واضح آرشیو وب فارسی:هدانا: چین و ایران با داشتن تاریخی بیش از پنج هزار سال به همراه تمدنی غنی، همواره روابط دوستانه ای با یکدیگر داشتند و این روابط به گواه اسناد و شواهد بدون ثبت کوچکترین برخوردی به شکلی دوستانه تا به امروز ادامه داشته است.روابط دو کشور ایران و چین را باید به دو بخش قبل و بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی تقسیم کرد که اوج این همکاریها در واقع به بعد از پیروزی انقلاب مربوط می شود، به گونه ای که همکاریهای طرفین در این دوران با رشد قابل توجهی همراه شد و تاثیرات خود را با توسعه مناسبات در زمینه های مختلف بویژه در عرصه اقتصادی و تجاری نشان داد. به گواه آمار، تبادلات تجاری دوجانبه چین و ایران از سال 1950 شروع شد و چین که اکنون شریک اول تجاری ایران به شمار می رود، همچنان خواستار توسعه همکاریهای اقتصادی با کشورمان بویژه در زمینه سرمایه گذاری و تامین منابع مالی مورد نیاز است. نزدیک به دو دهه قبل رابطه اقتصادی ایران و چین تنها ارزشی در حدود 300 میلیون دلار داشت، اما این رقم اکنون به فراتر از 50 میلیارد دلار رسیده است. ایران و چین دارای مجموعه ای از مناسبات اقتصادی، سیاسی، نظامی، دیپلماتیک، تجاری، فرهنگی و ورزشی هستند که ترکیبی از یک مناسبات بسیار نزدیک را ایجاد کرده است. تاریخ نگاران بر این باورند که بر اساس اسناد موجود ایران و چین از هزاران سال قبل به نوعی رابطه داشته اند و در طول تاریخ روابط آنها همواره بر دو محور «راهبردی بودن» و «دوستانه بودن» استوار بوده است. با نگاهی به گذشته همکاریهای دو کشور در بخش انرژی روشن می شود که چین از سال 1990 واردات نفت خود را از ایران به تدریج افزایش داد و آن را آرام آرام به 10 تا 15 درصد رساند به گونه ای که اکنون ایران جزو سه کشور مهم صادرکننده بزرگ نفت به این کشور است. در سال 2004 میلادی ایران و چین قراردادی به ارزش 70 میلیارد دلار امضا کردند تا به مدت 30 سال گاز طبیعی به میزان 270 میلیون تن از پارس جنوبی به چین صادر شود و بعد هم قرارداد 100 میلیارد دلاری یادآوران میان دو کشور برای اکتشافات نفت و گاز امضا شد و به دنبال آن هم یک قرارداد سه میلیارد و 600 میلیون دلاری را شرکت نفتی «سی ان پی سی» چین با ایران امضا کرد. در همان سال شرکت نفتی مهم «جوهای جنرونگ» چین اعلام کرد قراردادی با ایران امضا کرده است تا بر اساس آن 110 میلیون تن گاز طبیعی مایع موسوم به «ال ان جی» از ایران وارد کند. در واقع ایران و چین بخصوص در 15 سال گذشته شاهد گسترش بی نظیر روابط بوده و دهها قرارداد در زمینه های مختلف علی الخصوص تجاری امضا کرده اند و ارزش تبادلات تجاری آنها که در سال 2011 میلادی 45 میلیارد دلار بود در سال 2014 میلادی از مرز 52 میلیارد دلار گذشت. اداره گمرک چین رقم دقیق مبادلات دو کشور در سال 2014 را 51 میلیارد و 850 میلیون دلار اعلام و تاکید کرد که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل - 2013 میلادی - با رشد همراه بوده است. بر این اساس، صادرات چین به ایران در سال 2014 میلادی، 24 میلیارد و 360 میلیون دلار بود و ایران نیز در این مدت 27 میلیارد و 490 میلیون دلار کالا به چین صادر کرده است. در این گزارش همچنین با اشاره به روند رو به رشد همکاری های دو کشور در سال های گذشته، مبادلات دو کشور در سال 2014 نسبت به سال 2013، رشد 72 درصدی داشته است. البته هنوز اداره گمرک چین رقم کامل حجم مبادلات تجاری دو کشور را در سال 2015 اعلام نکرده است اما بر اساس گزارش هشت ماهه اول سال 2015 این نهاد اقتصادی، همکاریهای