تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1835177086
خروج نسبی روسیه از سوریه؛ آیا روسیه تغییر کرده است؟
واضح آرشیو وب فارسی:زمان نیوز: اگرچه هم سویی روسیه با ایران در سوریه، عملا تا کنون دستاورهای میدانی و سیاسی قابل توجهی رقم زده اما فهم رفتارهای کنونی مسکو می تواند در برآورد گام های آتی او موثر باشد و بر همین اساس، خروج نسبی روسیه از سوریه، شایسته تحلیل و احساس ضرورتی همه جانبه، عمیق و دقیق است تا در نهایت، جبهه مقاومت دچار خسران نشود.1. مقدمه تا همین چند روز پیش تر، گمانه زنی ها این بود که برگزاری نشست ژنو میان دولت اسد و معارضان، مهم ترین خبرِ آخرین روزهای سال 94 محسوب می شود. اما روسیه همه را غافل گیر کرد. روز دوشنبه 24 اسفند، پوتین دستور جابه جایی و خروج بخشی از نیروی ضربت مبارزه با تروریسم روسیه را از سوریه صادر کرد. پس از این فرمان، وزارت دفاع روسیه در بیانیه ای نوشت: «پرسنل فنی پایگاه هوایی روسیه در سوریه، عملیات آماده سازی هواپیماها را به منظور اجرای پروازهای طولانی به منظور برگشت به پایگاه های هوایی در خاک روسیه آغاز کرده اند و پرسنل اکنون سرگرم بارگیری تجهیزات، اقلام و تدارکات فنی در هواپیماهای باری نظامی هستند.» پس از این اقدام روسیه که هم زمان با آغاز نشست ژنو بود، آمریکا، انگلیس، فرانسه، رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای دیگر، از بی اطلاعی خود از این تصمیم مسکو سخن گفتند. اما چرا روسیه دست به چنین اقدامی زد؟ این سوالی است که تاکنون بسیاری از تحلیل گران سعی در پاسخ به آن داشته اند. واقعیت اما این است که پاسخ های داده شده، آن قدر قطعی و حتمی نیست که بتواند پیچیدگی گام های احتمالی روسیه در آینده نزدیک را تشریح کند. آن چه در ادامه می آید به بررسی برخی دلایل ذکر شده در خصوص تصمیم روسیه مبنی بر خروج نسبی از سوریه می پردازد. 2. دلایل خروج نسبی روسیه از سوریه واقعیت این است که روسیه همه نیروهایش را از سوریه خارج نمی کند اما این به معنای حداقلی بودن تصمیم مسکو نیز نیست. دیمیتری پسکوف سخنگوی کاخ کرملین چند ساعت پس از دستور پوتین، از گفتگوی تلفنی او با بشار اسد خبر داد و گفت که پوتین خروج «بخش اصلی» نیروهای روسی را به اطلاع رئیس جمهوری سوریه رسانده است. تاکید بر خروج «بخش اصلی نیروهای روسیه»، یعنی ماجرا نمی تواند نمایشی باشد اگرچه باید سرانجام، به واقعیت های میدانی توجه کرد. تلاش برای یافتن دلایل این تصمیم از سوی مسکو، مهم ترین تلاش تحلیل گران منطقه ای و بین المللیِ متمرکز بر پرونده سوریه طی روزهای اخیر بوده است. به صورت کلی می توان دلایل مطرح شده را این گونه دسته بندی کرد: 1-2. دلایل اقتصادی از جمله دلایلی که برای خروج نسبی روسیه از سوریه ذکر شده، مباحث اقتصادی است. رون بن یشای، تحلیلگر نظامی در روزنامه یدیعوت احرونوت می نویسد: «حضور نیروهای روسی در خاک سوریه هزینه های هنگفتی را بر دوش دولت روسیه گذاشته که در سایه کاهش قیمت نفت نقشی اساسی در تصمیم مسکو به خروج نیروهایش از سوریه داشته است.»[1] بر اساس برآورد انستیتوی سلطنتی پژوهش های دفاعی بریتانیا، مسکو پیش از این در عملیات سوریه حدود چهار میلیون دلار در هر شبانه روز خرج می کرد، اما پس از ساقط شدن بمب افکن سوخو 24 توسط ترکیه، به هشت میلیون دلار افزایش یافت. کارشناسان این مرکز بر این باورند که احتمالا روسیه بودجه ای 145 میلیارد روبلی (حدود دو میلیارد دلار) برای عملیات جنگی در سوریه اختصاص داده است.