تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1835133266
زیر و بم وحدت فعال و منفعل از زبان حجت الاسلام زائری!
واضح آرشیو وب فارسی:قدس آنلاین: قدس آنلاین: وحدت منفعلانه، تسلیم است اما وحدت فعالانه مشارکت است. وحدت منفعل حاصلش هضم شدن و گم شدن است اما وحدت فعال نتیجه اش همراهی و نقش آفرینی است. وحدت منفعل از سر ترس و ناچاری و انفعال و بدون برنامه است.به گزارش قدس آنلاین، موضوع وحدت یکی از بحث هایی است که ضرورت آن در سال های اخیر بیش از پیش مطرح شده است. مخصوصا اینکه برخی جریان های انحرافی در شیعه و در اهل سنت با دامن زدن به تفرقه افکنی و عصبیت های مذهبی مسیر رسیدن به وحدت در جهان اسلام را با مشکل مواجه کرده اند. در این بین برای تبیین بهتر موضوع وحدت با حجت الاسلام محمدرضا زائری، استاد دانشگاه و سردبیر ماهنامه خیمه به گفتگو نشستیم. متن زیر مشروح مصاحبه مهر با این کارشناس دینی است؛ *یک تعارض اولیه در مورد بحث های معطوف به وحدت وجود دارد که تعارض بین هویت و وحدت است. یعنی وقتی ما به یک مبنای هویتی دامن می زنیم، چون هویت می خواهد انسجام ایجاد کند ولی در عین حال یک دیگری را نیز تعریف می کند. این هویت در عین حال که دنبال انسجام است اما به طور متناوب یک شکاف هم ایجاد می کند. چطور می شود ما هم هویتمان را به عنوان شیعه و محب اهل بیت حفظ کنیم ولی در عین حال این هویت گرایی منجر به شکاف در امت اسلامی نشود؟ یک تفاوت اساسی وجود دارد بین وحدتی که فعال باشد با وحدتی که منفعل باشد. هر دو در ظاهر ممکن است که وحدت به نظر برسند اما وحدت فعال زمانی است که ما آگاهانه بر اساس یک راهبرد کاملا روشن و مشخص و با حفظ موضع اصیل و ناب خودمان از وحدت صحبت می کنیم و به التزامات و اقتضائاتش پایبند می شویم. اما وحدت منفعل زمانی است که ما بدون راهبرد مشخص و از سر ناچاری و اضطرار وحدت را می پذیریم. طبیعتا در این صورت نه ذات هویتی ما رنگ و بوی خودش را حفظ می کند و نه راهکاری و برنامه ای برای استمرار وحدت در آینده وجود دارد. مواردی که باعث نگرانی بعضی می شود که حق هم دارند، شواهدی را ارائه می دهند از این که با وحدت هویت ها کمرنگ شده و یا اصالت ها رنگ باخته است و یا مواضع تضعیف شده است معمولا مواردی است که وحدت منفعل و از سر اضطرار و انفعال و ناچاری و بدون برنامه بوده است. اما آن چیزی که شما می بینید در انقلاب اسلامی به عنوان وحدت مطرح شده است کاملا فعال است. باید امام را پرچمدار بزرگ وحدت به شمار بیاوریم اما در همان حال می بینید که امام ذره ای از مواضع اصیل خودشان عدول نکردند بلکه در وصیت نامه خود به صراحت در مورد موضوعاتی سخن گفتند که چه بسا برخی آن ها را ناقض وحدت به شمار بیاورند. رهبر بزرگوار انقلاب هم که بیش از هر زمان دیگری این روزها روی حفظ وحدت اصرار دارند، می بینید روضه مظلومیت حضرت زهرا(س) را می خوانند و یا در دیدار با رئیس جمهور آذربایجان بر حفظ و ترویج مذهب شیعه در آن کشور اصرار دارند. طبیعتا کسانی که در این گفتمان از وحدت می خواهند حرف بزنند اصلا موضع انفعال و ضعف و از سر ناچاری و بلاتکلیفی و بدون برنامه نیست. با این ترتیب وحدت می تواند هویت