واضح آرشیو وب فارسی:صدای ایران: علی خرم٭- آیا می توان گفت بالاخره توافق هسته ای به مرحله اجرایی نزدیک شد؟ به نظر می رسد با وجود همه مخالفت ها و کارشکنی های منطقه ای، از این مرحله عبور کرده ایم. یقیناً مخالفین اجرای توافق هسته ای که در ایران و امریکا از جایگاه قدرت و نفوذ قانونی و سیاسی برخوردار هستند قادر بودند مشکلات جدی در راه اجرایی شدن برجام به وجود آورند ولی اراده و تصمیم راسخ رهبران دو کشور اجازه نداد مخالفین، موفقیتی کسب کنند و در این راه هر دو کشور هزینه قابل توجهی صرف کردند تا توافق هسته ای به پیش رود. اما مخالفین منطقه ای بین المللی هم به اندازه کافی قدرتمند بودند و تلاش فراوانی برای عدم کسب توافق و سپس عدم اجرای آن به عمل آوردند. اسراییل رهبری مخالفین خارجی و حتی مخالفین داخلی امریکا را به عهده گرفت و اطمینان داشت که قادر خواهد بود همچون ٤ دهه گذشته، سیاست خارجی امریکا را در جهت منافع اسراییل شکل دهد. اسراییل امکانات زیادی در این راه به استخدام گرفت و از حمایت منطقه ای و جمهوریخواهان امریکا برخوردار بود. از نگاه ناظران و تحلیلگران بین المللی، در چنین شرایطی امکان نداشت اسراییل موفق نشود و پایان آن را شکست دولت اوباما می دانستند ولی دولت امریکا هم برخلاف رویه همیشگی، نه تنها با اسراییل همگامی نکرد بلکه با کنترل تمام تحرکات و اقدامات اسراییل، اجازه نداد بازهم از سیاست خارجی امریکا به نفع خود سوءاستفاده کند و اهداف خود را به خورد سیاست خارجی امریکا بدهد. روش برخورد دولت امریکا با اسراییل شاید در عرض ٥٠ سال گذشته چنین سابقه ای به خود ندیده و کسی باور نمی کرد امریکا به اسراییل به چشم یک دشمن بنگرد، آن هم در حدی که تمام ارتباطات تلفنی نتانیاهو را تحت کنترل خود درآورد. پس از میدان به در رفتن اسراییل، نوبت به سایر دشمنان منطقه ای ایران نظیر عربستان رسید که شانس خود را به آزمایش درآورند. عربستان به خوبی می دانست چهار دهه است نان دشمنی ایران و امریکا را خورده و در صورتی که چنین فضایی ادامه نیابد، عربستان جایگاه خود را به راحتی از دست خواهد داد و به قدرت درجه دوم در خاورمیانه تبدیل خواهد شد. اینچنین بود که عربستان دیوانه وار به حملات نظامی به یمن پرداخت و از کشتار مردم بی دفاع این کشور از هیچ وحشیگری، خودداری نکرد. همچنین در سوریه به بسیج نیروهای تروریستی علیه دولت بشار اسد پرداخت. اما این حملات هم افاقه نکرد و شاید عربستان و اسراییل دست به طرحی زدند که ایران را به طریقی به دام یک محکومیت بین المللی بیندازند که حاصل آن تیره شدن روابط ایران و غرب باشد و به این ترتیب اعدام شیخ نمر همراه با ٤٦ نفر دیگر صورت گرفت و طبق پیش بینی آنان، عده ای در تهران داوطلبانه از دیوارهای سفارت و سرکنسولگری عربستان بالا رفتند تا با آتش زدن آن، طرح عربستان و اسراییل را پیاده کنند و ایران در صحنه بین المللی محکوم شود. اگرچه این محکومیت صورت گرفت ولیکن با تقبیح موضوع توسط دولتمردان ایران، به عربستان و اسراییل اجازه نداد به همه آنچه می خواستند دست یابند. برخلاف انتظار آنها نه تنها غرب مقابل ایران ناایستاد بلکه درصدد میانجیگری بین ایران و عربستان برآمد تا بدین طریق به عربستان بفهماند که جنایات عربستان و نقض شدید حقوق بشر توسط این کشور را نادیده نگرفته اند و ضمنا اجازه نمی دهند عربستان و اسراییل دست به خرابکاری در راه پیشبرد توافق هسته ای با ایران بزنند. به نظر می رسد آخرین تحرکات داخلی و خارجی برای به نتیجه نرسیدن برجام هم بی نتیجه ماند. از روز اجرای برجام، تحریم ها لغو می شود، دلارهای بلوکه شده آزاد می شوند و اعراب حاشیه ساز هم به حاشیه می روند. سوالی که هنوز باقی مانده این است که آیا پس از این، توافق هسته ای به خوبی پیش خواهد رفت؟ آیا تندروها در هر دو کشور ایران و امریکا و در منطقه، قانع می شوند که به جای کارشکنی، دست همکاری به دولت های شان بدهند و برای منافع ملت از توافق هسته ای حمایت کنند؟ به نظر می رسد این یک ساده انگاری است اگر فکر شود که تندروها به این بسنده کرده و به صف مردم و منافع آنها خواهند پیوست. اگر آنها قصد داشتند به این صف بپیوندند، حتما قبل از این می پیوستند. بنابراین باید انتظار داشت این تلاش های منفی کماکان ادامه یابد لذا دولت ها هم باید مصمم و هوشیار اجازه ندهند کارشکنی ها موثر واقع شوند. هم اینک تندروها در امریکا درصدد پیدا کردن راهی برای تحریم های جدید هستند درحالی که دولت امریکا درصدد لغو کردن تحریم ها علیه ایران است اما با اطمینان می توان گفت تندروها تا زمانی که دولت اوباما برسرکار است موفقیتی نخواهند داشت. با اجرایی شدن برجام باید در انتظار روزهای شکوفایی سیاسی و سپس اقتصادی صنعتی کشورمان باشیم زیرا محدودیت ها از ایران برداشته می شود و دیگر کشورها با راحتی قادر خواهند بود با ایران مراوده و همکاری داشته باشند. ٭ استاد دانشگاه – حقوق بین الملل
دوشنبه ، ۲۸دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: صدای ایران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 23]