تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1838030425
آخرین “شاه کشی” درایران؛ قاتل تنها بود؟
واضح آرشیو وب فارسی:آبشار نیوز: تاریخ ایرانی: «آقایی با لهجه مردم کرمان جلوی سقاخانه منتظره. بهش بگو خبر رسیده روز زیارت فرداست؛ بگو افسوس نتوانستم ابزار کار مهیا کنم، خودت فکری بکن...» شب سیزدهم، حمید امجد معلوم ...پایگاه خبری تحلیلی آبشار نیوز : تاریخ ایرانی: «آقایی با لهجه مردم کرمان جلوی سقاخانه منتظره. بهش بگو خبر رسیده روز زیارت فرداست؛ بگو افسوس نتوانستم ابزار کار مهیا کنم، خودت فکری بکن…» شب سیزدهم، حمید امجد معلوم نیست چه کسی ۱۲۰ سال پیش در شب ۱۲ اردیبهشت ۱۲۷۵ شمسی یا همان ۱۷ ذی قعده ۱۳۱۳ قمری در بی وقتی شب، پیام به میرزا رضا برد که فردا شاه به زیارت زاویه مقدسه می آید اما او فردا یک ساعت از ظهر نگذشته درنگ نمی کند و تیری را از ده لول روسی که از بارفروش خریده بود شلیک می کند. تیری که سکه صاحبقرانی ناصرالدین شاه را در شبی که ضرب می شود از رونق می اندازد. تیری با وجود اعترافات صریح رضای شاه شکار هنوز هم یکی از معماهای ناگشوده تاریخ ۱۵۰ ساله ایران است. *** «روز پنجشنبه شنیدم که شاه به حضرت عبدالعظیم می آید در خیال دادن عریضه به صدارت عظمی بودم که امنیت بخواهم. عریضه را هم نوشته در بغل داشتم و رفتم در بازار منتظر صدراعظم بودم. از خیال دادن عریضه منصرف شدم و یک مرتبه به این خیال افتادم و رفتم طپانچه را برداشتم. آمدم از درب امامزاده حمزه رفتم توی حرم قبل از آمدن شاه، تا اینکه شاه وارد شد. آمد حرم زیارتنامه مختصری خوانده به طرف امامزاده حمزه خواست بیاید، دم در یک قدم مانده بود که داخل حرم امامزاده حمزه بشود طپانچه را آتش دادم.» میرزا رضای کرمانی کتک خورده با زخم هایی که از داخل عفونت کرده بودند، در کند و زنجیر راهی برای فرار نداشت. نزدیکان شاه و مردمی که ظهر جمعه ۱۷ ذیقعده ۱۳۱۳ برابر با ۱۲ اردیبهشت ۱۲۷۵ به زاویه مقدسه آمده بودند دیده بودند که به سمت شاه رفته بود و ده لول روسی خود را به سمت شاه گرفت و شلیک کرد. پس اعتراف کرد؛ اعترافاتی که بخشی از آن که «بدون صدمه و اذیت با زبان خوش» اقرار کرده در متن های دست نوشته و مهر و امضا شده ابوتراب میرزا نظم الدوله ثبت شده است و باقی که حتماً بیشتر از این بوده مشخص نیست چه سرنوشتی پیدا کرده است. به شهادت منابع تاریخی میرزا رضا بلافاصله بعد از شلیک گلوله توسط مردم محاصره و زیر دست و پای آن ها قرار می گیرد. اما بلافاصله به دستور صریح امین السلطان صدراعظم که رفته بود تا سجاده ای برای شاه آماده کند، دستگیر و به جای امنی منتقل می شود. میرزا محمدخان امین خاقان که هنگام ترور همراه ناصرالدین بود به ظهیرالدوله گفته بود که صدراعظم بعد از گرفتن قاتل و دستورات لازمه به سراغ جنازه شاه می آید. به گفته علی خان ظهیرالدوله، داماد شاه شامگاه همان روز زمانی که جنازه شاه به کاخ گلستان می رسد میرزا رضا هم در جایی از دربخانه زندانی است و هنوز حرفی درباره کشتن شاه نزده است. ظهیرالدوله که به همراه میرزا اسمعیل خان امین الملک وزیر مالیه و خزانه دار و برادر امین السلطان در حیاط آبدارخانه جنب قصر ابیض میرزا رضا را در حالی می بینند که در اثر کتک خوردن لباسش پاره و مشکوف العورتین بیهوش بود و اعتراف می کند: «در حقیقت زنده بیرون بردن همچو قاتلی برای استنطاق از میان آن جمعیت و مردم شاه پرست از کارهای بزرگ صدراعظم بود.» میرزا رضا از زمان دستگیری تا اعدام در