واضح آرشیو وب فارسی:سیاست روز: اظهارات وندی شرمن درباره روند مذاکرات هسته ای که در بخش هایی برای اولین بار روایت می شود، حاکی از تحقق هدف اساسی و مهم ادعایی باراک اوباما یعنی ممانعت از دستیابی ایران به فعالیت هسته ای صلح آمیز است. این در حالی است که یکی از مهم ترین و کلیدی ترین اهداف این مذاکرات که لغو کامل تحریم های بانکی و مالی ایران بود، هنوز محقق نشده است. اگر با کمی تامل به اظهارات وندی شرمن توجه کنیم، اعتراف خود آمریکایی ها را نیز در بی تعهدی شان به وضوح مشاهده خواهیم کرد. در اینکه آمریکایی ها نمیخواهند برجام به سرانجام برسد شکی نیست، این را اگرچه درقبل از توافق هسته ای شاهد بودیم و چه بعد از اجرایی شدن برجام! بهانه های مختلفی که هربارمطرح می کنند و در ازای آن زیر بار تعهدات خود نمی روند، ادبیات های تهدید آمیز و تاکید بر اینکه تحریم های ضد ایرانی همچنان پا برجاست حاکی از بی تفاوتی آنها نسبت به این معاهده بین المللی است ویا بهتر بگوییم جدی نبودن این معامله که هرچه از سوی مسئولان و تیم مذاکره کننده کشورمان جدی گرفته می شود اما از طرف آمریکا گویی انگار یک بازی است.حال در چنین شرایطی اصرار به دستاوردهای برجام کمی قابل تامل است آن هم در شرایطی که آمریکایی ها به هیچ کدام یک از تعهداتشان عمل نکرده اند. در حالی تاکنون در رفتار آمریکایی جز خدعه و نیزنگ و فریب چیز دیگری مشاهده نکردیم که بارها مقام معظم رهبری این نکته را به مسئولان کشور متذکر شده بودندو کماکان نیز ایشان بر لزوم هوشیاری در برابر فریب کاری های آمریکا به مجریان کشور یاد آوری می کنند. هوشیاری مسئولان کشور سبب می شود که رویکردی انقلابی تر در قبال این همه بی تعهدی آمریکا اتخاذ کنند، نکته ای که از، ابتدا نیز بسیاری ازمنتقدان دلسوز بر آن تاکید کردند. به گزارش ایسنا، وندی شرمن، در نشستی که حدود یک ماه پیش در اندیشکده "بیکر" دانشگاه رایس برگزار شد، به روایت متفاوتی از مذاکرات هسته ای با ایران پرداخته که بعد از حدود یک ماه این موسسه اقدام به انتشار این سخنان کرده است. بانوی یخی تیم مذاکره کننده هسته ای آمریکا روایتی جالب از اهداف و برنامه ریزی های دولت متبوعش برای ورود به دور جدیدی از مذاکرات با ایران قبل و بعد از دولت یازدهم ارائه کرده است که در برخی از آنها این اظهارات برای اولین بار است که اززبان یک دیپلمات حاضر در مذاکرات هسته ای بیان می شود. پیشتر نیز وندی شرمن از توافق ایران و آمریکا بر سر توافقی چهار صفحه ای که بعدها در ژنو از آن به عنوان "برنامه اقدام مشترک" (توافق ژنو) نام برده شد درمذاکرات پنهانی مقامات دو طرف در عمان و حاشیه سازمان ملل خبر داده بود، توافقی که بسیاری بر این نظر بوده و هستند که ریشه های آن در اولین دیدار عمومی وزیران خارجه ایران و ۱+۵ در سازمان ملل در اولین تابستان دولت حسن روحانی شکل گرفت. به گفته معاون پیشین وزیر امور خارجه آمریکا مذاکره کنندگان ایرانی و آمریکایی در مذاکرات محرمانه در مسقط خطوط کلی توافقی را به دست آوردند که درآن ایران در ازای رفع جزیی تحریم ها برنامه هسته ای اش را در همان سطح نگه دارد یا حتی به عقب بازگرداند تا زمان کافی برای مذاکره بر سر یک توافق جامع تر به دست آید. این سند اولیه، برنامه اقدام مشترک (توافق ژنو) بود. پیش ازاین علی اکبر صالحی وزیر خارجه وقت کشور در دولت قبل و نیز مقامات دیگر از جمله علی اکبر ولایتی، محمد جواد ظریف و سید عباس عراقچی وجود مذاکرات محرمانه با اجازه و دستور مقام معظم رهبری را به سرپرستی علی اصغر خاجی معاون وقت وزارت خارجه و هیات همراهش تایید کرده اند، اما تاکنون هیچ اظهارنظری درباره نتایج این مذاکرات و انتقال آن به دور جدید مذاکرات در دولت یازدهم بیان نشده است. درباره جزئیات مذاکرات پنهانی ایران و آمریکا با محوریت موضوع هسته ای در مسقط تنها به این جمله اکتفا شده است که آمریکا وجود غنی سازی محدود در ایران را پذیرفته است. موضوعی که ایران را برای ورود به دور دیگری از مذاکرات با