واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: تحريمها چگونه به رشد فناوري در ايران منجرشد؟
تحریم ها تاثیرات مثبتی نیز داشتند. به عنوان مثال، تحریم ها بازار داخلی را برای شرکت های فن اوری ایرانی تضمین کرده بودند. در موارد بسیاری، هزینه های نهایی واردات کالاهای مرتبط با فن آوری پیشرفته بسیار بالا بود که در نتیجه مشتریان ایرانی ترجیح می دادند از کالاهایی استفاده کنند که در ایران طراحی و تولید شده بودند. بعلاوه دولت ایران سیاست استفاده از کالاهای داخلی را برای حمایت از صنعت داخلی در پیش گرفته بود. برهمین اساس سرمایه گذاری در برخی حوزه های بخش فن آوری پیشرفته در دوره تحریم بسیار سودآور شده بود.
پایگاه خبری المانیتور نوشت: تحریم های بین المللی علیه ایران، به این کشور کمک کرد تا با سرمایه گذاری در بخش فنآوری پیشرفته از وابستگی شدید به درآمدهای نفتی رهایی یابد. به گزارش «شفاف»، این سایت خبری آمریکایی در تحلیلی به قلم محمود پارگو نوشت: در شرایطی که ایران برای استفاده از مزایای کاهش تحریم ها بر اساس طرح جامع اقدام مشترک(برجام) گام برمی دارد، کاهش بهای جهانی نفت به این معنی خواهد بود که تهران نمی تواند بر روی افزایش درآمدهای نفتی خود در آینده نزدیک حساب کند. بدتر این که کاهش بهای نفت بر صنعت وابسته به انرژی داخلی ایران نیز تاثیر خواهد گذاشت- که از بالا بودن بهای نفت و از طریق دریافت یارانه های غیرمستقیم به شکل سوخت ارزان، سود برده بود. در کل، کاهش بهای نفت بداان معناست که صنعت نفت ایران در آستانه از دست دادن برتری رقابتی خود در بازار جهانی است. البته همه چیز مایوس کننده نیست. ایران امکاناتی دارد که تا حدودی می تواند برای رشد اقتصادی در بلندمدت بر آن تکیه کند و آن هم بخش فنآوری پیشرفته است. برای سالها ایران در صنعت متکی بر تحقیقات و توسعه سرمایه گذاری کرده است. سرمایه گذاری در این بخش یکی از معدود موضوعاتی است که همه بخش های سیاسی ایران- همه جناح های سیاسی رقیب- درباره آن اجماع داشته اند. در ضمن آیت الله خامنه ای رهبر معظم ایران نیز توسعه اقتصاد بر پایه دانش را خواستار شده بود و در این زمینه از شرکت های ایرانی فعال در بخش فنآوری های پیشرفته حمایت می کرد. این شرکت ها در سالهای گذشته از امتیازاتی همچون معافیت های مالیاتی، مشوق های مالی و قوانین ممنوعیت واردات محصولات مشابهی که در داخل ایران تولید می شدند، برخوردار بوده اند. در چشم انداز ملی بیست ساله جمهوری اسلامی، پیش بینی شده است ایران در حوزه های اقتصاد، علم و فن آوری در منطقه غرب جنوب آسیا (که شامل آسیای مرکزی، مناطق قرقیزستان، خاورمیانه و کشورهای همسایه است)در رتبه های بالا قرار داشته باشد. تمایل ایران برای افزایش صادرات کالاهای غیرنفتی نیز مبین رویکرد دولتمردان ایرانی برای دست یابی به این هدف است. در ضمن بر اساس گزارش صندوق بین المللی پول در سالهای 2012تا 2014 سهم درآمدهای غیرنفتی ایران از همه درآمدهای مالی در مقایسه با همه کشورهای صادرکننده نفت در خاورمیانه و شمال آفریقا با پنجاه و شش درصد در رتبه نخست قرار داشته است. بعلاوه ایران برنامه ریزی کرده است سهم تحقیقات و توسعه را در تولید ناخالص ملی از نیم درصد کنونی تا دو و نیم درصد در آینده نزدیک افزایش دهد. تحریم ها از دو راه به بخش فن آوری پیشرفته ایران زیان وارد می کردند. در ارتباط با زنجیره تامین، تحریم ها تلاش کارخانه ها را برای خرید تجهیزات لازم دشوار می کردند. در نتیجه کارخانه های ایرانی مجبور بودند هزینه بیشتر و زمان طولانی تر تحویل را متقبل شوند- که نتیجه آن گرانتر شدن هزینه تولید برای آنها بود. در زمینه فروش نیز تحریم ها به کاهش صادرات و کم شدن تمایل شرکت های خارجی به انعقاد قراردادهای بلندمدت با شرکت های ایرانی منجر شده بودند. با این حال تحریم ها تاثیرات مثبتی نیز داشتند. به عنوان مثال، تحریم ها بازار داخلی را برای شرکت های فن اوری ایرانی تضمین کرده بودند. در موارد بسیاری، هزینه های نهایی واردات کالاهای مرتبط با فن آوری پیشرفته بسیار بالا بود که در نتیجه مشتریان ایرانی ترجیح می دادند از کالاهایی استفاده کنند که در ایران طراحی و تولید شده بودند. بعلاوه دولت ایران سیاست استفاده از کالاهای داخلی را برای حمایت از صنعت داخلی در پیش گرفته بود. برهمین اساس سرمایه گذاری در برخی حوزه های بخش فن آوری پیشرفته در دوره تحریم بسیار سودآور شده بود. حال سوال این است که کاهش تحریم ها علیه ایران چه تاثیری بر صنعت فن آوری پیشرفته ایران خواهد داشت؟ پاسخ این سوال را می توان در سه حوزه تقسیم بندی کرد. نخست، شرکت های ایرانی از این پس دسترسی آسان تر و ارزان تری به تجهیزات، لوازم و نرم آفزارهای مورد نیاز خود خواهند داشت که نتیجه آن هزینه کمتر تولید نهایی خواهد بود. دوم، کاهش تحریم ها می تواند به شرکت های ایرانی کمک کند برای مدت زمان طولانی تری تکنسین ها و کارشناسان را به خدمت بگیرد. بعلاوه ممکن است کارشناسان ایرانی که در خارج از کشور زندگی می کنند، تمایل یابند تا به کشور خود برگردند و با شرکت های داخلی همکاری کنند- البته در صورت تغییرات اساسی در فضای کاری داخلی. سوم، کاهش تحریم ها می تواند بازارهای بالقوه را برای شرکت های ایرانی فراتر از بازارهای عراق و افغانستان تامین کند. در پایان، سیاستگذاران ایرانی باید رویکرد گسترده تر و بلندمدت تری را پیش رو قرار دهند: درآمدهای نفتی را نباید بیش از این منبع مهم درآمدهای دولت در نظر گرفت، زیرا صنعت کشاورزی ایران با بحران مواجه است و صنعت وابسته به انرژی ایران نیز دیگر نمی تواند از امتیاز انرژی ارزان بهره بگیرد. برهمین اساس سرمایه گذاری در صنعت تحقیق و توسعه و فن آوری پیشرفته می تواند راه حل مناسبی برای خروج ایران از بن بست کنونی اش باشد: این که چگونه باید فرصت هایی برای نیروی کار بسیار ماهر اما ارزان خود ایجاد کند
تاریخ انتشار: ۱۷ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۱:۳۹
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 22]