واضح آرشیو وب فارسی:شهیدنیوز: شهیدخبر(شهیدنیوز): حرکت انسان به سوی کمال از مدیریت گرایش ها و تمایلات انسان ناشی می گردد، و در این میان هیچ ابزاری مانند دعا، قدرت مدیریت انسان بر تمایلات خود را افزایش نمی دهد.پس از دوران امامت امام حسین(ع) که با واقعه عظیم عاشورا و اسارت اهل بیت(ع) به پایان رسید، وضعیت سیاسی و اجتماعی جامعه به شدت تاسف بار بود. گویی با گذشت تنها 50 و اندی سال از رحلت رسول الله(ص) مکه و مدینه به همان وضعیت صدر اسلام بازگشته بود. در آن زمان حتی از ظاهر دین هم در جامعه چیزی باقی نمانده و از اسلام تنها نامی باقی بود. خفقان شدیدی در جامعه حاکم بود، و امام سجاد(ع) در آن روزگار بسیار غریب بودند، حتی در روایتی از شرایط جامعه آن زمان اینگونه آمده است: در مدینه فساد به حدی رسیده بود که اگر زن آوازخوانی از مدینه خارج می شد، مردم او را بدرقه می کردند و اگر هم به این شهر وارد می شد به استقبالش می رفتند. نمونه دیگری از سقوط اخلاقی جامعه آن روز را اینگونه روایت کرده اند: در جامعه مدینه آن روز وقتی امام سجاد (ع) می خواستند مضجع نورانی رسول الله (ص) را در ایام واقعه حره* زیارت نمایند، سپاهیانی که به مدینه حمله کرده بودند روضه النبی** را اصطبل اسب های خویش قرار داده بودند. در این دوران ترس شدید در میان مردم از حکومت ایجاد شده بود و از سوی دیگر حکومت هم تصمیم به حذف فیزیکی امام سجاد(ع) گرفته بود. در این شرایط امام سجاد(ع) تصمیم به ایجاد یک جهاد فرهنگی گرفتند و بستر قیام ایشان بر پایه تربیت فردی و با ابزار دعا بود. در جامعه ای که قابلیت اصلاح نداشت تربیت فردی بهترین راه بود. امام سجاد (ع) برای اجرای این امر، در طول دوران امامتشان که حدود 30 سال بود تعداد زیادی برده می گرفتند، آنها را تربیت و آزاد می نمودند. در نتیجه پایه کلاس های چندین هزار نفری امام باقر(ع) و امام صادق(ع) را امام سجاد(ع) بنا نهادند. مهمترین برنامه فردی امام سجاد سفارش به دعا بود. نقش دعا در کنترل و مدیریت گرایش ها و تمایلات انسان دعا برنامه تربیتی است که میتواند انسان را از بدترین منجلاب ها، در بدترین جوامع نجات دهد. چرا و چگونه دعا میتواند چنین تاثیر بسزایی داشته باشد؟ اگر از دیدگاه انسان شناختی به انسان نگاه کنیم می بینیم ریشه حیات و حرکت انسان در تمایلات او است . حتی نیازهای انسان هم نمی تواند چنین نقشی داشته باشد زیرا ممکن است انسان در مقابل یک نیاز خود بایستد و به آن پاسخ ندهد. حتی علم هم نمی تواند منشا حرکت انسان باشد، ممکن است انسان علم به مطلبی داشته باشد اما انگیزه ای برای پرداختن و انجام آن نداشته باشد. نیازهای انسان و علم زمانی حرکتی در پی دارند که در کنار آنها انگیزه و تمایلی برای پاسخ به آنها وجود داشته باشد. پس انسان باید گرایش ها و تمایلات خویش را بشناسد، و گرایش های خوب و حتی گرایش های بد خود را با خدای خویش در میان بگذارد و از پروردگار خویش برای کنترل تمایلاتش استعانت جوید. لازم است انسان برای سعادت خویش با برخی از تمایلاتش مقابله کند، برخی از گرایش های خوب