[2] ویتالی یاروشفسکی، معاون سردبیر روزنامه «نوویا گازتا» هم در تحلیل اقتصادی حضور روسیه در سوریه می گوید: «دو میلیون و پانصد هزار دلار هزینه یک روز بمباران های روسیه در سوریه است. و آن هم در دوره ای که اقتصاد روسیه زیر بار تحریم ها و سقوط قیمت نفت شانه خم کرده است. در کشوری که میانگین درآمد حدود ۴۰۰ دلار است و پایتخت آن از گران ترین شهرهای جهان به شمار می آید، چنین هزینه هایی می تواند پیامدهای اقتصادی ناگوار بلندمدت داشته باشد.»[3] سوریه بخشی از نگاه روسیه به نظم مطلوب منظقه ای محسوب می شود. بعید است مسکو برای این نظم مطلوب و کامیابی های سیاسی آتی، به هزینه های مالی نقش محوری بدهد چنان که طراحی های سیاسی اش ذبح شود. این که کشوری در کنش های برون مرزی اش حتی اگر پیوست های امنیتی هم داشته باشد، به اقتصاد بیاندیشد، امری متعارف و طبیعی است. اما به نظر نمی رسد اقتصاد در این تصمیم پوتین، عامل اساسی باشد. سوریه بخشی از نگاه روسیه به نظم مطلوب منظقه ای محسوب می شود. بعید است مسکو برای این نظم مطلوب و کامیابی های سیاسی آتی، به هزینه های مالی نقش محوری بدهد چنان که طراحی های سیاسی اش ذبح شود. با این وجود، اقتصاد در رده های پائین تر، حتما مدنظر مقامات کرملین قرار دارد. 2-2. دلیل اجتماعی؛ افکار عمومی روسیه در روزهای ابتدایی حضور نظامی روسیه در سوریه در مهرماه 94، آمار و ارقام حاصل از نتایج نظرسنجی های دو مرکز wciom[4] و Levada[5]-[6] روسیه روایت می کرد که 68 درصد روس ها اخبار حوداث اخیر سوریه را دنبال می کنند و حدود 72 درصد از روس ها نسبت به حمله هوایی اخیر روسیه در سوریه و بر ضد نیروهای تروریستی و مواضع داعش نظر مثبت دارند.46 درصد از مردم هم از تصمیم شورای فدراسیون مبنی بر به کارگیری نیروهای ارتش روسیه در خارج از کشور حمایت می کنند. 46 درصد روسها آنچه که در سوریه طی مدت اخیر در جریان بود را جنگ داخلی می دانستند که تروریستهایی که از منابع غربی تغذیه می شوند مسبب آن بوده اند. نیمی از روس ها آمریکا را دلیل اصلی آغاز جنگ های خونین در سوریه می دانستند و موافق حمایت روسیه از بشار اسد در مقابل گروهای تروریستی و داعش بودند و کمک های دیپلماتیک، انسانی و اقتصادی، حمله نظامی و بمباران و کمک نظامی را بهترین نوع کمک به دولت قانونی سوریه می پنداشتند. یکی از دغدغه های اصلی که روس ها را به حمایت از تصمیم کرملین واداشته است، مبارزه با دشمن در خارج از مرزها است که 64٪ بدان معتقد بودند و 84٪ از این جمعیت ، تفکر موجود را نتیجه درسی می دانند که از پایان جنگ در افغانستان و حضور نیروهای شوروی در افغانستان آموخته اند.[7] اما این نظرسنجی ها یک نکته مهم دیگر هم داشت که شاید در تحلیل رفتار و تصمیم کنونی روسیه موثر بوده؛ 71٪ پیش بینی کرده اند که دخالت نظامی روسیه در درگیری های سوریه می تواند منجر به شکل گیری افغانستان جدید شود. خاطره زمین گیر شدن شوروری در افغانستان در سال های پایانی دهه هفتاد میلادی، خاطره ای تلخ است که به نظر نمی رسد مردم روسیه علاقه ای به تکرار آن داشته باشند. رون بن یشای، تحلیلگر نظامی در روزنامه یدیعوت احرونوت در تحلیلش، افکار عمومی را عاملی موثر در خروج نسبی روسیه از سوریه می داند. او می نویسد: «کاهش حمایت افکار عمومی از ورود روسیه به جنگ سوریه که در سال 2015 در حدود 72 درصد بود اما در حال حاضر به 59 درصد کاهش یافته نقشی اساسی در تصمیم مسکو به خروج نیروهایش از سوریه داشته است.»