محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1827182285
سفر تصویری به سیستان و بلوچستان سرزمین ناشناخته ها
واضح آرشیو وب فارسی:عصر هامون: استان سیستان و بلوچستان از آن دسته از استان های کشور است که مورد کم لطفی گردشگران و مسئولین گردشگری کشور قرار گرفته است، اما این منطقه از کشورمان دارای اماکن متعدد تاریخی و جاذبه های طبیعی فراوانی است که می تواند یکی از بهترین تجارب توریستی برای گردشگران را رقم بزند.به گزارش عصرهامون ، سرزمین ایران با تاریخ و تمدنی کهن و طبیعتی کم نظیر دارای آثار فرهنگی، تاریخی و طبیعی ارزشمندی است که همواره شاهکاری بی نظیر در زمینه فرهنگ و هنر به جهان عرضه داشته است.جای جای این سرزمین نشان دهنده تمدن و تاریخی کهن است از شهر سوخته پنج هزار و ۵۰۰ ساله سیستان گرفته تا قلعه پرتغالی ها در کنار سواحل زیبای مکران که همانند نگین درخشان در تاریک این سرزمین می درخشد. مواریث فرهنگی که از نسل های پیشین به نسل حاضر منتقل شده و حاصل کار و اندیشه همه مردمانی است که در طول تاریخ در این سرزمین زیسته اند. استان سیستان و بلوچستان این پهناورترین خطه کشور، با وسعت ۱۸۷هزار و ۵۰۲ کیلومتر مربع بیش از ۱۱ درصد مساحت کشور را به خود اختصاص داده است و از شمال به خراسان جنوبی و از غرب به استان کرمان و هرمزگان و از جنوب به دریای عمان و اقیانوس هند و از شرق به افغانستان و پاکستان محدود است. سیستان و بلوچستان یکی از استان های غنی کشور به لحاظ داشته های فرهنگی، باستانی، صنایع دستی و البته گردشگری است که علاوه بر این، تنوع قومی، مذهبی تعامل فرهنگی بسیار زیبایی را خلق کرده که خود گواهی بر تمدن و فرهنگ قوی یکایک اقوام ایرانی در همزیستی، احترام به انسان ها و اندیشه هایشان است. بیش از ۴۴۰ تیره و طایفه موجود در سیستان و بلوچستان چنان تعامل و تبادل فرهنگی حسنه ای را در کنار یکدیگر تجربه کرده اند که یکپارچگی شان پنداری فرهنگی نو در ادامه فرهنگ ایرانی شان پدید می آورد. حال برای شناخت این سرزمین سفرها باید کرد، سفر تا اعماق تاریخ، تاریخی آمیخته از افسانه و واقعیت و اسطوره های کم نظیر و رشادت های بی نظیر. برای شناخت بیشتر مروری بر داشته ها و تمدن ها کهن سیستان و بلوچستان گستره ای از هامون تا عمان خواهیم داشت تا زیبایی های سرزمین به رنگ آفتاب و به رنگ دریای عمان که سرشار از جاذبه های طبیعی است را بیشتر لمس کنیم. شهر سوخته این شهر بزرگ، شناسنامه پرافتخار سیستان است. شهر سوخته بقایای شهری باستانی در ایران است که در ۵۶ کیلومتری زابل و در حاشیه جاده زابل-زاهدان واقع شده است. این شهر اولین و بزرگترین استقرار شهرنشینی در شرق فلات ایران است که با توجه به بررسی های به عمل آمده، ابزار جنگ بسیار کمی در آن کشف شده و همواره در صلح و آرامش بوده است. گورستان شهر سوخته با ۲۵ هکتار وسعت و ۴۰،۰۰۰ گور، به عنوان یکی از وسیع ترین گورستان های قبل از تاریخ، کمک زیادی به پژوهش در روند شکل گیری تمدن حاشیه هیرمند و نوع اعتقادات ساکنان آن کرده است. بر مبنای یافته های باستانشناسان، شهر سوخته ۱۵۱ هکتار وسعت دارد. بقایای به جا مانده نشان می دهد که این شهر از سه بخش اصلی و سه بخش فرعی تشکیل شده است. این بخش ها عبارتند از: الف) منطقه بزرگ مرکزی که شامل بخش های مسکونی شرقی و مرکزی و بناهای یادمانی است؛ ب) منطقه صنعتی که در شمال غرب شهر قرار داشته است و ج) منطقه جنوبی شهر که قبرستان بوده است. اشیاء سفالی تقریبا در همه گورها وجود دارد. در کنار این دسته از اشیاء، هدایای دیگری ساخته شده از سنگ، چوب، پارچه و انواع مهر (تعداد هجده عدد مهر استامپی و استوانه ای) در قبور دیده می شود. در یک تقسیم بندی کلی، اشیاء پیدا شده در قبرهای شهر سوخته را می توان به گروهای زیر تقسیم کرد: اشیاء زینتی اشیاء آیینی اشیاء مربوط به پیشه ها اشیاء مورد استفاده در زندگی روزمره مواد غذایی یک نمونه شاخص و بی نظیر که از قبر شماره ۶۷۰۵ بدست آمده، چشمی مصنوعی است. مطالعات اولیه نشان داده است که این