محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1827523720
ولایت فقیه رکن بنیادین جمهوری اسلامی
واضح آرشیو وب فارسی:بولتن نیوز: نظریه ی ولایت فقیه که مانع اگوئیسم در ساحت اجتماعی و فردی می گردد، براساس مبنای فرهنگی و نه اقتصادی آن و روش اجتهاد، قادر است جلوی استبداد و تغلب بایستد و جامعه را از حالت بی نظمی و خودمداری بیرون آورد.گروه سیاسی/ سید علی لطیفی* برای تبیین چیستی جمهوری اسلامی، لازم است تا به مفهوم اساسی جمهوری از منظر علوم سیاسی پرداخته شود. ریشه لفظ جمهوری، به واژه لاتین ( res publica ) برمی گردد که به معنای «امر عمومی» تعبیر می شود. اصطلاح جُمهوری اشاره به شکلی از حکومت دارد که در آن قدرت سیاسی با رأی مستقیم یا غیرمستقیم مردم شکل گرفته و به نمایندگی از مردم به اعمال نفوذ در جامعه می پردازد. در این نوع حکومت، رئیس حکومت قدرت محدود داشته و بر اساس قانون اساسی حکمرانی می کند. تأکید اصلی مفهوم جمهوری بر عدم وجود منصبی دائمی برای شخص اول مملکت است. عناصری را که در تعریف جمهوری دخیل است می توان این گونه بازشمرد: 1. انتخابی بودن رئیس حکومت از سوی مردم به طور مستقیم یا غیرمستقیم؛ 2. محدود و موقت بودن مدت ریاست حکومت؛ 3. موروثی نبودن ریاست حکومت؛ 4. مسئول بودن رئیس جمهور نسبت به اعمال خود. بحث جمهوریت که بیانگر نقش مردم در تعیین سرنوشت جامعه است به این پرسش بازمی گردد که «ملاک مشروعیت سیاسی در اسلام» چیست؟ مردم چه جایگاهی در شکل گیری یک حکومت دارند و اینکه جمهوری اسلامی آیا یک مفهوم بسیط است و یا مرکب؟ برای پاسخ بدین سؤال، باید مبانی تشکیل دهنده اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) را تبیین و در آن جایگاه ساحت سیاسی و مسائل اجتماعی مشخص کرد. آراء و افکار سیاسی امام ریشه در فرایند معرفتی ای دارد که ایشان در طول عمر خویش از آن بهره برده اند. اندیشه ایشان به عنوان رهبر انقلاب اسلامی منبعث از حکمت قرآنی و نه عرفان مصطلح و فلسفه بود. او حکیمی بود که عالم معنا را در میان امّت خویش به زبان درآورد و از عرفان صامتی به عرفان بیانی عدول کرد و در نامه خویش به سیّد احمد خمینی فرمود: «نه گوشه گیری صوفیانه دلیل پیوستن به حق است و نه ورود در جامعه و تشکیل حکومت، شاهد گسستن از حق». ازاین رو «از زیر بار مسئولیت انسانی که خدمت به حق در صورت خدمت به خلق است شانه خالی مکن که تاخت وتاز شیطان در این میدان، کمتر از میدان تاخت وتاز در بین مسئولین و دست اندرکاران نیست». ایشان میزان و ملاک عمل در عالم را انگیزه دانسته و مبتنی بر نگاه حکمی خویش، بیان می دارد که: «هرقدر انگیزه ها به نور فطرت نزدیک تر باشند و از حجب حتی حجب نور وارسته تر، به مبدأ نور وابسته ترند تا آنجا که سخن از وابستگی نیز کفر است». بر این اساس، نگره امام به عالم هستی، سرشته به فطرت است و عالم، مفطور الله دیده می شود و بیان می گردد که «عالم محضر خداست در محضر خدا معصیت نکنید». این نگاه حضوری و شهودی عالم نزد ایشان، به گونه ای است که منش و کردار ایشان را به انبیاء عظام نزدیک می سازد و ایشان را تجلی و ظهور انبیاء در عصر جدید می نماید. این نگاه به عالم و هستی سبب می گردد تا از نگاه های سوپژکتیویستی و دوآلیستی به عالم و هستی که در آن نوعی انانیّت و انّیّت وجود دارد رهایی یابد