تبلیغات
تبلیغات متنی
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
بهترین دکتر پروتز سینه در تهران
محبوبترینها
جاهای دیدنی قشم در شب که نباید از دست بدهید
سیگنال سهام چیست؟ مزایا و معایب استفاده از سیگنال خرید و فروش سهم
کاغذ دیواری از کجا بخرم؟ راهنمای جامع خرید کاغذ دیواری با کیفیت و قیمت مناسب
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
آفریقای جنوبی چگونه کشوری است؟
بهترین فروشگاه اینترنتی خرید کتاب زبان آلمانی: پیک زبان
با این روش ساده، فروش خود را چند برابر کنید (تست‌شده و 100٪ عملی)
سفر به بالی؛ جزیره‌ای که هرگز فراموش نخواهید کرد!
از بلیط تا تماشا؛ همه چیز درباره جشنواره فجر 1403
خصوصیات نگین و سنگ های قیمتی از نگاه اسلام
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1864633482
آشوراده کلید مناطق حفاظت شده
واضح آرشیو وب فارسی:زیست بوم: تنوع زیستی کم مانند میانکاله سبب شد تا ۶ امتیاز از ۸ امتیاز رده بندی تالاب های بین المللی را به دست آورد و از نخستین تالاب هایی بود که در فهرست پیمان رامسر در سال ۱۳۵۴ به ثبت رسید. گونه های کمیاب جانوری نخستین تالاب بین المللی ایران مأوا و جایگاه زمستان گذرانی ...زیست بوم/فاطمه ظفرنژاد*: نوح پیامبر کشتی بزرگی ساخت. خداوند او را فرمود تا نیکان و خویشانش را بر آن سوار کند. آنان که باور داشتند بر کشتی سوار شدند. فرزندانش سام (جانشینش)، حام و یافث سوار شدند اما دیگر پسرش کنعان سرباز زد. نوح پیامبر همچنین از هرگونه از حیوانات یک جفت برگرفت و در کشتی جای داد تا نسل آن ها منقرض نشود. آنگاه توفان سراسر زمین را درگرفت و تنها آنان که بر کشتی نوح سوار بودند نجات یافتند. پیشینه داستان مناطق حفاظت شده در حقیقت باید نقش کشتی نوح را برای پیشگیری از انقراض گونه های جانوران و انسان داشته باشند. مناطق حفاظت شده فضاهای جغرافیایی با ویژگی های بوم شناختی، تنوع زیستی و فرهنگی غنی هستند. اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت IUCN در سال ۱۹۴۸ در فونتن به لو فرانسه شکل گرفت و سازمان هایی چون کارگروه جهانی مناطق حفاظت شده WCPA، کارگروه نجات گونه ها SSC، مرکز پایش جهانی حفاظت WCMC وابسته به برنامه محیط زیست سازمان ملل UNEP، با آن همکاری می کنند. مناطق حفاظت شده از دیدگاه های اجتماعی، محیط زیستی، فرهنگی و حفاظتی دارای اهمیت زیادی هستند. رویکردهای آزموده شده از سوی جوامع محلی و مردم بومی این مناطق در طول قرن ها، نه تنها دانشگاهی برای یادگیری علم حفاظت طبیعت بشمار می رود که همچنین حفاطت از آن ها، پاسخگوی بسیاری از چالش های امروز مانند سیل، امنیت خوراک و آب، سلامت انسان، کاهش خطر بلایا و فجایع محیطی و تغییرات آب وهوا، است. هرچه آهنگ توسعه شدیدتر می شود فشار روی بوم سامانه ها و منابع طبیعی تشدید می شود. مناطق حفاظت شده چنانچه به خوبی مدیریت شوند می توانند راهکارهای سازگار با طبیعت برای کاهش این فشار و نقش خود در تلفیق با توسعه پایدار را تثبیت کنند. معاهده تنوع زیستی در سال ۱۹۸۸ تنظیم شد و در همایش ریو در ۱۹۹۲ به امضای سران کشورهای جهان رسید. امروزه شمار مناطق حفاظت شده در سراسر دنیا نزدیک به ۲۰۰ هزار است که ۱۴٫۶٪ سطح اراضی و ۲٫۸% از سطح اقیانوس های زمین را می پوشانند. آخرین نشست معاهده تنوع زیستی در سال ۲۰۱۵ در آیچی ژاپن برگزار شد و همه کشورها را مکلف کرد که میزان اراضی حفاظت شده خود را تا ۲۰۲۰ تا ۱۷% کل مساحتشان افزایش دهند. ما کجاییم؟ مناطق حفاظت شده ایران بنا بر اعلام سازمان محیط زیست تنها ۱۱% است. البته بسیاری استادان به سبب ساخت وسازهای ناسازگار در مناطق حفاظت شده مانند جاده و پالایشگاه و... رقم واقعی را کمتر برآورد می کنند؛ اما اگر رقم رسمی را هم بپذیریم ما نه تنها باید فاصله ۳٫۶ درصدی خود از میانگین جهانی را جبران کنیم که لازم است برای رساندن مناطق حفاظت شده کشور به ۱۷% تنها تا چهار سال دیگر، برنامه ریزی جدی داشته باشیم؛ یعنی تا سال ۲۰۲۰ باید ۱۰۰ هزار کیلومترمربع بر میزان اراضی حفاظت شده کشور بیفزاییم. عملکرد ما و آشوراده جناح های سیاسی گوناگون بجای آنکه برای پر کردن شکاف بزرگ یادشده در بالا عزم جزم کنند، پیاپی توافق های ناسازگار با دیگر دستگاه ها را امضا می کنند و نان قرض دادن از حساب منابع طبیعی کشور را پیشه می کنند. تفاهم نامه آشوراده با سازمان گردشگری آخرین دسته گلی است که به آب داده ایم. می خواهیم آن را به سرمایه گذاران واگذار کنیم تا در ۳۸ هکتار از این جزیره کوچک هتل سازی کنند با میدان تیر و زمین گلف و جت اسکی و... درحالی که جزیره آشوراده بخشی از تالاب بین المللی و پناهگاه حیات وحش میانکاله است که بنا بر مصوبه شماره ۱۲ مورخ ۱۳۴۸/۸/۱۲ منطقه حفاظت شده اعلام شده و در ۱۳۵۴/۵/۲۸ با وسعت ۶۶,۹۳۳ هکتار به پناهگاه حیات وحش ارتقا یافته است. پناهگاه حیات وحش میانکاله، شبه جزیره میانکاله، خلیج گرگان، لپوی زاغمرز و جزیره آشوراده را دربر می گیرد. مجموعه شبه جزیره میانکاله، خلیج گرگان و جزیره آشوراده نخستین تالاب بین المللی ایران و از مهم ترین ذخیره گاه های زیست کره بشمار می رود و ادامه حیات گروه زیادی از ماهیان دریای مازندران و نیز بیش از یک میلیون انواع پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی به آن وابسته است و در سال ۱۳۵۵ از سوی برنامه انسان و کره مسکونی یونسکو یکی از ۹ ذخیره گاه زیست کره شناخته شد. تنوع زیستی تنوع زیستی کم مانند میانکاله سبب شد تا ۶ امتیاز از ۸ امتیاز رده بندی تالاب های بین المللی را به دست آورد و از نخستین تالاب هایی بود که در فهرست پیمان رامسر در سال ۱۳۵۴ به ثبت رسید. گونه های کمیاب جانوری نخستین تالاب بین المللی ایران مأوا و جایگاه زمستان گذرانی دسته های بزرگ پرندگان مهاجر است که برای جوجه آوری به آن مهاجرت می کنند. مرغ آتشی (فلامینگو)، باکلان، قو، مرغ سقا (پلیکان)، مرغابی، عقاب دریایی دم سفید، اردک سرسفید و... مرغان مهاجر و قرقاول خزری و دراج، مرغان ساکن میانکاله اند. پستاندارانی چون سگ آبی یا به زبان بومیان اوسگ یا همان فک خزری، گربه جنگلی، شغال، گراز، روباه، خرگوش، تشی، جوجه تیغی و انواع خفاش و جوندگان کوچک در میانکاله زندگی می کنند و مرال، پلنگ و گرگ هم در آن می زیستند. میانکاله زیستگاه ماهیان کمیابی چون ماهی خاویار، کپور و کفال بشمار می رود. گونه های گیاهی کمیاب پوشش گیاهی میانکاله گونه های منحصربه فردی را در برمی گیرد و ۱۷۹ گونه گیاهی در پناهگاه حیات وحش میانکاله شناسایی شده است. بررسی های میدانی پژوهشی از سوی استادان گیاه شناس شناخته شده کشور در این منطقه و اثبات وجود گیاهان منحصربه فرد در آن سبب مخالفت آنان با تفاهم نامه واگذاری آشوراده شده است. انارستان ها، چمنزارها و دیگر پوشش های گیاهی کناره ای و جنگل زارهای میانکاله از ارزش بوم شناختی (اکولوژیکی) زیادی برخوردارند. از گونه های مهم گیاهی منطقه می توان از انار وحشی، ازگیل، تنگرس، ولیک، گز، جگن، نی و داغداغان نام برد. حکمرانی سودمحور در دوران مدرنیته گسترش نگرش های سودمحور و نولیبرالیستی در جامعه، گام به گام تسلط کانون