[8] نمی توان این نکته را انکار کرد که برای فهم افکار عمومی روسیه در قبال حضور ارتش این کشور در سوریه آن هم پس از شش ماه، اتکا به نظرسنجی های معتبر امری قطعی است اما به صورت تحلیلی، اگرچه همواره گذشت زمان می تواند در تغییر نظر حامیان یک امر، تغییر ایجاد کند ولی بسیار بعید است که این امر در شش ماه آن قدر برجسته باشد که دولت مردان روسیه را وادار به یک تصمیم غافل گیرانه سیاسی کند. 3-2. دلایل سیاسی اصلی ترین دلایلی که در تشریح تصمیم جدید روسیه در قبال سوریه بیان شده، ژئوپلیتیکی هستند و به طور برجسته ای ناظر به روندهای سیاسی جاری و محتمل در سوریه. ذیل دلایل سیاسی، موارد متفاوتی ذکر شده است که به صورت مجزا دو مورد از آن ها مورد بررسی قرار می گیرد: روسیه با ورود نظامی خود علاوه بر این که سهم خود از ابتکار عمل های سیاسی در مذاکرات را افزایش داد، توانست نقش سیاسی خود در بحران سوریه را هم به تثبیت رساند. تا پیش از این، آمریکا روسیه را یک عامل منفی و مخرب در سوریه می پنداشت. 1-3-2. تثبیت نقش در سوریه و کسب ابتکار عمل سیاسی در مذاکرات چرا روسیه به بحران سوریه، ورود نظامی کرد؟ این سوال اگرچه دیگر قدیمی شده اما واقعیت این است که پاسخ آن سوال می تواند فهم چرایی خروج نسبی روسیه از سوریه را تسهیل کند. مهم ترین دلیل بیان شده برای ورود نظامی روسیه به این بحران، افزایش دستاوردهای نظامی سوریه و حامیانش جهت تقویت قدرت چانه زنی در مذاکره با معارضان بود. روسیه دقیقا زمانی به بحران سوریه ورود نظامی کرد که تلاش های دیپلماتیکش برای یافتن راهکار سیاسی شکست خورد. مسکو پیش از مهرماه، محل رفت و آمدهای نمایندگان اسد و معارضان سوریه بود اما این تلاش ها سرانجامی نداشت و روسیه وارد معرکه سوریه شد تا بتواند زمینه های آغاز دور جدیدی از مذاکرات البته با ابتکار عمل خودش را فراهم سازد. ساموئل چاراپ، کارشناس روسی بنیاد بین المللی مطالعات استراتژیک، در این خصوص می گوید: «هدف پوتین این بود که آمریکا و متحدان آن را با شرایط مورد پسند خود، به پای میز مذاکره بکشاند و هم اکنون پوتین به این هدف رسیده است. افزون بر این، حضور نظامی گسترده و طولانی مدت در سوریه دستاوردخاصی برای پوتین ندارد.»[9] روسیه با ورود نظامی خود علاوه بر این که سهم خود از ابتکار عمل های سیاسی در مذاکرات را افزایش داد، توانست نقش سیاسی خود در بحران سوریه را هم به تثبیت رساند. تا پیش از این، آمریکا روسیه را یک عامل منفی و مخرب در سوریه می پنداشت. به عنوان مثال هیلاری کلینتون وزیر خارجه وقت آمریکا در 6 جولای 2012 در نشست کشورهای مخالف نظام سوریه که تحت عنوان «دوستان سوریه» در پاریس گردهم آمده بودند، از کشورهای حاضر خواست تا روسیه را متقاعد کنند که از مواضع مشروع مردم سوریه حمایت نمایند. کلینتون تاکیده کرده بود که چین و روسیه در حال حاضر به واسطه حمایتی که از بشار اسد می کنند، هزینه ای نمی پردازند اما جهان باید به آن ها نشان دهد که باید بهای این حمایت ها را بپردازند.