واضح آرشیو وب فارسی:فرصت امروز: جاده تاریخی ابریشم نماد و نشانه قدرت دو امپراتوری چین و ایران بود که بازرگانان خاور و باختر دنیای آن روز را به یکدیگر وصل می کرد. دو امپراتوری مستقر در دنیای باستان که همسایه هم بودند، برای داد و ستد با هم بود که مناسبات برقرار کردند. این مناسبات و البته جاده ابریشم با روند نزولی قدرت دو امپراتوری در مسیری افتاد که تا دهه 70 میلادی به جاده صاف نرسید. چین کمونیست پس از مائوتسه دونگ و ایران در مدار آمریکای دوران پهلوی پس از جنگ جهانی دوم در مسیری جدا از یکدیگر بودند، چون ایالات متحده آمریکا با چین دشمن و با ایران دوست بود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و همچنین روی کارآمدن رهبران جدید چین که با افکار و عقاید مائو ناسازگار بودند و به ویژه پس از سفر آیت الله هاشمی رفسنجانی به چین در سال 1985 ایران و چین در مداری نو به گسترش مناسبات به ویژه در دو حوزه نظامی و تجارت تمایل نشان دادند. محمود احمدی نژاد که دولت ایران را تحویل گرفت و نگاه به شرق را اجرایی کرد، پرنده خوشبختی به سوی بازرگانان چینی پرواز کرد. توسعه تجارت میان ایران و چین به 30 میلیارد دلار رسید و شرکت های چینی که هنوز در داشتن تکنولوژی های نوین برای راه اندازی طرح های بزرگ نفت و گاز و پتروشیمی نابالغ بودند فرصت پیدا کردند در غیاب غول های نفتی به ایران بیایند و چند سالی ایران را در شرایط سخت بدون قدرت تصمیم گیری قرار دهند. در سه، چهار سال اخیر خودروهای چینی نیز در جاده های ایران رانده می شوند و برخی بازرگانان عضو جمعیت موتلفه نیز به توسعه تجارت ایران و چین پرداخته و... اکنون ایران از شر تحریم های آزار دهنده غرب در حوزه های بانک و صنعت و نفت خلاص شده و شاید به همین دلیل است که رهبر چین زودتر از هر رهبر دیگری خود را به ایران رسانده تا شرایط را بررسی کند و از قافله عقب نماند. ایران و چین کدام آینده را برای مناسبات خود ترسیم کرده اند؟ چین با رشد دو رقمی تولید ناخالص داخلی خود را به رده نخست تولید جهان رسانده است اما هنوز به لحاظ تولید سرانه، اثرگذاری استراتژیک و حضور نیرومند در مجادله های مهم جهانی قدرت کافی ندارد و علاوه بر این، با چالش های مهمی مثل واقعی کردن نرخ یوان، دادن اختیارات و آزادی به نیروی کار، چشم پوشی از دامپینگ کالا، صادرات و... مواجه است. ایران نیز می تواند امیدوار باشد که دیگر مثل چندسال قبل نیاز شدید و روزمره به چین ندارد و می تواند نفس تازه کند و صرفا به این دلیل که شاید چین در مناقشه هسته ای طرف او را بگیرد بازارش را یکسره در اختیار این کشور قرار ندهد. شاید هنوز زود باشد که مناسبات پس از تحریم میان دو کشور را بتوان بررسی کرد اما آنچه قابل دیدن است حذف شرایط نه چندان مساعد میان ایران و چین سال های قبل به نفع ایران است. * عضو شورای سردبیری روزنامه «فرصت امروز»
شنبه ، ۳بهمن۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فرصت امروز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 9]