واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به بهانه سيزدهمين نشست سران سازمان همكاري اسلامي نگاهي به تشكيلات سازماني، جايگاه و ظرفيت هاي اقتصادي سازمان همكاري اسلامي آنكارا – ايرنا – سازمان همكاري اسلامي با جمعيتي بالغ بر 1.7 ميليارد، توليد ناخالص داخلي براساس برابري قدرت خريد 9.8 تريليون دلار و 58 عضو، فقط مي تواند 11.2 درصد توليد ناخالص جهان را دارد. به رغم اين مجموع كشورهاي اسلامي تاكنون نتوانسته اند از ظرفيت هاي خود به نحو مطلوب استفاده كنند.
به گزارش ايرنا، سيزدهمين نشست سران سازمان همكاري اسلامي در حالي در استانبول تشكيل مي شود كه دنياي اسلام با چالش هاي جدي روبه رو است و اين دسته از كشورها امروزه بيش از هر دوره ديگر به همگرايي و همبستگي و همكاري سياسي و اقتصادي نياز دارند.كشورهايي كه اراده خود را براي شكل دادن چنين تشكيلات عظيمي كه بعد از سازمان ملل يكي از بزرگترين سازمان هاي بين المللي است، هنوز اين اراده را در اجرايي كردن هدف اصلي اين سازمان كه توجه به اولويت هاي جهان اسلام و در راس آن مساله فلسطين، در ميان نگذاشته اند و به نظر مي رسد با موانع جدي در اين رهيافت هم از درون و هم از برون مواجهند.سازمان كنفرانس اسلامي كه هم اكنون به سازمان همكاري اسلامي تغيير نام داده است، بر اساس تصميم اجلاس تاريخي در رباط مغرب در سپتامبر 1969 پس از آتشسوزي مسجد الاقصي تشكيل شد و در سال 1970 هم در نخستين همكاري اسلامي، وزيران امور خارجه سازمان همكاري اسلامي در جده براي ايجاد دبيرخانه دائمي گرد هم آمدند. با گذشت زمان، شاخ و برگ زيادي به اين سازمان داده شد تا شكل واقعي يك سازمان بزرگ بين المللي را گرفته و فرايند سازماني شدن خود را تكميل كند.اين سازمان اگر برخي موارد در ابعاد سياسي تاكنون نتوانسته تاثير گذاري گسترده خود را در خصوص مسائل جهان اسلام در ميان بگذارد، اما در توسعه حوزه اقتصادي و در سايه برخي مكانيزم هايي اقتصادي توانسته تا حدي به پيشرفت هاي نه چندان مطلوب، ولي اميدوار كننده اي دست يابد.يكي از اين مكانيزم ها، كميته دائمي همكاري هاي اقتصادي و تجاري سازمان همكاري اسلامي (كمسك) است كه مقر دائمي آن در تركيه قرار دارد. براساس داده هاي اين مركز، جمعيت اين سازمان براساس رقم هاي سال 2104 ميلادي بالغ بر يك ميليارد و 692 ميليون نفر، توليد ناخالص داخلي براساس رقم هاي سال 2013 ميلادي بالغ بر 9.8 تريليون دلار، ميانگين رشد اقتصادي براساس رقم هاي سال 2013 ميلادي 3.9 درصد، ميانگين درآمد سرانه 6 هزار و 76 دلار، ميزان سرمايه گذاريهاي مستقيم خارجي 136 ميليارد دلار ( در سال 2013) ، صادرات با رقم هاي سال 2014 برابر 2.1 تريليون دلار و واردات 2.1 تريليون دلار، سهم گيري از تجارت جهاني 11.2 درصد، سهم تجارت دروني 18.7 درصد ( تجارتي كه كشورهاي عضو با يكديگر انجام مي دهند). از 57 كشور عضو، ده كشور نخست صادركننده در اين سازمان به ترتيب؛ عربستان، امارات متحده عربي، مالزي، اندونزي، تركيه، قطر، نيجر، كويت، ايران و عراق مي باشند كه بخش عمده اين كشورها نيز صادر كننده مواد خام هستند.* كشورهاي عضو سازمانكشورهاي عضو عبارتند از ايران، تركيه، عراق، پاكستان، افغانستان، عربستان، آلباني، جمهوري آذربايجان، الجزاير، امارات متحده عربي، اندونزي، بحرين، بنگلادش، مغرب، بنين، بروني، بوركينوفاسو، جيبوتي، چاد، اندونزي، ساحل عاج، گابن، گامبيا، گينه بيسائو، قطر، قزاقستان، قرقيزستان، جمهوري فدرال اسلامي جزاير كومور، كويت، عمان، ازبكستان، سنگال، سيرالئون، سومالي، سودان، سورينام، سوريه، تاجيكستان، توگو، تونس، تركمنستان، اوگاندا، اردن، يمن.* نهادهاي اصلي سازمان سران سازمان كه متشكل از روساي دولتها، حكومتها و پادشاهي است. سران سازمان هر سه سال يك بار تشكيل جلسه مي دهد و بالاترين مرجع تصميم گيري است كه آخرين آن ششم و هفتم فوريه سال 2013 در قاهره برگزار شده بود و تركيه اكنون ميزبان سيزدهمين نشست سران است تا رياست دوره اي آن را از مصر تحويل بگيرد. * شوراي وزيران خارجه سازمان اين شورا در خصوص كاركرد سازمان تصميم سازي كرده، عملكرد سازمان را مورد ارزيابي قرار مي دهند كه امروز با حضور دكتر جواد ظريف وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران در آستانه نشست سيزدهم سران سازمان تشكيل جلسه داد.