ها را حفظ کند. ما وقتی از وحدت سخن می گوییم این گفتمان وحدت را در چارچوب سیره و سنت پیامبر اکرم و اهل بیت(ع) دنبال می کنیم که در گفتار و رفتارشان به شکل کاملا صریح و شفاف و جدی حفظ وحدت مورد تاکید است. مبنای وحدت هم دو چیز است؛ اول، اصول و مبانی مشترکی است که معمولا در موقعیت های اختلاف و افتراق بیشتر مورد غفلت قرار می گیرد و دشمن هم بیشتر روی مغفول ماندن آن ها تاکید می کند. ما و بقیه مذاهب اسلامی وقتی که مشترکاتمان را مرور کنیم از قرآن کریم و قبله و پیامبر و اصول اعتقادی تا حتی احکام شرعی آن قدر مشترکات داریم که چه بسا اختلافاتمان خیلی به چشم نمی آید. البته کسانی که تاکید می کنند که این موارد اختلاف موارد جوهری و اساسی هستند حق دارند، نمی خواهم با این مقایسه ادعا کنم که موارد اختلاف ما موضوعات بی اهمیتی هستند اما در شرایطی که جهان امروز دارد و در یک نگاه کلان و گسترده در سپهر هستی و مجموعه زندگی بشر اشتراکات ما با سایر مذاهب اسلامی بسیاربسیار زیاد است و اتفاقا تکیه بر این اشتراکات می تواند ما را از موضع مظلومیت و مهجوریت و غربت در بیاورد. *فکر می کنید دلیل عمده مشکلات امروز جهان اسلام در ایجاد وحدت چیست؟ بسیاری از مشکلات ما در جهان اسلام به خاطر این است که برادران مسلمان ما از حقایق مذهب اهل بیت(ع) آگاهی ندارند و همین هم باعث می شود که دشمن بتواند سواستفاده کند و ادعا کند قرآن و دین شیعیان متفاوت است و یا ادعا کند این مذهب حتی در برخی از تعابیر از یهود خطرناک تر و بدتر و وحشتناک تر است. لذا تاکید بر اصول مشترک یک مساله کاملا عقلانی و اتفاقا دینی است که در سیره اهل بیت(ع) مشاهده می شود حتی سیره علمای سلف. ما در بسیاری از بزرگانمان سابقه حضور جدی در محافل اهل سنت، محافل علمی، ارتباطات فقهی را می بینیم. بسیاری از بزرگان ما به مذهب فقهای اهل سنت فتوا می دادند، مسائل شرعی آن ها را پاسخ گو بودند و این ارتباط ارتباطی بود که در طول تاریخ وجود داشت. بدون اغراق باید بپذیریم که بزرگترین دعوت کننده و نخستین بنیان گذار وحدت فعال خود امیرالمومنین(ع) است. مبنای دوم وحدت، آگاهی به وجود دشمن مشترکی است که در هیچ دوره ای از تاریخ شیعه و تاریخ مذهب اهل بیت این قدر خطرناک و نگران کننده نبوده است. ما در طول تاریخ شیعه می توانیم ادعا کنیم هیچ گاه تهدیدها علیه مکتب این قدر برجسته نبوده است در حالی که هیچ گاه در طول تارخ مکتب اهل بیت فرصت و زمینه برجسته شدن و اقتدار عظمت این مکتب تا این حد به وجود نیامده است. یعنی اتفاقی که امروز در ایران رخ می دهد، موقعیتی که رهبر بزرگ انقلاب به عنوان پیشوای جامعه شیعی دارد، موقعیتی که مراجع تقلید شیعه در ایران و عراق و سایر نقاط دارند، ظرفیت و موقعیتی که حزب الله لبنان به عنوان یک جریان شیعی مقتدر دارد، موقعیتی که در جهان عرب و جهان اسلام به شکل خاص و درک دنیا به شکل عام برای تشیع به وجود آمده است، شرایط ویژه ای است. آخرین تعبیری که ما از چامسکی در روزهای اخیر شنیده ایم این بود که آیت الله خامنه ای برنده واقعی جهان است. این شرایط در طول تاریخ بدون اغراق برای شیعه وجود نداشته است. حتی در دوران غیبت و در حیات اهل