واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: شنبه ۱۰ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۹:۲۲
علیرضا میریوسفی، رییس گروه خاورمیانه دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه سفر تاریخی دکتر روحانی به ایتالیا و فرانسه، آغاز فصل نوینی از همکاریهای سودمند دو و چندجانبه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی برای ایران بعد از حدود یک دهه وقفه محسوب میشود. فرانسه بهعنوان یکی از دو پایه اصلی اتحادیه اروپایی و ایتالیا بهعنوان پل سنتی ارتباط میان غرب با خاورمیانه، هر دو اغلب روابط سازندهای در چهار قرن گذشته با ایران داشتهاند و حتی در برخی مقاطع تاریخی از شرکای مهم سیاسی یا تجاری ایران محسوب شدهاند. هر چند در مقاطعی مثل ماجرای دادگاه میکونوس یا تبعات اقدام موهن و تاسف بار سلمان رشدی، روابط ایران و اروپا دچار نشیب و فرازها و بحرانهای مقطعی شده بود، ولی بازگشت سریع کشورهای اروپایی به عادیسازی مجدد روابط با ایران، نشان دهنده پیوندهای عمیق متقابل و نقش و جایگاه ایران نزد کشورهای اروپایی داشته است. در واقع، بحران ساختگی هستهای و فشارهای آمریکا تحت عنوان تحریمهای ثانویه، طولانیترین و جدیترین جدایی میان روابط سنتی ایران و اروپا را سبب شده بود که استقبال بسیار گرم و باشکوه از رییسجمهور ایران نشان دهنده اشتیاق فراوان اروپا برای اعاده مجدد و سریع روابط با ایران در تمامی زمینههای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و حتی امنیتی است. روابط ایران و فرانسه قدمتی چهار قرنی دارد و از زمان لویی چهاردهم آغاز شد و برخلاف تصور عامه، ویژگی فرهنگی و سیاسی آن بر جنبههای اقتصادیاش غلبه داشت. نخستین کرسی زبان فارسی در فرانسه در سال 1669 در مدرسه "زبان برای جوانان" در پاریس پایهگذاری شد و برجستهترین شخصیتهای فرانسوی نظیر ولتر و مونتسکیو و ناپلئون عمیقا تحت تاثیر شعرا، فلاسفه و شخصیت های ایران قرار داشتند. این سرمایه تاریخی تا امروز و علی رغم فراز و نشیبهایی مثل دوران جنگ تحمیلی صدام علیه ایران یا مذاکرات منتهی به برجام اثری مثبت بر روابط ایران و فرانسه داشته است. فرانسه علاوه بر اهمیتی که به عنوان یک اقتصاد و فنآوری برتر در حوزه روابط راهبردی اقتصادی برای ایران دارد و نقش برجستهای که در صنایع خودروسازی و صنعت هوایی ایران داشته است، از نظر سیاسی نیز کشوری تعیین کننده و مستقل در اروپا و جهان بوده و خواهد بود. علاوه بر نمونههای تاریخی مثل مشی مستقل ژنرال دوگل در برابر آمریکایی شدن جهان و اروپا و خودداری از پیوستن به بخش نظامی ناتو و یا مخالفت قاطع با جنگ دوم خلیج فارس علیه عراق در سال 2003، مخالفت شرکت توتال با تحریمهای ثانویه قانون آمریکایی داماتو در دوران ریاست جمهوری بیل کلینتون علیه ایران، یکی از نمونههای قدرت و جایگاه این کشور در عرصه سیاست جهانی است. در مقابل، ایران هم همواره نقشی تعیین کننده و غیرقابل جایگزین برای فرانسه در سیاست خاورمیانهای این کشور داشته است و به همین خاطر فرانسه میداند بدون جلب رضایت و حمایت ایران، بسیاری از پروندههایی که فرانسه در آنها منافع راهبردی دارد، به سرانجام نخواهد رسید. به همین خاطر