واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: وزارت خارجه: مشكل اساسي برجام ارعاب و كارشكني امريكاست
سه ماه بعد از اجراي برجام، وزارت امور خارجه اولين گزارش خود را درباره اجراي توافق هستهاي ايران و 1+5 و چالشهاي آن، به مجلس شوراي اسلامي ارائه كرده است؛ گزارشي كه «كارشكني» امريكا و «ارعاب» مؤسسات مالي بينالمللي و «تعلل» ايالات متحده را مانع دستيابي ايران به مزاياي برجام ميداند...
سه ماه بعد از اجراي برجام، وزارت امور خارجه اولين گزارش خود را درباره اجراي توافق هستهاي ايران و 1+5 و چالشهاي آن، به مجلس شوراي اسلامي ارائه كرده است؛ گزارشي كه «كارشكني» امريكا و «ارعاب» مؤسسات مالي بينالمللي و «تعلل» ايالات متحده را مانع دستيابي ايران به مزاياي برجام ميداند. اولين گزارش ارزيابي متولي مذاكرات هستهاي درباره اجراي برجام به بيرون درز كرد، رويدادي كه باعث شده برخي منابع آن را غيرقانوني قلمداد كنند. منشأ درز اين گزارش حدوداً 5350 كلمهاي مشخص نيست؛ گزارشي كه تاريخ 26 فروردينماه 1395 روي آن درج شده است. وزارت امور خارجه موظف شده است هر سه ماه، گزارشي از روند اجراي توافق هستهاي بين ايران و 1+5 به مجلس ارائه كند و حالا در كش و قوس بحثهايي كه درباره نتايج عملي برجام مطرح است، اين گزارش به مجلس ارائه شده است.
گزارش، فرايند اجراي برجام و تعهدات ايران و 1+5 از غنيسازي و وضع فردو گرفته تا پرونده ابعاد احتمالي نظامي و دامنه رفع تحريمها را بررسي و ارزيابي كرده است ولي مهمترين بخش آن، چالشها و موانع پيشروي اجراي برجام است كه در آن، بر بسياري از نقدهايي كه طي هفتههاي اخير به اجراي برجام مطرح شد، صحه گذاشته شده است.
وزارت خارجه كارشكني امريكا را مانع اصلي اجراي توافق هستهاي ايران و 1+5 اعلام كرده است: «مشكل نگراني مؤسسات مالي به دليل ارعاب امريكا و تحميل جريمههاي سنگين چندين ميلياردي بر بانكها در طول ساليان گذشته فضاي رواني سنگيني براي شروع مجدد همكاري با ايران ايجاد كرده كه رفع آن تنها با تلاش مستمر و پيگيري همهجانبه و هماهنگ ميسر است. از سوي ديگر بهانهتراشي، كارشكني و تعلل طرف امريكايي به خصوص وزارت خزانهداري امريكا هم مزيد بر علت شده و در برخي موارد خود به يك مشكل اساسي تبديل شده است.»
به گفته وزارت امور خارجه، همه اينها در شرايطي است كه در «طول مذاكرات و پس از آن تيم مذاكرهكننده لحظهاي ترديد نكرده است كه در فضايي خصومتآميز در حال مذاكره است و هيچگاه به طرف مقابل اعتماد نكرده و نخواهد كرد.»
اين گزارش در حالي است كه تحريمهاي اعمال شده عليه ايران در ارتباط با برنامه هستهاي، پس از توافق حاصل شده ميان تهران و گروه 1+5، در ژانويه 2016 برچيده شد ولي به رغم رفع تحريمها كه با افزايش نسبي فروش نفت ايران در بازارهاي جهاني همراه بود، شركتهاي بينالمللي درباره ازسرگيري فعاليتهاي تجاري خود در ايران ترديد دارند و تنها دليل در اين زمينه احتمال ادامه تحريمهاي يكجانبه از سوي امريكا اعلام شده است. همچنين به دليل فشارهاي امريكا، مبادلات مالي بين ايران با ساير كشورها هنوز فراهم نشده و پولهاي بلوكه شده ايران به داخل بازگردانده نشده است.
اختيار محدود!