بیت(ع) چنین موقعیت و ظرفیت و امکانی برای شیعه سراغ نداریم. به مدد انفاس قدسی امام عصر(ع) و برکت خون شهدا است که اکنون این چنین موقعیتی به وجود آمده است. اتفاقا دشمن مشترک ما روی این تاکید دارد که با دو لبه قیچی بی توجهی و غفلت و بی خبری ما از یک طرف و تهدید و توطئه و خطر وهابیت و امثال داعش از طرف دیگر این امکان و این فرصت و این موقعیت را نابود کند و از بین ببرد. لذا توجه به این دشمن مشترک در شرایط فعلی و در موقعیت خاصی که اکنون در آن قرار داریم به نظر من اقتضای آن هوشمندی و آگاهی و درک و بصیرتی است که از معارف دینی و التزام و اعتقادمان به مکتب اهل بیت ناشی می شود. اگر ما وحدتمان یک وحدت فعال بود دیگر ناآگاهی و بی خبری و غفلت در آن وجود نخواهد داشت. قصد ما فراموش کردن مواضعمان نیست، به خاطر حفظ اصول مشترک و به خاطر پرهیز از خطر دشمن مشترک سراغ وحدت آمده ایم. پس تمایزهایمان کاملا آشکار است. تمرکز و اتکای ما روی نقاط اشتراک با حفظ تمایزهایمان است. حتی از جهت شرعی هم احکام شرعی بر همین مبنا صادر می شود. وقتی از فقهای عظام می پرسید آیا در نماز جماعت اهل سنت شرکت بکنیم یا نه؟ اگر فقیه جواب می دهد شرکت کنید و نمازتان صحیح است این دیگر تعارف و شعار نیست. دیگر از موضع ناچاری و اضطرار نیست. اتفاقا برخی به غلط معمولا این جا موضوع تقیه را پیش می کشند در حالی که اصلا بحث تقیه جایش این جا نیست. بلکه اتفاقا معتقدیم که الان روزگار و دوره تقیه تقریبا گذشته است. مساله تقیه مساله ای بود مثل حفظ جان عمار و یاسر زیر شکنجه های مشرکین که الان جز موارد خاص شاید نشود برای آن موردی پیدا کرد. مساله ما اصلا بحث تقیه نیست. مساله ما یک حکم شرعی آگاهانه است برای تکلیف انسان مومن در شرایطی که هدف بزرگتری بالای سر او وجود دارد و اتفاقا زمان خود ائمه معصومین(ع) هم همین احکام را می بینیم. *اگر ممکن است به نمونه هایی از این موضوع در زمان اهل بیت(ع) اشاره بفرمایید. امام صادق(ع) نامه ای به شیعیان خودشان دارند که در روایات ما هم هست که در واقع این حدیث حضرت و این نامه حضرت را شیعیان می خواندند و باهم بحث می کردند، بعد از نمازهایشان مرور می کردند و در سجاده های خودشان این نامه را نگه داری می کردند. یک روایت که مرحوم کلینی در روضه کافی نقل فرمودند و برخی از علما هم به شکل مستقل در سال های اخیر به دلیل اهمیت آن به آن توجه نشان داده اند. آن جا وجود مقدس امام صادق(ع) به صراحت تاکید می کنند که وظیفه شرعی شما به عنوان پیروان امام است که در مراسم عمومی اهل سنت شرکت کنید. در تشییع جنازه، در نماز جماعت، در مراسم عمومی ارتباطتان با آن ها را حفظ کنید و آن ها را به عنوان برادرهای خود و بخشی از امت اسلام از آن ها غافل نشوید. رفتارتان طوری باشد که آن ها شما را به عنوان آینه مواضع ما تلقی کنند و آبروی ما باشید. شما وقتی درست رفتار کنید آن ها به حساب ما خواهند گذاشت. این سیره ای است که از ائمه اطهار (ع) به ما رسیده است. در دوران بعد از امام صادق (ع) هم این موضوع کاملا برجسته می شود. در شرایطی که امثال حضرت علی بن موسی الرضا(ع) قرار می گیرند و شرایطی که امام هادی(ع) دارند این موضوع