واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: 70 هزار حاشیه نشین در اصفهان زندگی می کنند
حاشیهنشینی پدیدهای است که با اسکان غیررسمی و بدون مجوّز گروه بزرگی از مردم در مکانی در کنارهٔ شهرها ایجاد میشود . .بخش اعظم مهاجران روستایی وشهرهای كوچك برای سكونت ناگزیر از انتخاب مناطق ارزان و فاقد امكانات رفاهی هستند كه این شرایط در مناطق حاشیهنشین و فقیرنشین متمركز است . نقاطي که از حداقل امكانات وخدمات بهره می برند.
نویسنده : راضیه کشاورز
دراين حاشيه ها افرادي سکونت دارند که به بهانه کار، خانه هایشان را رها کرده اند و حالا بیشتر، زاغه نشینانی هستند که با ساختن یک اتاق 12 متری با دری کهنه که از آهن قراضه هم قراضه تر است، سر پناهی ساخته اند تا در آن زندگی کنند.از حاشیهنشینی همیشه به عنوان یک معضل یاد می شود؛ وصلهای ناجور برای کلانشهرها که باتوسعه شهرها و حلشدن روستاها درآن، این مشکل هرروز بزرگتر میشود. **** در حالی که مدیران اجرایی، حاشیه نشینان را فرصت طلبان و نوعی زمین خوار می دانند، اما در اغلب موارد آنها نیازمندانی هستند که فقر اقتصادی، آنها را به این ورطه کشانده است.در واقع چون به حاشیه نشینان هیچ خدمات شهری تعلق نمی گیرد، آنها نیازهای خود از جمله آب و برق و گاز را به شیوه غیرقانونی تأمین می کنند. در این باره مدیر امور اجتماعی و مشارکت های مردمی شهرداری اصفهان در گفتگو با"جوان" گفت: حاشیه نشینی در مناطق حاشیه ای و آسیب خیز مشکل اصلی کلانشهرها به حساب می آید. مسعود مهدویان فر افزود: در یافتن ریشه ها و علل حاشیه نشینی دیدگاههای مختلفی وجود دارد اما مهمترین آنها عدم توزیع متوازن امکانات و خدمات شهری است. متاسفانه در نقاط مختلف شهراصفهان زیرساختها به صورت متوازن توزیع نشده است. مهدویان فراز دیگر دلایل علل حاشیه نشینی را وجود خرده فرهنگ های خاص دانست و افزود: در مناطق حاشیه ای تجمیع خرده فرهنگ ها را شاهد هستیم به عنوان مثال گرجی ها به اصفهان مهاجرت کرده اند و بعد در مکانی خاص تجمیع شده اند که همین خرده فرهنگ ها ، اقوام و قومیت های مختلف یکی از علل حاشیه نشینی است. وی گفت: البته وجود بافت های ریزدانه و یا خلاف سازی ها در محیط های شهری نیز زمینه ساز به وجود آمدن حلبی آبادها و مناطق حاشیه نشینی می شود. مدیر امور اجتماعی و مشارکت های مردمی شهرداری اصفهان ادامه داد: به طور معمول عدم تطابق اجتماعی بین گروه های مهاجر به شهر اصفهان شکاف هویتی ایجاد می کند و افراد نمی توانند خود را متعلق به اصفهان بدانند زیرا تفاوت آداب و رسوم و گرایش ها وجود دارد از این رو شکاف اجتماعی به وجود می آید و باعث می شود فرد احساس عدم تعلق نموده و به همین دلیل گوشه نشین و حاشیه نشین می شود. وی عامل "هویت" را مهمترین عامل حاشیه نشینی دانست و ادامه داد: بیکاری و فقرهم از علت های دیگر حاشیه نشینی به شمار می رود .مهدویان فر با بیان اینکه در شهرداری اصفهان برای مقابله با حاشیه نشینی 2 رویکرد وجود داشته است ، رویکرد اول را سلبی(کنترلی) و مبارزه ای خواند و گفت: توجه به مناطق آسیب خیز منجر به تثبیت این مناطق و گسترش آن می شود؛ از این رو امکانات را به صورت پررنگ به سمت مناطق حاشیه ای نبرده اند؛ البته این رویکرد با انتقادات فراوانی که ناشی از ذهنیت غلط نسبت به توسعه شهرها است ، روبه رو شده زیرا گفته می شود همزمانی که گسترش محدوده شهرها کنترل می شده، این مناطق شکل یافته و زمانی جزو روستاهای اقماری شهر بوده اند که به دلیل گسترش شهر به شهر چسبیده اند. مهدویان فر افزود: دیدگاه دوم "ایجابی" یا همان توسعه متوازن است ، یعنی همزمان با کنترل عدم گسترش مناطق حاشیه ای و اینکه بافت های جدید شکل نگیرد، امکانات شهر به آنجا نیزسوق داده شود تا دچار آسیب های دیگر نشویم. تاکید کرد: تجربه نشان داده که اگر مدیریت شهری به مناطق حاشیه ای و آسیب خیز کم توجهی کند، باعث گسترش جرم، فساد، اعتیاد، نزاع و درگیری، سرقت، کارتن خوابی و غیره می شود . وی با اعلام اینکه در شهر اصفهان حداقل حدود 10 تا 15 نقطه مشخص وجود دارد که در زمره بافت های حاشیه ای و آسیب خیز به شمار می رود ، گفت:در حال حاضر در این نقاط حاشیه ای بین 50 تا 70 هزار نفر ساکن هستند. افزود: اگردر شهر اصفهان به دنبال شهری عاری از نقاط حاشیه ای هستیم باید در چند مرحله اقدامات اساسی انجام شود ؛اول انجام اقدامات زیباسازی، شهرسازی و عمرانی است تامباحث زیباسازی ، توسعه شهرها، توسعه فضای سبز – خیابان ها – جدول کشی – آسفالت خیابان ها و نور در این مناطق به خوبی انجام شود؛ دوم افزایش دسترسی به خدمات فرهنگی است و اجتماعی است زیرا تجربه نشان داده که هر جا فرهنگسرا، باغ های بانوان، سالن های مطالعه، مراکز تفریحی و یا سالن های ورزشی احداث شده باعث ارتقای فرهنگ مردم شده است. رفع معضل حاشیه نشینی نیازمند نگاه بین بخشی است اعتیاد، بزهکاری، بیماریهای مختلف، ناهنجاریهای اجتماعی، همه و همه پیامدهای حاشیهنشینی و حاشیهنشینانی اسـت که راهی شهرها شدهاند به امید روزی که بتوانند در شهر کار و کاسبی راهانداخته و فقر و نداری روستا را تبدیل به زندگی مرفه در شهرکنند. اما این افراد با آمدنشان به شهرها و ساکنشدن در حاشیهها نهتنها چهره شهر را نـازیبا کردهاند بلکه خود نیز در این چرخه معیوب دچار مشکل شده و آن زندگی رؤیایی را هیچ گاه نمیبینند. یک جامعه شناس نیز در گفتگو با خبرنگار "جوان" رفع معضل حاشیه نشینی را نیازمند نگاه بین بخشی دانست و گفت: برای حل مشکلات این قشر و برطرف کردن این پدیده ناخوشایند از جامعه تنها نباید به اقدامات یک دستگاه خاص اکتفا نمود. رضا اسماعیلی معتقد است مهمترین عامل در توسعه حاشیه نشینی اصفهان ، مهاجرت های صورت گرفته به این کلان شهر است و اکثر کلان شهرهای ما به دلیل توسعه های صورت گرفته در خود، پذیرای افراد مختلف از شهرهای اطراف بوده و پدیده حاشیه نشینی را دامن زده اند ، بنابراین اقدامات لازم در شهر توسط مسؤولین باید به گونه ای صورت گیرد که گرایش به مهاجرت کمتر صورت پذیرد. مشکل حاشیه نشینی، مشکلی است که کشورهای زیادی به ویژه کشورهای جهان سوم با آن دست به گریبان هستند و برخی از کشورها نیز با تدابیر متفاوت این مشکل را در کشور خود حل کرده اند. امیدواریم با تدابیر متفاوت و موثریکه در اصفهان در دوره جدید مدیریت شهری برنامه ریزی شده عوارض حاشیهنشینی در اصفهان به حداقل برسد و سازماندهی معقولی صورت گیرد و مسئولان امر باید به طور جدی فکری برای این حاشیهنشینی و مهاجرتها به اصفهان بکنند.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۰ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۴:۴۷
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 29]