واضح آرشیو وب فارسی:قدس آنلاین: عفت در اصل به معناى خویشتندارى، تسلط بر نفس و نقطه مقابل شهوت پرستى و شکم پرستى است. اهل لغت مى گویند: «عفت، حالتى در نفس است که انسان را از غلبه شهوت باز مى دارد». گاهی افراد از همسر خود دور مى افتند و بعضى هنوز ازدواج نکرده اند و از آنجا که با افراد سر و کار دارند، عوامل تحریک زیادى سر راه آن ها قرار مى گیرد. قرآن به چنین کسانى که امکان ارضاى نیاز جنسى از راه مشروع برایشان فراهم نیست، مى فرماید: و آن ها که امکان ازدواج ندارند باید عفت پیشه کنند تا خداوند آنان را به فضلش بى نیاز کند. قرآن هشدار مى دهد تا نکند در این مرحله بحرانى و در این دوران آزمایش، تن به آلودگى دهند و خود را معذور بشمرند که هیچ عذرى پذیرفته نیست، بلکه باید قدرت ایمان و شخصیت و تقوا را در چنین مرحله اى آزمود. آیه اى در سوره نور دستور عمل حیا و عفت است؛ «به مؤمنان بگو چشم هاى خود را (از نگاه به نامحرمان ) فرو گیرند، و عفت خود را حفظ کنند، این براى آن ها پاکیزه تر است، خداوند از آنچه انجام مى دهید، آگاه است.» آیه نمى گوید مؤمنان باید چشم هایشان را فرو بندند، بلکه مى گوید باید نگاه خود را کوتاه کنند، این تعبیر بسیار لطیفى است؛ به این منظور که اگر انسان براستى هنگامى که با زن نامحرمى روبه رو مى شود، بخواهد چشم خود را به کلى ببندد، ادامه راه رفتن و مانند آن براى او ممکن نیست، اما اگر نگاه را از صورت و اندام او برگیرد و چشم خود را پایین اندازد، گویى از نگاه خویش کاسته و آن صحنه اى را که ممنوع است از منطقه دید خود به کلى حذف کرده است. قابل توجه اینکه قرآن نمى گوید، از چه چیز چشمان خود را فرو گیرند تا معنا گستردگى خود را حفظ کند؛ یعنى از مشاهده تمام آنچه که حرام است خود را حفظ کنند. مفهوم آیه این است که انسان به هنگام نگاه کردن معمولاً منطقه وسیعى را زیر نظر مى گیرد، هر گاه زن نامحرمى در حوزه دید او قرار گرفت، چشم را چنان فرو گیرد که آن زن از منطقه دید او خارج شود. جایگاه حیا در عترت عفت و حیا آنقدر ارزشمند است که دعاى همیشگى پیامبر(ص)، در عین عصمت این بود: « خدایا! از تو هدایت، تقوا، عفاف و بى نیازى مى خواهم.» در کلامى دیگر از پیامبر اکرم(ص) در بیان صفات عاقل آمده است: « ویژگى عاقل این است که هرگز حیا از او جدا نمى شود.» و به دنبال همین حدیث، حضرت در صفات جاهل و نادان مى فرمایند: « و صفت جاهل این است که... از گناهان گذشته اش نمى ترسد و در باقی مانده عمر نیز از گناه دست برنمى دارد.» معناى این حدیث این است که بى حیا اصلاً عاقل نیست. در حدیثى دیگر امام موسى بن جعفر(ع) از اجداد پاکش از پیامبر اکرم(ص) نقل مى فرمایند: «خداوند! عقل را از نور خزانه خود که پنهان شده، در علم ازلى او بوده و هیچ پیامبر و فرشته اى از آن آگاه نبود، خلق کرد،... و حیا را دو چشم او قرار داد...» حضرت در این حدیث آنچه را که خداوند به عقل داده، برمى شمارند و مهم ترین نعمت اعطایى به عقل را حیا نام مى برند؛ زیرا حیا را چشم عقل مى دانند و ما مى دانیم که چشم مهم ترین عضو بدن براى پیشرفت، کار و فعالیت است. نتیجه این سخن حکیمانه و الهى این است که در واقع و عالم معنا، بى حیا کور است، اگر چه چشم سر داشته باشد.
یکشنبه ، ۴بهمن۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قدس آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 11]