واضح آرشیو وب فارسی:پارس نیوز: به گزارش پارس نیوز ، اول مهر ماه ۱۳۴۸، همزمان با بازگشایی مدارس و دانشگاه ها در سراسر کشور، دانشجویان دانشگاه شیراز با بخشنامه ای مواجه شدند که پوشیدن چادر را برای دختران ممنوع می کرد. در سال ۱۳۵۲ نیز وزیر آموزش و پرورش در برابر پوشیدن چادر از سوی دختران دبیرستانی ایستاد. همچنین نمونه های فراوان مشابهی از اینگونه حرکت ها می توان در دوره پهلوی دوم یافت. محمدرضا شاه نتوانست و یا شاید نخواست سیاست های پدرش رضاشاه را درباره منع حجاب و چادر پی بگیرد، اما با روشی متفاوت به دنبال حذف چادر و پوشش اسلامی از جامعه بود. رضاشاه گرچه توانسته بود با سیاست های ظالمانه و به زور سرنیزه، حجاب بخشی از زنان جامعه را بردارد و زنان بسیاری را ناچار به ماندن در خانه ها کند، اما برکناری و تبعید او به جزیره موریس، بخش مهمی از کوشش های ۱۵ ساله او را بر باد داد. مخالفان منع حجاب در دوره رضاشاه به سختی زیر فشار و تهدید بودند و چاره ای جز سکوت نداشتند. اعتراضاتی همچون قیام مسجد گوهرشاد هم با تهاجم وحشیانه مزدوران روبرو شد و بسیاری از مردم مسلمان در کنار حرم امام رضا علیه السلام به خاک و خون کشیده شدند. با این حال پایان دوران رضاخان دوباره مخالفان منع حجاب را به جنب و جوش انداخت و نامه نگاری به شاه جوان و ضعیف آغاز شد. نامه هایی برای پایان قانون ضد حجاب مهرماه ۱۳۲۰ آیت الله سید ابوالقاسم کاشانی در نامه ای شدیداللحن به نخست وزیر وقت خواستار کم کردن فشار بر زنان محجبه شد. آیت الله سید حسین طباطبایی بروجردی از مراجع وقت نیز در سال ۱۳۲۳ نامه ای به شاه نوشت و از او خواست قانون منع اجباری حجاب را لغو کند. زنان چادری دوباره به خیابان ها بازگشتند و دوران سیاه استفاده از قوه قهریه برای مبارزه با حجاب اسلامی به پایان رسید. دورانی که بر اساس منابع تاریخی، زنان باحجاب را به اتوبوس ها راه نمی دادند، پاسبان ها با بی رحمی تمام زنان چادری را کتک می زدند و به آنها اهانت می کردند و ماموران حتی با پارچه هایی که زنان به جای چادر بر سر می انداختند نیز به شدت برخورد می کردند و آنها را پاره می کردند. عقب نشینی از زور؛ ادامه مبارزه با حجاب پهلوی دوم در کتاب «ماموریت برای وطنم» که در سال ۱۳۴۱ نوشته شده است، با وجود تایید رویکرد پهلوی اول، به تلویح از روش رضاخان تبری می جوید و می گوید: «مسئله کشف حجاب نمونه ای از اقدامات اصلاحی پدرم بود و همین که پدرم از ایران خارج شد در اثر پاشیدگی اوضاع در دوران جنگ، بعضی از زنان مجددا به وضع اول خود برگشتند و از مقررات مربوط به کشف حجاب عدول کردند.» او سپس به تفاوت رویکرد حکومت جدید اشاره می کند و می گوید: «ولی من و دولت من از این تخطی چشم پوشی کردیم و ترجیح دادیم که این مسئله را به سیر طبیعی خود واگذاریم و برای اجرای آن به اعمال زور متوسل نشویم. امروز در شهرها و قصبات ایران زنان با حجاب دیده می شوند ولی روز به روز از عده این زنان می کاهد و به تدریج از میان می رود.» این بخش از کتاب شاه، به روشنی نشان دهنده اهداف او در جهت زدودن کامل حجاب از چهره جامعه اسلامی ایران بوده است که البته هیچ گاه به واقعیت نینجامید و در جریان انقلاب بهمن ۵۷، زنان چادری در بسیاری از تظاهرات ها دیده می شدند. استفاده از سینما و فرهنگ به جای قوای قهریه اعتراضات مخالفان منع حجاب به جایی رسید که ۱۰ دی ۱۳۲۲، سیاست ممنوعیت حجاب از اولویت های حکومت پهلوی خارج شد. با این حال حکومت پهلوی ساکت نننشست و از راه دیگری وارد شد. مقایسه قوانین مرتبط با سانسور در سینماها و موسسات نمایشی نشان می دهد که در