کاملا در رفتار آن ها برجسته است و نمونه ها و شواهد بسیار زیادی برای آن داریم. به این جهت زمانی که وحدت ما آگاهانه است و به تعبیر من فعال است ما تمایزات خود را به طور جدی بر روی آن تمرکز می کنیم اما اولا به مخاطب خود بصیرت و آگاهی و هوشیاری می دهیم که مثل عملکرد امیرالمومنین(ع) در شرایط بسیار دشوار و سخت بتواند تفکیک قائل شود بین مصالح کلان و عظیمی مثل حفظ توحید و ثانیا شیوه ی بیان و عرضه معارف و مسائل تاریخی را روی آن تمرکز می کنیم. *به طور مشخص فرق بین وحدت فعال و منفعل چیست در این خصوص بیشتر توضیح دهید؟ وحدت منفعلانه، تسلیم است اما وحدت فعالانه مشارکت است. وحدت منفعل حاصلش هضم شدن و گم شدن است اما وحدت فعال نتیجه اش همراهی و نقش آفرینی است. وحدت منفعل از سر ترس و ناچاری و انفعال و بدون برنامه است. یعنی من در شرایطی قرار می گیرم که خودم را به رنگ دیگران درمی آورم، هویت خودم را فراموش می کنم. مثالی برای شما بزنم. ما در روابط اسلام مسیحیت که رشته تحصیلی من بود بارها به خانواده هایی برمی خوردیم که یک مسلمان با مسیحی ازدواج کرده بود و در خیلی از این موارد هیچ مشکلی در آن ها نمی دیدیم. علت این نبود که این ها با هوشمندی و آگاهی بهم رسیده اند بلکه هویتشان را از دست داده اند یعنی نه او مسلمان بود و نه آن مسیحی بلکه هر دو سکولار بودند. ما معمولا این موردها را از مطالعه خارج می کنیم به دلیل این که این ها اصلا رابطه دینی با هم ندارند. مطالعه ما جایی است که کسی به عنوان مسلمان بخواهد نماز اول وقت بخواند، دیگری به عنوان مسیحی زندگی کند. کسی به عنوان مسلمان بخواهد طهارت را در مکان سجده رعایت کند و دیگری به عنوان مسیحی مشروبات الکی مصرف کند. مشکل ما آن جا به وجود می آید وگرنه اگر مسلمانی خدانکرده مشروبات الکلی مصرف کند و نماز نخواند یا مسیحی ای که هیچ اعتقادی نداشته باشد اصلا مشکلی به وجود نمی آید. می خواهم عرض کنم در وحدت منفعل اصلا مشکلی نداریم. به دلیل اینکه آقایی که مذهبش شیعه است ممکن است هیچ التزام یا باوری به مسائل خودش ندارد. از آن طرف کسی که اهل سنت است ممکن است هیچ اصراری نداشته باشد و طبیعتا دیگر مشکلی وجود ندارد. در حالی که وقتی ما از وحدت فعال حرف می زنیم این مساله آگاهانه است. یعنی با آگاهی و اقتدار و هوشمندی وارد این وحدت شده ایم. وحدت را نه از موضع اضطرار و اجبار و ترس بلکه به عنوان یک راهبرد برای حفظ منافع کلان انقلاب اسلامی در نظر گرفتیم. لذا هویت خودمان را فراموش نمی کنیم. عزاداری فاطمیه را داریم اما اولا به اصول مشترکمان توجه داریم و این که طرف مقابل ما بخشی از امت اسلامی است و محب اهل بیت است و به اصول ما اعتقاد دارد، به جایگاه اهل بیت باور دارد و نکته دوم این که تهدید دشمن مشترک را در نظر می گیریم و طبیعتا در چارچوب خطرات مشترک جلو می رویم. یعنی هردوی ما که وارد حوزه وحدت شده ایم و با آگاهی وارد شده ایم توجه داریم که این خطر مشترک هردوی ما را با هم هدف قرار گرفته است. *به هر حال به نظر می رسد که اینکه ما هویت خود را همچنان داریم و بر آن پافشاری می کنیم برای اینکه بتوانم با کسی که با هویت ما فرق دارد به وحدت برسیم نیازمند یک هویت کلان تری هستیم. بالاخره چیزی که قرار است ما را پیوند دهد آیا فقط آگاهی نسبت به مشترکات و وجود دشمن است؟ بنظرم دیدگاه شما نگاه تاکتیکی و استراتژیکی است. اما اگر بخواهیم این وحدت عمیق تر و پیوند جدی تر باشد احساس می کنم چیزی باید ما را متصل کند. من قبل از این که به آن بحث برسم در پرانتز عرض کنم در جریان های ضد وحدت باید بین گروه های مختلف تفکیک قائل شویم. آن ها یکپارچه نیستند. بخشی از جریان ضد وحدت تشییع انگلیسی است که این ها به تعبیری که آقا داشتند یا آگاهانه یا حتی ممکن است ناآگاهانه در پازل و بازی دشمن عمل می کنند. بخشی از آن ها برای تخریب جریان های دینی و اسلامی و تضعیف موقعیت و مکتب اهل بیت پول می گیرند که تکلیف آن ها مشخص است. اما بخشی از جریان ضد وحدت هستند مثل دوستانی که در ایران و قم و مشهد هستند که تعمدی بر تخریب ندارند. به جهت مبانی اختلافاتی دارند که اتفاقا گاهی هم قصد خیر دارند یعنی برای حفظ هویت شیعی و برای حفظ تمایز فکر می کنند نباید به سوی وحدت رفت و یا دچار سوتفاهم هایی هستند. حالا به نکته ای که شما فرمودید برگردم. من فکر می کنم چه ما و چه اهل سنت و خیلی مذاهب دیگر چون محاط به موقعیت های کانونی فرهنگی و جغرافیایی خاصی هستیم به طور طبیعی فرصت تمرکز بر مبانی معرفتی را نداریم. معرفت و آگاهی دینی ما به عنوان یک مسلمان ابتدا از قرآن کریم شروع می شود. رکن اساسی این معرفت توحید است. مفسر قرآن کریم پیامبر و اهل بیت هستند. ولایت به عنوان مسیر تحقق توحید در زندگی فردی و اجنماعی مطرح می شود و ما را به سمت یک زندگی جاوید اخروی که معاد است هدایت می کند. یعنی مسیری که ما از توحید و عدل شروع کردیم، با نبوت و امامت ادامه دادیم و به معاد منجر می شود، معمولا در فضای رشد و نمو فردی ما هیچ وقت فرصت تبیین پیدا نمی کند. مگر چقدر از مردم ما طلبه یا دانشجو می شوند و مگر چقدر از آن ها در مباحث معرفتی امکان تامل پیدا می کنند؟ نتیجه این می شود که معمولا باورهای دینی ما از طریق پدربزرگ ها و مادربزرگ ها، از طریق مکتب خانه، ازطریق هیات مذهبی، روحانی مسجد، کانون های خاص منتقل می شود و گاهی از آن عمق و اصالتی که باید برخوردار باشد برخوردار نیست. شخصی که به راحتی فریب می خورد و به داعش ملحق می شود، منظورم نیروهای سرسپرده ای که اجیر می شوند و برنامه جنایت دارند نیست، آن جوان مسلمانی که احیانا فریب می خورد و به اسم قرآن کریم و پیامبر اکرم آدم می کشد ناشی از یک مسیر تربیتی ناسالم است. اولین مساله ای که در جهان اسلام همه به آن نیاز داریم و به تعبیر شما شاید ما شیعیان بیشتر به آن نیاز داریم بازگشت به معانی معرفتی ما است که بر اساس قرآن کریم است و ترویج این نگاه که مفسرین قرآن کریم پیامبر و اهل بیت هستند. آن جا اگر ما تمرکز را بر مبانی معرفتی بگذاریم آن وقت توحید به عنوان یک اصل اساسی و مفهوم رسالت و امامت در ذیل توحید تعریفی پیدا می کند که به طور طبیعی از دل او وحدت ناشی می شود. یکی از دلایلی که معمولا در قضیه وحدت تبیین درستی نمی توانیم بکنیم این است که مسیر رسیدن ما به وحدت از مسیر عزاداری یک هیات مذهبی است نه از مسیر آگاهی نسبت