واضح آرشیو وب فارسی:خبر ایرانی: نویسنده کتاب They would rock روز شنبه ۱۷ ژانویه در کتاب فروشی فروغ در شهر کلن آلمان کتاب خوانی داشت. به همین بهانه با او درباره کتابش و خاطراتش از سفر به ایران گفت وگو کردیم.نوشیدن ۳۹۰ لیوان چای و گرفتن ۲۸ هدیه در عرض ۵۹ روز اقامت در ایران. رفتن به مهمانی در ساعت ۱۰ شب و خوردن شام در ساعت یک بامداد. خیابان هایی که پر از «علی شوماخر» هستند و راه رفتن در آنها به مهارت خاصی نیاز دارد. اینها عجیب ترین مشاهدات یک آلمانی در سفرش به ایران هستند. دویچه وله در ادامه نوشت: هلنا هنِکن مشاور ارتباطات و متخصص آموزش خلاق در هامبورگ زندگی می کند. او اما در کنار شغلش سرگرمی دیگری نیز دارد: جهانگردی. از آمریکای لاتین: آرژانتین، کلمبیا، شیلی، بولیوی، کوبا، اکوادور، پرو، تا آسیا: بوتان، اندونزی، قرقیزستان، ازبکستان، هند، هنگ کنگ و آفریقا: تانزانیا و مراکش. خودش می گوید: «هر بار به ایران فکر می کردم این لغات در سرم می چرخید: مناقشه اتمی، محور شرارت، کشوری خطرناک به خصوص برای زنان که اصلا نباید تنها به آنجا سفر کرد.» اما در سال ۲۰۱۱ در قرقیزستان با یک سوییسی آشنا می شود که سفری دور آسیا انجام داده بوده. او از ایران و مردمش برای هلنا بسیار تعریف می کند و هلنا کم کم علاقه مند می شود که ایران را ببیند. او می گوید: «قبل از سفر خیلی ها از من می پرسیدند چطور می خواهی به کشوری بروی که در آنجا مجبور هستی روسری سرت کنی. من در این باره خیلی فکر کردم و با خیلی ها حرف زدم و در نهایت تصمیم گرفتم دو ماه روسری سر کنم تا بتوانم با مردم ایران از نزدیک آشنا شوم.» هلنا هنِکن در سال ۲۰۱۳ به ایران می رود، زمستان ۱۳۹۱ و بهار ۹۲ را در ایران بوده، ۵۹ روز. با آنکه قبل از ایران به کشورهای بسیار دیگری سفر کرده اما درباره هیچیک کتاب ننوشته است به جز درباره ایران. او می گوید: «من به ایران نرفتم برای اینکه کتاب بنویسم یعنی از قبل چنین تصمیمی نگرفته بودم. در طول سفر، خاطرات روزانه ام را می نوشتم. همچنین ایمیل های زیادی برای دوستانم می فرستادم درباره چیزهایی که می دیدم و آنها کاملا از توضیحات من متعجب می شدند و می گفتند که تصور و انتظار دیگری از ایران داشتند. من هم به این دلیل و هم به دلیل تاثیراتی که از مردم ایران و کسانی که با آنها در ایران آشنا شده بودم، کم کم تصمیم گرفتم کتاب بنویسم.» کشوری توسعه یافته که اکثر جوانانش قصد ترک آنجا را دارند سفر هلنا به ایران سه سال پیش انجام شد. زمانی که احمدی نژاد رئیس جمهوری ایران بود و مناقشه اتمی سرخط اخبار جهان. این روزها اما با توافق صورت گرفته بین ایران و کشورهای غربی، سیل تقاضا برای دیدن این سرزمین ناشناخته بسیار بیشتر شده است. شاید به همین دلیل بود که در مراسم کتاب خوانی هلنا هنِکن در یکشنبه شب سرد زمستانی در شهر کلن، اکثریت قریب به اتفاق شرکت کنندگان آلمانی بودند. هلنا برای این جمع مشتاق تنها بخش هایی از کتابش را نخواند. او داستان هایی شنیدنی از سفر ۵۹ روزه اش به ایران نیز برای مخاطبان آلمانی اش تعریف کرد. هلنا از دختر ۱۶ ساله ای گفت که انگلیسی را تقریبا کامل و با لهجه صحیح آمریکایی صحبت می کرده و قصد داشته زبان آلمانی هم یاد بگیرد و وقتی ۱۸ سالش شد از ایران برود. او از هلنا پرسیده که آیا به نظرش ایران یک کشور توسعه یافته است؟ و هلنا پاسخش را برای مخاطبان کتاب خوانی اش شرح داد: «وقتی این سوال را از من پرسید ۷ هفته بود که در ایران بودم و تحت تاثیر چیزهای زیادی قرار گرفته بودم، مثلا تعداد زیاد آدم های تحصیل کرده، زیرساخت هایی که خیلی خوب عمل می کردند، در مقایسه با کشورهای دیگری که من دیده بودم تعداد زیاد افرادی که به راحتی انگلیسی حرف می زدند. مسلما من متخصص توسعه نیستم که بتوانم در این مورد نظر تخصصی بدهم اما همه اینها باعث شدند که من تصویری توسعه یافته از ایران داشته باشم. البته صرف نظر از مواردی مثل حقوق بشر و آزادی که مسائل بزرگی در ایران هستند و نیز جوانانی پر از انرژی که جایی برای خالی کردن این انرژی ندارند، شانس و چشم اندازی برای آینده ندارند و به افسردگی کشیده می شوند.» و شاید به همین دلیل بوده که عده زیادی از کسانی که هلنا با آنها ملاقات کرده قصد خروج از ایران را داشته اند، مثل حسین و عزیز دو جوان ۳۰ ساله ای که در رشت ملاقات کرده و هر دو همچنان در خانه پدر و مادرشان زندگی می کردند و بیکار هم بودند. حسین عکاس بوده و دوست داشته فیلم بسازد اما امکانش را نداشته. عزیز در پی راه های مختلف برای خروج از ایران بوده از جمله اینکه به عنوان کارگر کشتی، کاری در یک کشتی بین المللی پیدا کند و در اروپا تقاضای پناهندگی دهد و راه دیگرش اینکه به روسیه برود و از آنجا تا فنلاند را شنا کند. عزیز یک ماه بعد از اینکه هلنا به آلمان برمی گردد به اندونزی می رود و در حالی که قصد داشته به طور غیرقانونی به استرالیا برود توسط پلیس اندونزی دستگیر و به ایران برگردانده می شود. هلنا هنِکن می گوید «صادقانه ترین پیشنهاد ازدواج تمام زندگی اش» را در ایران دریافت کرده. پسری که تنها می خواسته راهی برای آمدن به آلمان داشته باشد و به هلنا گفته به طور صوری با او ازدواج کند تا او بتواند به آلمان بیاید. «تعارف» یکی از بزرگ ترین چالش ها یکی از بزرگ ترین چالش هایی که هلنا در ایران با آن روبرو بوده، دوگانگی ای بوده که میان مردم و حکومت و قوانین آن وجود داشته است: «یکی از بزرگ ترین چالش ها برایم درک کردن این سرزمین بود، اینکه کشوری که اینقدر مشکل دارد و اینقدر همه جا درباره مشکلاتش صحبت می شود و قطعا جنبه های منفی هم دارد اما در مردمی که من ملاقاتشان کردم نشانی از این مشکلات دیده نمی شد. نمی دانستم چه چیزی پشت این مردم هست، چه جنبه های ناشناخته ای دارند. باید بگویم آنچه من در ایران تجربه کردم با آنچه قبل از سفرم از این کشور می دانستم خیلی تفاوت داشت و نمی فهمم این دو تصویر چطور با هم کنار آمدند.» این دوگانگی خود را با نشانه های دیگری هم به هلنا نشان داده مثلا اینکه در سایت وزارت خارجه آلمان در قسمتی که توصیه های ایمنی برای مسافران نوشته شده آمده است که طبق قوانین ایران مردم اجازه ندارند با توریست های خارجی ارتباط برقرار کنند اما هلنا تمام ۵۹ روز سفرش را به جز چند شب در خانه ایرانیانی گذرانده که هریک تنها چند ساعت پس از آشنایی شان با او خواسته اند که هتلش را کنسل کند و به خانه آنها برود. درباره «کاوچ سرفینگ» یا ترجمه فارسی اش «مهمان نوازی