واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: دوشنبه ۲۱ دی ۱۳۹۴ - ۱۴:۵۱
یک استاد دانشگاه گفت: آل سعود تحت فشار قدرتها و مشکلات داخلی، منطقهای و جهانی مجبور میشود روابط خودش را با جمهوری اسلامی اصلاح کند و بهبود بخشد. مرتضی منشادی در گفتو گو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- منطقه خراسان، لازمه تحلیل اقدام عربستان در مقابل آتش زدن سفارتش در ایران را توجه به تاریخ و شرایطی که منجر به این اقدام شد دانست و افزود: دولت عربستان پس از تحولاتی که در ایران اتفاق افتاد و به خصوص بعد از مذاکرات هستهای احساس کرد در منطقه به جمهوری اسلامی ایران باخته است. وی در ادامه با بیان اینکه پیروزی ایران در برجام، دولت کاملا سنتی و غیر مدرن عربستان را به حاشیه میبرد، تصریح کرد: در این وضعیت دولت عربستان تلاش میکند به هر وسیله که میتواند ایران را وادار به واکنشهایی کند که این واکنشها در راستای اهداف عربستان قرار بگیرد. استاد علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد خاطرنشان کرد: به رغم اینکه دولت عربستان میدانست اعدام شیخ نمر بازتاب وسیع و منطقهای دارد، ولی برای اینکه ایران را به کارهایی وادار کند که در راستای اهداف خودش است، این کار را انجام داد. وی ابراز عقیده کرد: چه ایرانیها به سفارت عربستان حمله میکردند و چه نمیکردند، عربستان راه خودش را میرفت. لذا قطع رابطه با ایران یک برنامه از پیش تعیین شده برای عربستان بود و اگر اتفاق سفارت عربستان و کنسولگری عربستان هم نمیافتاد آنها یک بهانه دیگری پیدا میکردند و این رابطه را قطع میکردند؛ چراکه غیر از این برای ماندن در صحنه سیاسی منطقه راه دیگری نداشتند. منشادی اساس حکومت آل سعود را یک نظریه قدیمی به نام تقلب و سلطه دانست و اظهار کرد: محمدبن عبدالوهاب پایههای ایدئولوژیک این حکومت را فراهم کرد و آل سعود با زور شمشیر و عصبیت قبیلهای حکومت را به دست گرفتند. وی با عنوان اینکه در منطقه یک حکومت شیعه در ایران و یک حکومت سنی عثمانی وجود داشت، افزود: آل سعود تلاش میکرد الگوی سومی را به مسلمانان نشان دهد. ولی آن الگوی سوم هیچگاه تا به امروز مورد قبول قرار نگرفت؛ چراکه ماهیت آن تکفیری و متعصبانه بود و خود مذاهب اهل سنت نیز با آل سعود مخالفت کردند. این تحلیلگر مسائل سیاسی گفت: پیروزی انقلاب اسلامی ایران، وضعیت سیاسی در منطقه را برای آل سعود دشوارتر کرد؛ چراکه در ایران حکومتی روی کار آمد که هم انقلابی و هم اسلامی است و طرفدار دارد و جایگاه خودش را در سطح منطقه و در بین مسلمانان تثبیت میکند. وی با بیان اینکه دولت عربستان سعودی به عنوان یک الگویی که هیچگاه مورد اقبال مسلمانان قرار نگرفت، سعی کرد مقابل جمهوری اسلامی بایستد، خاطر نشان کرد: در تمام دوره پس از انقلاب این دشمنی را میبینیم، مانند حمایتهایی که از عراق کردند و ماجراهای متعددی که در مراسم حج اتفاق افتاد. منشادی در خصوص دلیل این رفتارهای عربستان تصریح کرد: عربستان سعودی خودش نیز موقعیتی در جهان عرب به عنوان یک حکومت اسلامی مورد قبول ندارد و تنها عاملی که حکومت سعودی را در بین مسلمانان قابل توجه کرده است، وجود اماکن مقدس و تراز اول اسلامی در عربستان است. یعنی این اماکن باعث شده که همیشه مسلمانان نگاهی به این حکومتها داشته باشند. وی در خصوص مسائل داخلی عربستان اظهار کرد: عربستان همواره درگیر اختلافات داخلی خودش بوده است. یعنی قیامهای متعددی که در عربستان بر علیه آل سعود انجام شده مانند قیام جهیمان و اشغال کعبه، اتفاقاتی بود که نشان میدهد در درون رژیم سعودی هم از لحاظ لایههای سیاسی و اجتماعی اختلاف وجود دارد. استاد علوم سیاسی دانشگاه فردوسی افزود: یکی از دلایلی که عربستان سعودی فکر میکند میتواند بر این مسائل