و عالم را در کنه و ذات خویش مفطور الله بداند. در چنین نگاهی دیگر أناالحق گوئی که نوعی انّیّت خفی در آن نهفته است وجود نخواهد داشت و عالم را عین وابستگی و فقر ذاتی به ساحت ربوبی دانسته به طوری که هیچ ساحتی از هستی خالی از این وابستگی نیست. چنین نگاهی، آن را از نگاه های سکولاریستی به عالم که یا به نظام های توتالی تر می انجامد و یا به دموکراسی های بی معنا که از آن جز نهیلیسم و نخبه گرایی سرمایه سالار پدیدار نمی شود، متمایز می گرداند؛ چراکه در نگاه های سکولار عالمی بین عالم جبروت و عالم مُلک عالمی وجود ندارد تا بتواند سیّالیت معنا را در زندگی جاری سازد. لذا دچار بی معنایی و تکرار زندگی و در نهایت افزایش جرم، بزهکاری و خودکشی خواهد شد. امری که دورکیم نیز در بررسی جوامع کاتولیک و پروتستان بدان رسید. نگاه فطرت مدار به عالم و هستی، هستی را سراسر دارای فطرت می بیند و آسمان و زمین و مردمان همه و همه دارای وجود ربطی اند و همانند فطرت در همه ارکان و مراتب هستی جریان دارد «الْحَمْدُ لِلَّهِ فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ»(فاطر،1) و در نظر بدان بیش از اینکه وجود یا ماهیتش اهمیت یابد آن را خلقتی هدایت یافته توسط الله معنا و مفهوم می کند «قالَ رَبُّنَا الَّذی أَعْطی کُلَّ شَیْ ءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدی»(طه،50). پس مردم نیز از آن جهت که مردم اند از آن بهره مندند «فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا»(روم، 30). لذاست که در نگاه امام خمینی (ره) «اسلام... اگر نظر به طبیعت بکند، به عنوان اینکه طبیعت یک صورتی است الهی، یک موجی است از عالم غیب. اگر نظر به انسان بکند، به عنوان این است که یک موجودی است که از او می شود یک موجود الهی درست کرد» این آشکارسازان معنا در ساحت حیات، امامان و رهبران الهی هستند که به عنوان ذاکران و شاهدان بر فطرت مخفی در انسان و مردم نازل شده اند: «فَذَکرْ إِنَّمَآ أَنتَ مُذَکرٌ»(غاشیه، 21)«لَّسْتَ عَلَیهِم بِمُصَیطِرٍ»(غاشیه، 22) «قَالَ بَل رَّبُّکمْ رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ الَّذِی فَطَرَهُنَّ وَأَنَا عَلَی ذَلِکم مِّنَ الشَّاهِدِینَ»(انبیا، 56). لذاست که کارویژه ذکر فطرت و بیان معنا سبب شکل گیری اندیشه تشکیل حکومت در ادیان الهی را سبب گشته است: «تمام تشکلاتی که در صدر اسلام از صدر اسلام تا حالا بوده است و تمام چیزهایی که انبیا از صدر خلقت تا حالا داشتند و اولیای اسلام تا آخر دارند، معنویات اسلام است..... تشکیل حکومت برای همین است البته اقامه عدل است، لکن غایت نهائی معرفی خداوند است و عرفان اسلام». از این منظر است که خداوند تبارک وتعالی در آیات قرآن، امت اسلامی را به خاطر آشکارسازی فطرت و شاهد بودن پیامبر به عنوان متذکّر این فطرت، امت وسط و معتدل تعبیر می نماید «وَکذَلِک جَعَلْنَاکمْ أُمَّةً وَسَطًا لِّتَکونُواْ شُهَدَاء عَلَی النَّاسِ وَیکونَ الرَّسُولُ عَلَیکمْ شَهِیدًا»(بقره، 143). این اعتدال بودن امت توسط ذکر فطرت-قرآن- صورت گرفته که منبعث از نوری که ریشه در درختی دارد که لاشرقیه و لا غربیه است (نور، 35). شرق و غربی که در آیات قرآن ابراهیم بت شکن (ع) را مبرّا از آن معرفی می کند: «مَا کانَ إِبْرَاهِیمُ یهُودِیا وَلاَ نَصْرَانِیا