[10] اما در شرایط کنونی، آمریکا نقش روسیه در سوریه را پذیرفته و حاضر به بازی با روسیه شده است. این امر برای روسیه بسیار ارزشمند است. همان گونه که مسکو با ورود نظامی به سوریه، فرایند تثبیت و به دست آوردن ابتکار عمل را آغاز کرد، حالا با خروج نسبی از سوریه دقیقا در روزی که مذاکرات میان نمایندگان اسد و معارضان او آغاز شده، سعی دارد تا بازی دیپلماتیک خود با آمریکا را ادامه دهد با این تفاوت که این بار آمریکا نقش او را در سطحی عالی در سوریه پذیرفته است. 2-3-2. پیامی برای طرفین مذاکره تحلیل ها برای تبیین تصمیم جدید روسیه، از «ارسال یک پیام» از سوی پوتین سخن می گویند؛ نکته ای که چه هدف پوتین بوده باشد و چه نه، در عمل محقق شده است. و جالب تر این که این پیام هم زمان با آغاز مذاکرات دولت اسد و معارضانش در ژنو صادر شده است. پاول سندرز کارشناس روسی در مرکز منافع ملی و خبرنگار المانیتور می گوید: «آن چه محقق شده این است که آتش بس موقت و توقف تعارضات منجر به آغاز یک روند صلح نسبتا موفق بین اسد و نیروهای معارض شده است. پوتین سعی می کند که به دو طرف و به ویژه اسد پیام بفرستد که بهتر است مذاکرات را جدی بگیرند.»[11] این پیام را دو تن از تحلیل گران در فارین پالیسی به گونه ای متفاوت بیان کرده اند: «اعلامیه ناگهانی روز دوشنبه پوتین مبنی بر این که «بخش اصلی گروه های نظامی ما خروج شان را آغاز خواهند کرد»، می تواند به معنای پایان حمایت بی قید و شرط از اسد باشد و برای خوش بینی درباره این که می تواند راه حلی دیپلماتیک برای کشتار در این کشور وجود داشته باشد، دلیلی نادر باشد.»[12] اگرچه در رسانه ها گفته شد که تصمیم روسیه مبنی بر خارج کردن «بخش اصلی نیروهایش»، با بشار اسد هماهنگ شده اما با توجه به منافع اسد از حضور روسیه در کشورش و اهداف روسیه از حضور در سوریه و نحوه کنش گری سیاسی پوتین، به نظر می رسد اسد صرفا شنونده تصمیم مسکو بوده است. با این حال، طبیعی است که دولت روسیه برای ادامه بازی به بهترین شکل ممکن، نسبت به برخی تحلیل ها در خصوص این تصمیمش واکنش نشان دهد. بر همین اساس دیمیتری پسکوف سخنگوی کاخ کرملین 25 اسفند اعلام کرد مسکو سعی ندارد از طریق خارج کردن نیروهای هوایی خود از سوریه، بشار اسد را تحت فشار قرار دهد.[13] روسیه در شرایط کنونی احساس می کند توان مدیریت پرونده سوریه به گونه ای که منافع اش حفظ شود را داراست. تاکید او بر حفظ منافع اش است و اصراری ندارد که این پرونده را بدون مشارکت آمریکا پایان دهد هرچند به خوبی می داند که به همراهی ایران و سوریه نیز عمیقا نیازمند است. 3. جمع بندی اگر پذیرفته شود که هدف روسیه از حضور در سوریه، علاوه بر امن سازی مناطق غربی این کشور و کسب دستاوردهای میدانی گسترده تر، تلاش برای آغاز فرایند سیاسی منتج از مذاکرات بوده است[14]، رفتار کنونی مسکو قابل فهم تر خواهد شد. روسیه سلاح را در خدمت فرایند سیاسی گرفت تا به تواند ثباتی در سوریه برقرار سازد که منافعش حفظ شود. او یک بار تلاش های دیپلماتیک برای یافتن راه کار سیاسی را تجربه کرد و مسکو را به کانونی برای رایزنی با دولت و معارضان مبدل ساخت اما چون نتیجه ای نگرفت، ورود نظامی را پیشه کرد تا ضرورت مذاکرات را از لابه لای نفیر گلوله ها و غرش جنگنده ها به اثبات برساند. این که نشست های وین1 و 2 و نشست نیویورک و صدور قطع نامه 2254 شورای امنیت، همگی با محورهای مشترک و با تاکید بر فرایند سیاسی، در