها در جريان زندگي بروز كرده و سبب بر هم زدن زندگي زناشويي ميشود.
پيشگيري از ازدواجهاي ناموفق
البته امروز به همت روانشناسان به ويژه دوستاني كه در حوزه ازدواج تخصص دارند كارگاههاي آموزش مهارت ارتباطي زوجها قبل از ازدواج به طور مشهود در سراسر كشور برگزار ميشود. عدمشناخت كافي و دقيق افراد از هم و ناتواني در تعامل منطقي به عنوان عاملي در تشديد بدرفتاري زوجين شناخته شده، به همين دليل جوانها قبل از ازدواج بايد براي به حداقل رساندن خطا در ازدواج از مشاوره تخصصي و كارشناسانه بهره بگيرند. در جريان دوره مشاوره و روانشناسي قبل از ازدواج، نشانههاي احتمال بروز بدرفتاري يا ناموفق بودن زندگي مشترك كشف شده و به طرفين اطلاع داده ميشود. در برخي موارد روانشناس به انجام پيوند ازدواج توصيه نكرده و در برخي موارد نيز ازدواج به شرط تكميل دوره روانشناسي و رفع مشكلات موجود توصيه ميشود.
به هر حال با توجه به اثرات روحي و رواني كه پس از فروپاشي زندگي مشترك، گريبانگير افراد ميشود، انجام هر راه پيشگيرانهاي ضرورت مييابد. علاوه بر آسيبهاي جسماني كه به فرد در صورت بروز بدرفتاري وارد ميشود، افسردگي، كاهش اعتماد به نفس و سرخوردگي، ترس از جنس مخالف، بروز و تشديد احساسات منفي، كاهش اميد به زندگي و هزاران مورد ديگر از جمله آسيبهاي رواني است كه فرد به آن دچار ميشود. آسيبهايي كه خود ميتواند زمينهساز مشكلات اجتماعي بسياري باشد.
نكته مهم اينجاست كه بدانيم پيش از ازدواج با طي كردن دورههاي مهارتهاي ازدواج به كمبودها و مشكلات دو طرف پي ببريم و حتماً با مشاهده يك مشكل پيش از ازدواج دست به كار درمان شويم.
بعد از ازدواج هم راه درمان هست
حالا اگر از جمله كساني هستيم كه اين آگاهي را نداشتيم و بعد از ازدواج متوجه مشكلاتي مانند بدرفتاري شريك زندگيمان شديم نااميد نباشيم و به طلاق به عنوان اولين راه فكر نكنيم. اگرچه بعد از ازدواج كار سختتر است اما مشكل بد رفتاري زوجين چه زباني، چه رفتاري و چه فيزيكي مشكل حل نشدني نيست فقط كافي است جدي بگيريم. به زنان و مرداني كه در زندگي زناشويي دچار بدرفتاري همسرشان هستند توصيه ميكنيم قبل از اقدام به جدايي، با استمداد از دانش و تجربيات روانشناسان و روانكاوان براي درمان همسر و بهبود زندگي مشتركشان تلاش كنند، چراكه در بسياري موارد درمان نتيجهبخش خواهد بود.
حواسمان به محيط اطرافمان هم باشد
نكته مهم ديگر اينكه مراودات هيچ كدام از ما محدود به فضاي خانواده و افراد آن نيست. حقيقت اين است كه ما بايد حواسمان به اتفاقهاي تأثيرگذار محيط اطراف هم باشد. تأثير محيطهاي اجتماعي بر رشد روحي و رواني فرد و شناخت هنجارها و ناهنجارها نيز از جمله ديگر مواردي است كه روانشناسان در اين زمينه به آن توجه ويژه دارند. براي داشتن جامعه و افرادي سالم بايد ريشههاي خشم در سطح جامعه را برطرف كنيم. جامعه بايد با توجه درست و كافي به نيازهاي افرادش و با دادن حق انتخاب به آنها، احترام و عزتنفس را در وجودشان نهادينه كند. جامعهاي كه تحقير كردن و خشونت در تعامل افراد وجود دارد، بدرفتاري را در وجود تكتك افرادش مينشاند و اين خشم خود به مرور به عنوان يك عامل ويرانكننده، خانواده و جامعه را به نابودي ميكشاند.
من معتقدم بسياري از كساني كه در زندگي مشترك با شريكشان بدرفتاري دارند از دسته كساني هستند كه بدرفتاري را تلاشي براي جبران احساس حقارت دروني خود ميدانند. كافي است يك نفر در جمع خانوادگي، دوستان يا محيطهاي اجتماعي مانند دانشگاه و محل كار با شكست و ناكامي مداوم مواجه شود يا مورد اهانت و تحقير قرار گيرد واكنش او تنشهاي رواني، بدرفتاري با همسر يا ناسازگاري اجتماعي خواهد بود. «خشمهاي جابهجايي» دليل اصلي بروز اين نوع بدرفتاريها در زندگيها هستند.
متأسفانه گاهي دليل برخي بدرفتاريهاي زن و شوهر نسبت به هم از احساس سرخوردگي و تحقير شدن آنها در محيط خارج از خانه و سطح اجتماع ناشي ميشود كه به شكل بدرفتاري و بيتوجهي به هم بروز ميكند، اينجاست كه نقش جامعه، برنامهريزان و فرهنگسازان جامعه در ايجاد محيط آرام بيش از پيش آشكار ميشود.
من معتقدم اگر با وجود همه اين مشكلات در دوران نوجواني راهي براي تخليه آسيبها و تنشهاي دروني فرد وجود داشته باشد ديگر او اين حجم زياد را با خود به زندگي مشترك نميبرد كه بعداً با بدرفتاري درصدد التيام دروني خود برآيد. به همين دليل است كه وجود مراكزي براي تخليه هيجانات نوجوانان و جوانان را از مهمترين عوامل ايجاد جامعهاي سالم ميدانم. تخليه هيجانات جوانان لزوماً با گناه همراه نيست و مسئولان بايد از طرق مختلف همچون برگزاري اردوهاي تفريحي سالم، ايجاد مراكزي پرنشاط براي تخليه انرژي و برگزاري برنامههاي شاد و مفرح براي جوانان، شرايط آرامش اين قشر را فراهم آورند، چراكه سركوب و دروني شدن اين هيجانات، افسردگي به بار ميآورد و البته رها ساختن آن نيز خشونت و افزايش جرم و جنايت را به دنبال خواهد داشت.
* كارشناس ارشد روانشناسي باليني
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۱۸ مرداد ۱۳۹۵ - ۲۱:۰۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 53]