واضح آرشیو وب فارسی:مهر: وقتی در پیچ و خم باورهای ناصحیح، راه را گم می کنیم
توسعه گردشگری گلستان بر بستر میراث اشتباه است
شناسهٔ خبر: 3674189 - چهارشنبه ۱۲ خرداد ۱۳۹۵ - ۱۲:۴۲
استانها > گلستان
گرگان- صیانت از میراث فرهنگی با نگاه توسعه گردشگری، با اصل حفاظت، سازگار نیست؛ چراکه تمایل به سمت کسب درآمدهای اقتصادی همیشه با تخریب همراه خواهد بود واین با هدف اصلی حفاظت در تضاد کامل است. خبرگزاری مهر، گروه استان ها- احسان ارشاد*: سال هاست که درباره اهمیت توسعه گردشگری با هدف رونق بخشی به بخش های مختلف اقتصادی سخن گفته می شود و پدید آمدن بازتاب های مثبت فرهنگی و اجتماعی، محصول و معلول رشد و توسعه گردشگری قلمداد می شود اما در میان همه مباحث نظری و همچنین اقدامات عملی انجام شده، چیره شدن برخی باورها و مبانی نادرست در برنامه ریزی و اجرا و ضعف در تشخیص اولویت ها و از همه مهمتر به دلیل برخی «خطاهای راهبردی» نه تنها منابع گردشگری، مولد نخواهد شد بلکه برخی دیدگاه های کلیشه ای رایج، موجب نابودی یا فرسودگی بیشتر بازمانده های میراثی می شود. به طور طبیعی، وجود استعدادهای فراوان گردشگری، برنامه ها و سیاست های کلان را به سمت بهره برداری از آنها سوق می دهد؛ اما برخلاف آنچه در کشور ما به طور غیراصولی در جریان است، شیوه برخورد در موقعیت های گوناگون متفاوت است و در یک نگرش علمی، رویکردهای مبتنی بر توسعه گردشگری در تعریف اهداف اصلی مربوط به حفاظت از میراث فرهنگی، فاقد اثرگذاری قوی و مستقیم است. به بیان ساده تر، غالب شدن این باور که: «آثار و داشته های فرهنگی را حفظ کنیم تا بتوانیم از آنها برای رونق گردشگری بهره ببریم» یک خطای فکری و نظری جبران ناپذیر است؛ البته این تفکر می تواند به عنوان یکی از نتایج و برآیندهای حفاظت علمی و درست، تلقی شود اما قرار گرفتن این نظریه در صدر اهداف، زمینه ساز چالش های جدی است. چراکه تمایل به سمت کسب درآمدهای اقتصادی در حوزه های فرهنگی و محیطی همیشه با تخریب همراه خواهد بود و یا دست کم، یادگاران نیاکان و پیشینیان، دستخوش تغییرات نامطلوب خواهد شد و این با اصل حفاظت در تضاد کامل است. چنانکه امروز عرصه منابع طبیعی و محیط زیست نیز زخم خورده این روش نادرست است. منظور این نوشتار، اصرار بر بستن درهای آثار و میراث فرهنگی به روی گردشگران نیست بلکه مقصود، یادآوری هدف اصلی در فرآیند صیانت از مواریث ارزشمند است. روشن است که آثار فرهنگی و هنری، زاییده ادارک، تعمق، تفکر و تجربه و نشانگر سیر تکاملی افکار و اندیشه ها در طول زمان است و به قول دکتر حجت استاد بزرگ معماری ایران: «هر پدیده ای (اعم از منقول و غیرمنقول، مادی و معنوی) که قدمتی دارد و حامل پیام انسانی است، چیزی از انسان های گذشته برای عرضه دارد» پس پاسداری میراث فرهنگی نیز در وهله نخست باید بر این محور پایه گذاری، طرح ریزی و پیگیری شود؛ یعنی پیش از هر چیز، اولویت مهم حفاظت از «دستاوردهای اندیشه بشری» برای متولیان دولتی و مردمی و بخش های مختلف جامعه باید به یک دغدغه جدی و عمومی تبدیل شود. تنها در این حالت می توانیم به حفظ آثار و سرمایه های باقی مانده از تاریخ و فرهنگ امیدوار باشیم. از آنجا که میان دو عنصر «باور» و «عملکرد» همواره رابطه همبستگی مستقیم برقرار است، تقویت وضع میراث و دوام و اثرگذاری بیشتر گنجینه های گرانبهای فرهنگی، ارمغان پایدار و نتیجه قطعی تثبیت این نگرش و گامی برای اصلاح رویکردها در مسیر تصمیم سازی های موثر و تمرکز بر رهیافت های علمی تر خواهد بود. * پژوهشگر حوزه مطالعات و برنامه ریزی شهری
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 7]