های مالی و قدرت های پول سالاری monetaristy در اداره امور کشور را افزایش می دهد و همه معیارها را در این راستا متمرکز می کند. همه چیز بر پاشنه رشد اقتصادی و افزایش آن می چرخد فارغ از اینکه به بهای چه فجایع انسانی و به بهای چه تخریبی در منابع طبیعی زمین عاید شده باشد. کلوب رم تاریخچه توجه به حفاظت زمین از شر سودجویی، به پیدایش کلوب رم در دهه شصت میلادی بازمی گردد. گروهی از اندیشمندانی که خطر تسلط سرمایه سالاری برجهان را در دو جنگ جهانی آزموده بودند برای پیشگیری از نابودی زمین، کاری تحقیقی به دانشگاه ماساچوست MIT سفارش دادند که نتیجه آن انتشار گزارشی بود بنام رشد اقتصادی را متوقف کنید. فحوای کلام این گزارش آن بود که در چارچوب های تنگ سوداگری مکاتب اقتصادی موسوم به لیبرالیسم و نولیبرالیزم و... منابع کره زمین تاراج و زیستگاه های آن نابود خواهد شد که بنا بر قانون اثر پروانه ای نابودی انسان را نیز در پی خواهد داشت. در پی آن همایش جهانی استکهلم برگزار شد که هشدارهای جدی به لزوم حفاظت زمین و تغییر سیاست گذاری های کلان در جهان را در برداشت. در ۱۹۹۲ همایش سران جهان در ریودوژانیروی برزیل به امضای سند ۲۱ که مهم ترین سند حفاظتی زمین است انجامید. رگه های اندیشه کسانی چون میشل فوکو و بحث های زیست سیاست او در این سند مشهود است. در این سند مدرنیته و شیوه حکمرانی چند صدساله سودگرایی نقد می شود و بازگشت به حکمرانی بومی محلی و کوچک مقیاس در مقابل اندیشه های جهانی شدن و الگوی توسعه یکسان برای سراسر کره زمین مطرح می شود. سند ۲۱ علیرغم آنکه ربع قرن از پیدایش سن ۲۱ می گذرد اما هنوز در کشور ما هضم نشده و جایگاه درخور خویش را نیافته است. ما هنوز در پی الگوهای جهانی تقلیدی مشغول سدسازی ها، شهرسازی ها، راه سازی ها، گسترش صنایع و ساخت وسازهای ناسازگار با بوم شناخت سرزمینمان هستیم؛ و متأسفانه اثرات ناسازگار این الگو را یا نمی بینیم یا با فرافکنی بدوش کشاورزان یا آب وهوا یا... می اندازیم. سوداگری در مناطق حفاظت شده نقشه درآمدزایی و سرمایه گذاری برای ساخت وساز در مناطق حفاظت شده ایران از دهه هفتاد آغاز شد و مجوز ساخت وساز در آشوراده در اواخر دولت هشتم صادر شد. این کار با اعتراض کارشناسان و طرفداران محیط زیست روبرو شد. رییس سازمان محیط زیست دولت نهم توانست موافقت نامه واگذاری اراضی پناهگاه حیات وحش آشوراده را لغو کند. در اواخر دولت دهم بار دیگر تغییر کاربری آشوراده مطرح شد که باز با مخالفت کارشناسان و طرفداران محیط زیست کشور متوقف شد. در سال ۱۳۹۳، در دولت یازدهم، تفاهم نامه میان سازمان محیط زیست و سازمان گردشگری امضا گردید و هتل سازی، میدان تیر، جت اسکی، زمین گلف و... بخشی از طرح پیشنهادی گردشگری بود. درحالی که طبیعت گردی و گردشگری پایدار در مناطق حفاظت شده و نیز آشوراده به ساخت وساز نیاز ندارد. گردشگران می توانند پس از گردش بسیار حساب شده و با رعایت موازین حفاظتی به پرندهنگری و مشاهده طبیعت بکر بپردازند و سپس در چند کیلومتری جزیره به مهمانسراها و اقامتگاه های بندر ترکمن بازگردند. ستاد مردمی نجات آشوراده پس ازآنکه خبر امضای تفاهم نامه میان سازمان محیط زیست و سازمان گردشگری به بیرون درز کرد، ستادی بنام ستاد مردمی نجات آشوراده (سمنا) تشکیل شد. ۱۹۰ سازمان مردم نهاد از سراسر ایران به این ستاد پیوستند. سازمان های مردم نهاد محیط زیستی، زنان طرفدار محیط زیست، کوهنوردان، انجمن های طرفدار حرمت حیات، دوستداران میراث فرهنگی و طبیعی ایران زمین، استادان دانشگاه، معماران و نیز انجمن