واضح آرشیو وب فارسی:روزنامه تعادل: گروه انرژی کاهش قیمت نفت که در روز پنج شنبه به پایین ترین حد خود در 12سال گذشته رسید، باعث شد که بازارهای بورس جهان هم ریزش داشته باشند. این ریزش که اقتصاد جهانی را در شوک فرو برد دوباره همه نگاه ها و تحلیل ها را به سمت اثرات کاهش قیمت نفت بر اقتصاد جهانی برد. هفته نامه اکونومیست هم در شماره اخیر خود به این موضوع پرداخته و سرمقاله خود را به این سوال اختصاص داده که « چه کسی از نفت ارزان می ترسد؟» به نوشته اکونومیست، شوک های نفتی که ریزش بازارها و سختی های اداره بانک ها را به همراه آورده است به ندرت این قدرت را دارد تا زیان های عظیم از دست رفته را جبران کند. مردم از زمان تحریم های نفتی اعراب که در سال 1973 رخ داد این نکته را یاد گرفته اند که افزایش ناگهانی قیمت نفت باعث می شود که اقتصاد هم آسیب ببیند اما بالعکس زمانی که قیمت نفت به دلیل انباشت تولید کاهش یابد مثل سال 1986 باعث می شود که دنیا را به سمت قدرت تولید کالا ببرد. یک حساب سرانگشتی نشان می دهد که 10درصد کاهش در قیمت نفت باعث می شود که بین یک دهم تا نیم درصد واحد رونق رخ دهد. این هفته نامه می نویسد در 18ماه گذشته قیمت نفت حدود 75درصد کاهش یافته است یعنی از 110دلار در هر بشکه به زیر 27دلار رسیده است. اما با این حال این بار منافع حاصل از آن خیلی اطمینان بخش نیست. با آنکه مصرف کنندگان سود می برند اما تولید کنندگان به شدت آسیب می بینند. آثار این کاهش در بازارهای مالی هم پخش شده و توانسته اطمینان مصرف کنندگان را تا اندازه یی از بین ببرد. شاید منافع چنین کاهش بی حد و حصر نفت ارزان توانسته باشد بر هزینه های آن غلبه کند اما بازارها آنقدر سریع سقوط کرده اند که حتی روشنایی در پیش رو متصور نیست. دنیا غرق در نفت نویسندگان اکونومیست در ادامه یادداشت خود می نویسند، دنیا درحال غرق شدن در نفت است. عربستان سعودی با تمام ظرفیت خود تولید می کند. این اعتقاد عمیق وجود دارد که سعودی ها می خواهند تولید کنندگانی که با هزینه های زیاد نفت تولید می کنند ازجمله شرکت هایی که تولید نفت را در ایالات متحده به شدت رونق داده و آن را از 5 میلیون بشکه در روز در سال 2008 به بیش از 9میلیون بشکه در روز درحال حاضر رسانده اند از این صنعت دور کنند. همچنین عربستان سعودی آماده شده تا به ایران، کشور رقیبش که در هفته گذشته پس از برداشتن تحریم های هسته یی با پتانسیل 3 تا 4میلیون بشکه در روز آماده ملحق شدن به بازار نفتی است، آسیب جدی برساند. اکونومیست در ادامه می نویسد هر چند با وجود تلاش سعودی ها، تولید کنندگان نشان داده اند که آماده انعطاف هستند. بسیاری از شرکت های استخراجی به بازدهی های خود اضافه کرده اند. آنها از این ایده که درب چاه های نفت شان را ببندند و فقط زمانی که قیمت های نفت دوباره رونق گرفت برای درو کردن آن دوباره به آن نقب بزنند دیگر متنفر شده اند. آنها تا زمانی که قیمت ها هزینه های روزانه آنها را می پوشاند که البته در برخی مواقع 15دلار در هر بشکه هم می شود، درب چاه ها را نمی بندند. در همین حال ذخیره نفت در اکثر کشورهای ثروتمند عضو او ای سی دی در ماه اکتبر به سطح واردات خالص 267روز رسید که تقریبا 50 درصد بالاتر از 5 سال قبل است. آنها در نظر دارند تا این سطح را ادامه دهند به ویژه اگر تقاضا از سمت چین و مابقی آسیا بیشتر از حد انتظار کاهش یابد. پیش بینی قیمت نفت هنوز مبهم است(چنانکه برخی از روزنامه ها از روی تجربه از قیمت 5 دلار در هر بشکه حرف می زدند) اما تعداد کمی انتظار دارند که تا پیش از سال 2017 قیمت ها افزایش یابد. قیمت روز می تواند افق قیمت هر بشکه نفت را نشان دهد. برخی حتی قیمت 10دلار در هر بشکه را پیش بینی می کنند. به نوشته این هفته نامه انگلیسی شاید بگویید هر چه قیمت پایین تر باشد بهتر است. توجه کنید که در چه قیمت ارزانی، واردکننده ها از اروپا گرفته تا آسیای جنوبی منفعت می برند. از اواسط سال 2014 به این طرف بیلان واردات نفت حوزه یورو حدود 2درصد تولید ناخالص داخلی سقوط کرده است. هند هم پیشروترین اقتصاد رو به ر شد را در جهان در دست گرفته است. با این حال آخرین نوسان هم منشأ یک هیجان است. سقوط درآمدها می تواند برای بخش های شکننده دنیا