تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1837321346
نگاهی گذرا به یازده قسمت سریال «شهرزاد»
واضح آرشیو وب فارسی:شما نیوز: روزنامه ایران - مجید سرایی: یازده قسمت از سریال «شهرزاد» ساخته جدید حسن فتحی، کارگردان نام آشنای سینما و تلویزیون از سوی شبکه نمایش خانگی توزیع شده و در ویترین فروشگاه های مختلف عرضه محصولات فرهنگی و سوپر مارکت ها خودنمایی می کند. در طول یازده هفته ای که این سریال گوی سبقت را از سریال های تولید شده در رسانه ملی از نظر جذب مخاطب و تعقیب کننده ربوده، دیدگاه های گوناگونی از سوی منتقدان –در داخل و خارج از کشور- در باب نقاط قوت و ضعف این سریال مطرح شده که هر یک از آن دیدگاه ها از زوایای مختلف، تازه ترین ساخته حسن فتحی را به نقد کشیده اند که خود همین موضوع، نشان از نخستین موفقیت سریال «شهرزاد» دارد که عبارت از جذب عموم مخاطبان، منتقدان، روشنفکران و تحصیلکرده هاست. مع الوصف بعد از طی یازده قسمت از این سریال، پاره ای موارد باید مطرح شود که قطعاً قبل از انتشار این سطور، چنان که ذکر شد، از سوی منتقدان مختلف مطرح گردیده است، اما بیان دوباره همان موارد، به اضافه نکات دیگر، نه تنها تکراری به نظر نمی رسد، بلکه در تأکید بر اصلاح یا تجدید نظر عوامل تولید سریال در قسمت ها یا فصول آینده، شاید مؤثر باشد. در ارزیابی « شهرزاد» می توان به محورهای گوناگونی پرداخت اما به نظر می رسد مجموع این نکات و موارد را می توان از سه منظر ساختار روایی، شخصیت پردازی و موسیقی طبقه بندی کرد: الف- ساختار روایی: سریال «شهرزاد» سه داستان را به تصویر می کشد که از نظر روایی در راستای هم هستند: داستان زندگی شهرزاد، داستان زندگی فرهاد و داستان ترور اصلان توپچی و تبعات آن. در روایت این داستان ها که در هم گره خورده اند، چند نکته قابل توجه است: 1- تطبیق زمان، مکان و واقعه: اتفاقات سریال از وقایع کودتای 28 مرداد 1332 بر علیه دولت دکتر مصدق آغاز می شود و تا چند ماه ادامه پیدا می کند. اتفاقاتی مثل درگیری های 28 مرداد و دستگیری فرهاد به اضافه 4 نفر دیگر و حکم اعدام این پنج نفر که در نهایت رهایی فرهاد از جوخه اعدام به وسیله عوامل «بزرگ آقا» و وارد شدن شوک روحی به فرهاد که استراحت چند روزه را در پی داشت، بحث ازدواج تحمیلی شهرزاد با قباد از سوی بزرگ آقا و نقشه فرار فرهاد و شهرزاد به شیراز، جشن عروسی شهرزاد و قباد و همچنین وقایع عملیات تجسس برای یافتن عوامل سوء قصد به خانواده بزرگ آقا –که دو سال پیش از اتفاقات داستان از سوی اصلان توپچی صورت گرفته بود- و در نهایت منجر به قتل اصلان توپچی در شب عروسی قباد و شهرزاد شد، قصه اخراج فرهاد از دانشگاه و اتفاقات دیگر.مضاف براینها، سفر شیرین به کرمان که از سوی بزرگ آقا تحمیل شد، گواه مدت زمان سه ماهه اتفاقات داستان است. قرار بود سفر شیرین به مدت دو هفته باشد، اما همانطور که در قسمت هشتم مشاهده می کنیم، سفر تحمیلی شیرین سه ماه طول می کشد: «.....بزرگ آقا خطاب به شیرین، زمانی که از اتومبیل پیاده شده و به دیدار پدر می آید: لابد بهت خیلی خوش گذشته که دو هفته ات یهو شد سه ماه....