واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: دنيا خوب است، دنيا بد است!
همانطور كه بدن انسان، بيمار و دچار درد و رنج ميشود، گاهي اوقات نفس انسان نيز مريض شده و احساس درد ميكند اما تفاوتش با بيماري جسمي اين است كه كمتر كسي متوجه درد اين بيماري ميشود.
نویسنده : بهنام صدقي
همانطور كه بدن انسان، بيمار و دچار درد و رنج ميشود، گاهي اوقات نفس انسان نيز مريض شده و احساس درد ميكند اما تفاوتش با بيماري جسمي اين است كه كمتر كسي متوجه درد اين بيماري ميشود. به همين خاطر در صدد معالجه اين مرض برنميآيد. از جمله بيماريها و رذائل اخلاقي حرص و حب دنيا است كه تبعات بسياري در زندگي انسان دارد. اين موضوع و اهميت آن را با حجتالاسلام والمسلمين دكتر مرتضي بذرافشان، استاد حوزه و دانشگاه مطرح كرديم. او اعتقاد دارد كه دنيا در لغت دو معني ميدهد. دنيا مؤنث ادني است، اگر آن را از دني دنائت بگيريم، به معني پستتر است و اگر از دنو به حساب آوريم به معني نزديكتر است. چنانچه خداوند در آيه شريفه 5 از سوره مباركه فاطر ميفرمايند: «غرّتهم الحيوه الدنيا: زندگي دنيا فريبشان داده است». مشروح گفتههاي اين كارشناس را در باره تبعات دنيادوستي در ادامه ميخوانيد.
دنيا پست و نزديك است
ما زندگي دنيا را دنيا ميگوييم از اين جهت كه نسبت به زندگي آخرت پستتر و ناچيزتر است يا اينكه زندگي دنيايي از زندگي آخرت به ما نزديكتر است. دنيا در لغت دو معنا دارد، اما برخي از علماي اسلامي واژه دنيا را به معناي نزديكتر ميدانند نه پستتر. آنها دليل خود را چنين بيان ميكنند: گرچه دنيا در مقايسه با آخرت پستتر از آن خواهد بود، اما در كاربرد اين واژه چنين حيثيتي لحاظ نشده است. به دليل آنكه دقيقاً در نقطه مقابل آن، كلمه آخرت قرار گرفته است. كلمه دنيا در آيات قرآن 115 بار تكرار شده است.
دنيا ممدوح و مذموم است!
دنيا با توجه به رفتار و رويكرد ما ممدوح يا مذموم توصيف شده است. امام باقر (ع) ميفرمايند:«عم العون الدنيا علي الاخره: چه خوب ياوري است دنيا براي آخرت». در حديث ديگري از امام علي(ع) داريم كه در ستايش دنيا ميفرمايند: «دنيا مركب مؤمن است كه با آن به سوي پروردگارش سفر كند، پس مركبهايتان را آماده سازيد تا شما را به پروردگارتان برسانند».
احاديث متعددي نيز در نكوهش و خدمت دنيا از ائمه و معصومين (ع) گفته شده است. حضرت محمد(ص) ميفرمايند:«الدنيا ملعون ما فيها اِلّا ما ينبغي به وجه الله عزوجل: دنيا خود ملعون است و هرچه در آن است لعنت شده، مگر چيزهايي كه به خاطر خدا باشد». وقتي اين دو دسته روايات را مقايسه ميكنيم آنچه فهميده ميشود اين است كه دنيا فينفسه خوب يا بد نيست، بلكه آنچه باعث نكوهش آن ميشود نگاه به دنيا و چگونگي استفاده از آن است، دنيا اگر باعث شود كه شخصي به آخرت برسد ممدوح و پســــنديده است. چنانچه پيامبر گرامي اسلام (ص) ميفرمايند: «الدنيا مزرعه الاخره: دنيا مزرعه آخرت است».
زينتهاي دنيا فريبنده است
بخش ديگر دنيا در منظر خلق زينتگري دنيا است، دلها متوجه دنيا و شيفته آن شده و مهمتر اينكه دنيادوستان از ذكر خدا بيخبر ميشوند.
مرحوم علامه طباطبايي ميفرمايند: «به هر حال تزئين و جلوهگري دنيا در نظر مردم دو جور است. يكي براي اينكه بنده خدا با اين وسيله يعني دنيا به آخرت رسيده و با كسب خشنودي خداوند بارك و تعالي در مراحل مختلف زندگي، مال و جاه و اولاد و جان به دست آورد. اين خود سلوكي پسنديده است كه خداي تعالي اين گونه نشاطگريها را به خودش نسبت داده است».
