تور لحظه آخری
امروز : یکشنبه ، 15 مهر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):خود را ملزم به سکوت طولانی کن، چرا که این کار موجب طرد شیطان بوده و در کار دین،...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1821139418




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

ریشه های قانون گریزید ر میان ایرانیان


واضح آرشیو وب فارسی:موبنا: ارتباط متقابل میان فرد و جامعه وجود د ارد که گاهی اوقات افراد به جهت د ستیابی به اهد اف شخصی و یا گروهی خود آن را ناد ید ه گرفته و متوسل به اهرم ها و ابزار هایی شد ه اند که خلأف هنجارهای رسمی جامعه است. مینا ابراهیمی/ کارشناس حقوقی: د ر اند یشه امام خمینی (س) معیار همه چیز قانون است. حرف آخر را د ر همه امور قانون می زند و همه د ر برابر قانون برابرند . جز با تحقق قانون سعاد ت فرد و جامعه تامین نمی شود . اسلام د ین قانون است و حکومت د ر اسلام حکومت قانون است. قانون د ر اند یشه سیاسی ایشان والاترین جایگاه را د ارد .استحکام و انسجام؛ د وام و بقای هر جامعه ای توجه به قانون و رعایت آن است. د ر صورت عد م رعایت آن نظم و امنیت حاصل نخواهد شد و قانون گریزی که خود نوعی کجروی اجتماعی است به وجود آمد ه که هزینه های فراوانی را برای افراد و جامعه به د نبال خواهد د اشت.د ر جامعه ایران تحقیقات بسیاری صورت گرفته که همه حکایت از آن د ارد که افراد تمایل زیاد ی به تبعیت از قانون ند ارند و د ر واقع قانون نزد افراد از اعتبار بالایی برخورد ار نیست و ایشان این امکان بالقوه را د ارند که د ر صورت وجود شرایط اقد ام به قانون گریزی کنند . موانع قانون گرایی ۱- موانع عام: شامل محیط بین المللی، ویژگی های تاریخی و طبیعی، ویژگی های جمعیت و سلطه سیاسی و... ۲- موانع خاص: شامل ویژگی های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جامعه ایران، ویژگی های قوانین و میزان تناسب آنها با جامعه و ویژگی های نماد ی مستقل و مد نی. قانون گریزی چیست؟ قانون گریزی نوعی جهت گیری نسبت به هنجارهای قانونی د ر جامعه است که منجر به کجروی از قوانین می شود که فرد تلاش می کند از مواجهه و روبه رو شد ن با قوانین طفره برود . نوعی نا بهنجاری است که هزینه های فراوانی را برای جامعه و افراد آن به وجود می آورد . طیفی از رفتار است که از قانون گریزی د ائمی – خشن- شد ید (مثل سرقت، قتل و...)تا قانون گریزی گهگاهی، غیر خشن و ضعیف (مثل عبور از چراغ قرمز و...)را د ر بر می گیرد . تمایل فرد برای انجام امور از طریق نا بهنجاروناد رست و روش غیر رسمی د ر جامعه. د ر جامعه شناسی مفاهیمی مختلف مانند انحراف، جرم، بزهکاری و کجروی را برای کسانی که قواعد اجتماعی را رعایت نمی کنند به کار گرفته می شود اما این مفاهیم با یکد یگر تفاوت د ارند . نباید فراموش کرد نظم د ر هر جامعه ای مبتنی بر مجموعه ای از هنجارها و قواعد اجتماعی است.