معجم موضوعی بحارالانوار بزرگترین دایرة المعارف حدیث شیعه

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:

به گزارش راسخون به نقل از نورسافت، آنچه در ذیل به معرفی آن می پردازیم معرفی نرم افزار تخصصی بزرگترین دایرة المعارف حدیثی شیعه تحت عنوان بحارالانوار می باشد. دسترسی به موضوعات و مطالب کتاب از طریق جستجوی معنایی و لفظی · ارائه 21929 کلید واژه، 108710 نمایه و مدخل، همراه با 122919 موضوع برداشت شده از کتاب بحار الانوار  · امکان جستجوی مفهومی از طریق فهرست کلید واژه ها ، نمایه ها و موضوعات  · ارجاع اصطلاحات هم عرض در نظام مترادفات  · تفکیک اصطلاحات چند معنایی در نظام مشترکات  · ارائه فهرست مفاهیم وابسته در نظام مرتبطات  · امکان ذخیره و چاپ متون دلخواه و فهرست ها  · نمایش تمام متون با قابلیتهای تحقیقاتی (نمایه زنی، حاشیه نویسی، رنگی کردن و علامت گذاری و ...)  · ارتباط تمام واژههای کتاب با سه عنوان لغت نامه بزرگ (لسان العرب، العین و مجمع البحرین)  · جستجوهای مختلف در متون و عناوین ابواب از طریق فهرست واژگان، ترکیب واژهها و ...  · امکان انتخاب متن کتاب به یادداشت و ویرایش آنها  · انتقال مستقیم متون برگزیده از برنامه به محیط word و به قسمت یادداشت و ویرایش آنها  همواره بعد از قرآن کریم که فصیح ترین و بلیغ ترین کتاب هاست، احادیث و روایات ائمه علیهم السلام یکی از بهترین راه های انسان برای رسیدن به مقصد یقین است. از صدر اسلام تاکنون آثاربسیاری در این زمینه به چاپ رسیده است. یکی از این آثار ارزشمند و نفیس کتاب بحارالانوار، اثر علامه گرانقدر مجلسی(ره) است . مرکز کامپیوتری تحقیقات علوم اسلامی که همواره سعی داشته، گامی نو در تولید نرم افزارهای علوم اسلامی بردارد با تولید نرم افزار " معجم موضوعی بحارالانوار" راهی تازه پیش روی پژوهندگان عزیز قرار می دهد تا به سهولت بیشتر به امر تحقیق در زمینه ی روایات و علم حدیث بپردازند. در این برنامه متن کامل بحارالانوار بر اساس چاپ آخوندی (25 جلد)، قابل انطباق بر نسخه چاپ بیروتی (110 جلدی) قابل دستیابی است. ارائه پیش از 21929 کلید واژه، افزون بر 10871 نمایه ترکیبی، 13477 نشانی به همراه بیش از 122919 موضوع بر داشت شده از خصوصیات این برنامه است. استفاده از سه لغت نامه معتبر به محقق امکان می دهد که به مفاهیم کاربردی در حوزه ی فقه و اصول دست یابد و پژوهش خویش را به گونه ای شایسته سامان بخشد. کاربر می تواند به جستجو در متن و عناوین ابواب کتب بپردازد و با ترکیب ریشه ها، کلید واژه و نمایه ها حوزه تحقیق خود را در حوزه ی موضوعات حدیثی برنامه گسترش دهد. ارجاع اصطلاحات هم عرض در نظام مترادفات، تفکیک اصطلاحات چند معنایی در نظام مشترکات، ارائه ی فهرست مفاهیم وابسته در نظام مرتبطات و نیز دستیابی به دو محیط مستقل کاربری، از امکانات مفیدی است که در این برنامه ارائه شده است. امکانات برنامه قابلیت های اصلی این برنامه در دو معجم لفظی و موضوعی ارائه شده است: الف) معجم موضوعی معجم موضوعی دارای امکانات فراوانی است که به این شرح است: 1. کلید واژه بخش کلید واژه، شامل دو قسمت: کلید واژه و ریشه است . در قسمت "کلید واژه"، فهرست کلیدواژه ها شامل کلید واژه های اصلی، مترادفات و الفاظ مشترک فعال است و از چهار طریق ترتیب الفبایی، تعداد نمایه، تعداد موضوعات و مراحلِ وصول از کلید واژه به موضوع قابل تنظیم است. قابلیت مرتبط محض، از دیگر امکانات این قسمت است که به وسیله ی آن، مجموع مرتبطات یک واژه به فهرست کلید واژه های اصلی اضافه می شود. ضمن این که از طریق گزینه ی پنجره ی مرتبطات می توان کلید واژه های اصلی مرتبط با کلید واژه ی جاری را در پنجره های جداگانه مشاهده کرد. یکی از راه های گسترده کردن محدوده ی پاسخ ها به هنگام تحقیق، جست وجو از طریق کلیدواژه های هم خانواده است. با استفاده از امکانات موجود در قسمت "ریشه" می توان به تمامی کلید واژه های مشتق دسترسی پیدا کرد و جواب های مربوط به آن را مشاهده کرد. به منظور بالا بردن سرعت قابلیت ترکیب بین ریشه ها، کلید واژه های اعلام، اشخاص و کتب نیز به فهرست ریشه ها افزوده شده اند. 2. نمایه یکی دیگر از بخش های معجم موضوعی "نمایه" است که دارای دو قسم اصلی