مرداد همان سال با نظارت کامل امین السلطان بازجویی یا استنطاق می شود. در این مدت بارها در جلسات خصوصی و دربسته از روز قتل و انگیزه هایش در حضور تعدادی از رجال دولتی می گوید. اما دو جلسه از این بازجویی ه یکی در حضور نظم الدوله ابوتراب میرزا است. دومین جلسه که متن کوتاه تری دارد و آخرین جلسه بازجویی است در تاریخ سه شنبه آخر ربیع الاول ۱۳۱۴ در باغ گلستان با حضور فرمانفرما، مخبرالدوله، مشیرالدوله و سردار کل و نظم الدوله و امین همایون و حاج حسین خان امیرتومان انجام می شود. اما درباره سایر جلسات و اعترافات هیچ مدرکی در دست نیست و مشخص نیست که آیا درباره انگیزه ها و کسانی که او را در اجرای این تصمیم همراهی کردند صحبت کرده است یا خیر؟ می دانیم که او چندین بار در حضور امین السلطان و نزدیکانش درباره این ترور صحبت کرده و نظم الدوله نیز در دو متنی که به جای مانده است بارها سؤالاتی را می پرسد که پاسخشان را پیش تر هم از میرزا رضا شنیده است. میرزا رضا در این دو متن انگیزه شخصی و قصد گرفتن انتقام و خشک کردن درخت ظلم را از انگیزه هایش برای قتل ناصرالدین شاه می داند. دلایلی که با توجه به حوادثی که در چند روز منتهی به قتل ناصرالدین شاه رخ داده است کافی نیست و او محرک بسیار قوی تر و پشتیبانانی داشته که او را به کشتن شاه و دادن اطلاعات کافی و دقیق از حضور شاه در زاویه مقدسه تشویق کرده اند. این گره زمانی که خاطرات تاج السلطنه، دختر ناصرالدین شاه و یادداشت های خصوصی زندگانی ناصرالدین شاه منتشر شد، پیچیده تر شد و باعث شد تا برخی از پژوهشگران با بازخوانی دوباره اعتراف نامه نسبت به اینکه تنها خود میرزا رضا بوده که دست به اسلحه برده و نفس شاه قاجار را گرفته شک کنند. جمعه خونین زاویه مقدسه روایت ترور ناصرالدین شاه همان گونه که در بخشی از اعترافات میرزا رضا هم هست بدون هیچ کم و کاستی از سوی شاهدان عینی یکسان روایت شده است. ناصرالدین شاه براساس یک پیشگویی قدیمی اگر از نحسی پنجاهمین سالگرد تاجگذاری اش در شب ۱۶ ذیقعده ۱۳۱۳ جان به در می برد می توانست تا سی سال دیگر بر تخت مرمر حکم براند. بر این اساس او می توانست تا سال ۱۳۰۵ درست یک سال بعد از انقراض رسمی سلسله قاجاریه بر ایران حکمرانی کند. او این شب را به سلامت گذراند و به شکرانه این اتفاق تصمیم گرفت تا به زیارت حرم عبدالعظیم حسنی برود. از آنجایی که جشن قران درست فردای همین روز آغاز می شد دستور داد تا حرم را قرق نکنند تا بتواند از نزدیک با مردم هم دیدار کند. در همین جا بود که میرزا رضا که چند وقتی بود در عبدالعظیم ساکن شده بود با ده لول روسی که به گفته خودش از بارفروش خریده بود به سینه شاه شلیک کرد و باقی ماجراهایی که پیش تر هم به آن اشاره شد. اما در همه این روایات مانند اعترافات میرزا رضای کرمانی چند نکته مهم از چشم مورخان پنهان مانده است. اول اینکه از ماجرای زیارت شاه تنها نزدیکانش خبر داشتند و میرزا رضای کرمانی چند ماه زودتر ده لول روسی را خریده و آماده نگه داشته بود. او در بدو ورود به ایران به لحاظ مالی همان طوری که خودش هم در اعترافاتش گفته در مضیقه بوده و به نان شب هم محتاج بوده اما چندین ماه این ده لول را نگهداری می کند و اجاره خانه بازار ری را هم پرداخت می کند. به گفته برخی از شاهدان از میان کسانی که می دانستند شاه به زیارت می رود انگشت شمار کسانی بودند که از تصمیمش برای قرق نکردن زاویه مقدسه خبر داشته اند. باز هم این میرزا رضا بوده که خبردار می