از قبیل ونزوئلا و کشورهای حوزه خلیج فارس و نیز رقابت های سوخت در خاورمیانه بی ثبانی سیاسی بیاورد. نفت ارزان هم یک حرکت درونی سبز دارد زیرا می تواند قیمت جهانی گاز طبیعی را پایین بیاورد و در نتیجه زغال سنگ را که یک سوخت کثیف است از صحنه بیرون کند. اما در درازمدت سوخت های فسیلی ارزان انگیزه برای کنش روی تغییر آب و هوا را کاهش می دهد. نگران کننده تر از همه اینها اقتصاد جدید نفت است. اکونومیست می نویسد در گذشته نفت ارزان اقتصاد جهانی را تقویت می کرد زیرا مصرف کنندگان یک دلار اضافی در جیبشان را بیشتر از تولید کنندگان خرج می کردند. امروزه این حساب نسبت به گذشته کاربرد ندارد. مصرف کنندگان امریکایی بیشتر از حد انتظار پس انداز می کنند. تولید کنندگان نفت هم کمربندهایشان را سفت تر بسته اند و زمانی که قیمت نفت بالا بود بیشتر اسراف کرده اند. بعد از آخرین سقوط قیمت نفت، روسیه از کاهش هزینه های عمومی اش 10درصد کاست حتی عربستان سعودی هم با توجه به کسری بودجه یی که معادل 15درصد تولید ناخالص داخلی است، بودجه خودش را سفت تر کرده است. اقتصاد جدید نفتی این هفته نامه با اشاره به این نکته که نفت ارزان از بسیاری جهات به تقاضاها هم آسیب می زند، می آورد: منطقی است زمانی که قیمت نفت بالاتر از 100دلار در هر بشکه است در بسیاری از نقاط از قبیل نقاط قطبی، آفریقای غربی و در آب های خیلی عمیق برزیل اکتشاف صورت گیرد. همچنانکه قیمت ها کاهش می یابد، سرمایه گذاری هم کاهش می یابد. پروژه هایی که ارزش 380میلیارد دلاری دارد، نگه داشته می شوند. در امریکا هزینه هایی که روی دارایی های ثابت در صنعت نفت صورت گرفته به نصف تقلیل یافته است. این وضعیت گسترده تر هم شده است: شاخص خرید مدیران برای ماه دسامبر از 48.2 که ثبت شده بود در سراسر تولید امریکا به شدت کاهش یافته است. در برزیل جدا از قیمت نفت که به پتروبراس صدمه زده، اختلاس هم مزید بر علت شده و بالاترین رده های مدیریتی حکومت را فلج کرده است. سقوط در سرمایه گذاری و قیمت های دارایی بیشتر آسیب زننده بوده زیرا خیلی سریع رخ می دهد. سقوط قیمت های نفت می تواند بسیاری از پیش فرض ها را هم تحریک کند. هفته نامه اکونومیست در ادامه می نویسد: خیلی سخت می شود سرریزهای مالی را ارزیابی کرد. بسیاری از بدهی های 650 میلیارد دلاری که از سال 2007 در بازارهای درحال ظهور پدیدار شده در صنایع کالایی و نفتی بوده است. نفت یک نقش محوری در بازارهای درحال ظهور ایفا می کند. همراه با کاهش تولید ناخالص داخلی در روسیه، حکومت در عرض چند ماه با بحران بودجه یی مواجه می شود. ونزوئلا که تورم در آن کشور به 140درصد رسیده وضعیت اضطراری اعلام کرده است. بسیاری از تولید کنندگان نفت هم در معرض چنین اتفاقاتی از قبیل رشد ضعیف، سقوط ارزش پول ملی، تورم وارداتی و انقباض سیاست های پولی هستند. بانک های مرکزی در کلمبیا و مکزیک در ماه دسامبر نرخ بهره را بالا بردند. نیجریه در یک تلاش ناامیدانه برای جلوگیری از کاهش ارزش پول ملی اش، فروش دلار را سهمیه بندی کرد. سرمقاله اکونومیست در ادامه می آورد: همچنین در کشورهای ثروتمند هم اوضاع تیره و تار است. بانک های مرکزی در کشورهای غنی نگران از این هستند که تداوم تورم پایین انتظار سقوط قیمت ها را دامن بزند و در اصل نرخ های بهره را بالا ببرد. توانایی سیاست گذاران هم دیگر بیش از این نیست زیرا نرخ بهره که نزدیک به صفر است بیشتر از این نمی توان پایین آورد. در پایان این یادداشت آمده است: کاهش قیمت نفت تعداد برندگان را در چین و هند بیشتر کرده است. باعث شده که اقتصادهای وابسته به نفت مثل عربستان سعودی و ونزوئلا بالاجبار به سمت اصلاح بروند. همچنین به کشورهای وارد کننده نفت مثل کره جنوبی این بخت را داده تا از یارانه دادن پرهزینه به انرژی دست بکشند. اما این شوک نفتی زمانی می آید که اقتصاد جهانی درحال تطبیق خود با دوران پس از ریزش بازارهای مالی است. شاید فکر کنید که هیچ زمانی بهتر از حالا برای رونق نیست. در حقیقت دنیا توسط یک غول نفتی که درحال پرسه زدن است به کنار گذاشته شده است.
جمعه ، ۲بهمن۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روزنامه تعادل]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 7]