وَلَکن کانَ حَنِیفًا مُّسْلِمًا وَمَا کانَ مِنَ الْمُشْرِکینَ»(آل عمران، 67) و به پیامبر اسلام به عنوان شاهد و ذاکر امت اسلامی یادآور می شود که وی و انصارش را الگوی خویش قرار دهند: «قَدْ کانَتْ لَکمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِی إِبْرَاهِیمَ وَالَّذِینَ مَعَهُ»(ممتحنه، 4). از دل شناخت حضوری عالم هستی و نگاه فطرت مدار بدان، مردم به عنوان دارندگان فطرت و امامان به عنوان آشکارسازان فطرت مخفی در جامعه ظهور می یابند و مفهوم جمهوری اسلامی را یک مفهوم بسیط ساخته که جمهوریت و دموکراسی همچون عدالت در درون آن و برآمده از آن است. ایشان در این باب می فرمایند: «حکومت قانون خدا از نظر امام، خود بهترین شکل از دموکراسی و دموکراسی به معنای واقعی است». امام به خاطر همین نگاه فطرت مدارانه به هستی و مردم، در مقام یک رهبر و امام امّت از یک طرف در مقابل مردم بالخصوص مستضعفین همواره با دیده تواضع و فروتنی بدان ها می نگریستند و آنان را که در جریان انقلاب، فطرت مستور خویش را به منصه ظهور رسانیده بودند چهره منور تاریخ اسلام می خواندند: «ملت عزیز ایران حقا چهره منور تاریخ اسلام در زمان معاصرند». ازآنجاکه در مقایسه دوشی باید وجه تشبهی وجود داشته باشد، ایشان بر اساس همین نگاه، مردم ایران را از مردم دوران پیامبر، امیرالمؤمنین و حسین ابن علی (علیهم السلام) بهتر تلقی داشته و بدان افتخار می نمودند: «ملت ایران و توده میلیونی آن در عصر حاضر، بهتر از ملت حجاز در عهد رسول الله و کوفه و عراق در عهد امیرالمؤمنین و حسین ابن علی-صلوات الله و سلامه علیهما- می باشند». بنابراین، از دل شناخت حضوری عالم هستی و نگاه فطرت مدار بدان، مردم به عنوان دارندگان فطرت و امامان به عنوان آشکارسازان فطرت مخفی در جامعه ظهور می یابند و مفهوم جمهوری اسلامی را یک مفهوم بسیط ساخته که جمهوریت و دموکراسی همچون عدالت در درون آن و برآمده از آن است. ایشان در این باب می فرمایند: «حکومت قانون خدا از نظر امام، خود بهترین شکل از دموکراسی و دموکراسی به معنای واقعی است». از دل این انگاره، نظریه ولایت امام معصوم و حضور دائمی و پیوسته حجت الهی در تاریخ به عنوان معنابخش و آگاه از اسمای الهی که در دریافت معنا فارغ از جهان زیسته است ظهور و بروز می یابد. بر این اساس فلسفه تاریخ امام خمینی که یک نوع فلسفه تاریخ حجّت محور است شکل می گیرد. چنین تبیینی از تولید معنا و انسان کامل از یک سو ما را دچار فرهنگ عوام پسند [1] که دچار بی معنایی و تکرار است نمی کند و از سوی دیگر دچار مشکلات فرهنگِ نخبگانی [2] که دوری از زندگی روزمره سبب می گردد نخواهد شد. پس حسن هر دو فرهنگ را داراست و از معایب آن نیز در امان است. پس جامعه آرمانی ایشان بر اساس معانی به وجود می آید و به عبارتی، روح و ماهیت جامعه را فرهنگ و معانی موجود در آن به وجود می آورد. از همین رو معلوم می شود که واحد تحلیلی امام خمینی (ره) فرهنگ است نه اصالت جامعه یا فرد. حال اندیشه هستی شناختی امام خمینی، بر اساس مطلب مذکور (یعنی معانی انسان و ارتباط آن ها با خداوند به عنوان منبع فیض معرفت) به ساختار اجتماعی می رسد و سعی می کند که بر اساس بنیان فکری خود، الگوی مردم سالاری دینی را تبیین نماید. در اندیشه سیاسی شیعه شرط خلافت و امامت را تنصیص و عصمت داند