شود، چرا که قبل از رسیدن شاه به امامزاده حمزه به خانه اش که با حرم فاصله داشته می رود و با اسلحه باز می گردد. او در یکی از اعترافاتش می گوید که شنیدم که شاه قرار است امروز به همراه امین السلطان صدراعظم به حضرت عبدالعظیم بیاید. پس تصمیم می گیرد که برود عریضه ای به امین السلطان بدهد تا دادخواهی کند. این عریضه هم پر شالش بوده ولی اینکه چرا او که ده لول را برای کشتن وکیل الدوله و نایب السلطنه خریده یکباره تصمیم می گیرد اسلحه را رو به سمت شاه بگیرد در کنار ابهامات دیگر می تواند به کامل نبودن اعترافات میرزا رضا و بودن انگیزه های دیگر و داشتن همدست دامن بزند. تاکید بر پیشگویی افسانه ای درباره روزهای آخر زندگی ناصرالدین شاه و اینکه این اتفاق درست در لحظه نحس این روشن بینی رخ داد نیز کمی عجیب به نظر می رسید. البته به همه این ها باید آنچه ناظم الاسلام کرمانی در «تاریخ بیداری» از آخرین لحظه های زندگی میرزا رضا نقل کرده نیز اضافه کرد که معتقد است، شاه شکار در لحظه آخر زمانی که طناب دار را می بیند به یک بار تلاش می کند حرفی بزند و حرف هایی می زند که کسی نمی شنود. حرف های نگفته ای که خطوط در هم پیچیده معمای آخرین شاه کشی تاریخ ایران را به هم گره می زند و سؤالاتی را مطرح می کند که برای پاسخ به آن ها باید با توجه به نوشته برخی از نزدیکان شاه در سال های بعد، به سراغ سال های پایانی سلطنت او و رقابت هایی رفت که در دربار و حکومت در جریان بود. چه کسانی از مرگ شاه نفع می بردند؟ برای پیدا کردن سرنخ هایی از معمای باز نشده ترور ناصرالدین شاه و پاسخ به سؤال بالا باید در ده سال پایانی سلطنت ناصرالدین شاه جستجو کرد. او بعد از عزل میرزا حسین خان سپهسالار از جریانات اصلاحاتی که همیشه مدافع آن بود خسته می شود و با انتصاب امین السلطان عملاً اداره امور کشور را به او می سپارد و به تفریحات خودش در داخل حرم ادامه می دهد. حضور بیش از حد شاه در حرم باعث می شود تا آنچنان که عباس امانت نیز در کتاب «قبله عالم» می نویسد رقابت میان زنان به وجود بیاید: «ناصرالدین شاه در سال های پایانی سلطنتش از فشارهای ناشی از رقابت همسران و توقعات بی پایان ایشان شکوه می کرد. چند تن از زنان با نفوذش که از خانواده های فرودست روستایی بودند مورد علاقه خاص شاه قرار گرفتند. برعکس همسران شاهزاده یا بزرگ زاده او این زنان طبقه فرودست همانند جیران نیازهای وافر عاطفی شاه را بیشتر بر می آوردند. به ویژه دو تن از آن ها فاطمه سلطان ملقب به انیس الدوله و زبیده ملقب به امین اقدس به نوعی شیوه زندگی مردمی با خود به حرم شاهی آوردند که به خاطر بی تکلفی اش به دل شاه می نشست.» این زنان برای خودشان حرم و دستگاه های جداگانه ای داشتند و از هیچ کاری برای جلب توجه قبله عالم دریغ نمی کردند و برای بیشتر شدن نفوذشان امتیازاتی را به درباریان و دولتمردان می دادند. با آنکه انیس الدوله سوگلی حرم بود و بر اساس نوشته برخی از خارجی هایی که به دربار ایران آمده بودند ملکه ایران نامیده می شد، اما امین اقدس از نزدیک کردن برخی از نزدیکانش به شاه موفق تر بود. او که روزگاری از ببری خان گربه مخصوص شاه نگهداری می کرد بعد از مرگ او، برادرزاده اش غلامحسین خان را به شاه نزدیک کرد. این پسر بچه که در تاریخ به عزیزالسلطان معروف شد به قدری نزد شاه نفوذ داشت که می توانست به راحتی حکم سلطان صاحبقران را تغییر دهد. اما رقابت میان زنان حرم و تلاش برای نفوذ بیشتر بخشی از حاشیه رقابت بزرگتری