تور لحظه آخری
امروز : چهارشنبه ، 30 آبان 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):هر كس رحم نكند به او رحم نشود، هر كس نبخشد بخشيده نشود و هر كس پوزش را نپذيرد، خدا...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

لوله بازکنی تهران

آراد برندینگ

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

زانوبند زاپیامکس

روغن بهران بردبار ۳۲۰

قیمت سرور اچ پی

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

قیمت سرور dl380 g10

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید اکانت تریدینگ ویو

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

نگهداری از سالمند شبانه روزی در منزل

بی متال زیمنس

ساختمان پزشکان

ویزای چک

محصولات فوراور

خرید سرور اچ پی ماهان شبکه

دوربین سیمکارتی چرخشی

همکاری آی نو و گزینه دو

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

الک آزمایشگاهی

الک آزمایشگاهی

خرید سرور مجازی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

خرید نهال سیب

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1831485282




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

رسم الخط در زبان فارسی


واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: رسم الخط در زبان فارسی(قسمت اول)

درباره رسم الخط فارسی بسیار نوشته اند و گمان می رود از این پس هم بسیار بنویسند چون همراه با ورود وسایل جدید به داخل نظام سنتی حروفچینی كتابهای فارسی، مسائل جدیدی هم در باره ی شیوه ی نگارش فارسی ظهور كرده است كه باید فكری درباره ی آنها بشود. نه می توان جلو شیوع روزافزون ابزارهای جدید حروفچینی كه امكانات یك حروفچین را ده ها برابر بلكه بیشتر افزایش داده است، گرفت، (فی المثل جلد دهم دیوان كبیر كه اندكس راهنمای مجلدات قبلی است احتمالاً سالها وقت عزیز شادروان بدیع الزمان فروزانفر را گرفته است. چنان كسی می توانست در این مدت و با صرف این مایه زحمت و دقت چند جلد كتاب مفید دیگر تألیف كند. امروز با دستگاه های معمولی حروفچینی كار گسترده ی آن مرد را می توان با دقتی بیشتر در عرض چند ساعت انجام داد [وقت كمتر، هزینه ی كمتر، دقت بیشتر])، و نه می توان با این دستگاه ها  ابزارها كه روز به روز دقیق تر و كاراتر می شوند، دقایق دستوری زبان فارسی را رعایت كرد. فی المثل به این دستگاه دستور می دهند «ب» را از اول كلمات بردارد. این دستگاه دقیق، اما بی هوش «ب» اول مصادر فارسی را هم بر می دارد. كار او برداشتن «ب» از اول كلمات است. حال بیاییم و این «ب» ها را مشخص كنیم كه از اول كدام كلمات بردارد. و فهرست این كلمات را هم به حافظه ی دستگاه بسپاریم مثلاً در به كار بردن اگر به صورت «بكار» نوشته شده بود، «ب» را جدا كند. دستگاه این «ب» را كه بر سر نام «بكار» یكی از معاریف فرهنگ عرب است بر می دارد و نام آن شخص می شود «به كار» كه غلط است. البته می توان احتمال داد كه به زودی این اشكال هم رفع شود اما باز اشكالات دیگری پیش می آید. مسئله این است كه رسم الخط فارسی نقش مهمی در جهان صنعت چاپ و حروفچینی كتاب ندارد. اگر این اشكالات مربوط به زبان فرانسوی یا انگلیسی یا آلمانی بود تا به حال رفع شده بود. اما بازارخرید این ابزارهای فنی – بازار ایران–  چندان بزرگ و مهم نیست كه متخصصان فنی برای رفع اشكالات آن تمام كوشش خود را بدون اتلاف وقت به كار گیرند.اما در كنار این مسئله ی فنی، دو مسئله ی دیگر وجود دارد كه این دو، دیگر ارتباطی با حروفچینی رایانه ای و دستی و غیر اینها ندارد. باید برای این دو، راه حلی پیدا كرد.تبادل فرهنگی و تعاطی تجربه یكی از كهن ترین ویژگیهای فرهنگی بشر است. از همان آغاز و بامداد تمدن بشری، معمول بوده است كه كلماتی از زبانی به زبان دیگر برود و زندگی جدید خود را در زبان دیگر، با توجه به شرایط اقلیمی فرهنگ جدید شروع كند و به سرنوشت این كلمه در زبان اصلی توجهی نداشته باشد. كلمه ای از فرانسه به انگلیسی می رود و شكل و تلفظ جدیدی را شروع می كند و دلیلی هم ندارد كه فرهنگ انگلیسی به صورت مستعمره ی فرهنگ فرانسوی به خاطر نفوذ این كلمه و كلمات دیگر برای همیشه باقی بماند. همین گونه است حالت یك كلمه ی انگلیسی كه به زبان فرانسوی وارد می شود. اینجا و اكنون مجال آن نیست كه از نمونه های فراوان این امر، شواهدی آورده شود؛ اهل فرهنگ خود بخوبی می دانند كه چنین چیزی وجود دارد و شایع است.