درحالی که اهل سنت از لحاظ نظری و علمی اقوالشان در باب مشروعیت خلافت خلفا و حکومت حکام و سلاطین مضطرب و متشتت است. این سخن بدین معناست که پدیده سکولاریسم با قطع پیوند خلافت با پیامبر اکرم (ص) در قالب جمله «لا تجتمع امتی علی الخطاء» در سقیفه روی داد و سقیفه آغازی بر قطع آسمان و زمین و سکولاریسم در ساحت فقه سیاسی اهل سنت بود. درحالی که فقه سیاسی شیعی مبتنی بر کلام شیعی، تنصیص را شرط خلافت رسول اکرم (ص) دانسته و اجماع امت را با محوریت امام معصوم (ع) می پذیرد. به عبارت دیگر، این سخن امام راحل که فرمود: «حکومت صدر اسلام، یک رژیم دموکراسی بوده، به گونه ای که دموکراسی های امروزی نمی توانند مانند آن شوند» ناظر به این مسئله است که دموکراسی که همان اجماع امت با محوریت امام معصوم (ع) محقق می شود. این نظریه جایگزین نظریه خلافت در اهل سنت بود و امام معصوم (ع) به عنوان وجه خدا بر روی زمین و واسطه زمین و آسمان، فقه سیاسی شیعه را از سکولاریسم نجات می دهد یعنی نظریه سیاسی شیعه که انسان کامل محور و امام محور است به گونه ای در تمامی تاروپود فقه سیاسی شیعه جاری و ساری است. نقش و جایگاه امام در شیعه سبب می شود تا امام به عنوان جامع الاضداد، وحدت را به کثرات و کثرات را به وحدت تبدیل ساخته، و براساس چنین دستگاه فکری، ثابتات دین را در زمان و مکان به عنوان مؤلفه های شکل دهنده فرهنگ به منصه ظهور رساند و دین را از حالت تصلب و تحجر به حالت دین پویا و پاسخگو درآورد. در مقابل چنین روندی، اگوئیسم معرفتی که فرد خود را محور شناخت می داند ظهور می کند. اگوئیسم یا همان خودمداری به دنبال حل مشکل تصلب معرفتی برآمده تا بتواند خلأ امام را پر کند غافل از اینکه خود بذاته تصلب آفرین است. با نگاه به تاریخ اهل سنت همین روند موجب شد تا با گذر جامعه از جامعه نبوی و کشورگشایی خلفا، به دلیل ناتوانی فقه اهل سنت از پاسخ به اقتضائات زمانی و مکانی، شاهد شکل گیری پدیده های بنیادگرایی، قومیت مدارانه و ناتوانی دستگاه معرفتی اهل سنت در پاسخ به فرهنگ های متناسب با ثابتات دینی می شویم. در سایه همین معرفت خودمدارانه، تغلب در ساحت اجتماعی-سیاسی ظهور و پدیدار می گردد و فقه سیاسی اهل سنت را از نظریه اجماع امت بدون امام، به سمت تغلب و استیلا سوق می دهد. نظریه ولایت فقیه به عنوان جایگزین نظریه سلطنت و ایدئولوژی بدیل توسط امام خمینی (ره) در دهه 40 به صورت مبسوط ارائه گشت، برآمده از کلام شیعی و مبتنی بر نظریه امامت به عنوان آنتی سکولاریسم در اسلام شکل می گیرد. نظریه ولایت فقیه به عنوان جایگزین نظریه سلطنت و ایدئولوژی بدیل توسط امام خمینی (ره) در دهه 40 به صورت مبسوط ارائه گشت، برآمده از کلام شیعی و مبتنی بر نظریه امامت به عنوان آنتی سکولاریسم در اسلام شکل می گیرد. در این نظریه، امامت در کسانی دیده می شود که دارای شناسایی و معرفت زیادی نسبت به امام معصوم (ع) و حاکی از او هستند و علما به عنوان نشانه امام و امام نشانه و حجت خدا بیان می گردد: «أمَّا الْحَوادِثُ الْواقِعَةُ فَارْجِعُوا فی ها إلی رُواةِ حَدیثِنا (أحادیثِنا)، فَإنَّهُمْ حُجَّتی عَلَیْکُمْ وَ أنَا حُجَّةُ اللهِ عَلَیْکُمْ». بنابراین، از آنجا که مردم سالاری بدون امام به تغلب و استیلاء منجر می شود، در نظریه ولایت فقیه که اجماع امت بر اساس امام و قاعده