سال ۱۳۲۱ مواردی از جمله «روابط نامشروع زنان شوهردار»، «زنان لخت» و موارد دیگر منع شده است، اما این نمونه ها در آیین نامه مصوب در سال ۱۳۴۴ حذف شده و به منع نمایش «جزئیات روابط جنسی منحصرا به منظور ارضای خواست های پست و جلب مشتری» و همچنین «آن قسمت از اندام برهنه زن و مرد، دختر یا پسر که عیان ساختن آن عفت عمومی را جریحه دار می کند.» اکتفا شده است. با این حال همین قوانین هم با جدیت اعمال نمی شدند؛ چنان که نمایش روابط جنسی و بدن برهنه زنان در فیلم های داخلی و خارجی در سینماها سرانجام به جایی رسید که ساواک در گزارشی که در تاریخ ۲۸ آذر ۱۳۵۱ تنظیم شده می نویسد: «اخیرا سینماهای تهران فیلم هایی که باعث تحریک جوانان به فساد می شود بر روی اکران سینما آورده و این موضوع باعث عصبانیت اکثر مردم شده است.» جشن های هنر شیراز؛ تابوشکنی از برهنگی یکی دیگر از جلوه های روشن مبارزه آرام پهلوی دوم با حجاب و دیگر مظاهر اسلام در جامعه، برگزاری جشن های هنر شیراز بود. جشن هایی که در سال های اوج درآمدهای نفتی برگزار شد و شاه بیش از همیشه احساس قدرت و شکوه می کرد. اولین دوره جشن هنر شیراز در سال ۱۳۴۶ برگزار شد. در دوره هفتم این جشن های سالانه، بازیگر تئاتر «ملوس ها و نسناس ها» بر روی سن برهنه شد و تلاشی جدید برای تابوشکنی از برهنگی در جامعه ایرانی کلید خورد. در ۹ دی ۱۳۵۵، سندی به تصویب دولت و شخص شاه رسید که در آن ضمن «حقیر کننده» خواندن پوشش چادر، در سه بخش اقدامات درازمدت، کوتاه مدت و جنبی، راهکارهایی برای مبارزه با چادر و حجاب اسلامی پیشنهاد شده بود. ممنوع کردن چادر برای دانش آموزان و دانشجویان، ممنوعیت استفاده از چادر برای زنان کارمند، محرومیت زنان چادری کارمند از دسترسی به مقام و موقعیت های مختلف، ممنوعیت ورود زنان چادری به وزارتخانه ها و سازمان های دولتی، ممنوعیت مسافرت زنان چادری با شرکت هواپیمایی ملی ایران و...، بخشی از پیشنهادهای کوتاه مدت این سند است. این سند همچنین تاکید ویژه ای بر همکاری وسایل ارتباط جمعی و رسانه ها برای جایگزین کردن مانتو و روسری به جای چادر داشته است. در همین سال بود که بیشترین تابوشکنی ها در جشن هنر شیراز رخ داد که برهنه شدن بازیگری به نام « آشور بانیپال بابلا » پشت ویترین یک مغازه و روی صحنه رفتن زنی کاملا برهنه در نمایش «کشتی جنون» بخشی از این اتفاقات بود. اگر این نمایش در وینچستر انگلیس بود... شدت شوک این اقدامات زننده به حدی بود که آنتونی پارسونز، سفیر وقت بریتانیا در ایران، در کتاب خاطرات خود می نویسد: «جشن هنر شیراز در سال ۱۹۷۷ از نظر کثرت صحنه های اهانت آمیز به ارزش های اخلاقی ایرانیان، از جشن های پیشین فراتر رفته بود.» پارسونز با بیان اینکه صحنه تجاوز به عنف به طور کامل و نه به طور نمایشی و وانمودسازی در پیاده رو خیابان و در برابر چشم همگان اجرا شده است، به گفت وگوی خود با محمدرضا پهلوی اشاره می کند و می گوید: «به او گفتم اگر چنین نمایشی به طور مثال در شهر وینچستر انگلیس هم اجرا می شد، کارگردان و هنرپیشگان آن جان سالم به در نمی بردند. شاه مدتی خندید و چیزی نگفت.» محمدرضا شاه گمان می کرد تنها با پرهیز از اقدامات وحشیانه پدر و استفاده از قدرت رسانه ها و اقدامات ضدفرهنگی می تواند به دوران حجاب و مخصوصا چادر در ایران پایان دهد، اما تاریخ نشان داد که پهلوی دوم همان قدر ناموفق بود که پهلوی اول. برای دریافت آخرین اخبار در کانال پارس نیوز عضو شوید
سه شنبه ، ۳فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پارس نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 30]