وجود بی اعتمادی جدی قانع کرد. اولین بارعلی اکبر ولایتی مشاور مقام معظم رهبری درامور بین الملل و کاندیدای یازدهمین انتخابات ریاست جمهوری در یکی از مناظره های تلویزیونی در بیان فرصت سوزی در مذاکرات هسته ای در دوره مسئولیت سعید جلیلی، یکی از رقبای انتخاباتی وی و مذاکره کننده ارشد هسته ای در دولت محمود احمدی نژاد از مذاکرات محرمانه ایران و آمریکا در عمان پرده برداشت. پس از آن مقامات ایرانی مختلف ضمن تایید این مذاکرات، صرفا به تشریح جزئیات اندک از این رویداد برداختند. اکنون با اظهارات وندی شرمن به نظر می آید مذاکرات ایران و آمریکا در مسقط و رفت و آمدهای چندین باره، نتایجی قابل توجه و بیش از آنچه در اذهان عمومی اعلام شده داشته است و نتایج این مذاکرات با دستور کار مشخص در دولت جدید مبنای اساسی مذاکرات ظریف و هیاتش قرار می گیرد. این که دیپلمات ها به خوبی از یک مذاکرات پنهانی با حمایت و هدایت دولت هایشان در عالی ترین سطح محافظت به عمل آوردند، امری قابل درک و معمول در دنیای سیاست و دیپلماسی است اما این که مبنای توافق ژنو که به نحوی تمام و کمال دستاورد دولت یازدهم قلمداد می شد، آن گونه که وندی شرمن مدعی شده است در بخش های قابل توجهی نتیجه مذاکرات محرمانه در دولت دهم است جای بررسی، پرسش و بیان جزییات بیشتری از این مذاکرات محرمانه دارد. مذاکرات هیات ایرانی در نیویورک و سپس ژنو در عمل در ادامه مذاکرات مسقط انجام می گیرد و این مذاکرات همان طور که وندی شرمن می گوید با دستور کار مشخص سند چهار صفحه ای آغاز می شود. بر اساس گفته های معاون پیشین وزیر خارجه آمریکا وقتی هیات آمریکایی این سند را به دیگر اعضای دائم شورای امنیت به علاوه آلمان و اتحادیه اروپا ارائه می دهد، آنها از این که فهمیدند مذاکراتی قبلا در جریان بوده شوکه شدند. علاوه بر این آنها از این که در این سند اجازه یک برنامه هسته ای محدود به ایران داده شده است، کلیدی که موجب از بین بردن بن بست در مذاکرات می شد، متعجب شده بودند در حالی که این آمریکا بود که همیشه می گفت اجازه چنین چیزی را نمی دهد. انتشار سخنان وندی شرمن یکی از پرنفوذترین و کارکشته ترین مذاکره کنندگان آمریکایی، هر چند امروز عهده دار مسئولیتی رسمی در دولت اوباما نیست، در شرایطی که ایران نسبت به اجرا نشدن بخش قابل توجهی از توافق جامع در زمینه لغو تحریم ها به شدت اعتراض دارد، قابل تامل است. برخی تحلیل گران این اظهارات و انتشار آن را هدفمند و ضد منافع نظام جمهوری اسلامی ایران می دانند که بیش از پیش ایران را در جهت تصمیمات و اقدامات واکنشی نسبت به اجرا نشدن برجام و عادی نشدن روابط بانکی و مالی ایران با دنیا قرار می دهد. این تحلیل گران ضعف شدید ایران در هدایت افکار عمومی داخلی و جهان بعد از برجام را زمینه ساز انتشار سخنان وندی شرمن می دانند. این درحالی است که در هفته های اخیر برخی مقامات آمریکایی از جمله بن رودز معاون مشاور امنیت ملی کاخ سفید به صراحت از هدایت افکار عمومی آمریکا و جهان در تایید برجام سخن گفته اند. اظهارات معاون پیشین وزیر خارجه آمریکا یکی از ده ها رازهای مگویی است که در آینده نزدیک و دور منتشر خواهد شد، اما انتشار هر یک از آنها در زمان و شرایطی خاص می تواند ابعادی به مراتب بیشتر یا کمتر از اهمیت واقعی آن داشته باشد. با انتشار سخنان شرمن اکنون این انتظار برای افکار عمومی ایران به وجود آمده است که مقامات کشورمان جزئیات بیشتری از مذاکرات محرمانه میان ایران و آمریکا در مسقط را بیان کنند. در عین حال به این مساله مهم که همیشه در طی مذاکرات با آن مواجه بوده ایم و به نظر همچنان هستیم، توجه کنند که نباید اجازه داد تا طرف های دیگر مذاکره کننده سخنی بگویند یا بخشی از مذاکرات را افشا کنند و در مقابل مقامات ایرانی تحت فشار افکار عمومی مجبور شوند تا به آن پاسخ دهند.
دوشنبه ، ۲۷اردیبهشت۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سیاست روز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 120]