(قسمت هشتم سریال شهرزاد)» بنا براین، وقایع سریال باید در آبان ماه و حتی آذر ماه ادامه پیدا کنند، اما به نظر می رسد که کارگردان فراموش کرده که پوشش لباس های شخصیت ها و فضای شهری و محیط باغ خانه بزرگ آقا را از تابستان به پاییز حرکت دهد. همچنان میهمانی ها در باغ انجام می شوند؛ مثل میهمانی بزرگ آقا در قسمت دهم که در باغ بزرگ آقا برگزار می شود و در صحنه ای شیرین از شدت گرما به باد بزن پناه می برد. قصه بازگشایی دانشگاه و عدم تطابق با روند اتفاقات داستان ها هم جای تأمل دارد؛ چه، بعد از وقوع این همه اتفاق در طول ده قسمت، بالاخره در قسمت یازدهم شاهد آماده شدن شهرزاد برای رفتن به دانشگاه هستیم. باز در باب عدم تطابق زمان و مکان و واقعه، در فصلی شاهد این هستیم که رؤیا برای اینکه مبادا فرهاد در معرض هوای سرد، بیمار شود، شالی بافتنی را به او هدیه می دهد، اما بعد از مدتی اندک، شیرین را می بینیم در حالی که سوار بر یک اتومبیل روباز است. نمایش فیلم «بر باد رفته» هم حکایت دیگریست. این فیلم محصول 1939 است و در ایران – پیش از دوبله- دو بار، یک بار در دهه بیست و بار دیگر در اوایل دهه سی به نمایش در می آید، اما نکته قابل نقد این است که در سریال شهرزاد، ما شاهد نمایش نسخه دوبله شده این فیلم هستیم. فیلم سینما یی «بر باد رفته» یک بار در سال 1347 در استودیو دماوند و بار دیگر در سال های 60-1359 دوبله شده است –که نسخه دوبله شده دوم نسخه ویدئویی این فیلم است- ماجرای صحبت های دلجویانه بزرگ آقا از مردم کرمان هم واقعاً ضروری به نظر نمی رسد، آن هم بعد از طی شدن سه قسمت سریال؛ هر چند کارگردان قصد دلجویی از مردم کرمان و معترضان به صحبت های شیرین درباره کرمان در قسمت هشتم را داشت، اما گنجاندن این صحبت های دلجویانه در قسمت یازدهم، بی معنی بود. از این گونه اشتباهات به کرات در فصول سریال دیده می شود که پرداختن به تک تک آن ها، مطلب را از حوصله خارج می کند. 2- دیالوگ نویسی: هر چند نزدیک ساختن مخاطب به 6 دهه پیش واقعاً کار ساده ای نیست؛ چون هیچ چارچوب دقیقی در باب شکل مکالمات مردم کوچه و بازار و طبقه تحصیل کرده در آن مقطع تاریخی نداریم، اما ساختار دیالوگ های سریال در بسیاری موارد به امروز نزدیک تر می نماید تا سال 1332. مثلاً موضوع انتخاب واحد که از سوی شهرزاد در قسمت های اولیه سریال مطرح می شود، در آن دوران و سیستم آموزش عالی کشور وجود نداشت، چرا که حدود دو دهه از تأسیس دانشگاه تهران می گذشت و نظام آموزش عالی هنوز وارد چرخه امروزی که به دانشجو امکان انتخاب واحد و استاد مد نظرش را می داد نشده بود یا در جای دیگر صحبت از کلاس های تقویتی در تابستان به میان می آید، اتفاقی که در طول دو دهه اخیر در کشور ایجاد و فراگیر شده است یا اصطلاحاتی که بین شخصیت ها در بعضی موارد بیان می شوند، مربوط به امروز و شکل مکالمات جوانان دهه اخیر است؛ مثلاً در همین قسمت دهم قباد در داخل اتومبیل از اصطلاح «ای جان» استفاده می کند که جزو اصطلاحات امروز است. 3- روایات جنبی: برای تداعی کردن دقیق دهه های گذشته، از ابزاری استفاده می شود که مخاطب احساس رویارویی با آن وقایع کند؛ مثل استفاده از ترانه ها یا موسیقی های رایج در آن مقطع، اما