خود را تقویت و رشد دهد، برخی تمایلات را به صورت اکتسابی در خود ایجاد نماید و برخی از تمایلات خفته خویش را بیدار سازد. به طور کلی حرکت انسان به سوی کمال از مدیریت گرایش ها و تمایلات انسان ناشی می گردد. انسان سالم و توانمند قدرت مدیریت تمایلات خویش را دارد. در این میان هیچ ابزاری مانند دعا، قدرت مدیریت انسان بر تمایلات خود را افزایش نمی دهد. نمونه زیبایی از مناجات امام سجاد (ع) که مدیریت تمایلات و گرایش ها در آن موج می زند؛ یا مُنى قُلُوبِ الْمُشْتاقینَ وَیا غایَةَ امالِ الْمُحِبّینَ ای آرزوی قلب های مشتاق و ای نهایت آرزوی عاشقان اَسْئَلُکَ حُبَّکَ وَحُبَّ مَنْ یُحِبُّکَ محبتت و محبت هر کسی که تو را دوست دارد را از تو تقاضا دارم وَحُبَّ کُلِّ عَمَلٍ یُوصِلُنى اِلى قُرْبِکَ و محبت هر عملی که مرا به تو می رساند وَاَنْ تَجْعَلَکَ اَحَبَّ اِلَىَّ مِمّا سِواکَ از تو می خواهم خود را برای من محبوبتر از هر چیزی غیر از خودت قرار دهی وَ أَنْ تَجْعَلَ حُبِّی إِیَّاکَ قَائِداً إِلَى رِضْوَانِکَ و محبت من به خودت را راهبر من به سوی رضوان خودت قرار بده وَ شَوْقِی إِلَیْکَ ذَائِداً عَنْ عِصْیَانِکَ [آنگونه که] شوق من به سوی تو، من را از معصیت تو منع نماید وَ امْنُنْ بِالنَّظَرِ إِلَیْکَ عَلَیَّ و با نگاهت به من منت بنه وَ انْظُرْ بِعَیْنِ الْوُدِّ وَ الْعَطْفِ إِلَیَّ با نگاه توام بامهربانی و لطفت به من بنگر وَ لَا تَصْرِفْ عَنِّی وَجْهَکَ و رویت را از من برنگردان*** صحیفه سجادیه؛ معجزه ای حیات بخش صحیفه کامله سجادیه اثر جاودان امام زین العابدین(ع)، یکی از جامع ترین منابع عالی دعا است. این کتاب شریف، دومین کتابی است که در صدر اسلام تدوین شده است و از جهت اهمیت پس از قرآن و نهج البلاغه قرار دارد و «اخت القران»، «زبور آل محمد» و «انجیل اهل بیت» لقب گرفته است. استاد شهید مطهری در خصوص اعتبار این صحیفه ارزشمند در کتاب فلسفه اخلاق خود می نویسد: «صحیفه سجادیه دعاهاى بسیار معتبرى است هم از نظر سند و هم از نظر مضمون از زین العابدین على بن الحسین(ع) که علماى شیعه از صدر اسلام به این کتاب توجه کرده اند، و بعد از قرآن تنها مجموعه اى است که از اواخر قرن اول و اوایل قرن دوم هجرى به صورت یک کتاب در دست بوده است... بنابراین بعد از قرآن، قدیم ترین کتاب شیعى که از اول به صورت کتاب به وجود آمده و الآن در دست ماست، صحیفه سجادیه است ...» فصاحت و بلاغت این کتاب همواره مورد توجه فصحا و بلغای عرب بوده است به گونه ای که علاوه بر شیعیان، اهل سنت نیز بعضاً برخی از ادعیه آن را در کتاب های خویش آورده اند. صاحب تفسیر طنطاوی در باره صحیفه می نویسد: «من هر چه در این کتاب مطالعه می کنم می بینم این کتاب بالاتر از کلام مخلوق و پایین تر از کلام خالق است؛ راستی چه کتاب کریمی است.» در کتاب آزادی معنوی از شهید مطهری(ره) درباره صحیفه سجادیه نقل شده است: «اگر ما هیچ دلیل دیگرى غیر از دعاهایى که از على بن ابى طالب(ع) و زین العابدین(ع) ...