پیروز شود، به وجود آوردن مسائل و اختلافات خارجی است. یعنی بحرانهای داخلی را به خارج از کشور منتقل کند. وی در ادامه افزود: ساختار قبیلهای آل سعود با از بین رفتن نسل اول و دوم به نسلهای سوم و چهارم منتقل میشود و این نسلها با رقابتهای شدید و قبیلهای مواجه خواهند شد و این گروه جدیدی که قدرت را به دست میگیرند نشان میدهد که دوره فساد و پیری را طی میکنند. لذا اختلافات و تنشهایی که دامن میزنند فرافکنی بحرانهای داخلی است. عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در خصوص حمایت کشورهای عربی مانند امارات، کویت، سودان و .. از عربستان خاطر نشان کرد: همیشه در عالم سیاست ائتلاف، طرفداری و مخالفت وجود داشته و بحث تازهای نیست. وقتی جمهوری اسلامی ایران شکل گرفت عربستان سعودی برخلاف همه آموزههای دینی که وجود دارد عمل کرد و به همراه کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس با دشمنان خودشان و دشمنان جهان اسلام اتحاد برقرار کردند و این اتحاد باعث شد که تشکیلات خاصی در منطقه به وجود آید. وی ادامه داد: یکی از دلایلی که باعث شد اینها این کارها را انجام دهند وابستگیهایی است که به قدرتهای فرامنطقهای دارند. این تحلیلگر مسائل خاورمیانه افزود: کشورهای حاشیه جنوب خلیج فارس همیشه به عنوان حکومتهای قبیلهای سنتی، شکست خورده و ناتوان احساس خطر میکنند و این احساس خطر باعث شده که اینها به طرف حکومتهای مشابه خودشان جذب شوند. وی تاکید کرد: امارات و کشورهای حاشیه جنوب خلیج فارس از این وحشت دارند که در صورت نزدیکی با ایران و حسن رابطه با ایران جریاناتی مثل انقلاب اسلامی در ایران، یعنی ورود افکار نوخواهانه در کشورشان باعث سقوط این حکومتها شود. بنابراین طبیعی است که اینها به حکومت آل سعود که کاملا مشابه خودشان است متمایل میشوند و حفظ حکومت قبیلهای آل سعود باعث تداوم این حکومتهاست. منشادی در خصوص موضع گیری غربیها در خصوص قطع روابط ایران و عربستان اظهار کرد: اتفاقی که افتاده از نظر ماهیتی برای ایران و غرب متفاوت است. حکومتهای غربی، آمریکا، اروپا و سازمان ملل حداکثر کاری که در این رابطه میکنند استناد به رعایت حقوق بشر و محکوم کردن اقدامات این چنینی است. وی ایران را کلیدیترین کشور منطقه دانست و تصریح کرد: همیشه در طول تاریخ تحولاتی که در ایران اتفاق میافتد بر سرنوشت منطقه تاثیر میگذارد. بنابراین کشورهای اروپایی و آمریکا میدانند که حرف نهایی را در سیاست، اقتصاد، فرهنگ و ثبات منطقه، ایران میزند. بنابراین وقتی که با اقدامات ناشیانهای مواجه میشوند مثل آنچه که عربستان انجام داده و منطقه را به سمت تشنج پیش میبرد، آنها میدانند که این به نفع متحدان مرتجعشان در منطقه نیست. لذا آنها را به آرامش دعوت میکنند. وی ادامه داد: نکتهای که غربیها میگویند دو جنبهای سیاست را نشان میدهد، از یک سو میدانند که بدون ایران در منطقه هیچ سیاست و مسألهای پیش نخواهد رفت. از طرف دیگر میدانند که تقویت و قدرتمندی ایران، سقوط این نوع حکومتها را دامن میزند و تنشهای منطقهای به ضرر این متحدان خواهد بود. این استاد دانشگاه روند عادی شدن روابط ایران و عربستان را خیلی سریع دانست و افزود: این واقعیت پذیری سیاسی، از طرف ما مشکلی ایجاد نکرده که ما بخواهیم رفعش کنیم. اما از طرف حکومت آل سعود من فکر میکنم که این بهبود روابط با سرعت خیلی زیاد (نه به صورت یک یا دو هفتهای) حل خواهد شد؛ چراکه حکومت آل سعود، از نظر سیاست داخلی، اقتصادی، منطقهای و جهانی، ثبات و تداوم لازم را ندارد و تحت فشار قدرتها و مشکلات داخلی، منطقهای و جهانی مجبور میشود روابط خودش را با جمهوری اسلامی اصلاح و بهبود بخشد، به این دلیل که چارهای دیگری ندارد. انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 25]