تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1835124722
علاقه ی دولت ها به درآمد سهل الوصول نفت/سناریوی جدیدآمریکا با توسل به کاهش درآمدهای نفتی
واضح آرشیو وب فارسی:صاحب نیوز: نکته ای که در بررسی اقتصاد سیاسی دولت های جمهوری اسلامی ایران قابل مشاهده است، علاقه ی همه دولت ها به این درآمدهاست. به بیان ساده تر، دولت ها همواره علاقه داشته اند سهم بیشتری از کیک نفت را از آن خود سازند و درآمدهای نفتی را در برنامه های خود پیاده سازی کنند.به گزارش صاحب نیوز ، وحید حاجی پور ـ از صد سال پیش تاکنون (به ویژه در نیم قرن اخیر) که نفت تبدیل به بخش اعظم درآمد کشور شده، همه چیز تغییر کرده است؛ کشاورزی، صنعت و تجارت هرجا که «بدن خالی می کرد»، با دوپینگ دلارهای نفتی «پر» می شد و با درآمدهای ساده و راحتی که از نفت به خزانه می رفت، بر نقاط ضعف سرپوش گذاشته می شد. این یکی از مبانی اقتصاد کشورهای نفتی است که همه چیز با درآمدهای نفتی مستتر می شود. خوزه آلفونسو پرز، مؤسس اوپک، پس از برکناری از وزارت نفت ونزوئلا، در مزرعه ی شخصی خود به دوستانش می گفت نفت همانند کوه یخی است که ذره ذره آب می شود و کسانی که روی آن نشسته اند را غرق خواهد کرد. تکیه ی افراطی بر درآمدهای نفتی، کشورها را دچار انحطاط و معضلات بزرگی می کند کما اینکه ونزوئلا یک نمونه ی ساده از این گسل است. این کشور در دهه ی هفتاد میلادی، به خیل عظیمی از درآمدهای نفتی دست یافت، اما در دهه ی هشتاد میلادی و یا سقوط قیمت نفت، چنان در ورطه ی ورشکستگی و تورم افتاد که هرج ومرج های سیاسی و اجتماعی، این کشور را به یک کشور بی ثبات تبدیل کرد. اقتصاد ایران مانند اقتصاد سایر کشورهای نفت خیز، از یک اقتصاد توزیعی بهره می برد. دولت ها به راحتی بخش اعظم درآمد خود را از نفت طلب می کنند. هرجا نقصی هویدا می شود، درآمدهای نفتی به کمک می آید و صد افسوس آنکه این استتارها بیشتر در بخش واردات عرض اندام می کند تا سرمایه گذاری در بخش تولید. نکته ای که در بررسی اقتصاد سیاسی دولت های جمهوری اسلامی ایران قابل مشاهده است، علاقه ی همه دولت ها به این درآمدهاست. به بیان ساده تر، دولت ها همواره علاقه داشته اند سهم بیشتری از کیک نفت را از آن خود سازند و درآمدهای نفتی را در برنامه های خود پیاده سازی کنند. * علاقه ی دولت ها به درآمد سهل الوصول نفت نکته ای که در بررسی اقتصاد سیاسی دولت های جمهوری اسلامی ایران قابل مشاهده است، علاقه ی همه دولت ها به این درآمدهاست. به بیان ساده تر، دولت ها همواره علاقه داشته اند سهم بیشتری از کیک نفت را از آن خود سازند و درآمدهای نفتی را در برنامه های خود پیاده سازی کنند. دلیل ساده و مشخص آن نیز سهل الوصول بودن این درآمدهاست، درحالی که اگر ساختار اقتصادی کشور یک ساختار منسجم و متکی بر بخش خصوصی بود، آنچه در رأس امور اقتصادی کشور قرار می گرفت، یک نظام اقتصادی پیشرفت محور با بهره گیری اصولی از درآمدهای نفتی بود. رهبر معظم انقلاب بارها از لزوم توجه به بخش خصوصی در اقتصاد سخن گفته اند که اگر این مهم توسط دولت ها پیاده می شد، تأکید فراوانی برای بهره گیری از درآمدهای نفتی در بودجه ی جاری کشور نبود. کافی است به نروژ نگاهی کوتاه بیندازیم. کشوری که با یک دوم از عمر نفتی ایران، به خوبی راه نجات از بیماری هلندی را دریافت و درآمدهای نفتی را در اقتصاد خود به بازی نگرفت. هرچه