برخی از این هنجارها عرفی و غیر رسمی و برخی د یگر رسمی و د ارای ضمانت اجرایی است. به همه افراد ی که از هرگونه هنجاری د ر جامعه تخطی کنند کجرو یا منحرف می گویند . علل قانون گریزی انسان فطرتا اجتماعی آفرید ه شد ه است و زند گی اجتماعی را برای خود انتخاب کرد ه است که لازمه این زند گی نظم، امنیت، عد الت، سلامت جامعه، آزاد ی، قانون و... است. د ر این میان قانون پد ید ه ای است که مهم ترین کارکرد آن تنظیم روابط میان د ولت و شهروند ان و همچنین شهروند ان با یکد یگراست و علاوه بر آن موجب شد ه است که انسان ها د ر زند گی اجتماعی از حقوق طبیعی خود بهره مند شوند . حال اگر آنان هنجارهای رسمی و پذیرفته شد ه د ر جامعه را رعایت نکنند قانون گریزی به وجود آمد ه و این پد ید ه موجب د رگیری،کشمکش، تبعیض و فرو ریختن بنیان های زند گی اجتماعی انسان می شود . همان طوری که قانون همیشه همراه آد می بود ه قانون گریزی نیز به همان اند ازه قد مت د اشته و د ر طول تاریخ د لایل متعد د ی از جمله سیاسی، اقتصاد ی، اجتماعی و فرهنگی برای آن ذکر شد ه است. د ر اینجا برخی از د لایل قانون گریزی را که د ر بستر اجتماع شاهد آن هستیم مطرح می کنیم: ۱-عامل تاریخ: وجود حکومت ها و حاکمان متعد د د ر ایران د ر زمان های گذشته که عد م مشروعیت آنان د ر نزد تمام افکار عمومی وجود د اشته زمینه مساعد ی را برای سرپیچی از قانون این حکومت ها فراهم آورد ه است. ۲-خانواد ه: مهم ترین نماد اجتماعی جامعه است و می تواند موجب پایبند ی به هنجارهای اجتماعی شود اما به علت فقر آموزش نتوانسته جامعه پذیری و قانون پذیری را د ر افراد نهاد ینه کند . ۳-تحصیلات: تاثیر د و سویه د ارد زیرا از یک سو می تواند زمینه افزایش پایبند ی به هنجارها را فراهم و رفتارهای مثبت اجتماعی را تقویت کند و از طرف د یگر زمینه ساز تخطی از هنجارها و رفتارهای اجتماعی شود . ۴-معیشت اقتصاد ی: خیلی از اوقات فقر، بیکاری و عد م تامین معیشت تخطی از قانون را موجب شد ه است؛ به عنوان مثال اگر پلیس و یا کارمند ی حقوق مکفی د ریافت کنند آلود ه به رشوه نخواهند شد و انگیزه لازم برای انجام کار خواهند د اشت. ۵-وجود برخی از صفات و خصیصه ها د ر افراد جامعه: خصلت هایی مانند چاپلوسی، تقلب، اختلاف افکنی، منفعت خواهی های شخصی، خویشاوند سالاری، د وست گرایی، انعام گیری و... از جمله صفات پنهان یا آشکار بر شخصیت افراد جامعه است که موجب شد ه اولا قانون گریزی را نوعی زرنگی و ثانیا راه میانبر برای د ستیابی به منافع خود به شمار آورند . ۶-مهاجرت و بزرگی شهرها: معمولا افراد د ر شهر خود تخلف نمی کنند اما وقتی مهاجرت می کنند ممکن است قوانین را زیر پا گذارند . با بزرگ شد ن شهرها امکان گمنامی به وجود آمد ه و این امر امکان تخلف را بیشتر می کند . ۷-فقد ان آموزش: د ر آموزش و پرورش به د انش آموزان یاد ند اد ه ایم که اگر قانون را رعایت کنند چه موقعیت هایی د ر جامعه نصیب شان خواهد شد و گاهی اوقات هم فقط شعار د اد ه ایم نتوانسته ایم نگرش افراد را تغییر د هیم و نبود آموزش موجب عد م رعایت قانون د ر افراد شد ه است. ۸-راحت طلبی و آسان رسید ن به اهد اف: افراد ترجیح می د هند راحت تر و آسان تر به اهد اف برسند و قانون را مانعی می د انند و سعی می کنند با د ور زد ن آن راه کم خطرتر را انتخاب کنند . ۹-قانون گریزی به صورت عمد ی: د ر بسیاری از موارد رد شد ن رانند گان از چراغ قرمز را د ید ه ایم یا اینکه فلان اد اره می رویم و انجام کاری را می خواهیم که نمی شود و قانون اجازه نمی د هد ؛ ممکن است متوسل به رشوه و ارتشاء هم بشویم که این نوع تخطی از قانون به صورت عمد است. ۱۰-توجیهات فرهنگی: بسیاری از اوقات افراد با توجیهات فرهنگی خود را قانع ساخته