چشم، چشم چپ زن تنومند مدفون در قبر بوده است. در همین مطالعات آثار آبسه زیر طاق ابروی زن مذکور دیده شده است. به علت زمان زیادی که بخش زیرین این چشم مصنوعی با پلک در تماس بوده است، آثار ارگانیکی پلک چشم نیز روی آن مشهود است. جنس ماده ای که چشم مذکور با آن ساخته شده هنوز به دقت روشن نشده و تشخیص آن به آزمایش های بعدی موکول شده است، اما به نظر می رسد که این چشم از قیر طبیعی که با نوعی چربی جانوری مخلوط شده، ساخته شده است. روی این چشم مصنوعی ریزترین مویرگ های داخل کره چشم توسط مفتول های طلایی به قطر کمتر از نیم میلیمتر طراحی شده است، مردمک چشم در وسط طراحی شده و تعدادی خطوط موازی که تقریبا یک لوزی را تشکیل می دهند پیرامون مردمک دیده می شود. از دو سوراخ جانبی واقع در دو سوی این چشم مصنوعی برای نگهداری و اتصال آن به حدقه چشم استفاده می شده است. بررسی ها نشان داده که سن این زن به احتمال زیاد بین ۲۸ تا ۳۳ سال بوده است. دهانه غلامان دهانه غلامان در واقع بقایای شهری عظیم از روزگار هخامنشیان است. این شهر در حدود ۲ کیلومتری روستای قلعه نو و حدود ۴۴ کیلومتری شهر زابل قرار گرفته و از جهات گوناگون دارای اهمیت است. از یک سو تنها شهر خشت و گلی روزگار هخامنشیان است که بر خلاف سایر شهرهای این دوره نشانگر زندگی پادشاهان و کاخ های مربوط به آنها است، از سوی دیگر بدون برنامه ریزی رشد نکرده، بلکه احداث شهر با نقشه و برنامه ریزی مدون صورت گرفته است. این مکان در ۲ کیلومتری روستای قلعه نو از توابع شهرستان زهک واقع شده است. آئین مردم دهانه غلامان یکی از آئین های مشترک ایرانی-هندی منطقه بوده است که به خاطر تسامح مذهبی هخامنشیان توانسته به موجودیت خود در سیستان ادامه دهد. این شهر احتمالاً همان زرنکای یاد شده در کتیبه های هخامنشی و زرین مورخان یونانی است که از نظر محل با زرنج دوران اسلامی تفاوت دارد. شهر دهانه غلامان با همان سرعتی که به وجود آمده، از بین رفته است. عدم وجود هر گونه شی و خالی بودن محوطه های حفاری شده از بقایای سکونت، نشان دهنده تخلیه شهر با نظم و ترتیب بوده است و در نتیجه نمی توان عاملی خارجی چون جنگ و یا آتش سوزی را در تخلیه و ترک آن دخیل دانست. زاهدان کهنه بقایای شهر زاهدان کهنه در ۲۷ کیلومتری شرق زابل، ۷ کیلومتری شمال شهرستان زهک، در بخش مرکزی زهک و حدود ۹ کیلومتری شمال تپه شهرستان، بر روی بلندی واقع شده است. جی.پی.تیت انگلیسی بر این باور است که این خرابه ها مربوط به شهر زرنج (زرنک یا زرنگ) است که ۴۲۰ سال پیش توسط تیمور لنگ و با توجه به ویرانی بندهای سیستان به این صورت در آمده است. هنری ساوج لندور، جهانگرد باستان شناس و جغرافی دان انگلیسی که در سال ۱۹۰۱ به سیستان و بلوچستان سفر کرده است، شهر زاهدان کهنه را به لندن شرق تشبیه کرده است. در محل زاهدان کهنه و اطراف آن، مجموعه ای ازبناهای دوران اسلامی وجود دارد که یکی از این مجموعه ها در فاصله ۲۵۰ متری شمال شرقی ارگ زاهدان کهنه قرار دارد. از شهر زاهدان کهنه امروزه فقط برج و باروی آن و قلعه تیمور باقی مانده است. این شهر دارای سه قطعه آبادی بوده که شامل ارگ کهندز، شارستان و ربض است و گرداگرد هرکدام را حصاری به همراه برج های تدافعی، به شکل مستطیل، در بر گرفته است. کوه خواجه کوه خواجه یا (کوه رستم) تنها اثر طبیعی در دشت سیستان است که در ۳۰ کیلومتری جنوب غربی شهر زابل قرار دارد. اوشیدا در زبان پارسی میانه به معنی ابدی است. این کوه ذوزنقه ای شکل که نزد سه دین اسلام، مسیحیت و زرتشت مقدس است، از سنگ های بازالت سیاه رنگ تشکیل شده و با ارتفاع ۶۰۹ متر از سطح دریا، مانند جزیره ای در میان دریاچه هامون قرار دارد. در اطراف این کوه تعداد زیادی آثارباستانی از دوران ساسانیان، اشکانیان و بقایای اماکن اسلامی و معبد بودایی باقی مانده است که شامل قلعه سرسنگ، آرامگاه خواجه غلطان، ساختمان پیر گندم بریان، خانه شیطان، بناهای منفرد آرامگاهی و قبور اسلامی است. آثار تاریخی پیش از اسلام محوطه ی تاریخی کوه خواجه شامل مجموعه ی کاخ ها، قلعه کهک کهزاد و قلعه چهل دختر است. ارنست هرتسفلد در سالهای ۱۹۲۵ و ۱۹۲۹ میلادی با بررسی این مجموعه عنوان تخت جمشید خشتی را برای مجموعه ی کاخ های آن برگزید. تپه طالبخان تپه طالبخان با ارتفاع ۸ متر و گستره نیم هکتار، در ۷۰ کیلومتری زابل در حاشیه جاده زابل-زاهدان واقع شده است. تاکنون در ۲ فصل کاوش در این تپه تاریخی، به عنوان یکی از تپه های اقماری شهر سوخته، آثار مختلف معماری، سفال، فلاخن و پیکرک مربوط به دوره های تاریخی شهر سوخته کشف شده است. در تپه ی طالب خان، آثار معماری، تنور ها و اجاق هایی که در داخل اتاق ها قرار داشته نیز کشف شده است. کودک ۴۵۰۰ ساله ای که بقایای اسکلت او اکنون در تپه طالب خان کشف شده است، در اثر بیماری وخیم کم خونی جان خود را از دست داده است. باستان شناسان اعتقاد دارند که این موضوع می تواند سرآغاز فصل جدیدی از شناسایی مرگ کودکان در تاریخ ایران باستان باشد. در سومین فصل کاوش، کشف یک نمونه اسکلت دختر بچه در زیر دیوار در حالی که پارچه ای به دور بدن او پیچیده بودند، شگفتی باستان شناسان را برانگیخت. اسکلت دیگر آن قدر کوچک است که هیات باستان شناسی احتمال می دهد متعلق به یک جنین باشد. شواهد مربوطه نشان می دهد که سکونت در این تپه مربوط به دوره های پس از متروک شدن شهر سوخته است. تپه طالبخان که در ۱۵ کیلومتری شهر سوخته قرار دارد. تپه های ژاله ای به فاصله پنج و نیم کیلومتری جنوب شرق زابل، در سه راه جاده زابل به زهک، می توانید این تپه ها را بیابید. تپه های ژاله ای شامل تپه های مشخص با ارتفاع بیش از ۲ متر از سطح زمین های اطراف است. تپه های شماره ی ۱ و ۲ و ۳ در شمال محوطه ژاله ای قرار دارد. بر روی تپه شماره ی ۱ سفال های با لعاب سبز و سفید و نیز یک قطعه سفال کتیبه دار مشاهده شده است که به خط کوفی تزیین شده است. شیوه تزیین آن، شیوه زیر رنگ یا زیر لعاب است. تپه ی ژاله ای ۲ هم در قسمت شرق تپه ی ۱ واقع شده است و روی آن آثار و بقایای معماری دیده می شود که ساخته شده از خشت و احتمالا مربوط به دوره های جدیدتر است. روی این تپه نیز آجرهای مستطیل شکل به ضخامت حدود ۵ الی ۶ سانتیمتر قرار دارد و وسعت آن در حدود ۱۵ در ۲۰ متر است. این تپه در فاصله ۳۵۰ متری تپه شماره ی ۱ قرار دارد. تپه های بی بی دوست این تپه ها در ده کیلومتری شمال شرق زابل و در مسیر جاده زابل به شهر هیرمند قرار دارد. در این مکان مجموعه ای از آثار دوران اسلامی وجود دارد که دامنه و گستره این آن تا زیارتگاه بی بی دوست ادامه پیدا می کند. این آثار و باقی مانده های خرابه های موجود بدون شک متعلق به دوران اسلامی منطقه است و به شدت آسیب دیده و فرسوده شده است. برخی از آثار معماری به روشنی نشان دهنده وجود برج های دفاعی گوناگون است. وجود این برج های دفاعی می تواند به این معنا باشد که احتمالا در دوران اسلامی، از دوره صفاریان به بعد، منطقه مرتب مورد تعدی و تهاجم بوده است و اهالی برای دفاع از خود مجبور به ساخت برج و حصار بوده اند. گفته می شود که در این منطقه سرعت وزش باد بیشتر از هر جای دیگر ایران است و همین سرعت وزش باد باعث تخریب شدید آثار موجود در اینجا شده است. سفال های بی بی دوست از نوع سفال لعاب دار دوران اسلامی است. گورستان اسپیدژ قبرستان اسپیدژ مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستان است و در شهرستان ایرانشهر، بخش بزمان، روستای اسپیدژ واقع شده است. این اثر در تاریخ ۱۰ دی ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۶۷۴۵ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. آسیاب بادی مچی این اثر در فاصله ۶۲ کیلومتری جنوب غربی زابل به فاصله ۵ کیلومتری شمال پایگاه باستان شناسی شهر سوخته واقع شده است. این بنا در ۲ طبقه ساخته شده است و در طبقه همکف ۳ اتاق وجود دارد. یکی از آنها آسیاخانه است که شامل مخزن آب و محلی برای چرخیدن سنگ آسیاب است و دو اتاق دیگر انبار یا اطاق های خدماتی است، اما در طبقه فوقانی فقط چرخ بادی تعبیه شده