بود که در خارج از دربخانه مخصوص در جریان بود اما در لابه لای این دعوا گم شد. رقابت اصلی در میان برخی از درباریان در رأس آن ها امین السلطان و پسران شاه بخصوص کامران میرزا نایب السلطنه و حاکم تهران بود. این نکته ای است که امانت نیز به آن اشاره می کند و می نویسد: «امین السلطان سیاستمداری زیر و دلال بسیار ماهری بود که پس از درگذشت مستوفی الممالک بی درنگ به عنوان قائم مقام شاه در تمامی امور داخلی و خارجی رخنه کرد. از این زمان روابط شاه و صدراعظمش به صورت بازی بغرنجی درآمد که در ضمن آن هر دو طرف می کوشیدند تا دیگری را دستاویز خویش سازند. شاه برای کم کردن نفوذ امین السلطان رقیبی برای او تراشید. این رقیب کسی نبود جز فرزند سومش کامران میرزا پسر منیرالسلطنه که با منصب دوگانه وزارت جنگ و حکومت تهران به عنوان نایب السلطنه به نیابت سلطنتش رساند.» این رقابت به اضافه کشمکش های درون حرم آن چنان گسترده بود که همان طوری که اعتمادالسلطنه در خاطراتش به کرات از آن ها یاد می کند اساس سلطنت را به هم ریخته بود. این دو در میان زنان حرم طرفدارانی داشتند که در زمان مقرر می توانستند نظر شاه را تغییر دهد. تاج السلطنه و برخی از نزدیکان شاه معتقد بودند که شاه از امین السلطان خسته شده بود و تصمیم داشت که به وضع مملکت سر و سامانی بدهد. آنچه باعث شده است تا امین السلطان را به عنوان یکی از محرکان قتل ناصرالدین شاه در نظر بگیرند از همین جا ناشی می شود. به نوشته برخی از منابع، ناصرالدین شاه در سال های پایانی سلطنت خود دختر دوازده ساله باغبان باشی کاخ شهرستانک را به عقد موقت خود در آورد. این دختر که بر اساس تصاویری که از او مانده بسیار زیبا بود و گفته می شد شباهت زیادی به جیران تجریشی نخستین سوگلی شاه داشت، به زودی توانست رقیبان خود حتی انیس الدوله را کنار بزند و به عنوان سوگلی خودش را به شاه نزدیک کند. اما ستاره اقبال خانم باشی روزی که خانواده اش به دیدارش آمدند افول کرد. شاه با دیدن خواهر کوچکتر خانم باشی تصمیم گرفت او را به نکاح خود در بیاورد. از آنجایی که بر اساس شریعت اسلامی نمی شود دو خواهر به طور همزمان در عقد یک مرد باشند شاه به انتظار پایان دوران صیغه خواهر بزرگتر، خواهر کوچکتر را در حرم نگه داشت. خانم باشی که طعم قدرت در حرم زیر دندانش تازه بود نمی خواست کسی حتی خواهرش جایش را بگیرد و برای همین شروع به مخالفت کرد؛ مخالفتی که باعث شد تا روز به روز از چشم شاه بیافتد و رقیبانش موفق شوند او را کنار بزنند. دوران صیغه او بعد از جشن قران تمام می شد و شاه تصمیم داشت به یمن گذراندن این جشن خواهر کوچکتر را به اتاق خواب خود ببرد. از اینجای داستان است که نزدیکان شاه معتقدند ماجرای ترور شاه جدی شد. تاج السلطنه و دوستعلی خان معیرالممالک معتقدند شاه یک عادت بدی داشت و آن هم این بود که تصمیمات مهم دولتی را شب هنگام در حالی که یکی از زنان درجه دوم چراغی را در دست داشت در دفترچه ای می نوشت و آن را در صندوقی که کلیدش را فقط خودش داشت پنهان می کرد. این همان صندوقچه ای است که عکس هایی که شاه در خلوت از زنانش گرفته بود در آن نگهداری می شد. به گفته تاج السلطنه بعضی این زنان که دیگر مورد توجه شاه نبودند سواد خواندن داشتند و آن را پنهان کرده بودند تا با خواندن نوشته های شاه و فروختنش به رجال دولتی برای خودشان نفوذی به دست بیاورند. یکی از این شب ها شاه در این دفتر از تصمیمش برای عزل و معدوم کردن امین السلطان و جایگزینی