در مواردی شاهد استفاده از ترانه های دهه های بعد از تاریخ وقایع سریال هستیم. مثلاً ترانه «شاه دوماد» که با صدای زنده یاد ویگن اجرا شده، مربوط به دهه 40 است که در شب عروسی قباد و شهرزاد توسط گروه موسیقی اجرا می شود یا موسیقی زمینه ای که در رستوران جمشید پخش می شود، اجرای تکنوازی ویولن از برنامه های تکنوازان یا نظیر آن برنامه در دهه های بعد است یا در فصلی از سریال که خانواده جمشید در رستوران و پشت میز مخصوص نشسته اند، زمانی که شهرزاد پیشنهاد بزرگ آقا مبنی بر ازدواج با قباد را با اکراه بیان می کند، جوانانی که پشت میز مجاور نشسته اند، ترانه «ویولنزنی عینکی» ساخته اسفندیار منفرد زاده را می خوانند که این ترانه مربوط به فیلم «قیصر» است و 16 سال بعد از وقایع این سریال، در سال 1348 به اکران در می آید. این در حالی است که دهه 30 خوانندگان مطرحی مثل «بهرام سیر»، «حمید قنبری»، «قاسم جبلی»، «منوچهر شفیعی» و... داشت که جدا از بحث عدم امکان پخش صدای زن، امکان استفاده از صدا یا ترانه های خوانندگان مرد در فصول مختلف وجود داشت، جای شگفتی است که کارگردان حساسی مثل حسن فتحی از کنار این موضوع به سادگی عبور کرده و در بحث ترانه های زمینه ای، تنها به صدای زنده یاد «داریوش رفیعی» اکتفا کرده است. در جای جای فصول سریال، حضور تلفن در مکالمات روزمره شخصیت ها را به وفور می بینیم، حال آنکه استفاده از تلفن برای مکالمات عادی، مثل زمانی که شهرزاد با فرهاد صحبت می کند تا در او ایجاد انگیزه و روحیه کند، در آن دوران به شکل فراگیر جا نیفتاده بود.موضوع دیگر، استفاده از رادیو است. سال 1332 سیزدهمین سال تأسیس رادیو در ایران است، رادیو های رایج در آن دوران، دستگاه هایی معروف به «رادیو لامپی» بودند، جعبه های بزرگی که آنتن آنها را در پشت بام خانه ها نصب می کردند و وقتی پیچ آنها چرخانده می شد، زمانی می گذشت تا صدا های عجیب و غریب مربوط به امواج به هم ریخته پخش شود. بعد از پخش آن صدا ها، با چرخاندن پیچ رادیو، به ایستگاه رادیو تهران می رسیدی، در حالی که ایستگاه مذکور صدای نه چندان صاف و بی کیفیتی داشت، حال آنکه در قسمت دهم سریال، اکرم، ندیمه شیرین رادیوی کوچک تر از رادیو لامپی های آن زمان به منزل پدری می آورد که بدون زدن سیم برق به دوشاخه، صدای با کیفیتی پخش می کند و جالب این جاست که رادیو به محض روشن شدن و گذشت زمانی کوتاه، تصنیفی که با صدای زنده یاد داریوش رفیعی است را از ابتدای تصنیف پخش می کند، تو گویی که صدا از دستگاه پخش سی دی شنیده می شود. ب- شخصیت پردازی یکی از مهم ترین و شاخص ترین ویژگی های سریال شهرزاد، شخصیت پردازی واقع گرایانه است که فیلمنامه نویسان بخوبی از عهده آن بر آمده اند، تک تک شخصیت ها، بویژه شخصیت بزرگ آقا با بازی علی نصیریان و همچنین ترانه علیدوستی و شهاب حسینی، ایفا گران نقش های شهرزاد و قباد و دیگر بازیگران، یکی از برجسته ترین نقاط قوت سریال محسوب می شود. ساختار سناریو و تطابق بازی بازیگران در ارائه دقیق تصویر شخصیت ها، این نکته را در ذهن مخاطب ایجاد می کند که: در به وجود آمدن اتفاقات – خاصه اتفاقات تلخ- هیچ کس مقصر نیست. ج- موسیقی: یکی از