محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1831337903
علل تغییر راهبرد عربستان از تعامل به تقابل - اتاق نیوز
واضح آرشیو وب فارسی:اتاق نیوز: سیاست خارجی عربستان از آغاز روی کارآمدن ملک سلمان دستخوش تغییرات راهبردی شده است. این تغییرات را در یک جمله می توان به این شکل توصیف کرد که ریاض به سرعت از راهبرد تعامل بر پایه نفوذ معنوی روی هم پیمانان محلی، منطقه ای و بین المللی به راهبرد تقابل بر پایهاتاق خبر- سیاست خارجی عربستان از آغاز روی کارآمدن ملک سلمان دستخوش تغییرات راهبردی شده است. این تغییرات را در یک جمله می توان به این شکل توصیف کرد که ریاض به سرعت از راهبرد تعامل بر پایه نفوذ معنوی روی هم پیمانان محلی، منطقه ای و بین المللی به راهبرد تقابل بر پایه اعمال قدرت تغییر مسیر داده است. این پرسش در همین دوره کوتاه روی کارآمدن ملک سلمان از سوی بسیاری از ناظران و کارشناسان امور عربستان سعودی مطرح شده که آیا این تغییر ناگهانی به دلیل تغییر کادر فوقانی قدرت (به علت درگذشت ملک عبدالله) صورت گرفته یا اینکه این کشور در دوره قبل از روی کارآمدن ملک سلمان نیز آماده این تحول بوده و راهبرد دوره ملک عبدالله امکان تداوم نداشت. فرضیه های دوگانه، هر کدام دلایل و نشانه های درخور توجهی با خود به همراه داشته و دارند. آنها که معتقدند این تغییر راهبرد سعودی ناشی از تغییر کادر فوقانی قدرت، آن هم در سطح پادشاه بوده، به ساختار سنتی قدرت در این کشور، یعنی ساختار «پادشاه محور» ارجاع می دهند و ساختار شخصیتی، تربیتی و پیشینه پادشاه را در رویکردها و سیاست های این کشور مؤثر و تعیین کننده تلقی می کنند. در مقابل، آنها که تغییرات راهبردی اخیر سعودی را به دوره قبل از روی کارآمدن ملک سلمان ارجاع می دهند، دلایل اصلی شان ناکامی پیاپی عربستان سعودی در سیاست های منطقه ای، به ویژه از دوره اشغال عراق از سوی ایالات متحده آمریکا در سال ٢٠٠٣ به بعد و بالارفتن قدرت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران و به طور کلی رادیکالیزه شدن اوضاع اجتماعی در جهان عرب و قدرت گرفتن اسلام گرایی جهادی - تکفیری است. این کارشناسان می گویند ساختار امنیتی یک کشور نمی تواند یک شبه از یک فاز آرام به فازی به شدت ناآرام منتقل شود؛ زیرا ساختارهای امنیتی و نظامی و نیز دستگاه دیپلماسی یک کشور برای تغییر ١٨٠درجه ای به ظرفیت سازی نوین و جابه جایی ظرفیت های سنتی نیاز دارد. علاوه براین، کارشناسان مدافع این فرضیه بر این باورند که فرضیه متغیر مستقل شمردن عربستان سعودی، با وقایع و نشانه های تاریخی و هم پیمانی های منطقه ای و بین المللی این کشور همخوانی ندارد و ماهیت دولت سعودی را در ردیف «متغیر وابسته» دسته بندی می کنند. آنها به آخرین نشانه، یعنی پافشاری ریاض مبنی بر حفظ سقف تولید نفت با وجود سقوط های آزاد آن در بازارهای جهانی اشاره می کنند که به صورت کاملا آشکار در توافق با سیاست های غرب، به ویژه ایالات متحده آمریکا در چارچوب... مقابله با روسیه (پس از بحران اوکراین) و ایران (در آستانه دستیابی به توافق اتمی) صورت گرفت. پرسش اصلی نگارنده این نیست که کدام یک از فرضیه های فوق با حقیقت ماجرای این تحول راهبردی عربستان سعودی سازگار است، پرسش دقیق تر این است که آیا حاکمان عربستان سعودی، به ویژه مهندسان و مجریان راهبرد تقابل مبتنی بر تقدم گزینه ها و رویکردهای امنیتی، از پیامدهای این راهبرد نوین آگاهی داشته اند یا اینکه آنها به دلیل ناکارآمدی راهبرد پیشین تن به راهبرد نوین داده اند؟ همین جا تأکید می کنم پیش فرض این پرسش دقیق این است که طراحی و مهندسی این راهبرد نوین عربستان سعودی کاملا بومی بوده و به اصطلاح در ردیف متغیرهای مستقل و نه وابسته دسته بندی می شود. در غیر این صورت موضوع به کلی تغییر می کند و دولت عربستان سعودی مأموریت های دیگری علاوه بر تأمین انرژی مورد نیاز جهان صنعتی پیدا کرده است. حال باید دید این راهبرد نوین عربستان سعودی در همین مدت کوتاه (حدود دو سال) چه پیامدهایی برای این کشور و جایگاهش در منطقه و جایگاه معنوی خود در منظومه جهان اسلام داشته است؟ اگر از بخش های آخر این موضوع شروع کنیم، واقعیت این است که این جایگاه ضربه ای هولناک دیده است؛ زیرا بسیاری از کشورهای اسلامی دور و نزدیک از پرورش نسلی آکنده از نفرت به هم نوعان خود در پهنه گیتی آن هم به نام اسلام به هراس افتاده و در اندیشه وداع با ایده های ترویجی عربستان سعودی فرورفته اند. امروزه اندیشه اسلام وهابی و تکفیری به یک پدیده ضدارزشی تبدیل شده است. اعزام دانشجویان جهان اسلام به دانشگاه های علوم اسلامی عربستان سعودی کاهش یافته و حتی دولت های اسلامی بر سر اعزام دانشجویان علوم دینی به دانشگاه های این کشور محدودیت های فراوانی ایجاد کرده اند. این موضوع در میان کشورهای اسلامی شرق آسیا نظیر مالزی دیده می شود. این کشورها نگران این هستند که تفکر وهابی – تکفیری به آنچه در ایدئولوژی و تفکر داعش وجود دارد، شبیه شود. این کاهش نفوذ معنوی عربستان سعودی در منظومه جهان اسلام به عرصه نفوذ سیاسی نیز سرایت کرده است. پاکستان در زمان اعلام ائتلاف سعودی علیه یمن و قراردادن نام این کشور در فهرست اعضای این ائتلاف، از چگونگی شکل گیری این ائتلاف اظهار بی اطلاعی کرد. مصر نیز مشارکت خود را در این ائتلاف در حد مشارکت استشاری تنزل داد. کشورهای یمن و عراق در زمره کشورهایی قرار دارند که عربستان سعودی آنها را خط دفاعی اول یا حیاط خلوت (در نمونه یمن) امنیتی به شمار می آورد. کشور فقیر یمن اینک بیش از یک سال است بی رحمانه ترین جنگ های نابرابر را تجربه می کند. ده ها هزار کشته و مجروح، میلیون ها نفر آواره و ویرانی زیرساخت ها، حاصل جنگ خانمان سوز عربستان سعودی در این کشور است. جالب توجه اینکه مناطق آزادشده یمن به جای بازگشت به آغوش دولت هادی منصور، رئیس جمهور حمایت شده از سوی ریاض، عملا تحت سیطره نیروهای القاعده قرار گرفته است. کشور عراق نیز که قرار بود پس از سرنگونی رژیم صدام حسین در سال ٢٠٠٣، در دایره نفوذ سیاسی عربستان سعودی قرار گیرد، اینک از صف آخر کشورهای عربی متحد ریاض خارج شده است. داستان نفوذ تاریخی و سنتی عربستان سعودی در لبنان نیز دستخوش تحولات دراماتیک شده است. دولت پادشاه جدید عربستان سعودی چندی پیش، تفاهم نامه خرید سلاح های پیشرفته برای ارتش لبنان را به صورت یک جانبه و به بهانه سیطره حزب الله لبنان بر ساختارهای سیاسی این کشور لغو کرد. هم پیمانان عربستان سعودی در لبنان با ابراز تأسف از این اقدام دولت ریاض، به طور ضمنی از پایان دوره طلایی نفوذ عربستان سعودی در این کشور سخن به میان آوردند. کشور سوریه و بحران سیاسی و امنیتی آن از سال ٢٠١١ تا کنون جولانگاه عریان دخالت های سعودی بوده است. دولت ریاض درحالی که در سوریه در صف اول مدافعان اسلام گرایان تندرو این کشور ایستاد، از موج انقلاب های ملت مسلمان مصر و رهبری آن، یعنی اخوان المسلمین اظهار نارضایتی کرد؛ تا آنجا که همه ثقل سیاسی و اقتصادی خود را برای سرنگونی تنها دولت منتخب مردم مصر، یعنی دولت محمد مرسی به کار برد. این رویکرد دوگانه عربستان سعودی در تعامل با گرایش های اسلامی، یعنی درپیش گرفتن سیاست تقابل با اسلام گرایان میانه رو (در نمونه مصر) و سیاست تعامل مثبت با اسلام گرایان تندرو (در نمونه سوریه) موجب شد موقعیت و حتی مرجعیت دینی و مذهبی ریاض در میان گرایش های گوناگون اسلامی در منطقه خاورمیانه به شدت متزلزل شود. به محور اصلی این نوشتار بازگردیم. عربستان سعودی در دوره پادشاهی ملک سلمان به سرعت با راهبرد تعامل مثبت بر پایه نفوذ معنوی روی هم پیمانان منطقه ای وداع کرد و از راهبرد نوین، یعنی راهبرد تقابل بر پایه اعمال مفرط قدرت رونمایی کرد. راهبرد جدید عربستان سعودی هنوز در آغاز راه است، اما این آغاز راه با خروج پی درپی کشورها و نظام های هم پیمان ریاض و در دو نمونه یمن و سوریه، خروج خونین از دایره نفوذ این کشور همراه بوده است.
یکشنبه ، ۲۳خرداد۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اتاق نیوز]
[مشاهده در: www.otaghnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 44]
-
گوناگون
پربازدیدترینها