به مبانی معرفتی. در حالی که قرار است عزاداری آن هیات مذهبی مکمل عاطفی و معنوی آن مبنای معرفتی اصیل شود. اما اگر این بخش حاشیه ای به یک معنا، مبنای معرفتی نداشته باشد ما دچار مشکل می شویم. الان شما هیات های مذهبی را می بینید که ساختار آن به این شکل است که یک سخنرانی و یک مداحی دارد. سخنرانی قرار است مبنای معرفتی ایجاد کند و مداحی قرار است یک چارچوب عاطفی و احساسی و روحی و معنوی برای آن بنیان معرفتی ایجاد کند. اما اگر قرار شود بچه های هیات همه موقع سخنرانی دم در هیات بایستند و بعد از سخنرانی داخل بروند، در پرانتز بگویم به دلایلش کاری ندارم، ممکن است شما بگویید دلایلش ضعف روحانیت است، دلایلش تحولات و تغییر سبک زندگی اجتماعی است. به هر دلیلی اگر ما مبانی اصلی معرفتی را نتوانستیم منتقل کنیم این مشکلات به وجود می آید. کما اینکه آن جوانی از اهل سنت از روستایی در مصر یا مراکش جذب داعش می شود دقیقا مشکلش به شکل دیگری همین است که معرفت اصیلی نسبت به حقیقت قرآن کریم پیدا نکرده است و لذا توانستند با یک قضاوت لفظی و غلط از همان آیه شریفه او را گمراه کنند. اگر آن مبنای اصیل و بنیادین جابیفتد آن وقت دیگر ما از امیرالمومنین و اهل بیت نسبت به دین غیرتمندتر نیستیم. من که امروز نسبت به مظلومیت حضرت زهرا (س) به حق و به سزا و کاملا به جا برمی آشوبم و اشک می ریزم و دچار نوعی غلیان احساسات و عواطف می شوم، قطعا سر سوزنی از غیرت امیرالمومنین، امام حسن و امام حسین اهل بیت را نسبت به مظلومیت حضرت زهرا ندارم. پس چرا امیرالمومنین سکوت می کند و تحمل می کند؟ برای این که می خواهد میراث پیامبر را حفظ کند. «فَصَبَرْتُ وَ فِی الْعَیْنِ قَدْیً وَ فِی الْحَلْقِ شَجیً» در چشم خار دارد و در گلو استخوانی دارد. « أَرَی تُرَاثِی نَهْباً» ، پیش چشمم میراث من به غارت و چپاول و تاراج می رود، اما تحمل می کند. چون می خواهد اصل بزرگتری حفظ شود. آن جا دیگر امیرالمومنین به میل و رغبت شخصی اش قرار نیست جواب دهد. قرار نیست غلیان احساسات و خشم خودش را درمان کند. گفت من تیغ از پی حق می زنم، بنده ی حق ام نه مامور تنم. من مامور به دستور الهی هستم. حالا اگر دستور الهی سکوت و صبر است من سکوت و صبر می کنم. *نوعی ناب گرایی و خلوص گرایی هم ممکن است همیشه به بحث وحدت صدمه بزند. مثال بارز آن در جریان های سیاسی دیده می شود که مثلا عده ای می گویند که گفتمان ما از انقلاب، گفتمان ناب است و بقیه گفتمان ها تقلبی است. نمی خواهم بحث اسلام ناب و اسلام آمریکایی را مطرح کنم ولی این مسأله وجود دارد که دغدغه ناب گرایی و خلوص گرایی هم خودش ممکن است به وحدت خدشه وارد کند. سوال من این است که چگونه پیرو اسلام ناب باشیم و به ناب گرایی دامن بزنیم ولی در عین حال وحدت خدشه دار نشود؟ در واقع یک فهم جامع و همه جانبه و اصیل و عمیق از معارف دینی و هدف غایی خداوند از خلقت انسان و هستی و هدف ارسال و رسل انبیا و همه ی این ها اگر وجود داشته باشد، آن ناب گرایی و مطلق گرایی به تناسب واقعیت های بیرونی تعدیل می شود. مانند بحثی که ما در رابطه با الگو وسیره اهل بیت داشتیم. ما آن غایت و هدف را را تعریف می کنیم، اما معنی آن این نیست که در عمل بیرونی باید کاملا محقق شده باشد. خداوند از انسان نماز کامل می خواهد اما آیا در بین چند میلیارد جمعیت عالم چند نفر می توانند آن نماز کامل را بخوانند؟ یعنی آن ناب گرایی افق ماست. آن خط کش و افقی است که دین باید تعریف کند اما معنی آن این نیست که اگر محقق نشد دین محقق نشده است. در روز قیامت چه بسا کار به جایی بکشد که خدا یک دو رکعتی هم از ما جور کند و تکبیر از یک جا و رکوع از جایی دیگر و سجده را از یک جا تا ما را به عنوان یک نمازگزار بتواند محشور کند. اگر قرار باشد نماز امیرالمومنین ملاک و شاخص باشد نماز چه کسی اصلا قبول خواهد شد؟ پس از یک طرف اگر بگوییم دین تراز و شاخص و معیار ندارد، نمی توانیم چیزی را تعریف کنیم، نمی توانیم هدف گذاری کنیم و رشد و تکامل را انتظار داشته باشیم. از طرف دیگر اگر بخواهیم مطلقا همان را انتظار داشته باشیم با واقعیت بیرونی تطبیق ندارد. چون خود انبیا الهی هم در یک سطح نیستند. این جور نیست که همه را بخوابیم با یک شابلون خط کش سری دوزی کنیم و عین هم در بیاوریم. اصلا هدف دین از اساس این نبوده است. هدف دین این بوده است که جهت گیری را تنظیم کند. همه در مسیر حق و جاده حق قرار بگیرند البته « فَسالَتْ أَوْدِیَةٌ بِقَدَرِها» هرکسی به اندازه ظرف، اندازه و توان خودش، فَاسْتَبِقُواْ الْخَیْرَاتِ سعی کنید جلو بروید. مسیر، مسیر کمال است و هرکس به اندازه خودش جلو برود. *به نظر می رسد یک دوگانه شیعه و سنی، در ادبیات دینی و سیاسی ما مطرح بوده است. خود این دوگانه به نظر می رسد این تفرقه را بازتولید می کند. ما چرا از ابتدا نیامدیم تا بگوییم اسلام پنج فرقه دارد. من خودم در دوران دانشجویی به یک سنی می گفتم شما فرقه مالکی یا هرچه هستی منم فرقه جعفری هستم. یکی هم فرقه شافعی یا مالکی است. ما پنج فرقه رسمی اسلامی داریم و همه فرقه ها باید به هم احترام بگذارند. به نظر من پنج گانه کردن اسلام خیلی بهتر از دوگانه کردن آن است. نمی دانم چرا این موضوع در ادبیات ما نمی نشیند؟ اتفاقا این را از بیانات یکی از علما شنیدم که هر موقع با کسی بحث کردید بگویید که فرقه جعفری هم یکی از فرقه های اسلامی است. این چیزی بود که امثال شیخ شلتوت هم در الازهر صراحتا مطرح کردند و خیلی ها هم قبول دارند. یعنی اتفاقا چه بسا کسانی که مشکل شیعه و سنی دارند چه در طرف شیعه و چه در طرف اهل سنت روی این پنج تا بحثی ندارند. از جهت شرعی، تفکیک و تمایزی بین گرایش های مختلف فقهی در جهان اسلام قائل می شوند. طرف ممکن است بپذیرد و بگوید گرایش های فقهی در جهان اسلام پنج تا است. منتهی بعضی وقت ها بحث کلامی داریم. کما این که وقتی بحث اشعری و معتزلی مطرح می شود، ما هم سنی اشعری داریم و هم سنی از معتزلی. می خواهم بگویم مشکل از ما نیست. آن جریاناتی که نمی خواهند این اتفاق بیفتد تمایز شیعه و سنی را برجسته می کنند. چه CIA باشد و چه یک عده آدم های نادان در دو طرف باشند. مهر انتهای خبر/
دوشنبه ، ۹فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قدس آنلاین]
[مشاهده در: www.qudsonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 22]
-
گوناگون
پربازدیدترینها