وزارت خارجه در گزارش خود تلويحاً گفته كه بسياري از مشكلات كنوني اجراي برجام، به خاطر نداشتن اختيار مذاكراتي گسترده بوده است: «به موجب برجام و در چارچوب اختياراتي كه به تيم مذاكرهكننده اعطا شده بود تنها تحريمهاي اقتصادي و مالي مرتبط با هستهاي رفع شده و تحريمهاي مرتبط با بهانههاي ديگر از جمله برنامه موشكي، تروريسم و حقوق بشر و به طور كلي تحريمهاي اوليه امريكا باقي ماندهاند. تحريمهاي تسليحاتي و موشكي نيز در فاصله پنج و هشت سال لغو ميشوند. اين حقيقت كه تحريمهاي غيرهستهاي باقي ميمانند از ابتداي مذاكره روشن بوده و هيچگاه مكتوم نشده است.» اين در حالي است كه بسياري از منتقدان، گذشته از نقدهاي محتوايي به توافق هستهاي، به تزريق فضاي بسيار خوشبين و انتظارات غيرواقعي از برجام، شكايت داشتهاند.
در ادامه اين گزارش آمده است: «تداخل تحريمهاي لغو شده و تحريمهاي باقي مانده به خصوص تداوم تحريمهاي اوليه امريكا چالشهايي را در بهرهگيري سريع ايران از رفع تحريمها ايجاد نموده است. با تلاشهاي مستمري كه توسط همه بخشهاي سياسي و اقتصادي دولت صورت ميگيرد برخي از اين چالشها حل شده و برخي هنوز در حال پيگيري است. البته ضوابط استفاده از ارتباطات مالي و بانكي بينالمللي در مدتي كه جمهوري اسلامي ايران تحت تحريم و خارج از اين ارتباطات بوده تحول فراواني يافته و ضرورت رعايت ترتيبات مختلف از جمله FATF مقررات مربوط به ماليات و پولشويي اضافه شده كه يكي از مشكلات اصلي نظام بانكي كشور و از دلايل عمده برخي نگرانيهاي مؤسسات مالي خارجي است.»
نيازمند زمان است!
وزارت خارجه با اشاره به اين مسئله كه سه ماه از اجراي برجام گذشته و بازگشت به وضعيت قبل از تحريمها به لحاظ فني و عملياتي مسلماً به زمان احتياج دارد، آمده است: «يك مثال ساده ميزان فروش نفت خام است. فروش نفت خام كشورمان در اثر تحريمهاي يكجانبه امريكا از دو و نيم ميليون بشكه به يك ميليون در آستانه توافق ژنو رسيد. در اين مدت بسياري از مشتريان نفت ما به سمت ساير توليدكنندگان رفتهاند. طبيعي است كه انتظار نميرود روز بعد از رفع تحريمها فروش ما به ميزان دو و نيم ميليون بشكه بازگردد. مسلماً ميبايست مجدداً بازاريابي صورت گيرد، خريداران سابق احيا شوند يا خريداران جديد پيدا شوند. قرارداد تنظيم شود.» اين درحالي است كه به گفته مقامات دولت يازدهم قرار بود بر اساس توافق هستهاي تحريمهاي ايران از همان روز اجرا لغو شود ولي به رغم گذشت سه ماه از اجراي برجام هنوز گشايشي در اين زمينه انجام نشده است. يكي از اصلي ترين مشكلات موجود براساس اظهارات مقامات شركتهاي بين المللي، عدم تمايل بانكهاي خارجي براي انجام معاملات بين بانكي است. بانكهاي امريكايي بر اساس قوانين وضع شده نميتوانند هيچ گونه فعاليت تجاري با ايران داشته باشند و بر اين اساس انجام هرگونه معامله تجاري بر پايه دلار با ايران ممنوع است.
در ادامه گزارش ويژه وزارت خارجه به مشكلات فني سيستم بانكي ايران نيز اشاره شده و آمده است: «واقعيت اين است كه در بسياري از ديگر حوزهها به خصوص حوزه بانكي كه در 10 سال گذشته با تحولات زيادي مواجه بوده و به واسطه مبارزه با پولشويي و جلوگيري از سوءاستفاده قاچاقچيان و گروههاي تروريستي از پيچيدگيهاي زيادي برخوردار شده است با همين مشكلات فني و اجرايي مواجه هستيم كه بازگشت به نقطه قبل از تحريمها را تطويل ميكند.»
در پايان اين گزارش گفته شده كه بخشهايي از دولت امريكا براي اجراي برجام رغبت چنداني ندارند: «بهرغم اظهارنظرهاي مكرر مقامات امريكايي مبني بر تعهد امريكا به انجام تعهدات خود وفق برجام، به نظر ميرسد بخشها يا محافل قدرتمندي در درون دستگاه اجرايي امريكا رغبت چنداني به اقدام فعالانه براي رفع نقاط ابهام نداشته و حتي در مواردي تلاشهاي صورت گرفته براي رفع موانع را خنثي مينمايند. رژيم صهيونيستي و برخي كشورهاي ديگر در منطقه هم در همين جهت حركت ميكنند.»
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۹ فروردين ۱۳۹۵ - ۲۱:۳۴
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]