طرفین مناسب بود، به گونه ای که واردات ایران از چین 12 میلیارد دلار و صادرات به این کشور نیز 20 میلیارد دلار برآور شده است. همکاریهای اقتصادی دو کشور با توجه به تاکید مقامات عالی ایران و چین همچنان ادامه دارد و دو کشور از نفت و گاز گرفته تا مواد معدنی، منسوجات، اسباب بازی، ماشین آلات، خودرو و بسیاری اقلام دیگر با یکدیگر مراوده دارند و این مراودات دو کشور را به دو شریک مکمل اقتصادی یکدیگر تبدیل کرده است. ذکر این نکته نیز ضروری است که ایران پنجمین تولیدکننده بزرگ نفت در جهان به شمار می رود و بر اساس آمارهای گمرک چین، ایران سال گذشته میلادی ششمین صادرکننده بزرگ نفت به چین بوده است. شرکتهای انرژی چین نیز بزرگترین سرمایه گذاران صنعت نفت ایران هستند. شرکتهای بزرگ انرژی چین از جمله شرکت ملی نفت چین (سی ان پی سی)، سینوپک و شرکت ملی فراساحلی قراردادهای اولیه ای به ارزش دهها میلیارد دلار با ایران امضا کرده اند. اکنون چین در حال پیشبرد اصلاحات و درهای باز است و همکاری و تبادلات بین المللی این کشور روز به روز گسترده تر شده است. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که اقتصاد چین و ایران می تواند مکمل یکدیگر باشد و با توجه به نیروی بالقوه موجود، می توان دورنمای روشنی برای آینده این روابط ترسیم کرد. * مروری بر روابط سیاسی دو کشور علاوه بر بعد اقتصادی؛ ایران و چین دارای روابط سیاسی بسیار نزدیکی نیز به یکدیگر هستند. دو کشور در تاریخ 25 مرداد 1350 برابر با 16 آگوست 1971 در پی به رسمیت شناخته شدن کرسی چین در سازمان ملل روابط سیاسی خود را آغاز کردند. در سال 1973 میلادی بود که ایران سفارت خود را در چین تاسیس کرد و پس از سقوط رژیم منحوس پهلوی به دلیل اشتراکات میان دو کشور ایران و چین، چینی ها در اولین فرصت انقلاب اسلامی ایران را به رسمیت شناختند و در چهاردهم فوریه 1979 این موضوع را رسما اعلام کردند. نقطه اوج این روابط به دولت تدبیر و امید مربوط می شود به گونه ای که دکتر «حسن روحانی» و «شی جین پینگ» رئیسان جمهور دو کشور تاکنون 5 بار طی دو سال اخیر با یکدیگر دیدار کردند که رکوردی بی سابقه میان رهبران سیاسی کشورها محسوب می شود. از محورهای مهم دیگری همکاری سیاسی دو کشور می توان به نزدیکی دیدگاههای تهران و پکن در جریان تحریم های غرب اشاره کرد. دو کشور بویژه در جریان تحریم های غرب علیه ایران روابط نزدیکتری را تجربه کردند و چین همواره ایران را یک بازیگر بسیار مهم خاورمیانه دانسته است. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که روابط بسیار نزدیک ایران و چین همیشه مانعی برای این بوده است که غرب بتواند در بسیاری از بخش های خاورمیانه و آسیا قدرت نمایی کند و به همین دلیل است که دو کشور می توانند در مجاری و کانال های مختلف همکاری، از سازمان همکاری شانگهای گرفته تا سازمان ملل، سازمان های منطقه ای و بین المللی و بسیاری از کمیسیون ها و نهادهای بین المللی شرکای راهبردی نزدیک با مواضع مشابه باشند. آوریل سال 2015 میلادی بود که چین اعلام کرد کشورمان را به عنوان یک عضو هیات موسس بانک سرمایه گذاری توسعه آسیا (AIIB) پذیرفته و ایران توانسته است بیش از 15 هزار و 808 سهم این بانک را از آن خود کند و همزمان اعلام شد که چین در حال هموار کردن زمینه برای ملحق شدن رسمی ایران به سازمان همکاری شانگهای است. - فرهاد راستی، کارشناس حوزه شرق آسیا
جمعه ، ۲بهمن۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: هدانا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 65]