در زبان عربی هم همین رسم اجرا می شود. مثلاً كلمه ی فیلم كه یك واژه ی فرانسوی است به زبان عربی وارد می شود. عرب آن را به هر صورت بخواهد در جمله می آورد. به صیغه های جمع خود می بندد و به ابواب مختلف مصادر ثلاثی یا رباعی می برد. در واقع یك كلمه را می گیرد اما سرنوشت آن كلمه را به قواعد دستوری زبان خود می سپارد. مثلاً همین «فیلم» را به باب «اِفعال» می برد و «افلام» از آن می سازد. یا استاد را از فارسی می گیرد و جمع منتهی المجموع عربی می بندد و «دال» آن را هم تبدیل به «ذال» می كند و می شود «اساتیذ».نمی دانم چرا اكثر فضلای قدیم و معاصر ایرانی اصرار دارند یك كلمه را كه از عربی به فارسی وارد می شود همواره به همان صورتی بنویسند كه عربها می نویسند. در نتیجه، حركتهای حروفی را به فارسی بیاورند كه مربوط به فارسی نیست و نوآموزان و نوسوادان گیج و مبهوت شوند و باسوادان سرگردان كه آیا این كلمه  را باید با رسم الخط فارسی نوشت یا عربی و این اختلاف نظر و تشتت رأی موجب هرج و مرج در نگارش كلمات شود. « بحث همزه» « الف ممدوه و مقصوره» و بسیاری موارد دیگر هنوز كه هنوز است و از هنگامی كه ما معاصران به یاد می آوریم گریبان نویسندگان و مؤلفان را گرفته است.به نظر بنده، جز در مواردی كه طرز نگارش یك كلمه ی عربی در فارسی كاملاً جا افتاده است و ذهنها و قلمها آن را پذیرفته است، باید قواعد دستوری فارسی، مثل همه ی زبانهای دیگر جهان، بر سرنوشت كلمه ی خارجی حاكم باشد و بماند. مثلاً نامهای مصطفی، مرتضی و ... مثل خواستن و خاستن فارسی در این زبان جا افتاده است و باید به همین صورتها به كار برود ولی منتهی و معتنی به لزومی ندارد با الف مقصوره نوشته شود و در فارسی كه «الف» مقصوره وجود ندارد آنها را به صورت «منتها» و «معتنابه» می نویسیم.گفته می شود كه «چسبیده نویسی» موجب مشكل شدن نگارش فارسی می شود. پس باید كلمات را جدا نوشت مثلاً نوشت چه گونه گی و نه چگونگی یا نوشت بی چاره، بی هوده و ننوشت بیچاره و بیهوده، چون كودكان و نوسوادان دچار سردرگمی و گیجی می شوند و ابزارهای جدید هم پیوسته نویسی را بر نمی تابد و ایجاد مشكل می كند.به نظر بنده، اصل بر این است كه استقلال كلمه باید حفظ شود. این یك قاعده ی دستوری فارسی و جهانی است. در كنار این قاعده، قاعده ی دیگری هم وجود دارد و آن اینكه در كلمات مركب چون واحد معنایی جدیدی است باید همراه با وحدت معنایی، وحدت صوری هم در شكل نگارش انعكاس یابد. بنابراین وقتی می گوییم بزودی از اینجا می روم انعكاس اثر «ب» قیدساز را كه در معنای زودی تجلی كرده است، در صورت آن هم ببینیم و با این جمله فلان كس، به زودی و دیری انجام كار بیشتر از خوبی و بدی آن اهمیت می دهد تفاوت معنا در صورت هم پدیدار شود. بنابراین قاعده باید حفظ شود. البته طبق این مثل كه «استثنا قاعده را تأیید می كند»(1) یعنی هر قاعده ای استثنا دارد و استثنا موجب تقویت قاعده می شود، قاعده های دستوری هم می توانند استثنا داشته باشند. ضمناً كودكان و نوباوگان و نوسوادان ما به هیچ وجه خونی رنگین تر از گذشتگان خود یا كودكان و نوباوگان و نوسوادان سایر اقطار و اقالیم جهان ندارند. آنها هم با قاعده طرف می شوند و استثنا را یاد می گیرند و یادگیری همواره زحمت و مرارت دارد و نمی توان آن را تبدیل به راحت الحلقوم كرد. وقتی یك كودك انگلیسی، كلمه ی كارد را به صورت «نایف» (Knife) می نویسد و می خواند آیا این سؤال برایش پیش نمی آید كه حرفK" " و تلفظ آن در این كلمه كجا رفت؟ آیا فرهنگستان انگلستان یا امریكا برای سادگی كلمه و راحت كودكK" " را از سر این كلمه برداشته اند؟ یا تلفظ «رایت» به این صورتها در انگلیسی نوشته می شود:مفرد «مناسك»Rite" "، «حق»Right""، «نوشتن»"Write" «نام خانوادگی»"Write" و همگی تقریباً به یك صورت تلفظ می شوند با املاهای گوناگون و معناهای متفاوت و كودكان انگلیسی هم رشد می كنند و خود را با این رسم الخط سازگار. (اگر بخواهیم اطفال چینی را با الفبای 800 حرفی و تصویری مثال بزنیم یا اطفال هندی را كه با 400 زبان و دیالكت در كشورشان روبه رو هستند، دلسوزی برای كودكان ایرانی قدری «لوكس بازی» به نظر می رسد – با لوس بازی اشتباه نشود).             برگرفته از كتاب شیوه نگارش              مرتضی كاخی





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 1159]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن