واضح آرشیو وب فارسی:ستاد ویژه توسعه فناوری نانو: محققان دانشگاه صنعتی اصفهان با همکاری پژوهشکده ی ازدیاد برداشت شرکت ملی نفت ایران در حال بررسی اثر استفاده از نانوذرات بر میزان افزایش قابلیت برداشت نفت از مخازن نفت سنگین هستند. با توجه به نتایج حاصل شده تا این مرحله از تحقیقات، کاربرد نانوذرات منجر به کاهش هزینه های فرایند به دلیل دستیابی به بازیافت بیشتر نفت و کاهش میزان آب مصرفی خواهد شد.طبق آمارهای شرکت ملی نفت ایران ، مخازن نفت سبک ایران در نیمه ی عمر دوم خود قرار داشته و با کاهش تولید روبرو هستند، در حالی که مخازن نفت سنگین و فوق سنگین ایران بسیار زیاد است. اما عدم ورود فناوری های ازدیاد برداشت مؤثر به ایران ، موجب شده مخازن نفت سنگین ایران یا به صورت بالقوه باقی مانده و یا با راندمان بسیار پایین با فناوری های قدیمی بهره برداری شود. از این رو ضرورت تحقیق گسترده در زمینه ی نفت سنگین و فوق سنگین، به ویژه به کارگیری فرایندهای مؤثر با راندمان بالا، احساس می شود. به گفته ی معصومه تاجمیری، مجری طرح، در طرحی مشترک بین دانشگاه صنعتی اصفهان و شرکت ملی نفت ایران تلاش شده تا به بررسی اثر استفاده از نانوذرات بر افزایش بهره وری برداشت نفت از این مخازن پرداخته شود. بدین ترتیب افزایش قابل توجه میزان بازیافت نفت در کنار کاهش هزینه، کاهش میزان مصرف آب در فرایند برداشت و بهبود شرایط زیست محیطی اطراف مخازن از مهم ترین نتایج این طرح خواهد بود. تاجمیری در توضیح روش های دستیابی به بازدهی بیشتر در فرایند برداشت نفت عنوان کرد:«به منظور افزایش بهره وری در مخازن نفت سنگین، در نظر گرفتن دو عامل کاهش ویسکوزیته و تغییر در ترشوندگی سنگ از اهمیت فراوانی برخوردار است. طبق مطالعات موجود، استفاده از مواد فعال سطحی مانند نانوذرات در کنار روش های حرارتی همچون روش ریزش ثقلی به کمک بخار(SAGD) منجر به کاهش ویسکوزیته و مکانیسم آشام خود به خودی منجر به تغییر در ترشوندگی سنگ خواهد شد.» وی در ادامه افزود: «همانگونه که اشاره شد در این رساله نیز به مطالعه ی آزمایشگاهی تأثیر نانوذرات اکسید فلزی بر مکانیسم آشام خود به خودی و فرایند ریزش ثقلی به کمک بخار پرداخته شده است. بدین جهت تأثیر نانوذرات اکسید روی، اکسید آلومینیوم و اکسید مس مورد بررسی قرار گرفته است.» به گفته ی این محقق، در روش فرایند ریزش ثقلی به کمک بخار از دو چاه افقی استفاده می شود. چاه تزریقی بالای چاه تولیدی در ته مخزن قرار دارد. اما ویسکوزیته ی سیالی که به مخزن تزریق می شود تا نفت را جابه جا کند، مانند آب، دی اکسید کربن یا محلول های حاوی مواد فعال سطحی، معمولاً از ویسکوزیته ی نفت کمتر است. در این شرایط اضافه کردن نانو ذرات ویسکوزیته ی سیال تزریق شده را روی مقدار بهینه تنظیم کرده و حرکت را در مخزن بهبود می بخشید. در نتیجه بازدهی برداشت نفت افزایش می یابد. جایگزین شدن نفت توسط آب در اثر عواملی همچون تغییر در فشار مویینگی، تراوایی و کشش سطحی بین آب و نفت پدیده آشام خود به خودی گفته می شود که منجر به ازدیاد برداشت نفت خواهد شد. اما در مخازن کربناته که سنگ نفت دوست است، مکانیسم آشام خود به خودی تأثیر چندانی نخواهد داشت. اما با استفاده از نانو ذرات می توان ترشوندگی سنگ مغزه های ماسه ای و کربناته را از نفت دوستی به آب دوستی تغییر داد و بدین ترتیب نفت محبوس شده در سنگ بهتر بازیافت می گردد. این تحقیقات در قالب پایان نامه ی دکترای معصومه تاجمیری و دکترمحمدرضا احسانی از دانشگاه صنعتی اصفهان و با همکاری پژوهشکدهی ازدیاد برداشت شرکت ملی نفت ایران در حال انجام است. این طرح تحت عنوان پایان نامه ی مورد نیاز صنعت در ستاد ویژه ی توسعه ی فناوری نانو نیز پذیرفته شده است. آیین نامه ی حمایت از پایان نامه های مورد نیاز صنعت در سایت www.nano.ir/hrdc موجود است.
چهارشنبه ، ۱۴بهمن۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ستاد ویژه توسعه فناوری نانو]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 26]