اعتمادالسلطنه به جای او نوشته بود. این تصمیم به گوش امین السلطان رسیده بود و او برای اطمینان از این نوشته از عصیان خانم باشی استفاده کرد. بر اساس روایت تأیید نشده ای او به خانم باشی ضمانت داده بود که اگر دفترچه را برای چند دقیقه به او برساند کاری می کند که شاه از ازدواج با خواهرش منصرف شد و بار دیگر او سوگلی حرم شود. خانم باشی هم در روزی که شاه نزد او به حمام رفته بود استفاده کرد و کلید یا کلیشه آن را به امین السلطان رساند. تاج السلطنه که یکی از کسانی است که محرک اصلی کشته شدن پدرش را امین السلطان می داند معتقد است مرگ ناگهانی اعتمادالسلطنه یک ماه پیش از جشن قران و ترور شاه به خاطر نوشته آن دفترچه بوده است. او حتی معتقد است که این امین السلطان بوده که شاه را تشویق کرده که برای شکرگذاری به عبدالعظیم برود و اصرار او بوده که شاه بدون قرق وارد حرم شود. البته برخلاف نظر دختر شاه، ظهیرالدوله داماد شاه اصرار امین السلطان را رد می کند و معتقد است که صدراعظم اصرار داشته که شاه به زاویه مقدسه نرود. ظهیرالدوله که در قتل شاه رد پای کامران میرزا را قوی تر می بینید، در کتاب «تاریخ بی دروغ» می نویسد زمانی که اعتماد حضرت آبدارباشی شاه وارد می شود و به صدراعظم می گوید که شاه گفته حکما به عبدالعظیم می رویم امین السلطان با کراهت می گوید: «مختارند اما مرا معاف دارند.» اما آبدارباشی می گوید که شاه تاکید کرده که او هم همراهش باشد و او قبول می کند. اینجاست که صدراعظم به ظهیرالدوله می گوید: «ظهیرالدوله ببین ماشاءالله پدرزنت حرف به گوشش فرو نمی رود! امروز دو مرتبه گفته است که می رویم به حضرت عبدالعظیم زیارت و من گفته ام که چون هم شاه و هم من برای تهیه جشن کارهای خیلی لازم داریم رفتن آنجا را به بعد از جشن قرار بدهید، قبول نکرد. باز هم حالا پیغام داده است.» ظهیرالدوله بعد در ادامه خاطرات روز ۱۷ ذیعقده از خبرهای ضد و نقیضی که از زاویه مقدسه می آید می گوید و به آنجایی می رسد که وقتی به دربخانه می رسد کامران میرزا را می بینید که آمده درباره شایعات خبر کسب کند. اما حتی به اصرار امین السلطان که می گوید باید در مورد نکته ای صحبت کند نمی ماند و می رود. نکته عجیب تر آنکه امین السلطان بعد از اعلام خبر مرگ شاه می گوید که او یک فرد عادی است مانند دیگران و این بزرگان مملکت هستند تا وقتی تلگراف رسمی ولیعهد بیاید کسی را پیدا کنند تا زمام امور کشور را به دست بگیرد. با توجه به اینکه کامران میرزا از سوی ناصرالدین شاه به صورت رسمی به عنوان نایب السلطنه انتخاب شده و تنها فرزند بزرگ شاه بود که در تهران سکونت داشت، به نظر می رسد که او تا رسیدن برادرش باید امور کشور را به دست بگیرد. اما اینجاست که ظهیرالدوله با نقل اتفاقی که رخ می دهد بدون آنکه خودش متوجه باشد از شانه خالی کردن نایب السلطنه و امیر سپاه از اداره کشور می نویسد: «حاج سام میرزای بهاالدوله را که از محترمین شاهزاده ها و امیرتومان است و میرزا محمدخان کاشی اقبال الدوله را که از وزرا است فرستاد در امیریه خدمت نایب السلطنه که وزیر جنگ و پسر شاه شهید است که بیایید ببینم چه باید کرد و آن بیچاره از ترس بدکاری های خودش از منزل نیامده پیغام کرد که محال است از خانه بیرون بیایم. مگر اینکه مرا زنجیر کشند و بکشند. صدراعظم گفت خیلی خب نقلی نیست.» با اینکه انگیزه های کامران میرزا برای تحریک به ترور شاه بابا کم نبوده است تنها نکته ای که باعث می شود او در دست داشتن در ماجرای ترور