که از انجام امور از مجاری قانونی جز سرگرد انی و زیان د هی حاصلی ایجاد نخواهد شد لذا قانون گریزی را حق خود می پند ارند که باعث کوتاهی رسید ن به نیازهایشان می شود متاسفانه این توجیهات به قد ری قوی هستند که نه تنها افراد عاد ی و عامی بلکه د ر موارد ی خواص را نیز د ر بر می گیرد . ۱۱-بی اطلاعی از قوانین: د ر این حالت فرار از قانون عمد ی نیست بلکه سهوی بود ه یعنی فقد ان علم و آگاهی از اهد اف و کارکرد های قوانین و مقررات سبب تخطی از قانون یا قانون گریزی شد ه است. اگر افراد بد انند که با رعایت قوانین به موارد ی مانند نظم، حفظ نظام اجتماع و... د سترسی می یابند علاقه مند ی به رعایت قوانین خواهند د اشت. ۱۲-برتری یافتن عرف و اعتقاد ات نسبت به قوانین: این مورد را بیشتر د ر افراد ی شاهد هستیم که خیلی اوقات جایگزین سست و ضعیفی را برای قانون انتخاب کرد ه اند و آن هم اعتقاد ات شان و عرف است و بر همین اساس قانون از طرف آنان رعایت نمی شود . ۱۳- وجود برخی از مسئولان قانون گریز: مرد م د ر اجرای قوانین به هرم های بالای جامعه یعنی خواص و نخبگان نگاه می کنند زمانی که آنان قانون گریز باشند نمی توان از مرد م توقع د اشت که قوانین را رعایت کنند . هر قد ر مسئولان قانون شکن تر باشند این مطلب د ر بین عامه مرد م گسترش بیشتری خواهد یافت. ۱۴-فقد ان نظارت د ر اجرای قوانین: بسیاری از فعالیت ها د ر سطح شهر صورت می گیرد که خلأف قانون است و افراد با پرد اخت جریمه مجوز آن را می گیرند (ساختمان سازی د ر شهر) ، د ر اینجا آن چه ناد ید ه گرفته می شود قانون و نبود یک سیستم نظارتی بر اجرای قانون است. ۱۵- وجود قوانین ضعیف و غیر واقعی: این نوع قوانین را مرد م به آسانی د ور زد ه و تعابیر خود را بر اجرای قانون برتری می د هند مثلا د ر بزرگراه خلوت اگر به تابلوی حد اکثر سرعت ۶۰ کیلومتر برخورد کنند اگر سرعت را کم کنند قانون را رعایت کرد ه اند اما اگر توجه ند اشته و بگویند چرا د ر این جاد ه خلوت باید سرعت پایین د اشته باشیم و قانون را نقض کنند به مرور تبد یل به یک عاد ت شد ه و قوانین یکی پس از د یگری از جانب آنان نقض خواهد شد . ۱۶- پیچید ه و مبهم بود ن ساختار قانون: قانون باید شفاف، ساد ه و روشن باشد و به قول منتسکیو «انشای قانون باید ساد ه باشد و شخص برای د ریافت معنی آن محتاج تفکر نشود و تا آن جا که ممکن است از استعمال کلمات پرطمطراق و عناوین بزرگ و کوچک د ر ضمن قانون اکید ا احتراز شود » اینجا مشکل مرد م نیستند بلکه این قوانین است. ۱۷-به روز نبود ن برخی از قوانین: هرچند قانون به صورت سریع قابل تغییر نیست اما د ر موارد ی که ملاک عمل افراد د ر زمان گذشته بود ه و همین امر د ر حال حاضر باعث انتقاد از قانون شد ه است را می توان اصلاح و به روز رسانی کرد ه و د ر عین حال پایه های شرعی و د ینی را هم د ر آن ها لحاظ کرد و از آن غافل نشد . ۱۸- تفکیک میان قوانین و اولویت گذاری آن ها: عد ه ای از افراد قوانین را از یکد یگر جد ا کرد ه به ا ین صورت که برخی را اطاعت کرد ه و برخی د یگر را معطل می گذارند . به عنوان مثال قوانین مربوط به اجرای صیغه نکاح مورد توجه اکثریت افراد جامعه قرار د ارد و هزینه های آن هم پرد اخت می شود اما قوانین مالیات مورد بی توجهی اکثریت قرار گرفته و از پرد اخت آن خود د اری می کنند . ۱۹-تعد د وتناقض قوانین و برتری د انستن برخی از قوانین: یکی از مشکلاتی که جامعه امروز ما با آن د رگیر است به ا ین معنا که ما قانونی د اریم که ممکن است قانون د یگر آن را نقض کرد ه باشد . ۲۰-د ائمی و متروک بود ن برخی از قوانین: برخی قوانین د ائمی بود ه و تخطی از آن تحت هر شرایطی و از سوی هر فرد ی جرم است و مجریان حق برخورد با نقض کنند گان را د ارند . د ر حالی که برخی مقررات بر حسب شرایط خاص اجتماعی برای مد ت محد ود اعمال می شوند و فقط د ر مد ت اعتبارشان تخطی از آن ها جرم است این مقررات ممکن است گاهی سال ها متروک بمانند و گاهی به د لایلی د ر طول یک سال چند بار اعتبار یابند . راهکارها د ر تمامی جوامع قانون گریزی به د رجات مختلف وجود د اشته و افراد از تبعات آن آگاهند ؛ بی نظمی مد اوم، هرج و مرج و نا بهنجاری، عد م امنیت و آرامش، تبعیض د ر اجتماع، اختلال د ر خد مت رسانی و سختی راه د ر مسیر رشد و توسعه جوامع و... از پیامد های آن است. و به قول د ورکیم «اگر می خواهید د ر جامعه جرمی اتفاق نیفتد همه افراد جامعه د ر د فاع از هنجارهای آن بسیج شوند د ر حالی که ما به اعمال سیاست های ناد رست موجب شد یم مرد م مد افع هنجارهای جامعه نباشند ». باید چاره ای اند یشید ؛ د ر این جا راهکارهایی را جهت کاهش قانون گریزی یا بهتر است بگویم تخطی از قانون ارائه می کنیم. فرهنگ سازی و نمایش فواید عمل به قوانین د ر مرد م تاثیر زیاد ی د ارد . د ر این خصوص صد ا و سیما به عنوان رسانه ملی می تواند وارد عمل شد ه و با تهیه برنامه هایی قانون پذیری و رعایت قوانین را د ر افراد نهاد ینه کند . آموزش و پرورش می تواند د ر مباحث برخی از کتاب های د رسی خود فواید قانون پذیری را د رج کرد ه یا کتابی به صورت جد اگانه برای تد ریس به د انش آموزان د ر مقاطع مختلف سنی قرار د هد تا د انش آموزان د ر موقعیت هایی واقعی به رعایت قوانین بپرد ازند و ازفواید آن بهره مند شوند . اصلاح و بازبینی برخی از قوانین توسط مقامات مسئول نیز راهکار د یگری برای کاهش قانون گریزی است؛ همچنین برخورد مناسب و جد ی با تمامی اقشار خاطی د ر جامعه، از بین برد ن فقر و بیکاری و تامین کامل معیشت اقتصاد ی برای افراد جامعه،تقویت نهاد های بازرسی برای نظارت بر اجرای قانون، پایبند ی هرچه بیشتر مسئولان به رعایت و اجرای قوانین زیرا افراد جامعه آنان را به عنوان الگو قرار د اد ه و د ر عمل و رفتار و گاه د ر گفتار از آنان پیروی می کنند و وجود مراکزی مانند شورای حل اختلاف د ر سطح شهر با این تفاوت که افراد با مراجعه به آن اطلاعات قانونی د ریافت کنند ، از عواملی است که باعث کاهش قانون گریزی می شود . د ر پایان نصب پوستر ها و تصاویری د ر سطح شهر که د ر آن اهد اف و فواید رعایت قوانین به نمایش گذارد ه شود و بد ین صورت هرچه بیشتر اعتماد افراد به قانون جلب شود به عنوان مثال وقتی افراد مالیات را پرد اخت می کنند این پول صرف چه کارهایی د ر جامعه خواهد شد ؛ با استفاد ه از راهکارهای بسیاری می توان نگرش افراد را تغییر د اد و موجب کاهش قانون گریزی د ر جامعه شد . ۱۷۹/


سه شنبه ، ۲۹دی۱۳۹۴


[مشاهده متن کامل خبر]





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: موبنا]
[مشاهده در: www.mobna.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن