واضح آرشیو وب فارسی:روزنامه تعادل: بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اقتصاد به 3 بخش اساسی تقسیم می شود. بخش دولتی، بخش خصوصی و بخش تعاونی. هرچند که تشکل های تعاونی به دلایل متعدد هیچ گاه نتوانستند به اندازه تشکل های بخش خصوصی تقویت شوند و با وجود پتانسیل های قانونی همیشه مشکلات متعددی در آنها وجود داشت اما این تشکل ها در جهان تشکل هایی قوی هستند و یکی از نهادهای بین المللی که به آنها برای نیل به اهدافشان کمک می کند اتحادیه بین المللی تعاون است. International Co-operative Alliance که به اختصار در جهان ICA شناخته می شود یک تشکل فراگیر اتحادیه های تعاونی سراسر جهان است. در زمان ایجاد این اتحادیه تا مدت ها بحث بر سر این بود که ICA باید از کدام الگوی تشکل های تعاون استفاده کند. در حقیقت الگوی تشکل های تعاونی به حدی متفاوت و حتی متناقض است که انتخاب الگوی این اتحادیه بین المللی خود به یک چالش بدل شده بود. بالاخره تصمیم بر این شد که یک الگو کلی برای اتحادیه بین المللی تعاون در نظر گرفته شود که شبیه به الگوی کنفدراسیون های معمول در جهان است و بعد از آن هر تشکل تعاونی در صورت تمایل بتواند به این اتحادیه بین المللی بپیوندد. این الگو در 1886 توسط فرانسه پیشنهاد شد و در نهایت نخستین مجمع این اتحادیه در 1895 در لندن صورت پذیرفت. همچنین دبیرخانه این اتحادیه در شهر ژنو سوییس تعیین شد. الگوی امروزی شرکت های تعاونی به الگوی تعاونی های روچدیل معروف است چرا که این شرکت ها نخستین بار در شهر روچدیل منچستر ایجاد شد. همین الگو به صورت مدون توسط اتحادیه بین المللی تعاون مطرح شد و تا به امروز به نام اصول مکتب شرکت های تعاونی روچدیل مورد تاکید بوده است. این اصول عبارتند از: 1. عضویت آزاد و اختیاری یعنی هر فرد باید در پیوستن به تعاونی یا گسستن از آن آزاد باشد. زیرا تعاونی متعلق به کسانی است که نیازمند خدماتی هستند که تعاونی برای آنها فراهم می آورد و از سویی ماهیت یک نهضت اجتماعی، ایجاب می کند که در گردآوری هر چه بیشتر عضو تلاش کند تا سازمان قدرتمند اجتماعی و اقتصادی به وجود آید و بتواند روی پای خود بایستد. 2. اداره امور شرکت بر اساس دموکراسی شرکت تعاونی، شرکت اشخاص است نه سرمایه ها که برای وصول به هدفی مشترک دست همکاری به یکدیگر داده اند. بنابراین تمام اعضا باید به نسبت مساوی در اتخاذ تصمیمات و اداره امور شرکت سهیم بوده و از حقوق و وظایف مساوی برخوردار باشند. 3. بهره محدود سرمایه پیشگامان راچدیل برای توسعه و پیشرفت تعاونی ها سرمایه را لازم و ضروری تشخیص دادند ولی نظر آنها استفاده از نیروی فعال افراد برای بهره برداری از سرمایه جهت رفع نیازهای مشترک آنها بود نه استفاده از سرمایه به عنوان ابزاری جهت بهره کشی و استثمار افراد. بنابراین آنها با این ادعای مالکان سرمایه که بخش عمده ارزش افزوده را سهم خود می دانستند و آن را اساس تعیین نرخ بهره سرمایه قلمداد می کردند، قویا مخالف و معتقد بودند که اگر قرار است بهره یی به سهام تعلق بگیرد، مبلغ آن باید محدود و ثابت باشد زیرا مالکان سرمایه در اصل در مازاد منافع خالص شرکت سهمی ندارند. 4. تقسیم مازاد و عواید شرکت به نسبت معاملات بین اعضا انگیزه اصلی فعالیت های اقتصادی در شرکت های سهامی تحصیل سود است. ولی یک تعاونی که با اصول صحیح اقتصادی و مدیریت کارآمد اداره می شود باید سودآور باشد و قسمتی از سود حاصله به نسبت معاملات و همکاری های اعضای بین آنها تقسیم شود و قسمت دیگر به عنوان ذخیره برای مقابله با زیان های احتمالی و غیرمترقبه و همچنین تقویت بنیه مالی شرکت کنار گذاشته شود. 5. حفظ بی طرفی در مسائل نژادی، مذهبی و سیاسی تعاون نهضتی است بین المللی و هدف آن رفع نیاز مشترک و بهبود وضع مادی و اجتماعی اعضاست. بنابراین برای اینکه شرکت های تعاونی عرصه مبارزات و تبلیغات قرار نگیرد باید از دخالت مستقیم در امور سیاسی و گروه گرایی همچنین منازعات نژادی و اختلافات مذهبی خودداری کند در غیر این صورت وحدت داخلی شرکت تامین نشده و اصل همیاری و خودیاری آن تحقق نخواهد یافت. 6. انجام معاملات نقدی اعضای هیات موسس راچدیل معتقد بودند؛ نقد فروشی اولا قدرت مالی شرکت را زیاد می کند. ثانیا سلامت شرکت حفظ می شود، ثالثا عقل معاش را در اعضا بر می انگیزد و در آنها قدرت خرید کاذب ایجاد نمی کند. به عبارت دیگر به جای اینکه باری از دوش اعضا بردارد بار قرض آنها را سنگین می کند. ولی امروزه فروش نسیه در بسیاری از شرکت های تعاونی جهان به عللی اجرا می شود. 7. آموزش و پرورش و تعلیمات تعاونی شرکت تعاونی سازمانی است اختیاری که نمی توان افراد را به اجبار به عضویت آن درآورد. بنابراین اصل آموزش و تبلیغ تنها راهی است که به وسیله آن می توان برای جلب همکاری فعالانه و آگاهانه مردم و قبول عضویت در تعاونی ها از آن استفاده کرد. در حال حاضر الگوی تعاونی به بخش های مختلفی از اقتصاد تعمیم پیدا کرده است. بخش هایی از جمله کشاورزی، بانکداری، انرژی، صنعت، بیمه، ماهیگیری، تعاونی های مسکن، گردشگری و مصرف تشکیل می دهند. هدف اصلی ICA ارتقا و تقویت تعاونی های مستقل و همچنین تسهیل روند توسعه اقتصادی و اجتماعی اعضا در سراسر دنیاست. اتحادیه بین المللی تعاون بزرگ ترین نهاد بین المللی غیر دولتی در جهان است که در برگیرنده حدود یک میلیارد نفر از 94 کشور جهان است. در حال حاضر 272 اتحادیه از این 94 کشور عضو ICA هستند. نخستین شنبه جولای هر سال روز جهانی تعاونی های بین المللی نامگذاری شده است. این تشکل همچنین بخش مصرف کنندگان را به عنوان یکی از کمیته های اصلی خود ایجاد کرده است تا بتواند خود را به عنوان تشکلی که هم در بخش تولید و هم مصرف شرکت دارد، مطرح کند.
دوشنبه ، ۲۴اسفند۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روزنامه تعادل]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]