از نفت درآورد، در صندوق ذخیره ی ارزی خود ذخیره و در کشورهای دیگر سرمایه گذاری کرد. از محل سود سرمایه گذاری خود، به توسعه ی پروژه های عمرانی، درمانی، رفاهی و خدماتی پرداخت. هرچند که ساختار اقتصادی این کشور با ایران قابل قیاس نیست، اما با توجه به ماهیت خطرناک بودن درآمدهای نفتی در بودجه های عمومی دولت، این کشور هیچ گاه اشتباه سایر کشورهای نفتی را تکرار نکرد. بخش بزرگی از سهام شرکت استات اویل نروژ، به عنوان یکی از غول های نفتی جهان که در ابتدا نقش شرکت ملی نفت ایران را در صنعت نفت نروژ داشت، به بخش خصوصی و مردم واگذار شد تا دولت نتواند برای هر مصرفی از درآمد این شرکت استفاده کند. دقیقاً برعکس کشورمان که برای کمک به یک شرکت دولتی، از منابع شرکت ملی نفت استفاده می شود. زمانی که پژوی فرانسه در دهه ی هشتاد میلادی دچار بحران شد، مدیریت این شرکت با دانشگاه های این کشور بیش از صد قرارداد مطالعاتی امضا کرد تا با بررسی این شرکت، دلیل این بحران و راهکار خروج از آن را ارائه دهند که نتیجه این مطالعات منجر به تولید پژو ۴۰۵ شد و پژو ازاین رو به آن رو شد. حالا همین موضوع را در صنایع کشور در نظر بگیرید، به محض وقوع یک بحران یا ورشکستگی آرام، بلافاصله بخشی از درآمدهای نفتی به عنوان تسهیلات و یا کمک دولت به آن صنعت تزریق می شود تا همچنان به کار خود ادامه دهد. اینجاست که تذکرات بسیار رهبری درباره علمی سازی سیاست گذاری های اقتصادی و همکاری با نهادهای پژوهشی در اقتصاد مقاومتی، جلوه ی بیشتری به خود می گیرد. فارغ از این موضوع، دولت ها در ایران هیچ گاه علاقه ای به کاهش تکیه به درآمدهای نفتی نداشته اند. آن ها دوست نداشتند خود را برای توسعه ی درونی و مبتنی بر ظرفیت های بالقوه ی کشور به زحمت بیندازند که این پاشنه ی آشیل، به دلیل ساختار اقتصادی کشور و بیش از حد دولتی بودن آن است. واردات راه نخست دولت ها برای جبران کمبودهایی است که به راحتی می توان در داخل به تولید آن ها پرداخت، اما ازآنجاکه پول نفت همواره در بودجه ی جاری کشور نقش پررنگی داشته است، حمایت از تولید داخل با دلارهای نفتی به محاق رفته است. همین نگاه باعث شده است تا نفت به جای خلق ثروت و فرصت های استثنایی برای توسعه، درست در جهت عکس عمل کند و اقتصاد ایران را اقتصادی تنبل، کم حوصله، خسته و بی هویت معرفی کند. درآمدهای نفتی به مثابه یک چاقوست؛ هم می تواند به سود فرد استفاده کننده باشد و هم می تواند به فرد استفاده کننده آسیب برساند. امروزه بسیاری از زیرساخت های صنعتی کشور با بهره گیری از دلارهای نفتی ایجاد شده، اما سؤال اینجاست که آیا این پایان کار است؟ صرف سرمایه گذاری در صنایع کشور کافی است؟ بدون تردید، تبدیل درآمدهای نفتی به یک ثروت صنعتی، کاری اصولی و درست است، اما باید مراقب بود که واردات جایگزین تولید داخل و صنایع نشود. دولت ها در ایران هیچ گاه علاقه ای به کاهش تکیه به درآمدهای نفتی نداشته اند. آن ها دوست نداشتند خود را برای توسعه ی درونی و مبتنی بر ظرفیت های بالقوه ی کشور به زحمت بیندازند که این پاشنه ی آشیل، به دلیل ساختار اقتصادی کشور و بیش از حد دولتی بودن آن است. در حالی که دهه هاست شعار کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی در دولت ها سر داده می شود که هرساله بهای نفت و ارز، دو ستون اصلی بودجه ی کشور را تشکیل می دهد و در این میان، هرگاه دولت با مشکلاتی چون کاهش بهای جهانی نفت، افت صادرات به دلیل تحریم و مواردی از این دست روبه رو شود، تلاش می کند تا از طریق استقراض سنگین از بانک مرکزی، بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری و… درآمد مدنظر خود را به دست آورد و این بدهی ها، که به گفته ی وزیر اقتصاد، هم اکنون میزانش از پانصد هزار میلیارد تومان فراتر رفته است، به احتمال زیاد باید از محل فروش نفت پرداخت شود که این نیز نشان از وابستگی بیش از پیش کشور در زمان افت درآمدهای نفتی، به این کالای سیاه دارد. * نفت سیاسی نکته ی مهم تر درباره ی درآمدهای نفتی، جهانی بودن این درآمدها و اثرگذاری عوامل خارجی بر کسب آن ها است. نفت به همان میزان که کالایی اقتصادی است، سیاسی نیز هست. در تاریخ جهانی نفت، مصادیق بسیاری از سبقت طولانی سیاست از اقتصاد وجود دارد؛ به ویژه در تکانه های نفتی که بیش از آنکه انگیزه ی اقتصادی داشته باشد، انگیزه سیاسی دارد. غرب و در رأس آن آمریکا، به فراخور شرایط سیاسی و اقتصادی خود، قیمت ها را با هماهنگی با متحدان خود «دست کاری» می کنند. بی شک تکانه های نفتی منفی را (کاهش شدید قیمت نفت) به عنوان یک بُعد از تأثیر درآمدهای نفتی بر اقتصاد کشورهای تولیدکننده ی نفت، باید با تحریم نفتی تمییز داد. در تکانه های نفتی، اصولاً عوامل مختلفی دست به دست هم می دهد تا قیمت ها دچار افت شود که در سال ۱۹۸۶ می توان یکی از آن موارد را به تماشا نشست؛ جایی که آمریکا و عربستان سعی کردند با استفاده ی سیاسی از نفت، ایران و اتحاد جماهیر شوروی را دستخوش تغییرات سیاسی و تضعیف کنند که در مورد شوروی تا حدودی موفق بودند، اما درباره ی ایران ناکام ماندند. نگاهی به آن روزها می اندازیم: در سال ۱۹۸۵ قیمت نفت دچار افت شده بود. عربستان تولید خود را کاهش داد تا قیمت ها ترمیم شود. این کشور تولید خود را از ۶.۷ میلیون بشکه در ۱۹۸۲ به ۳.۶ میلیون بشکه در روز در سال ۱۹۸۵ رساند اما در ژانویه ۱۹۸۶، آل سعود به یکباره و در اقدامی انتحاری، تولید خود را به پنج میلیون بشکه در روز رساند. بلافاصله پس از این اقدام، قیمت ها ۵۰ درصد کاهش یافت، قیمت نفت خام سبک عربی تک محموله از ۲۷.۵۳ دلار در هر بشکه در سال ۱۹۸۵ به بشکه ای ۱۲.۷۹ دلار در سال ۱۹۸۶ کاهش یافت. هرچند عربستان اعلام کرد دلیل افزایش تولید، فشار به سایر تولیدکنندگان اوپک برای کاهش تولید بود، اما بعدها معاون وقت وزارت خارجه ی آمریکا در مصاحبه ای اعتراف کرد که به منظور «وادار کردن ایران به پایان جنگ» و «تسهیل فرایند فروپاشی شوروی»، تصمیم گرفتیم که قیمت نفت را کاهش دهیم و این اقدام را به وسیله ی سهم بازار زکی یمانی انجام دادیم. اگرچه عربستان اعلام کرد که هدف از افزایش تولید و کاهش قیمت نفت، غیراقتصادی کردن تولید نفت در دریای شمال بود، اما این اقدام هم نتوانست یک ضربه ی کاری به دریای شمال بزند؛ چراکه قیمت های نفت جدید و نازل آن هنوز بالاتر از هزینه ی نهایی عملیات تولیدکنندگان بود. درست مانند این روزها که عربستان به بهانه ی ماسه های نفتی و غیراقتصادی کردن آن، بازار نفت جهان را یک تنه به سقوط پیش برده است. حدود سی سال از تجربه ضربه ای که عربستان قصد داشت به ایران وارد کند، می گذرد و بازهم تاریخ تکرار شده است. آمریکا برای تضعیف ایران و روسیه، عربستان را به همکاری خود فراخوانده است و این کشور چنان عزم خود