شاه کنار بماند این است که میرزا رضای کرمانی همان طور که خودش هم در استنطاقاتش گفته کینه کامران میرزا را داشته است و در ابتدا هم می خواسته او را بکشد نه شاه را. به این دو رقیب باید رقیب دیگری را اضافه کرد که هر چند هزار کیلومتر دورتر از پایتخت در تبریز حکومت می کرد اما از اینکه پدر تاجدارش زیر فرمان ولایتعهدی اش بزند و سلطنت را به برادری بدهد که وزارت جنگ و نیابت سلطنت را همزمان در دست داشت، هراسناک بود. مظفرالدین شاه قاجار به خوبی می دانست که پدرش از ولایتعهدی او راضی نیست و ترجیح می داده بعد از ملک قاسم پسر جیران پسران دیگرش را به ولایتعهدی منصوب کند اما ارشدیت او و زاده شدن از مادری دولو قاجار امتیازهایی بود که او داشت و کامران میرزا و مسعود میرزا آن ها را نداشتند. با این همه انگیزه های او برای مردن شاه کمتر از بقیه نبود. دوران طولانی سلطنت ناصرالدین شاه و بیماری های متعدد او باعث شده بود به این نتیجه برسد که که اگر وضع سلطنت پدر بر اساس پیشگویی ادامه داشته باشد باید مانند عباس میرزا تاج سلطنت را به گور ببرد. آنچه مظفرالدین شاه را مانند امین السلطان به عامل جدی تر قتل ناصرالدین شاه تبدیل می کند البته تاکید او بر تأخیر در اعدام قاتل شاه است که با وجود اعترافات صریح میرزا رضا به قتل و شواهد به چهار ماه می رسد. در نهایت نیز مرگ شاه به نفع مظفرالدین شاه تمام شد که توانست به تخت بنیشیند و امین السلطان که چند ماه بعد تبعید شد و کامران میرزا که نیابت سلطنت و حکومت را از دست داد، نفعی از رقابت چند ساله خود نبردند. با وجود انگیزه های قوی و محکم اما در نهایت سر پیکان قتل ناصرالدین شاه در آخرین بخش های داستان ناظم الاسلام کرمانی به سمت اتابک می چرخد که نوشته همراه میرزا رضا در صبح روزی که در میدان مشق به دار آویخته شد داماد اتابک شجاع السلطنه بود و سایر نزدیکان امین السلطان با موزیک و همهمه او را دوره کرده بودند: «میرزا رضا اعتمادی به میرزا علی اصغرخان اتابک داشت که احتمال قصاص بر خود نمی داد. وقتی که نظرش به دار افتاد خواست حرفی بزند که همهمه و صدای موزیک مانع آن آمد که صدایش را بشنوند. از این رو می توان گفت امین السلطان داخل و راضی به قتل شاه بود.» نظری که کسی نتوانست آن را تأیید کند. اما شاید اگر آن موزیک آن قدر بلند نبود که صدای میرزا به گوش می رسید قفل این معما در همان جا گشوده می شد و پرونده سلطنت پنجاه ساله سلطان صاحبقران با نام رضای شاه شکار بسته نمی شد. منابع: ۱-متن استنطاقات میرزا رضای کرمانی منتشر در شماره های ۹ – ۱۰ – ۱۱ روزنامه صوراسرافیل ۱۳۲۵ هجری ۲- روزنامه خاطرات اعتماد السلطنه ۳- حیات یحیی، یحیی دولت آبادی ۴- تاریخ مشروطه ایران، احمد کسروی ۵- جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران در عصر قاجار، ویلم فلور، ترجمه ابوالقاسم سری ۶- یادداشت های از زندگی خصوصی ناصرالدین شاه قاجار، دوستعلی خان معیرالممالک ۷- ایران در دوره سلطنت قاجاریه، علی اصغر شمیم ۸- تاریخ بیداری ایرانیان، ناظم الاسلام کرمانی به کوشش علی اکبر سعیدی سیرجانی ۹- اسناد و خاطرات ظهیرالدوله به کوشش ایرج افشار ۱۰- خاطرات تاج السلطنه به کوشش منصور اتحادیه، سیروس سعدوندیان ۱۱. شب سیزدهم، حمید امجد
جمعه ، ۱۷اردیبهشت۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: آبشار نیوز]
[مشاهده در: www.abshar-news.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 86]
-
گوناگون
پربازدیدترینها