ارزیابی محیط زیست کشور، به سمنا پیوستند. این تفاهم نامه با قانون اساسی و معاهدات بین المللی مانند «پیمان مبارزه با بیابان زایی» و «پیمان تنوع زیستی» و سند ۲۱ مغایر است. این تفاهم نامه همچنین با توصیه های مقام رهبری در ۱۷ اسفند ۱۳۹۳ که هرگونه ساخت وساز در مناطق حفاظت شده ولو به بهانه های بسیار موجه مانند حوضه علمیه و... را منع کردند ناسازگاری آشکار دارد. سمنا توانست با ارسال نامه هایی به مسئولان سه قوه از سازمان های قضایی تقاضای رسیدگی کند. سازمان بازرسی کل کشور با بررسی اسناد و مدارک یک سال انجام کار را به تعویق انداخت. اینک از زمان دستور توقف کار در آشوراده یک سال گذشته و نقشه راه نرم و قانونی سمنا تا اینجای کار مؤثر و متین پیگیری شده است؛ اما شنیدیم که به گونه پنهانی کارهایی برای پهنه بندی و... در آشوراده در دست انجام بوده و طرح بار دیگر به هیئت دولت ارائه شده است. شنیدیم که بار دیگر تمایل به ساخت وساز اوج گرفته می خواهند ساختمان ها و تأسیساتی در وسعت ۳۸ هکتار بسازند! لزوم انجام تغییرات اساسی عدم توجه به علت وجودی مناطق حفاظت شده از سوی سوداگران قابل درک است؛ اما اینکه مسئولان سازمان محیط زیست کشور علت وجودی این مناطق را فراموش یا فدای مصلحت اندیشی های جناحی و حزبی کنند مطلب مهمی است که بار دیگر ناتوانی دستگاه های عریض و طویل دولتی در حل معضلات جامعه علیرغم همه ظاهرسازی ها را نشان می دهد. دولت فربه و دستگاه های ناکارآمد و معضل آفرینش مانع اصلاح امور است. جوامع بومی هزاران سال به خوبی هم از طبیعت بهره برداری می کردند و هم به خوبی آن را حفاظت. در سند ۲۱ بر توجه به دانش بومی و توانمندسازی دوباره جوامع بومی برای بازگشت به شیوه اداره تولید و حفاظت محیط هزاران ساله شان تأکید شده است. این بدان معنی است که وجود دستگاه های دولتی مانند سازمان حفاظت محیط زیست یا سازمان جنگل و مرتع، مدیریت منابع آب و نیرو نه تنها هیچ اثر مثبتی در بهبود شرایط زیستگاه ها و بوم سامانه های کره زمین نداشته اند که سبب تخریب هرچه بیشتر آن ها شده اند. سخن پایانی با توجه به روح ابلاغیه سیاست های کلی محیط زیست مقام مورخ ۱۳۹۴/۸/۲۶ مقام رهبری در جرم انگاری تخلفات محیط زیستی و با توجه به سخنرانی ۱۷ اسفند سال گذشته ایشان که ساخت وساز در عرصه های طبیعی ولو به بهانه های به ظاهر موجه را مردود شمردند، امید که مسئولان دلسوز کشور بتوانند در بهبود شرایط نگران کننده محیط زیست کشور گامی بسیار مؤثر بردارند. باشد که توقف کامل هرگونه ساخت وساز در آشوراده آغازی باشد برای توقف هرگونه ساخت وساز در مناطق حفاظت شده کشور. باشد که سطح دقیق این مناطق از سوی خبرگان و دانشگاهیان مستقل بازبینی شود و رساندن آن به میزان %۱۷ کل اراضی کشور یعنی ارتقا تا ۲۸۰ هزار کیلومترمربع از سطح کشور تا چهار سال دیگر را محقق کنیم. سرگذشت کنعان سرگذشت انسان ازخودبیگانه، مصرف زده، سوداگر و بی حکمت مدرن است. کنعان خود و نسلش نابود شدند و این شاید عبرتی باشد برای انسان مدرن که بی توجه به زندگی خود و زندگی نسل های آینده، به ارزش ها پشت می کند و سوداگری را سرلوحه فعالیت هایش قرار می دهد. انسانی که آخرین پیوندهایش با دیگر زیستمندان زمین را با نابودی نسل آن ها رقم میزند بی آنکه به کشتی نجات بیندیشد. پسر نوح با بدان بنشست... دوهفته نامه روبرو
دوشنبه ، ۲فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: زیست بوم]
[مشاهده در: www.zistboom.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 16]
-
گوناگون
پربازدیدترینها