واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: ضرورت قراردادهای نفتی جدید ایران ( IPC) تهران- ایرنا- روزنامه جام جم در صفحه انرژی نوشت: رقابت امروزه یکی از مهم ترین شاخص های تعیین کننده معادلات اقتصاد جهانی است. این متغیر به طور طبیعی در برخی بخش ها و حوزه های اقتصادی و صنعتی بیشتر متبلور است که حوزه انرژی و به طور مشخص تر، صنعت نفت در صدر آن است.
در این گزارش که در شماره چهارشنبه دوم تیر 1395 خورشیدی به قلم علیرضا سلطانی منتشر شده است، می خوانیم: آنچه رقابت در حوزه نفت و انرژی را تشدید کرده، جدای از اهمیت اقتصادی و سطح بالای فناوری، پررنگ بودن ملاحظات سیاسی است که همواره همپای این صنعت بوده است.رقابت در صنعت نفت، امروزه به طور خاص در برتری جایگاه در تعیین معادلات و روندهای جهانی جلوه پیدا می کند که این مهم در چند مقوله توسعه میادین نفتی، سرمایه گذاری در بخش های پایین دستی و بهینه سازی مصرف یا مصرف سبز نمود پیدا می کند. در مورد ایران به عنوان بزرگ ترین کشور دارنده ذخایر هیدروکربوری دنیا، به طور طبیعی توسعه میادین نفت و گاز در اولویت قرار می گیرد. این اولویت در شرایط کنونی با توجه به اعمال تحریم های اقتصادی و دور شدن ایران از بازارهای نفت در سال های اخیر از اهمیت بیشتری برخوردار است. اگرچه با رفع تحریم ها راه برای بازگشت دوباره ایران به بازار فراهم شد، اما به دلیل دور بودن از بازار و روندهای اقتصادی، فنی و تجاری آن، این کشور درگیر رقابتی غیرعادلانه شده است؛ رفتاری که برخی کشورهای نفتی از جمله عربستان و متحدین منطقه ای آن در قبال بازگشت ایران به بازار نفت داشته اند، نه تنها تسهیل کننده نبوده، بلکه در واقع مانع تراشی و اختلال بوده است. آثار روانی برجامانده از دوران تحریم و نگرانی شرکت ها از تکرار دوباره شرایط تحریم، مزید بر علت است. در چنین شرایطی ایران باید به بازار نفت بازگردد و فرصت ها و ظرفیت های خود را در بازار احیا کند. بدیهی است احیای این فرصت ها و ظرفیت ها که عین اقتدار سیاسی و اقتصادی در عرصه بین المللی است، در خلأ صورت نمی گیرد و تحقق آن مستلزم برنامه ریزی، اقدام و پرداخت هزینه است. به عبارت دیگر، اثرات تحریم فقط در دوران اعمال آن نیست بلکه باید اثرات واقعی تر آن را پس از رفع تحریم ها و در شکل تلاش و هزینه برای بازگشت به گذشته و رفع آثار تحریم ها جستجو کرد که به مراتب سخت تر و بیشتر است. صنعت نفت ایران از این شرایط مستثنا نیست. بازگشت ایران به بازار نفت نیز محدود به افزایش تولید نیست که در حال حاضر با همت و تلاش دست اندرکاران صنعت نفت و در کمترین زمان و برخلاف پیش بینی ها صورت گرفته است. مساله مهم تر تداوم و پایداری روند افزایشی تولید و حفظ جایگاه تاثیرگذار در بازار و در سطح سازمان هایی مانند اوپک است.بخش قابل توجهی از میادین نفت و گاز ایران در محدوده حوزه های مشترک با کشورهای همسایه در جنوب و جنوب غرب است که هم اکنون ذخایر آن با سرعت از سوی کشورهای مجاور در حال استخراج است. جدای از رقابت کلی در بازار نفت، ایران درگیر رقابتی مرزی با کشورهای مجاور بر سر میادین مشترک است که در دوران تحریم، این کشورها نهایت بهره برداری را از فرصت های موجود کردند. برای جبران عقب ماندگی در میادین مشترک و جلوگیری از تضییع بیشتر حقوق ملت ایران در این حوزه ها، سرمایه گذاری سریع برای توسعه میادین و استخراج نفت و گاز ضروری و الزامی است. در این راستا، با تدبیر صورت گرفته از دوسال قبل از رفع تحریم ها، تدوین قراردادهای جدید نفتی در دستور کار قرار گرفت و در آستانه رفع تحریم ها، این قراردادها رونمایی شد. قراردادهای مذکور موسوم به ipc، علاوه بر تسریع در جذب مشارکت خارجی و سرمایه گذاری در میادین هدف که عمدتا مشترک است، انتقال هدفمند فناوری های جدید صنعت نفت و گاز به کشور و همچنین فعال کردن بخش های داخلی صنعت نفت را دنبال می کند. تحول در فرآیند اکتشاف و توسعه و بهره برداری بهینه