نداشتیم و اسلام در چهارده قرن چیز دیگرى نداشت، همین که توسط دو تن از شاگردهاى اسلام از آن دنیاى بدویت و جهالت دو اثر این چنینى ظاهر شده کافى است. آن قدر این ها اوج و رفعت دارد که اصلًا اعجاز [است]، جز این چیزى نیست.» مقام معظم رهبری در رابطه با مانوس شدن با این کتاب ارزشمند می فرمایند: " تا آن جا که مى توانید، با صحیفه سجادیه مأنوس شوید. کتاب بسیار عظیمى است. این که گفته اند زبور آل محمد، واقعاً همین طور است؛ پر از نغمه هاى معنوى است، دعا و درس است؛ هم درس اخلاق است، هم درس علم النفس است، هم درس امور اجتماعى است. آن جا ملاحظه کنید: "أللهم إنى أعوذ بک من هیجان الحرص و سورة الغضب... و الحاح الشهوة". یکى یکى این خصوصیات معنوى و اخلاقى و این ریشه هاى فاسدى را که در نفس ما هست، در زبان دعا به ما معرفى مى کند. " و در جای دیگر میفرمایند: " اگر کسى خیال کند که مى توان دل و روح را بدون این ها صاف کرد، سخت در اشتباه است. از راه گریه نیمه شب، از راه خواندن قرآن با تدبر و با دقت، از راه خواندن ادعیه صحیفه سجادیه، دل انسان صاف مى شود؛ والا این طورى نیست که بگوییم آقا برو دلت را صاف کن؛ هر کارى هم کردى، کردى!"**** * واقعه حَرّه، اشاره به قیام و شورش تاریخی مردم مدینه بر ضد یزید بن معاویه به دلایل سختگیریهای عاملان او بر مدینه و بدنبال آن واقعه خونین درهم شکستن قیام توسط یزید با حمله خونبار سپاهیانش به شهر مدینه در ۶۳ قمری است که در پی آن یزید سپاهی به فرماندهی مسلم بن عقبه مری برای سرکوب اهالی مدینه گسیل داشت. اهالی مدینه با او به مقابله برخواستند و خندقی دور شهر کندند. اما او توانست با سپاهیانش وارد شهر شود، او بعد از ورود به مدینه شهر را سه روز بر سپاهیانش مباح کرد که در پی آن خونهای بیگناه بسیاری ریخته شد، و حریمها شکسته شد، و به نوامیس تجاوز شد. بیش از شش هزار کشته از این واقعه برجای ماند. پس از این واقعه هیچ مرد مسلمانی از اهل مدینه نمی توانست درباره بکارت دخترانش تضمینی دهد. **روضه النبی، قسمتی از مسجدالنبی است، در ناحیۀ جنوب شرقی، رو به سمت قبله، بین حجرۀ طاهره تا منبر، به طول 22 متر و عرض 15 متر و مساحت 330 متر مربع، با ستونهای سفید رنگ که به حسب فرموده پیامبر(ص): «ما بین بیتی (قبری) و منبری روضه من ریاض الجنه» ـ سفینة البحار2/567 : میان خانه (قبر) من و منبر من، باغی است از باغهای بهشت؛ محلی بسیار با فضیلت و برترین محل در مسجد النبی است که در آن آثار مهمی چون مرقد شریف پیامبر(ص)، مرقد احتمالی حضرت زهرا(س)، منبر و محراب پیامبر(ص) واقع است. نماز و دعا و قرائت قرآن در این محدوده فضیلت بسیار دارد و بدین سبب همواره این مکان مقدس مورد توجه مسلمانان جهان قرار داشته است. *** مناجات المحبین، نهمین مناجات از مجموعه مناجات خمس عشره **** بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با گروهی از پاسداران سپاه پاسداران 1376/09/13 -و- دیدار اعضاى هیأت دولت - 1384/06/08
پنجشنبه ، ۲۳اردیبهشت۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: شهیدنیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 134]