بحث بر انگیز ترین بخش های سریال، موسیقی آن – با کلام و بی کلام- است. به نظر می رسد که کارگردان در انتخاب دو نوع ترانه از دو نوع موسیقی (ایرانی و پاپ) با صدای دو خواننده مطرح هر یک از این انواع موسیقی (علی رضا قربانی و محسن چاوشی) نیت خاصی داشته است. در همین باره دیدگاه های تقریباً یکسانی مطرح است (تطبیق دادن اوضاع آن روز با اوضاع امروز). جدا از صحت این دیدگاه –که باید از سوی کارگردان رد، تأیید یا اصلاح شود- در بهره گیری از این دو نوع موسیقی با دو نوع بازخورد عمده مواجهیم: عده ای بر آنند که موسیقی ایرانی و ترانه ای که با صدای علیرضا قربانی و آهنگسازی فردین خلعتبری با کلامی از افشین ید اللهی در قسمت های نخستین سریال به عنوان تیتراژ پخش شده، با فضای داستانی سریال مطابقت بیشتری دارد و عده دیگر دقیقاً عکس این موضوع را مطرح کرده و بر این قائلند که صدای محسن چاوشی در بیان مقاصد کارگردان مؤثرتر به نظر می رسد. جدا از این دو دیدگاه در بحث ترانه تیتراژ، تغییر موسیقی فیلم از فضای ارکسترال و ایرانی (ساخته فردین خلعتبری) به فضای پاپ (ساخته امیر توسلی) چندان زیبا نمی نماید؛ چه، فضای موسیقی خلعتبری با بخش های ملودرام داستان تطابق بیشتری دارد. ضمن اینکه سابقه همکاری این آهنگساز با کارگردان سریال نشان داده که فضای فکری این دو نفر دارای وجوه اشتراک بیشتری است تا امیر توسلی. نکته دیگر در مبحث موسیقی، حضور بیش از اندازه آن است. در مواردی به نظر می رسد حضور موسیقی متن ضروری نیست و حتی ممکن است برای مخاطب آزار دهنده باشد. گذشته از تمام مواردی که به عنوان نقاط ضعف و قوت مطرح شد، سریال شهرزاد در طول دهه اخیر 1394-1384 تنها سریالی است که نظر طبقات مختلف –عموم مخاطبان تا طبقه روشنفکر و تحصیلکرده- را به خود جلب کرده و توانسته در طول یازده هفته، ذهن مخاطب را با وقایع داستان درگیر کند. شاید یکی از مهم ترین علل این میزان بالای توجه، فاصله زیاد نویسندگان و کارگردان سریال از فضای مغرضانه و در عین حال، ارائه یک مجموعه داستانی قصه گو و جذاب است. از دیگر سو، هوشمندی عوامل تولید سریال در عرضه آن هم درخور توجه است. تولید کنندگان سریال، دوشنبه های هر هفته را برای عرضه سریال در نظر گرفته اند، با علم به اینکه دوشنبه شب ها، برنامه ورزشی و پر بیننده (90) به عنوان برنامه ای قابل احترام از آنتن سیما پخش می شود. ایجاد فضایی رقابتی برای جذب مخاطبان سریال که عموماً مخاطبان برنامه 90 نیز هستند، در بالا بردن فضای فکری مخاطب و همچنین گرم کردن کانون خانواده ها –آنچه که امروز بندرت دیده می شود- موضوعی است که عوامل تولید سریال، آن را تعقیب می کنند و تا میزان بالایی به آن رسیده اند. ضمن اینکه دوشنبه شب ها برای متولدین دهه های 50 و 60 بسیار خاطره انگیز است، چرا که سریال های معروف دهه 60 که از شبکه اول سیما پخش می شدند مثل «آیینه»، «کوچک جنگلی» و... در این شب مخاطبان را پای تلویزیون نگه می داشتند.
دوشنبه ، ۲۱دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: شما نیوز]
[مشاهده در: www.shomanews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 29]
-
گوناگون
پربازدیدترینها