برخلاف برخی دیدگاههای سطحی که هدف سفر رییسجمهور به این کشور که به همراه آلمان دو پایه اصلی سیاسی و اقتصادی اتحادیه اروپایی را تشکیل میدهند، بیش از آن که دارای دستاوردهای صرف تجاری یا اقتصادی باشد، میتواند دارای دستاوردهای راهبردی سیاسی، بینالمللی و امنیتی باشد. به خاطر همین اهمیت راهبردی است که فرانسویها در بالاترین سطح از رییسمحترم جمهور استقبال رسمی کردند و سعی کردند در چارچوب تشریفات سفر، این اراده و عزم قطعی را به نمایش بگذارند. سفر ایتالیا هم، وجهی دیگر و مکمل از این سفر را به نمایش گذاشت. همانگونه که اشاره شد در دهههای اخیر و پس از جنگ جهانی دوم، نزدیکی و همدلی مقامات و مردم این کشور و به ویژه احزاب چپ با مسایل خاورمیانه و از جمله آرمان ملت فلسطین باعث شده است که این کشور مهم اروپایی که همزمان یکی از اعضای گروه هشت کشور صنعتی جهان و همینطور عضو موثر پیمان آتلانتیک شمالی یا ناتو است، نقش غیرقابل انکار در تعدیل مواضع غرب در قبال مسایل خاورمیانه و از جمله ایران داشته باشد و به عنوان پل ارتباطی غرب و خاورمیانه شناخته شود. هرگاه این کشور از این نقش سنتی دور شده یا فاصله گرفته است، قدرت تاثیرگذاری این کشور در معادلات و سیاستهای جهانی به شدت کاهش یافته یا متضرر شده است. به گواهی تاریخ روابط دو کشور به ویژه در نیم قرن اخیر، روابط حسنه این کشور و دولتهای حاکم در این کشور با ایران کمترین نشیب و فراز را داشته است. ایتالیا هیچگاه جزو کشورهای پیش قدم و پیشرو در اعمال تحریم علیه ایران یا انجام اقدامات ضد ایرانی نبوده است و به همین خاطر این کشور جزو آخرین اعضای اتحادیه اروپایی بوده که با اکراه و فشار به این اقدامات تن داده است. برعکس، در مقاطعی مهم از تاریخ روابط دو جانبه، ایتالیا از اولین کشورهایی بوده است که با تحریم و انزوای ایران مخالف کرده یا عملا علیه این اقدامات عمل کرده است. بهعنوان مثال رومانو پرودی، نخستوزیر چپ گرا و محبوب این کشور، اولین رییس دولت غربی و اروپایی بود که در فضای سنگین بعد از دادگاه میکونوس، فضای تحریمها علیه ایران را شکست و به ایران سفر کرد. پرودی همیشه و حتی زمانی که کمیسر اتحادیه اروپایی بود دیدگاههای مثبت نسبت به ایران داشته است و این دیدگاه مثبت را تا به امروز حفظ کرده است. شرکت نفتی انی ایتالیا هم به همراه شرکت توتال فرانسه از مهمترین شرکتهای اروپایی بودند که قانون ظالمانه داماتو علیه ایران را در سال 1996 میلادی را نادیده گرفتند. به همین دلایل می شود نتیجه گرفت که گمانهزنیهایی که به منظور تحت الشُعَاع قرار دادن این سفر تاریخی و موفق در فضای پسابرجام و بعد از یک دهه انجام میگیرد، قطعا مقرون به واقعیت نیستند، ضمن این که دادههای تاریخی نیز چنین ادعاهایی را تایید نمیکنند. برجام و فضای مثبت حاصل شده پس از آن یکی از ثمرات ٣٧ سال مقاومت قهرمانانه ملت شریف ایران و به ویژه هزینههای سنگین ١٢ سال گذشته بوده است و تمامی گروهها و جناحهای کشور میبایست با همدلی و دیدگانی باز به استفاده حداکثری از این دستاوردها و فضای ایجاد شده کمک کنند و از گمانهزنیهای غیرمفید و مخالف منافع ملی اجتناب کنند. انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 92]