است. مصالح بنا نیز بطور کامل از خشت و کاهگل است. دیوارهای قطور نیز خود دلیلی برقدمت زیاد بنا است. دیوارهای این بنا طوری ساخته شده است که به هنگام وزش بادهای ۱۲۰ روزه سیستان، باد به صورت برج به میان آنها فرو می رود و ۳ بال از ۸ بال کثیر الاضلاع شکل آسیاب را به حرکت در می آورد، ولی بقیه بال ها که در جهت وزش باد نیست، مانع حرکت دایره وار نمی شود. بال ها به شکل عمودی کار گذاشته شده است و سنگ روئین آسیا را روی سنگ زیرین به حرکت در می آورد. به علت شکل قیف مانند دهانه ی ورودی، باد به داخل هدایت شده و با سرعت و شدت به پره ها برخورد می کند. قلعه سام قلعه سام در ۴ کیلومتری سکوهه قرار دارد. شکل قلعه مستطیلی است. این مکان دارای دیوارهای پهن و بزرگ خشتی و گلی و همچنین دروازه و برج های متعدد است. کلنل تیت انگلیسی و والترسرویس آمریکایی از این قلعه بازدید کرده اند. به گفته کلنل تیت در سده ی نوزدهم، نهری از نزدیک این قلعه جاری و به طرف دهکده ورمال ادامه داشته است. بر اثر کاوش باستان شناسان، در طبقه زیرین این بنا نوشته ای یونانی متعلق به دوران پارت ها کشف شده است. طبقه بالایی این بنا متعلق به دوران ساسانی است. قلعه ایرندگان این بنا در روستای ایرندگان و در ۶۵ کیلومتری شهر خاش واقع شده است. روستا ی ایرندگان و روستاهای پیرامون آن در امتداد رودخانه شکل گرفته است و طول آنها به ۵ کیلومتر می رسد. زمان ساخت این قلعه به دوره قاجاریه باز می گردد. تنها بر بدنه دیوارهای قلعه و دور درها، آثاری از تزیین از نوع نقش های گره چینی وجود دارد. قلعه سب قلعه سب سالم ترین قلعه ای است که از دوران اسلامی سیستان و بلوچستان، به جا مانده است. این قلعه در شهرستان سراوان، بخش سِب و سوران و روستای سِب قرار دارد. این قلعه که آیینه تمام نمای حاکمان صفویه و بعد از آنها است، از جمله ۲۷ بنای تاریخی استان است که هنوز پابرجا است. قلعه سب در اوایل قرن دوازدهم هجری مرکز حکمرانی حاکم محلی به نام «ملک دینارخان» بزرگ و فرزندان او بود که در مناطق اطراف «سیب و سوران» حکمرانی می کردند. آخرین حکمران «قلعه سب» غلام رسول خان بود که ۲ اتاق طبقه دوم قلعه را به ساختمان اضافه کرد. نام قلعه «سب» از نام روستای «سیب» (به معنای جایگاهی که در آن آب روان است) گرفته شده است. این واژه به طایفه های کهن در سراوان هم اطلاق می شود. قلعه سب روی صفحه ای سنگی و صخره طبیعی کم ارتفاع با خشت و گل در قرن دوازدهم هجری قمری ساخته شد و در پایان قرن سیزدهم آخرین تغییرات اساسی در آن صورت گرفت. ساختمان قلعه مجموعه ای از حصار و بنای اصلی است که با ۲۳ متر ارتفاع در روستای «سیب» ۲۵ کیلومتری جنوب غرب سراوان قرار دارد. قلعه سب را سیاسی ترین بخش از تاریخ شهرستان سراوان می دانند چون بر اساس متون تاریخی، اولین منطقه در شرق بلوچستان بوده که نیروهای ناصرالدین شاه در سال ۱۲۵۷ به آنجا رفتند تا تحرکات منطقه را زیر نظر بگیرند. بنای اصلی قلعه در قاعده، به صورت مستطیل ۳۶ متر در ۲۵ متر، در ۲ طبقه ساخته شده است. به گونه ای که هرچه بر ارتفاع آن افزوده می شود، از حجم آن کم می شود و در ظاهر به شکل «مصطبه هرم» در می آید که موجب ایستایی بیشتر بنا و جلوگیری از رانش دیوارهای قطور و مرتفع آن می شود. معماران چیره دست محلی با بهره گیری از تجربه خود، برای احداث قلعه سب تخم گیاهی به نام «توتری» را با گل مخلوط می کردند و ملاطی چسبناک می ساختند که وقتی خشک شد، شدیدترین رگبارها و باران های فصلی بلوچستان نیز توانایی شستن آن را ندارد و به همین دلیل قلعه پایدار مانده است. حصار قلعه سیب با ۳ متر ارتفاع، ۴۸ متر در ۷۴ متر به شکل مستطیل، دورتادور قلعه را فراگرفته است و به وسیله غلام گردهای (محلی ویژه نگهبانان و تیراندازی) داخل دیوار و ۴ برج چهارگوش در ۴ راس حصار از قلعه محافظت می کند. سازندگان قلعه همچنین با بهره گیری از تنه خرما و شاخ و برگ آن و گاهی حصیرهایی از داز (نخل کوتاه وحشی)، سقف ها را می پوشاندند و روی آنها را با کاهگل پوشش می دادند. محل ورود به قلعه تنها از طریق پلکان جنوب شرق امکان پذیر است و وارد شونده ها پس از عبور از در اصلی قلعه به وسیله معبری، به درگاهی در سمت میانی دیواره غربی و از آنجا به وسیله یک راهرو تونل به طول ۱۶.