لطف است، به ابتذال کشیده نخواهد شد و سر از اگوئیسم فردی و جمعی درنخواهد آورد. به همین خاطر نظریه ولایت فقیه که مانع اگوئیسم در ساحت اجتماعی و فردی می گردد، بر اساس مبنای فرهنگی و نه اقتصادی آن و روش اجتهاد، قادر است جلوی استبداد و تغلب بایستد و جامعه را از حالت بی نظمی و خودمداری بیرون درآورد. لذا در اندیشه امامت و بالتبع ولایت فقیه، جایی برای نظریه تغلب باقی نمی ماند و تخصصاً و نه تخصیصاً از آن خارج است. در این باب امام می فرمایند: «اسلام دیکتاتوری نیست؛ آن که دیکتاتوری است مسلم نیست{بلکه} اسلام یک دین مترقی بود و دموکراسی به معنای واقعی است». ازاین رو دموکراسی مدعای آنان را نه دموکراسی بلکه نوعی استبداد و دیکتاتوری تلقی کرده است. و می فرمایند: «کشورهای جهان همه اش بر اساس دیکتاتوری بنا شده اند اگرچه اسم های دیگری مانند مشروطه و دموکراسی و کمونیست و سوسیالیست روی آن ها گذاشته باشند». امام خمینی در همین رابطه می فرمایند: «هیچ فرق اساسی میان مشروطه، استبداد، دیکتاتوری و دموکراسی نیست مگر در فریبندگی الفاظ و حیله گری، قانون گذاری ها... کمونیستی همان دیکتاتوری است با اختلاف اسم و گونه، باز یک دسته زنجیر و یک دسته حکمران، یک دسته حزب کارگر و یک دسته دیگر در رأس آن ها حکومت می کنند و خون آن ها را می مکند و در قصرهای باعظمت و اتومبیل های آخرین سیستم به عیش و عشرت اشتغال دارند.» ساختار سیاسی کشور که حول محور نظریه ولایت فقیه شکل گرفته است، از طریق کارگزاری بنام ولی فقیه آگاه به زمان و مدیر و مدبر چنین ظرفیتی را در مدیریت بحران شورش و استبداد دارد. کارگزاری که به تعبیر امام حسن عسکری (ع) در بیان اوصافشان فرمودند: فاما من کان من الفقهاء صائناً لنفسه، حافظاً لدینه مخالفاً علی هواه، مطیعاً لامر مولاه، فللعوام ان یقلدوه یعنی هرکدام از فقها که نگه دارنده نفس خود از انحراف و گناه، و نگهبان دین خود و مخالف هوای نفس خود و مطیع فرمان مولایش خداست، بر مردم لازم است که از او تقلید کنند. لذاست که امام خمینی (ره) ولایت فقیه را ضد استبداد و دیکتاتوری بیان فرمودند که به دنبال جلوگیری تأثیرات اگوئیسم بر ساختار سیاسی است و شکل گیری استبداد است و چنانکه خود استبداد ورزد از ولایت امت خودبه خود منعزل و ادامه حکومتش عین طاغوت است: در اسلام قانون حکومت می کند. پیغمبر اکرم (ص) هم تابع قانون بود، قانون الهی ... ولایت فقیه، ولایت بر امور است که نگذارد این امور از مجاری خودش بیرون برود. نظارت کند بر مجلس، بر رئیس جمهور... ولایت فقیه ضد دیکتاتوری است نه طرفدار دیکتاتوری. ما می خواهیم که فقیه باشد که جلوی دیکتاتورها را بگیرد، نگذارد نخست وزیر دیکتاتوری کند، نگذارد رئیس مثلاً لشگر دیکتاتوری بکند، ... نه اینکه بخواهیم دیکتاتوری درست کنیم. با همین ماده ای که در قانون اساسی است که ولایت فقیه را درست کرده، این استبداد را جلویش را می گیرند. آن هایی که مخالف با اساس بودند، می گفتند که: «این استبداد می آورد.» ... فقیه مستبد نمی شود، فقیهی که این اوصاف را دارد، عادل است». سید علی لطیفی* منبع:برهان
پنجشنبه ، ۱۲فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: بولتن نیوز]
[مشاهده در: www.bultannews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 22]
-
گوناگون
پربازدیدترینها