با کارایی های متفاوت است. در قسمت "نمایه"، فهرستی از نمایه ها به ترتیب الفبایی ارائه شده است و به وسیله ی برگه ی"فهرست منتخب" می توان فهرستی از نمایه های دلخواه را فراهم ساخت و تحقیقات خود را در مورد آن ها سامان بخشید. اما در قسمت "کلمات نمایه"، فهرستی از کلمات تشکیل دهنده ی نمایه ها مشاهده می شود که به ترتیب حروف الفبا چیده شده اند و می توان آنها را بر مبنای تعداد نمایه ها مرتب کرد و با انتخاب هر نمایه، به نمایه یا نمایه های مرتبط با آن ینز دست یافت. 3. موضوع در این بخش نیز دو قسمت اصلی وجود دارد: در قسمت " موضوع "، موضوعات کتاب برنامه بر مبنای نام آنها به ترتیب حروف الفبای عربی و یا براساس تعداد فیش های هر موضوع فهرست شده اند. برگه ی "فهرست منتخب" نیز امکان تهیه ی فهرستی از موضوعات با ویژگی های مورد نظر را در اختیار کاربر قرار می دهد، اما در قسمت " کلمات موضوع "، فهرستی از کلمات تشکیل دهنده ی موضوعات فیش ها قابل دستیابی است. در حالت نخست، این فهرست به ترتیب حروف الفبا مرتب شده و در آن، امکان چینش کلمات براساس تعداد موضوع های هر کلمه وجود دارد. 4. نشانی در صفحه ی نشانی فهرستی از فیش های تحقیقاتی به همراه شماره، عنوان، عناوین سرفصل و نشانی هر فیش قابل مشاهده است؛ افزون بر این فهرست نمایه ها و کلیدواژه های هر فیش به طور جداگانه در دسترس پژوهشگر قرار دارد. قابلیت دیگری که در بخش نشانی ارائه شده، انتقال به "پژوهش" و دستیابی به متن مربوط به فیش جاری است. علاوه بر این می توان از امکاناتی چون پاسخ بعدی، پاسخ قبلی و نمایش کتاب انتخابی نیز بهره برد. 5. پژوهش این بخش، جهت برای سامان دادن تحقیقات در قسمت های مختلف برنامه، در نظر گرفته شده است؛ از این رو، از جمله کاربردی ترین و مهم ترین قابلیت های برنامه است. در دیگر بخش های اصلی، یعنی کلید واژه، نمایه، موضوع، نشانی، نمایش و جستجو گزینه های متعددی چون کلید واژه، نمایه، موضوع، نشانی و متن گنجانده شده که از طریق آنها می توان به بخش پژوهش منتقل شد و روند تحقیقات را در آنجا ادامه داد. ب) معجم لفظی امکانات معجم لفظی عبارت است از: 1. نمایش فهرستی از عناوین و مطالب کتاب انتخابی به همراه متن مربوط به آن، در این بخش گنجانده شده است و کاربر می تواند از قابلیت گزینش جلد و صفحه ی کتاب از راه های مختلف بهره مند شود؛ به گونه ای که با انتخاب شماره جلد مورد نظر به صفحه نخست همان جلد از کتاب منتقل می شود و با درج صفحه ی موردنظر، همان صفحه از کتاب نمایش داده می شود. از قابلیت های دیگر این بخش، تطبیق فهرست با متن انتخابی است که مشاهده ی عنوان باب و فصل و متن پژوهشی را امکان پذیر می سازد. به منظور انجام پژوهش های تطبیقی و مقایسه مباحث مختلف با یک دیگر، امکان مطالعه ی همزبان دو بخش مختلف متن کتاب با استفاده از گزینه ی مقایسه در برنامه پیش بینی شده است که از جمله ویژگی های مهمّ بخش نمایش است. 2. جستجو از ویژگی های کاربردی این بخش، جست و جو در متن و جست و جو در عناوین، فصل ها و ابواب کتاب جاری است؛ هنگامی که " جستجو در متن " فعال باشد، فهرست کلمات متن کتاب به صورت الفبایی در دسترس قرار می گیرد و می توان به کاوش در متن کتاب مورد نظر پرداخت و چنان چه " جستجو در فهرست " فعال باشد، عملیات جستجو تنها در عناوین کتاب انتخابی انجام می شود. همچنین امکانات ویژه ای برای فهرست سازی و انجام عملیات گوناگون در فهرست های ایجاد شده، در برنامه تعبیه شده است. با استفاده از این قابلیت پیشرفته می توان فهرست های پویا و متنوعی از کلمات را به شکل های مختلف تهیه کرده، آنگاه آنها را در متن کتاب جست و جو کرد و یا با یک دیگر ترکیب ساخت و پژوهشهای نوینی را به انجام رساند. 3. فرهنگ لغات در این برنامه، سه لغت نامه ی معتبر العین، لسان العرب و مجمع البحرین جهت فهم معانی لغات دشوار گنجانده شده است. " فرهنگ لغات " دارای دو قسمت " ریشه " و " مشتق " با کارایی های متفاوت است. استفاده از 3 محیط مستقل کاربری و نیز بهره گیری از امکانات پژوهشی متنوعی چون علامت گذاری، حاشیه نویسی و دستیابی به گزینه پژوهش فعال، دیگر قابلیت های این نرم افزار است. /2759/

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 89]