زمانی صورت گرفت که روسیه در سوریه بود، نکته ای معنادار است که پیوستگی رفتار نظامی و دیپلماتیک مسکو را نشان می دهد. البته او در این مسیر تنها نبود و جز سوریه، ایران در هر دو حوزه سیاسی و نظامی همراه او بود و حتی در برخی مواقع و بعضی حوزه ها، ابتکار عمل را نیز در دست داشت. هم سویی روسیه و ایران در سوریه تاکنون برای هر دو منافعی داشته و ادامه این مسیر نیازمند هوشمندی بیشتری است. در هر صورت، روسیه در شرایط کنونی احساس می کند توان مدیریت پرونده سوریه به گونه ای که منافع اش حفظ شود را داراست. تاکید او بر حفظ منافع اش است و اصراری ندارد که این پرونده را بدون مشارکت آمریکا پایان دهد هرچند به خوبی می داند که به همراهی ایران و سوریه نیز عمیقا نیازمند است. مسکو اکنون درگیر یک بازی است و خود را ناگزیر از امتیاز دادن و امتیاز گرفتن می داند. سخنگوی کرملین اخیرا گفته است: «مسکو از هماهنگی انجام شده میان روسیه و آمریکا درباره موضوع سوریه رضایت دارد.»[15] مسکو نیاز دارد تا ضمن ارسال پیام به بشار اسد برای جدیت بیشتر در مذاکرات، وجهه ی خود را برای نتیجه بخش بودن مذاکرات ترمیم کند و بر همین اساس معارضان خروج نسبی او از سوریه را نشانه ای مثبت تلقی کرده اند. اگرچه هم سویی روسیه با ایران در سوریه، عملا تا کنون دستاورهای میدانی و سیاسی قابل توجهی رقم زده اما فهم رفتارهای کنونی مسکو می تواند در برآورد گام های آتی او موثر باشد و بر همین اساس، خروج نسبی روسیه از سوریه، شایسته تحلیل و احساس ضرورتی همه جانبه، عمیق و دقیق است تا در نهایت، جبهه مقاومت دچار خسران نشود. [1] . http://www.irdiplomacy.ir/fa/page/1957241 [2] . http://www.eghtesadonline.com/fa/content/120604 [3] . http://www.bbc.com/persian/world/2016/03/160314_u04_putin_russia_syria_analysis [4] . http://wciom.ru/index.php?id=236&uid=115423 [5]. http://www.levada.ru/28-09-2015/voina-v-sirii-vnimanie-otsenki-igil [6] . http://www.levada.ru/08-10-2015/uchastie-rossii-v-siriiskom-konflikte [7] . http://www.iras.ir/fa/doc/note/761 [8] . http://www.irdiplomacy.ir/fa/page/1957241 [9] . http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2016/03/assad-putin-syria-geneva-talks-withdraw-troops.html [10] . http://edition.cnn.com/2012/07/06/world/meast/syria-unrest [11] . http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2016/03/assad-putin-syria-geneva-talks-withdraw-troops.html [12] . http://foreignpolicy.com/2016/03/14/russian-withdrawal-could-set-stage-for-assads-exit/ [13] . http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13941225000680 [14] . لاوروف، وزیر خارجه روسیه در روزهای ابتدایی ورود نظامی کشورش به سوریه، با صراحت گفته بود: «ما تلاش می کنیم شرایط مناسبی برای راه حل سیاسی در سوریه فراهم کنیم.»؛ قابل بازیابی در: http://nasimonline.ir/print/1029433 [15] . http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13941226000941 tabyincenter.ir
دوشنبه ، ۲فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: زمان نیوز]
[مشاهده در: www.zamannews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 97]
-
گوناگون
پربازدیدترینها