* دبيرخانه سازمان دبيرخانه دائمي سازمان در جده قرار دارد و دبيركل سازمان همكاري اسلامي اياد بن امين مدني از عربستان اين ماموريت را از اول ژانويه سال 2014 ميلادي به عهده گرفته است.دبيركل پيشين اين سازمان اكمل الدين احسان اوغلو از تركيه بود.همان طور كه در فوق اشاره شد، در كنار ارگان هاي اصلي، نهادهاي ديگري نيز در درون سازمان فعال هستند كه مهمترين آن كمسك است. كميته دائمي همكاري هاي علمي و فناوري، كميته دائمي همكاريهاي اطلاعاتي و فرهنگي، كميته دائمي مالي، كميته قدس، از ساير نهادهاي سازمان هستند. سازمان هاي وابسته اي هم وجود دارند.يكي از مهمترين كارهايي كه در كمسك انجام شده نظام ترجيحات تجاري به نام اختصاري (TPS-OIC) است. براي ايجاد يك نظام ترجيحات تجاري بين كشورهاي عضو به عنوان سكويي براي گذار به نظام تجارت آزاد، قراردادي در ساز 1991 ميلادي بين كشورهاي عضو امضا شد. قرارداد چارچوب اين نظام در سال 2002 ميلادي اجرايي شده است. در اين راستا موافقتنامه مربوط به تنظيم تعديل تعرفه هاي گمركي بين كشورهاي عضو (PRETAS) در اوت سال 2011 ميلادي اجرايي شده است.براي عملياتي شدن موافقتنامه تجارت ترجيحي بايد حداقل در 10 كشور پروسه حقوقي امضا و تاييد TPS-OIC و PRETAS و قرارداد قواعد منشاء در قوه هاي مجريه و مقننه آنها به پايان برسد. اين پروسه در سال 2011 به پايان رسيده است.به عبارت روشن تر TPS-OIC تا كنون از سوي 30 كشور از جمله جمهوري اسلامي ايران، تركيه و عراق، سوريه و عربستان به امضا رسيده ولي پروسه حقوقي در همه اين كشورها نهايي نشده است. اما قرارداد چارچوب در سال 2002 اجرايي شده است.پروتكل تعديل تعرفه (PRETAS) را تاكنون 17 كشور امضا و تاييد كرده و پروسه حقوقي در آنها به پايان رسيده كه برخي از اين كشورها عبارتند از جمهوري اسلامي ايران، تركيه، قطر، عربستان، سوريه، عمان، اردن، فلسطين. اين موافقتنامه در سال 2008 ميلادي اجرايي شده است.*موافقتنامه تنظيم قواعد منشاءاين موافقتنامه را نيز 17 كشور امضا و تاييد و پروسه حقوقي براي اجرايي شدن را تكميل كرده اند. جمهوري اسلامي ايران به همراه تركيه، پاكستان مالزي، سوريه، عمان و اردن از جمله كشورهاي اين گروه هستند.اما تاكنون 13 كشور فهرست كالاهايي كه در تعرفه گمركي آن تعديل خواهند كرد، ارائه كرده اند. تركيه، عمان، مالزي، اردن، عربستان، سوريه، پاكستان، قطر، كويت از جمله اين كشورها هستند. ايران هنوز فهرست خود را ارائه نكرده است.شرط اجرايي شدن نظام ترجيحات تجاري بايستي هر سه قرارداد و موافقتنامه و فهرست كالاهاي تعديل گمركي از سوي حداقل 10 كشور به امضا و تاييد مي رسيد كه در سال 2014 ميلادي با پيوستن كويت به اين گروه از كشورها، اجرايي شده اما هنوز از كارايي لازم و از تاثير گذاري در كل تجارت درون سازماني دور است. تركيه سعي دارد در جريان سيزدهمين نشست سران سازمان در استانبول، كارايي لازم به اين اقدام مهم را داده و ابتكار عمل آن را در دست داشته باشد.سيزدهمين نشست سران سازمان همكاري اسلامي روزهاي پنجشنبه و جمعه اين هفته با حضور دكتر حسن روحاني رياست جمهوري اسلامي ايران در استانبول تركيه برگزار مي شود.نشست شوراي وزيران اين سازمان نيز امروز /سه شنبه/با حضور محمد جواد ظريف شروع شده و تا چهارشنبه /فردا/ ادامه دارد.نشست كارشناسي اين اجلاس هم از روز يكشنبه با حضور هياتي از مقام هاي بلندپايه جمهوري اسلامي به سرپرستي سيد عباس عراقچي معاون حقوقي و بين الملل وزارت امور خارجه تشكيل شد تا دستور كار اجلاس سران را براي تقديم به نشست وزيران آماده كند.خاورم/2011**1144
24/01/1395
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 29]