واضح آرشیو وب فارسی:قدس: گامهاي لرزان سوريه و اسرائيل
*حسن هاني زاده- تحليلگر مسايل جهان عرب مقدمات از سر گيري مذاكرات صلح سوريه و رژيم صهيونيستي با ميانجيگري دولت تركيه در حالي صورت مي گيرد كه فضاي منطقه اي و بين المللي آماده پذيرش چنين مذاكراتي نيست. تركيه كه پس از تشكيل دولت «رجب طيب اردوغان» تلاش مي كند، جايگاه منطقه اي خود را باز يابد، وارد فضايي شده كه از دشواريها و پيچيدگيهاي اين فضا شناخت دقيقي دارد.اين كشور كه سالها در قرنطينه ورود به بهشت اتحاديه اروپا بسر مي برد، به دليل مقاومت برخي كشورهاي اروپايي مانند فرانسه براي عضويت تركيه در اين اتحاديه، تقريباً نگاه خود را از غرب به شرق تغيير داده است. تحرك دولت اردوغان براي حضور قدرتمندانه در خاورميانه، نيازمند ابزارهايي است كه يكي از اين ابزارها، تأثيرگذاري مستقيم تركيه بر روند حوادث منطقه مي باشد.تركيه كه روابط سنتي با رژيم صهيونيستي دارد، تلاش مي كند براي ايفاي نقش فعالتري در منطقه، از دروازه هاي دمشق وارد عرصه مناقشات خاورميانه شود. دمشق نيز با وجود گذشته پرتنشي كه با همسايه خود، تركيه داشته، نقش ميانجيگرانه آنكارا را براي از سر گيري مذاكرات صلح با اسرائيل كه پس از مرگ «حافظ اسد»، رئيس جمهوري سابق سوريه در سال 2000 متوقف شده، پذيرفت. تركيه كه در گذشته، چه در دوران دولت نظامي «كنعان اورن» و چه در زمان دولتهاي «سليمان دميرل» و «تورگوت اوزال» به دليل برخي اختلافات بر سر تقسيم آب رودخانه فرات، تا سر حد درگيري مرزي با سوريه پيش رفته بود، پس از پيروزي حزب اسلامگراي توسعه و عدالت در انتخابات پارلماني، تلاش كرد روابط متعادلي با همسايه خود سوريه بر قرار كند. با اين حال، اكنون اين سؤال مطرح است كه آيا تركيه مي تواند مناقشات پيچيده سوريه و رژيم صهيونيستي را كه بيش از 5 دهه ادامه داشته، حل و فصل كند؟ بي ترديد، موضوع جولان از مهمترين عوامل بحران خاورميانه است كه بدون عقب نشيني بي قيد و شرط رژيم صهيونيستي از اين منطقه، هر گونه مذاكره اي در نهايت به بن بست منجر خواهد شد. اسرائيل كه در جنگ ژوئن 1967، منطقه جولان را اشغال كرده، تلاش مي كند تا با تحميل شرايط خود و بدون تخليه كامل اين منطقه ژئواستراتژيكي، سوريه را از مدار كشورهاي جبهه ضد صهيونيستي خارج كند و يك قرارداد صلح با اين كشور به امضا برساند. تلقي رژيم صهيونيستي اين است كه شرايط منطقه اي و بين المللي اكنون به سود سوريه نيست و فرصت براي تحميل شرايط خود به اين كشور مهياست. سوريه نيز كه تجربه گسترده اي از مذاكره با اسرائيل دارد، به خوبي مي داند كه رژيم صهيونيستي با استفاده از چتر حمايتي آمريكا و برخي كشورهاي غربي، حاضر نيست قطعنامه هاي شوراي امنيت از جمله قطعنامه 242 را بپذيرد، بنابراين بدون برخورداري مذاكرات صلح سوريه و اسرائيل از اهرمهاي نظارتي و اجرايي سازمان ملل اين مذاكرات به بن بست مي رسد. طبيعي است، يكي از پيش شرطهاي آمريكا و اسرائيل براي از سرگيري مذاكره با دمشق، ضرورت تغيير سياستهاي اصولي سوريه در مسأله فلسطين و برخي كشورهاي منطقه و لزوم دنباله روي اين كشور از سياستهاي منطقه اي آمريكا خواهد بود كه به نظر مي رسد، دمشق تحت هيچ شرايطي از سياستهاي اصولي ترسيم شده خود عدول نمي كند.
يکشنبه 19 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قدس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 147]