۵ متر با شیب نسبتا تند به حیاط مرکزی می رسیدند. همچنین برای دسترسی ساکنان قلعه به آب شیرین، چاهی در دل صخره و حیاط مرکزی حفر شده است. سیب بنای تاریخی قلعه سب مهرماه ۱۳۷۵ به پیشنهاد این اداره به شماره ۱۷۱۵ در لیست آثار ملی کشور به ثبت رسید. قلعه سب در مجموع ۱۰ اتاق کوچک و بزرگ دارد که در اطراف حیاط مرکزی جای گرفته است و برای دسترسی به فضاهای حاکم نشین و تابستانی، راه پله ای مخفی، کم عرض و با شیب زیاد وجود دارد. قلعه سب بعد از زمان صفویه به ویژه در عصر افشاریه محل سکونت حاکمین بوده است. قلعه بمپور قلعه بمپور یکی از قلعه های نظامی مهم آسیا است که در ۲۴ کیلومتری غرب ایرانشهر، در بخش بمپور و در یک کیلومتری شمال شهر بمپور قرار دارد و روی یک تپه مصنوعی بلند به ارتفاع ۸۰ مترقرار گرفته است. بهترین زمان بازدید از آن نیز، فصل پاییز و زمستان است. این قلعه که معروفترین قلعه بلوچستان و زمانی بسیار طولانی مرکز حکومت کرمان و بلوچستان بوده است، بنا بر تحقیق باستان شناسان، قدمتبش به دوره های ساسانی و اشکانی برمی گردد. این قلعه در زمان سلاجقه مورد استفاده بوده هرچند مردم بلوچستان بر این باورند که این قلعه توسط نادرشاه افشار ساخته شده است. با وجود اینکه نادر اجازه ساخت قلعه ایی در منطقه بمپور را به نصیرخان براهویی داد، اما بنای قلعه بمپور بسیار کهن تر از آن است و در سال ۱۹۶۰میلادی خانم بئاتریس، دیرینه شناس انگلیسی بخشی از سراشیبی تپه زیر قلعه بمپور را مورد کاوش قرار داده و آثاری از دوران آغازین تاریخ به دست آورد. این قلعه به صورت دو تکه ساخته شده و این دو بخش به لحاظ ارتفاع با هم یکسان نیستند. صحن، پایین در ورودی دیواره شرقی قلعه قرار گرفته و چند برج نیز آن را احاطه کرده اند. مصالح بکار رفته در آن نیز خشت و گل هستند. قلعه چهل دختران قلعه چهل دختران در شمال شهرستان ایرانشهر و در منطقه چاه جمال واقع شده است. سرچشمهٔ بیشتر قنات های شهر نیز در همین منطقه است. قلعه سرباز قلعه سرباز مربوط به دوره قاجار است و در سرباز، جنب ناحیه انتظامی شهر سرباز واقع شده است. این اثر در تاریخ ۲۵ مهر ۱۳۸۳ با شمارهٔ ثبت ۱۱۲۱۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. قلعه مچی قلعه مچی در ۶۰ کیلومتری جنوب غربی شهرستان زابل، حد فاصل شهر سوخته و تاسوکی و در سمت راست جاده زابل به زاهدان قرار گرفته است. آغاز حیات این منطقه از اواخر دوره ساسانی است و در زمان صفویه به اوج خود می رسد. این بنا دارای پلان دو ایوانی بوده و فرم کلی بنا تقریباً به صورت مربع است. در ساخت بنا تماماً از خشت و گل استفاده شده و به دو قسمت تقسیم می شود: 1- بنای اصلی قلعه یا کاخ 2- معماری الحاقی خارجی بنا با توجه به اینکه تنها مصالح معماری بکار رفته در بنا خشت و گل است، تزئینات ساده ای نیز با استفاده از این مصالح ایجاد شده که می توان به تزئینات خشتی چلیپا، شکل نمای خارجی و نیم ستون های گلی در نمای خارجی ایوان های شمالی و جنوبی قلعه اشاره نمود. قلعه رامرود قلعه رامرود این قلعه در ۹۵ کیلومتری جنوب غربی شهرستان زابل و در محدوده تاسوکی قرار دارد. محمد اعظم سیستانی در کتاب سیستان بعد از اسلام، در مورد این قلعه آورده است که قلعه فرخ، قلعه ترقون و خرابه های کندرک در امتداد قلعه رامرود هستند و آثار تاریخی آنها متعلق به بعد از دوره تیمور است. وجود سفال های دوره ایلخانی و دوره تیموری و همچنین کشف چینی های آبی، سفید و ظروف زرین فام دوره صفوی در این منطقه نشان از آبادانی آنها در آن زمان دارد. این قلعه به صورت چندضلعی نامنظم بوده و مجموعه اصلی قلعه از دو قسمت تشکیل شده که دور تا دور هر یک را برج و بارویی در بر گرفته است. قسمت مرکزی و شمال غربی قلعه شامل یک محوطه بزرگ است و رواق هایی با قوس هلالی مجاور حصار قلعه وجود دارد. در قسمت جنوب غربی، آثار سه واحد کوزه پزی به صورت پراکنده دیده می شوند. در بخش شرقی قلعه، دو ساختمان منفرد وجود دارند که از لحاظ معماری مهم هستند. یکی از گنبدهای این ساختمان ها از خارج با نقشه هشت ضلعی و از داخل چلیپایی است. قلعه ترقون قلعه ترقون یکی از هفت قلعه ی دلتای جنوبی هیرمند است که در روزگاران کهن بنا گردیده است. مردم محل آن را زادگاه رستم می پندارند. قلعه ترقون ظاهرا در سال ۸۷۵ ه. ق به دستور تیمور لنگ منهدم شد. این قلعه قبل از این تاریخ همیشه آباد بوده و از قلعه های مهم سیستان به شمار می رفته است. وسط جزیره ترقون و شیب شمالی آن شاخه ای از رود بیابان جریان داشت که آثار آن موجود است. قلعه سکوهه یا سه کوهه یا سکوه این قلعه بر فراز بلندی روستای سه کوهه ساخته شده است. بنای اصلی آن از سه قسمت به هم پیوسته ارگ جنوبی، ارگ شمالی و ارگ میدانی تشکیل شده است. ارگ جنوبی: شامل یک حیاط مرکزی با مجموعه ای از اتاق ها در اطراف و یک ایوان بلند و باریک در ضلع شمالی است و متعلق به حاکم آن زمان بوده است. ارگ شمالی: این قسمت معروف به فلک سر (ملک سار) است و از وسعت کمتری نسبت به ارگ جنوبی برخوردار است. این قسمت استراحتگاه حاکم و همراهان او بوده است. نمای بیرونی چندضلعی و تمام سطح گنبد و طاق های آن پوشیده است. ارگ میدانی (میدان مرکزی): قلعه نسبتا بزرگی است که حد فاصل ارگ جنوبی و ارگ شمالی است و در داخل آن اتاق هایی وجود دارند که جایگاه خادمان و محافظان حاکم بوده اند. مصالح مورد استفاده در این قلعه عبارتند از: کاهگل، خشت خام و ملاط های گچ و خاک. این قلعه مرکز برافراشتن پرچم ایران در مبارزات با استعمار انگلیس در منطقه بوده و آخرین حاکم سیستان در دوران قاجاریه در آن زندگی می کرده است. مسجد شاه علی این مسجد در سال ۸۴۷ هجری به امر ملک شمس الدین علی ساخته شده است. از آنچه که به رضا و رغبت به زیارتگاه اهدا شده دو لوح حکاکی شده است که به اواسط قرن نهم هجری تعلق دارند و حکاکی جالبی روی آنها صورت گرفته است. طبق ترجمه آقای ا.ج.ایلس، از کارشناسان معروف موزه بریتانیا، یکی از آن دو لوح نشان می دهد که بنا توسط فردی از خاندان ملوک سیستان به نام شاه علی احداث شده است. لوح دیگر نیز یادبود وفات امیر غیاث الدین محمد کیانی، سرکرده شاخه کوچکی از خاندان ملوک سیستان است. روستای کشیک کشیک ، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان نیک شهر در استان سیستان و بلوچستان است. بر خلاف نام فعلی آن، نام این روستا کشیگ می باشد که از کلمه کشگ به معنای کناره (رود) می آید. این روستا در دهستان مهبان قرار داشته و براساس سرشماری سال ۱۳۸۵جمعیت آن ۹۳۵ نفر (۱۹۹ خانوار) بوده است. تعدادی از اماکن دیدنی آن عبارتند از: قنات کشیک، بانگندر و سد خیرآباد. در پایین دست آن سد خیرآباد قرار دارد، ازطرف شمال به مناطق کوهستانی (قله های معروف به بئومه) و روستای داروکان و از طرف غرب نیز به روستایی هیتک و ساربوک و مجموع روستاهای دهستان ماهبان (نکهج) دسترسی پیدا می کند. جاذبه ی مهم این روستا گورستان آن است. این گورستان ۴۷۰۰ ساله متعلق به عصر مفرغ شامل گورهای پیش از تاریخ است و در سال ۱۳۹۱ با حفاری بیل مکانیکی در راستای حفر کانال انتقال آب با لوله، کشف شد. این محوطه تاریخی و باستانی از جمله بزرگترین گورستان های عصر مفرغ سیستان و بلوچستان محسوب می شود که وسعت آن به ۳۵ هکتار می رسد. اشیاء و سفالهایی که در حین حفاری کشف شده به اداره میراث فرهنگی منتقل شد و پس از گذشت سه سال هنوز هم هیچ اقدامی در زمینه کاوش و یا مرمت گورها و غیره صورت نگرفته است. گورستان تاریخی کشیک از استقرارگاه های مهم هزاره سوم قبل از میلاد در امتداد رودخانه کشیک است و تدفین در این گورستان در قبوری با معماری و دیوارهای سنگچین و سقف مسطح سنگی، در عمق یک و نیم متری از سطح زمین انجام می شده است. روستای تمین روستای تمین در جنوب غربی شهر میرجاوه، منطقه ای زیبا و سرسبز است که در قسمت شمالی قله تفتان قرار دارد. میوه های مختلفی در این روستا عمل می آیند که عبارتند از: انجیر، عناب، سیب، انگور و توت. این روستا به سه قسمت تقسیم می شود که شامل تمین بالا، تمین مرکزی و تمین پایین است. روستای سکوهه سکوهه ، روستایی از توابع بخش شیب آب شهرستان زابل در استان سیستان و بلوچستان است. این روستا در دهستان لوتک قرار دارد و براساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت آن (۹۸ خانوار) ۳۸۱ نفر بوده است. ارگ بسیار زیبایی در این روستا خودنمایی می کند که مربوط به محمدرضا خان پردلی، یکی از خان های بزرگ منطقه سیستان در روزگاران خود است. خان پردلی داماد ناصرالدین شاه قاجار بود. این روستا در این روزها با کوچ فرزندان اهالی به علت خشکسالی به شهرها کم جمعیت شده و اگر همچنان این روند ادامه یابد، خالی از سکنه خواهد شد. از محصولات کشاورزی این روستا می توان به انگور یاقوتی سیستانی و تولید تنباکو اشاره کرد. کوه تفتان تَفتان نام تنها آتشفشان فعال در سراسر ایران است. این کوه با ارتفاع ۴۰۴۲ متر از سطح دریا بلندترین کوه بلوچستان است و دارای قلل متعددی می باشد. قله آتشفشانی این کوه چهل تن نام دارد که در فاصله ۳۸۰ کیلومتری خط مستقیم شمال دریای عمان واقع شده است و فاصله مستقیم آن تا زاهدان ۱۰۰ کیلومتر می باشد. ارتفاع این قله ۴۰۳۶ متر از سطح دریا است و از سه دهانه آتشفشانی آن همواره بخار گوگرد خارج می شود. در ورودی حفره های آتشفشانی تخته های گوگردی خالص به وفور دیده می شوند. این قله دارای دو شاخک می باشد. یکی در شمال که مرتفع تر است و زیارت نام دارد و دیگری شاخک جنوبی آن که کوتاه تر است و ماده کوه نامیده می شود. از سمت شمال شرقی به این قله صبح کوه و از طرف غرب به آن نر کوه می گویند. نزدیکترین شهر به تفتان خاش است. راه های دسترسی به این کوه بدین قرارند؛ در مسیر جاده خاش به زاهدان، پس از حدود ۲۰ کیلومتر، تابلوی بزرگی مسیر دسترسی به قله تفتان را به شما نشان می دهد. اگر از زاهدان به سمت خاش حرکت کنید، بعد از حدود ۱۳۰ کیلومتر به خروجی روستاهای تمندان و کوشه می رسید. از سر جاده تا دو راهی که سمت راست آن با تابلویی شما را به طرف اردوگاه راهنمایی می کند حدود ۲۰ کیلومتر و از دو راهی تا اردوگاه ۸ کیلومتر راه پیش رو خواهید داشت. تفتان در زبان پارسی به معنای مکان گرما است. این آتشفشان فعال است و گازهای گوگرد در دهانه آن منتشر می شوند. کوهنوردان عموماً از یال غربی آن که در آن پناهگاه مجهزی ساخته شده است، صعود می کنند. کوه های مینیاتوری در حدود ۴۰ تا ۵۰ کیلومتر پس از چابهار به سمت بندر گواتر، کوه هایی در سمت چپ جاده نمایان می شوند که به کوه های مینیاتوری یا مریخی معروف هستند. این کوه ها از دیدنی های حیرت انگیز چابهار هستند که به موازات ساحل، از منطقه کچو تا نزدیکی خلیج گواتر کشیده شده اند و از پدیده های مورفولوژیک این ناحیه محسوب می شوند. کوه های مریخی، مناظری از کوه های کره ماه را برای انسان تداعی می کنند و جنس رسوبی آنها و همچنین فرسایش خاص کوه ها موجب ایجاد شیارها و تراش های زیبایی شده که گویی نقاشی ماهر آنها را به تصویر کشیده است. این کوه ها چاک چاک و فاقد پوشش گیاهی هستند. به خاطر همین غیر عادی بودنشان، در سال های اخیر و در میان گردشگران، به «کوه های مریخی» شهرت یافته اند و جزء نمونه های بدبوم (بدلند) به شمار می روند. رشته کوه بیرک رشته کوه بیرک از شرق دشت پی گل شروع (غرب رشته کوه، واقع در ایرندگان) و تا جنوب غربی شهرستان مهرستان ادامه دارد. طول تقریبی آن حدود ۱۲۰ کیلومتر و عرض آن بطور متوسط ۱۰ کیلومتر است. بلندترین ارتفاع این کوه در منطقه سپتوک ایرندگان قرار دارد. البته بیشتر خوانندگان، نویسندگان و مسئولین محترم این رشته کوه را بنام زابلی می شناسند، در صورتی که دو سوم آن در ایرندگان می باشد و مالکیت اصلی و حقیقی آن متعلق به ایرندگان است. تنها دلیل خطاب نام زابلی به آن وجود دکل مخابراتی صدا و سیماست که در شرقی ترین ظلع این رشته کوه، یعنی در زابلی واقع شده