دنيا دوستي آغاز خطاهاست
دنيا دوستي از آثار قوه شهوت است و كسي كه شهوت بر او غلبه كند چارهاي ندارد جز اينكه خواهشهاي شهوت و اسباب بهرهمندي آن را فراهم سازد و از اين رو به دنيا رو ميآورد و به آن علاقهمند ميشود و در برخورداري از آن به هر گونه ذلت و خواري تن داده و دست و دامن خود را به هر گناهي آلوده ميكند. امام صادق (ع) ميفرمايند: «حب الدنيا رأس كل خطيئه: دنيا دوستي سرآغاز هر خطايي است» و اين حب دنيا كه به عنوان سرچشمه تمام گناهان شمرده ميشود يك واقعيت عيني و محسوس است و هنگامي كه جنگها و خونريزيها و كشتارهاي دسته جمعي حتي ميان برادر، دوستان و پروندههاي جنايي مورد توجه قرار گيرد جاي پاي حب دنيا در آن مشهود و نمايان است.
دنياطلبي آفتزاست
دنيادوستي تبعات دنيوي و اخروي زيادي دارد كه هم به دنيا و هم به آخرت انسان ضرر و زيان ميرساند همان طور وقتي به يك مزرعه سرسبز و آباد ملخ حمله كند، آن مزرعه نابود ميشود. حب دنيا وقتي در دل كسي رخنه كند باعث نابودي و هلاكت آن شخص ميشود. رسول گرامي اسلام (ص) در اين خصوص ميفرمايند: «ان الدينار و درهم اهلكا، مَن كان قَبلكم و هما مهلكاكم: به راستي طلا و نقره، درهم و دينار كساني را كه پيش از شما بودند هلاك كردند و پيوسته آن دو نابودكننده شمايند».
يكي از مهمترين آفتهاي حب دنيا، زايل شدن عقل انسان است. مولاي متقيان پيرامون اين امر در اواسط خطبه 109 نهجالبلاغه، بعد از بيان صفات خداوند عزوجل درباره عشق به دنيا و عشق دروغين به زيبايي فرمودهاند: «هركس به چيزي عشق ناروا ورزد، نابينايش ميكند، و قلبش را بيمار كرده، با چشمي بيمار مينگرد، و با گوشي بيمار ميشنود، خواهشهاي نفس پرده عقلش را دريده، دوستي دنيا دلش را ميرانده است، شيفته بياختيار دنيا و برده آن است و برده كساني است كه چيزي از دنيا در دست دارند، به هر طرف برگردد او نيز برميگردد و هرچه هشدارش دهند از خدا نميترسد».
ايشان در حديث ديگر چنين ميفرمايند:«حب الدنيا يفسد العقل و يصمّ القلب عن سماع الحكمه و يوجب الاليمُ العقاب: دنيادوستي فرد را تباه ميكند و دل را از شنيدن حكمت كر ميسازد و موجب عذاب دردناك ميشود».
دنياپرستي مايه درد و رنج است
اگر ما به افرادي كه دنياپرست هستند، آنها كه دچار حب جاه، مقام و ثروت شدهاند دقت كنيم ميبينيم اين افراد با آنكه از نظر مادي مشكلي ندارند اما از نظر روحي افراد مريضي هستند و آثار اندوه و حسرت در آنها نمايان است.
دنياطلبان نه تنها از نظر روحي آرامش ندارند، بلكه جسم و تن آنها نيز آسايش ندارد و براي رسيدن به آرزوهاي طولاني خود مدام در حال تلاش و فعاليت هستند و دچار گرفتاريهاي فراواني ميشوند. امام علي(ع) ميفرمايند: «هركس به دنيا دل ببندد به سه چيز دل بسته ميشود: اندوه بيپايان، آرزوي دستنيافتني، اميد نارسيدني».
امام صادق (ع) ميفرمايند: «هركه بيشتر به دنيا بچسبد هنگام جدايي از آن بيشتر افسوس ميخورد».
حضرت محمد(ص) نيز ميفرمايند: «دنيادوستي در دل هيچ بندهاي جا نكرد مگر آنكه سه چيز با او همراه شد، گرفتاري و مشغلهاي كه رنج آن را پاياني نباشد و فقري كه به توانگري و بينيازي نينجامد و آرزويي كه به فرجام نرسد».
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۱۷ فروردين ۱۳۹۵ - ۱۷:۳۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 15]