رایگان» می گوید: «سایت های کاوچ سرفینگ در ایران فیلتر نیست و می شود از طریقش راحت جایی برای اقامت در همه جای ایران پیدا کرد اما در مقابل بودند ایرانیانی که به دلیل همین کار مجازات شده بودند. یا بسیاری کارها بود که مردم انجام می دادند اما نمی دانستند که اگر حکومت بفهمد چطور با آنها برخورد خواهد کرد، مجازات دارد یا نه و چه مجازاتی دارد اما با این حال انجامش می دادند.» و چالش بزرگ دیگری که هلنا به عنوان یک آلمانی در ایران با آن روبه رو بود، تعارف است: «برای من فهم تعارف واقعا سخت بود و نمی فهمیدم چه چیزی را باید قبول کنم و چه چیزی را نباید قبول کنم.» «ازدواج»؛ اساسی ترین پرسش سوالاتی که برای آلمانی ها بسیار شخصی تلقی می شوند، متداول ترین پرسش هایی بوده که از هلنا می شده: چرا تنها سفر می کنی؟ ازدواج نکردی؟ چرا تا حالا ازدواج نکردی؟ و پرسش هایی از این دست. هنوز هم با گذشت سه سال از سفرش یکی از دوستانش در ایمیل به او گفته مادرش می خواهد بداند که او بالاخره ازدواج کرده یا نه. او اما از این پرسش ها اذیت نمی شده چرا که از انگیزه آنها باخبر بوده. هلنا می گوید اگر کسی در آلمان از من بپرسد چرا ازدواج نکرده ای برایم مسخره و عجیب است اما در ایران می توانم بفهمم که زنی که در میانه دهه ۳۰ زندگی هنوز ازدواج نکرده و تنها هم سفر می کند، کنجکاوی برانگیز است. اما در مقابل، این نویسنده آلمانی از اطلاعات ایرانیان درباره سیاست و اقتصاد آلمان شگفت زده شده: «سوالاتی که از من پرسیده می شد مرا واقعا شگفت زده می کرد، درباره نقش آنگلا مرکل در بحران اقتصادی اروپا و اینکه چطور توانسته آلمان را از این بحران به در برد. یا درباره یکی شدن دو آلمان و اینکه آیا الان دیگر کاملا این کشور یکپارچه شده یا نه و من می دیدم اطلاعاتی که آنها از آلمان و اروپا دارند خیلی بیشتر از اطلاعاتی است که ما از ایران داریم.» از هلنا درباره تصویر مثبتی که از ایران نشان داده پرسیدم و اینکه آیا هیچ چیز منفی در ایران ندیده یا نخواسته آن را گزارش کند؟ او می گوید: «کتاب من یک سفرنامه است و من برداشت کاملا شخصی خودم را از ایران در این کتاب نوشتم. چیزهایی که من شخصا به عنوان توریست تجربه کردم. سفرنامه کتابی نیست که در آن درباره موقعیت سیاسی یک کشور گفته شود و یا همه چیز توضیح داده شود. فکر می کنم کتاب های زیادی در این باره نوشته شده و من متخصص نیستم که در این موضوعات نظر بدهم. اگر کسی می خواهد ایران را بشناسد من اصلا توصیه نمی کنم که کتاب من را بخواند. این کتاب تنها یک نما از ایران است که من دیدم و اگر کسی بخواهد بیشتر درباره این کشور بداند باید کتاب های دیگری بخواند.» و پرسش آخر اینکه چرا نام کتابش را They would rock گذاشته است: «همان دختر ۱۶ ساله ای که انگلیسی را به طور کامل و با لهجه آمریکایی صحبت می کرد به من گفت من اشتباهی در ایران متولد شدم، باید در آمریکا به دنیا می آمدم. او به من گفت اگر مردم من در کشور دیگری زندگی می کردند، غوغا می کردند. If my people lived in another country, they would rock».
جمعه ، ۲بهمن۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر ایرانی]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 16]