است و جاده دسترسی به آن نیز از همین منطقه است. منطقه حفاظت شده ی کوه بیرک با گستره بیش از ۷۰ هزار هکتار واقع در ایرندگان و مهرستان است. کوه بیرک ایرندگان مهمترین زیستگاه پلنگ در بلوچستان ایران است. این گونه یکی از بزرگترین نژادهای پلنگ در دنیا است. وزن یک پلنگ از این گونه بالغ به ۹۰ کیلوگرم و طول بدنش به ۱۸۰ سانتیمتر می رسد و رنگ های سفید، زرد، قرمز یا زرد خاکستری در خال های این حیوان وجود دارند. این نوع پلنگ ایرانی زندگی در نقاط جنگلی و کوهستانی، ارتفاعات بالای سه هزار و پانصد متر، نواحی صخره ای و نزدیک رودخانه را ترجیح می دهد. خوراک اصلی این جانور گوسفند، بز وحشی و گاهی خوک وحشی است. در صورت کمیاب بودن شکار نیز، از پرندگان، چرندگان و حیوانات کوچک دیگر تغذیه می کند. روستاهای دامنه کوه بیرگ در ناحیه ایرندگان بسیار زیبا و دیدنی هستند. بیشترین داروهای گیاهی بلوچستان از کوهپایه ها و اطراف این منطقه برداشت می شوند. طبق گزارش های محلی نیز حیوانات وحشی زیادی مثل گراز، خرس (مم)، خرگوش، بز کوهی و پرندگان متعدد در این حوزه وجود دارند. با توجه به آب و هوای مطبوع و انواع گیاهان و درختچه های خوشبو، عسل این مکان نیز شهرت دارد و همچنین بهترین دام های محلی را دارا است و گوشت دامی آن شبیه بز کوهی نرم و لطیف است. این منطقه دارای چشمه های آب معدنی فراوانی است که برای طب سنتی از آنها استفاده می شود. غار گواتامک غار گواتامک یکی از غارهای بزرگ و ناشناخته در ارتفاعات رشته کوه بیرک است و در جنوب شهرستان خاش قرار دارد. قطر دهانه ورودی این غار حدود یک متر است. پس از ورود به داخل غار، وارد دالانی به عرض ۵/۱ و ارتفاع ۳ متر می شویم که هر چه جلوتر برویم عرض و ارتفاع آن بیشتر می شود تا جایی که در اواسط مسیر ارتفاع آن به حدود ۱۰ تا ۱۲ متر و عرض آن به ۳۰ تا ۳۵ متر می رسد. انتهای این غار حدود ۱۰۰ متری به غاری کم عرض ولی طولانی در دل کوهستان ختم می شود. اما از انتهای غار کسی خبر ندارد. جدا از رودخانه زیبای ایرندگان و کوهستان باشکوهبیرک غار بسیار جالبی است که ارزش دیدن را دارد. غار صداکی غار صداکی یکی از جاذبه های بکر و منحصر به فرد واقع در ارتفاع حدود هزار و پانصد متری رشته کوه بیرک است. این غار در ۵۵ کیلومتری خاش، در بخش ایرندگان و بالا دست روستای پستاک قرار دارد. از ویژگی های منحصر به فرد این غار، وجود سه چاهک و یک دهنه چشمه آب است که زمینه حیات را برای جانورانی از قبیل پلنگ ایرانی، خفاش دم موشی و انواع خزندگان از قبیل سوسمارها فراهم ساخته است. دهنه این غار دو متر و طول آن ۴۰۰ متر است که دارای دو تالار بزرگ با ظرفیت هر یک به تعداد هزار نفر است. این غار دارای ارتفاع ۵ تا ۲۰ متر و همچنین سه دالان به طور تقریبی هر یک بیش از ۱۰۰ متر است که به دلیل صعب العبور بودن، جایگاه بسیار مناسبی برای خفاشان و سایر جانداران به شمار می رود. همچنین در مورد سنگ نوشته و تصاویر روی سنگ ها و دیواره های این غار باید دانست که طبق بررسی های انجام شده، نوشته هایی روی آنها حک شده که باستان شناسان در حال تحقیق روی آنها هستند. سقف و کف این غار دارای آویزه های نمکی و قندیل های زیبایی است که توجه هر بیننده ای را به خود جلب می کند. غار صداکی به دلیل قابلیت های گردشگری، دیرینه شناسی، باستان شناسی، زمین شناسی و همچنین زیست محیطی، از اهمیت خاصی برخوردار است و باید روی هر یک از این شاخصه ها مطالعات و بررسی های دقیق انجام گیرد. غار لادیز منطقه لادیز دارای آبشار و چشم اندازهای زیبا با پوشش گیاهی گز است. با توجه به کیفیت خوب آب این غار، از آن برای مصرف شرب و کشاورزی اهالی و ساکنان لادیز و میرجاوه استفاده می کنند. این غار در فاصله ۱۰۰ کیلومتری شهرستان زاهدان و ۱۰ کیلومتری میرجاوه قرار دارد. انتهای پیام/ 7250
جمعه ، ۶فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عصر هامون]
[مشاهده در: www.asrehamoon.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 22]
-
گوناگون
پربازدیدترینها