میادین مشترک نفت و گاز، تسریع در بهره برداری از میادین مشترک و همچنین افزایش بهره برداری نفت و گاز از میادین، انتقال دانش و فناوری روز دنیا و بومی کردن این فناوری ها، کاهش هزینه ها در ریسک هایی که در اکتشاف و توسعه میادین وجود دارد، از اهداف واقعی این قراردادها به شمار می آید. قراردادهای جدید نفتی بر اصول زیر منطبق است:1 ـ حفظ حاکمیت و مالکیت دولت بر مخازن نفت و گاز2ـ حفظ حداکثری منافع ملی3ـ انطباق با قوانین و مقررات داخلی کشور4ـ ایجاد شرایط برد ـ برد برای طرفین قرارداد5ـ همسوسازی منافع طرفین قرارداد6ـ ثبات و پایداری روابط قراردادی طرفین7ـ همکاری در انجام عملیات توسعه و تولید8ـ بهره برداری بهینه و کارآمد9 ـ بهبود روند انتقال تکنولوژی10ـ بین المللی شدن صنعت نفتاصول دهگانه اساس کار قراردادهای مدل IPC قرار گرفته و این امکان را می دهد که دوره حضور شرکت های بین المللی در میادین نفت و گاز در مقایسه با قراردادهای بیع متقابل که یک دوره محدود هشت تا ده ساله بود، به یک دوره طولانی تر و پیوسته در حدود 20 تا 25 سال از شروع مرحله توسعه بعد از کشف میدان بینجامد. بنابراین بازه زمانی در قراردادهای جدید IPC حدود 20 تا 25 سال است که شامل مراحل اکتشاف و توسعه و تولید است. در حالی که در قراردادهای بیع متقابل این زمان بسیار محدود بود. ( بین 8 تا 10 سال)قراردادهای جدید این امکان را فراهم می کند که ایران بتواند از چاه های نفت، یک برداشت صیانتی داشته باشد. این برداشت صیانتی به علت طولانی بودن زمان و سهولت سرمایه گذاری در تولید برای ایران و سرمایه گذاران برد محسوب می شود.باز پرداخت هزینه در این قراردادها پنج تا هفت سال از زمان شروع تولید اولیه است که در مقایسه با قراردادهای بیع متقابل، زمان طولانی تری است. همچنین در مقایسه با قراردادهای بیع متقابل این قراردادها حداکثر از محل 50 درصد تولید میدان هزینه ها را پرداخت می کند در صورتی که این هزینه ها در بیع متقابل از محل حداکثر 60 درصد تولید پرداخت می شود که این نیز مزیت بیشتری نسبت به قراردادهای بیع متقابل دارد.نتیجه این که قراردادهای مذکور که با توجه به شرایط خاص ایران (دوران پسا تحریم) طراحی و تدوین شده اند، زمینه افزایش توان رقابتی ایران در بازارهای جهانی را در سطح کلان در شکل حضور فعال و موثر در بازار و در سطوح پایین تر افزایش توان رقابتی کشور در میادین مشترک و همچنین بهبود توان و ظرفیت فنی و اقتصادی داخلی صنعت نفت را فراهم می سازد.**قراردادهای نفتی و میزان ریسک پذیری با توجه به وضعیت و ویژگی خاص آنهادر قراردادهای جدید معمولا ریسک ها تقسیم می شود و به عبارتی ریسک ها یکسان نیستند. در میادین مختلف ریسک ها متفاوت است. به عنوان مثال، ریسک در خشکی کم است، ولی در دریا یا میادین مشترک ریسک بیشتر خواهد بود. در این نوع قراردادها برای هر ریسکی با توجه به وضعیتش، ویژگی خاصی لحاظ می شود. در این قراردادها انعطاف های فراوانی دیده شده که این انعطاف ها در زمینه های مختلف است:1ـ می توان برنامه و بودجه پروژه را به صورت سالانه بر اساس رفتار مخزن و واقعیت های پروژه تعیین کرد.2 ـ بعد از شروع تولید، تمام تعهدات قراردادی طی دوره معین پرداخت می شود.3 ـ توازن و همخوانی بین ریسک و درآمدهای طرفین قرارداد در این نوع قراردادها وجود دارد.4ـ امکان همکاری بلند مدت از طریق تشکیل شرکت های مشترک وجود دارد.5 ـ امکان افزایش زمان همکاری در صورت نیاز به انجام عملیات افزایش ضریب برداشت EOR وجود دارد.6 ـ امکان تغییر دستمزد در برابر تغییرات بازار نفت می تواند صورت بگیرد.7 ـ امکان در نظر گرفتن سودهای متفاوت با ریسک های متفاوت برای میادین وجود دارد.این انعطاف ها به گونه ای است که جذابیت این قراردادها را بیشتر می کند و منافع برد ـ برد را برای طرفین ایجاد می کند.*منبع: روزنامه جام جم**گروه اطلاع رسانی**9165**2002
02/04/1395
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 45]