را جزم کرده که خودش در چاله ی بزرگی گرفتار شده است؛ درست مانند سال ۱۹۸۶ که وزیر نفت خود را برکنار کرد. آمریکا با پایش دقیق اقتصاد ایران و میزان وابستگی کشورمان به واردات از طریق درآمدهای نفتی، در سناریویی دوگانه، سعی در تضعیف اقتصاد کشور داشته و دارد و اینجاست که سخن رهبری در دهه ی هفتاد خطاب به دولتمردان وقت، مؤید مسیر اشتباهی است که دولت ها در پیش گرفته بودند. «هفده هجده سال قبل، این موضوع را با مسئولان وقت در میان گذاشتند، اما آقایان به قول خودشان تکنوکرات لبخند زدند که مگر می شود؟ بله می شود.» در این میان، ایران دچار محدودیت هایی نیز شده است، اما نه به اندازه ی عربستان. اگر دولتمردان کشور کمی به خود می آمدند و تکیه به نفت را در یک برنامه ی بلندمدت کاهش می دادند، امروز نقشه ی «تحریم پنهان» نمی توانست جمهوری اسلامی ایران را با محدودیت کاهش قیمت نفت مواجه سازد. غرب به خوبی متوجه ضعف ایران در به کارگیری درآمدهای نفتی شد و در ابتدا با تحریم نفت ایران، میزان صادرات آن را کاست و در مرحله ی بعد، با کاهش قیمت نفت با توجه به توافق احتمالی و مسئله ی برجام، قیمت را طوری تنظیم کرد تا ایران نتواند مانند گذشته به درآمدهای نفتی خود دست یابد. آن ها در این مرحله، تحریم پنهان را طراحی و پیاده سازی کردند که ریشه ی آن در بی توجهی دولت ها در قطع وابستگی به نفت است. دکتر فریدون برکشلی، رئیس اسبق امور اوپک ایران، در این باره معتقد است: در سال ۲۰۱۰ وزارت انرژی آمریکا اعلام کرده است که سال های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ بازار جهانی نفت روی لبه ی تیغ حرکت می کند. یعنی می گویند اگر بتوانیم ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ را پشت سر بگذاریم، می توانیم با موفقیت تحریم نفتی ایران را کامل کنیم. این گزارش می گوید قبل از اتمام این موعود، لااقل به ۱ تا ۱.۵ میلیون بشکه ی نفت ایران در بازار نیاز داریم و قابل مشاهده است که به همین میزان نفت ایران صادر می شود. این موضوع به خوبی نشان می دهد که آمریکا با پایش دقیق اقتصاد ایران و میزان وابستگی کشورمان به واردات از طریق درآمدهای نفتی، در سناریویی دوگانه، سعی در تضعیف اقتصاد کشور داشته و دارد و اینجاست که سخن رهبری در دهه ی هفتاد خطاب به دولتمردان وقت، مؤید مسیر اشتباهی است که دولت ها در پیش گرفته بودند. «هفده هجده سال قبل، این موضوع را با مسئولان وقت در میان گذاشتند، اما آقایان به قول خودشان تکنوکرات لبخند زدند که مگر می شود؟ بله می شود.» اشاره ی رهبری به این مسئله ی حیاتی برای اقتصاد کشور در بهار ۱۳۹۲نه به معنای قطع تولید نفت، که به مثابه ی عدم وابستگی به درآمدهای نفتی است که در چند سال گذشته «باتلاقی بودن» زمین این وابستگی را نشان داد. هرگاه قیمت نفت به کما رفت، کار سخت شد و هر زمان تحریم فروش نفت آغاز شد، نفس تنگی سختی به جان اقتصاد کشور داد. حالا که تحریم پنهان ادامه دارد و قیمت نفت کاهش شدیدی یافته است، بهترین زمان برای بازتعریف استراتژی توسعه با اجرایی کردن اقتصاد مقاومتی است. جهان نیوز دریافت آخرین اخبار ایران و جهان در کانال تلگرام صاحب نیوز
یکشنبه ، ۱فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: صاحب نیوز]
[مشاهده در: www.sahebnews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 52]
-
گوناگون
پربازدیدترینها