جهان - زلزله فضاي سياسي چين را گشود

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: جهان - زلزله فضاي سياسي چين را گشود
جهان - زلزله فضاي سياسي چين را گشود

گروه بين‌الملل: به‌رغم گذشت نزديك به يك ماه از زلزله 9/7 ريشتري چين و ميزان تلفات وارده از آن عامل ديگري كه همچنان دغدغه مسوولان چيني و ساكنان محلي استان سيچوان را فراهم ساخته است همانا واهمه از شكسته شدن سد تانگ جياشان است كه تا كنون نزديك به 250 هزار نفر از ساكنان اين منطقه از آنجا خارج و بر اساس برخي آمارها يك ميليون نفر ديگر نيز به تدريج بايد به ترك منطقه اقدام كنند. اما يك نكته در مورد كيفيت و كميت امدادرساني چيني‌ها جالب توجه است كه البته تحليل‌هايي را نيز برانگيخته است. اين تحليل‌ها را در چند محور مي‌توان خلاصه كرد:

1 ـ‌ برخي بر اين باورند كه چين طي سه دهه گذشته كشوري بود كه رسانه‌ها در آن آزادي چنداني نداشتند و بارها از سوي مجامع بين‌المللي و نهادهاي حقوق بشري در همين رابطه محكوم شده است اما زلزله اخير چنان آزادي به رسانه‌ها داد كه توانستند با آزادي كامل به پوشش خبري بپردازند. حتي رسانه‌هاي خارجي نيز نقش مهمي در پوشش خبري تحولات مربوط به زلزله و جذب كمك‌هاي خارجي داشتند. اين در حالي است كه به گزارش رويترز برخي تحليلگران معتقدند كه همين آزادي رسانه‌اي موقت در چين بازتاب اعتماد به نفس حزب كمونيست براي «تحمل» جريان اخبار است و لذا تمركز آنها نيز به جاي نظام سياسي چين يا تخلفات حقوق بشري بيشتر بر امدادرساني و وسعت آسيب متمركز است. در واقع اين آزادي رسانه بيشتر به نفع دولت چين و ابزاري براي كمك‌رساني و البته منحرف كردن افكار از ناآرامي‌هاي تبت است. در طي همين مدت مي‌بينيم كه موضوع تبت و مشعل المپيك تقريبا ناديده گرفته شده است و همين دليلي است بر استفاده ابزاري و در عين حال هوشمندانه حزب كمونيست از رسانه‌ها.
2ـ برخي نيز زلزله چين را با انفجار چرنوبيل در شوروي در سال 1986 مقايسه مي‌كنند بدين معنا كه اين فاجعه به نوعي موجب آزاد‌سازي سياسي شد اما در چين توانايي حزب كمونيست در مديريت بحران (زلزله و شكستن سد) باعث تضمين مشروعيت رژيم كمونيست شده است و لذا احساس مي‌كند كه فشار براي انجام اصلاحات داخلي از سوي منتقدان داخلي و خارجي كاسته شده است. همچنين موجب محبوبيت رهبران اين كشور بويژه نخست‌وزير شده است كه دائما در ميان مردم حضور مي‌يابد و آنها را تسلي مي‌دهد و حتي حس اعتماد را در ميان رهبران حزب كمونيست برانگيخته است.
3 ـ زلزله مذكور به نوعي حس «غرور» و «اتحاد» را در ميان چيني‌ها برانگيخته است. گزارش رويترز حاكي است كه اين فاجعه البته موجب لاپوشاني حوادث تبت شده است. يكي از اعضاي ارشد حزب كمونيست به شرط فاش نشدن نامش گفت: «رهبري حزب بر اين باور است كه روش‌هاي آن كارگر است... و مشروعيت آن قوي است. پس اصلاحات چرا؟». در اين ميان برخي نيز بر اين باورند كه زلزله مذكور هيچ چيزي را در رهبري اين كشور تغيير نخواهد داد. سياست تغيير نخواهد كرد. در نزد آنها سيستم سياسي كارآمد و موثر است.» بنابراين رژيم ترجيح مي‌دهد به جاي باز كردن فضا همچنان عنان را بكشد و اوضاع را در كنترل داشته باشد. آنچه مبرهن است اين است كه نظرها تا مدت‌ها بر بازسازي مناطق زلزله‌زده و ساخت سرپناه براي پنج ميليون آواره و بي‌خانمان است. البته با مقايسه زلزله چين با توفان نارگيس كه در ميانمار رخ داد و 137 هزار نفر را كشت و نزديك به 5/1 ميليون نفر را آواره ساخت و رژيم هونتاها بر سر امدادرساني‌هاي بين‌المللي كارشكني مي‌كند اما چين بسيار «باز» عمل كرد به گونه‌اي كه تعجب بسياري را برانگيخت و اين آزاد‌سازي را از رژيم كمونيست بعيد مي‌دانستند.
4 ـ نكته ديگر اين است كه با تمام اين احوال چين با چالش‌هاي اجتماعي نيز روبه‌روست كه ممكن است «آرزوهاي» اين كشور براي بستن فضاي تنفس سياسي را بر باد دهد. از جمله اين چالش‌ها بر پايه گزارش رويترز جدايي‌طلبان اويغور، پيروان فرقه فالون گونگ، كارگران بيكار و البته امنيت در برگزاري بازي‌هاي المپيك هستند. در عين حال چالش‌هاي اجتماعي بدين معناست كه «امنيت و ثبات» همچنان يكي از اولويت‌هاي دولت چين است. يكي از مسوولان حزب كمونيست به شرط فاش نشدن نامش گفت: «آنها از انقلاب‌هاي رنگين مخصوصا امسال مي‌ترسند». به هر حال رهبري چين از نياز به اصلاح سياسي براي مبارزه با فساد و ترويج شفافيت و پاسخگويي به خوبي آگاه است اما بسيار اهمال مي‌كند چرا كه جسارت خطر كردن ندارد.
سه شنبه 21 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 149]