تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1816708884
درنگی در زندگی و حالات وکیل امام رضا(ع)
واضح آرشیو وب فارسی:عقیق: او با اینکه وکالت هشتمین اختر آسمان امامت و ولایت را بر عهده داشت اما بعد از شهادت آن بزرگوار، نامه ای به امام جواد (ع) نوشت و در مورد صرف اموال و بیت المالی که در اختیار داشت، راهنمایی خواست.عقیق :گوشه ای از زندگی و حالات جناب عبدالعزیز بن مهتدی قمی از وکلای امام رضا(ع) که در نشر فقه آل محمد (ص) از هیچ کوششی دریغ نکرد را منتشر می کند. * دوران زندگانی زمان زندگی وی دقیقاً معلوم نیست ولی دانشمندان رجال او را از اصحاب امام رضا (ع) دانسته اند. بنابراین او بین نیمه آخر قرن دوم و نیمه اول از قرن سوم می زیسته است. بیشتر دانشوران، وی را فقط از اصحاب امام رضا (ع) دانسته اند ولی احتمال اینکه از اصحاب امام کاظم (ع) به حساب آید نیز وجود دارد چه این که خود نقل می کند: از «ابالحسن (ع) سوال کردم: آیا در پنبه و زعفران زکات وجود دارد؟. حضرت فرمود: نه.(1) معمولاً مقصود از ابالحسن، امام کاظم (ع) است. امّا در مورد امام جواد(ع) احتمال این که او از اصحاب آن حضرت باشد، بسیار قوی است چرا که وی نامه ای خدمت آن حضرت نوشته و در مورد وجوهات شرعی و اموالی که در اختیار داشته توضیح خواسته است.(2) این که شیخ طوسی هم او را جزء اصحاب (راویان) امام رضا (ع) دانسته (3) و هم جزء کسانی که از ائمه(ع) روایت نکرده اند(4)، جای بسی تعجب است. تاریخ و احادیث، نشانگر آن است که عبدالعزیز بن مهتدی مورد توجه و عنایت امام علی بن موسی الرضا (ع) و امام جواد (ع) بوده است. اما در مورد امام هشتم (ع) دو مطلب شاهد گفتار ماست: * وکالت دوران امام هشتم (ع) و بعد از آن به دلیل برخورداری از حساسیت های زیاد، تشکلی منظم تحت عنوان «وکالت» را ایجاب می کرد. این حساسیت ها عبارت بودند از: سرعت فزاینده فعالیت های علمی، پیدایش گروه های فلسفی و کلامی کنترل شدید و جو خفقان از سوی عباسیان، پیدایش بعضی از افکار انحرافی به نام شیعه مانند؛ تصوّف و غلو، لزوم تغذیه فکری و تأمین مسائل اقتصادی شیعیان. وکلا، نمایندگان ائمه (ع) بودند که ضمن دریافت حقوق شرعی مربوط به مقام امامت (معصوم) وظایف سنگین فرهنگی را نیز بر عهده داشتند و خود از موقعیت سیاسی خاص برخوردار بودند.(5) افتخار وکالت علی بن موسی (ع) شامل عبدالعزیز بن مهتدی نیز گردید و او به دلیل لیاقت های خاص به این مقام نائل آمد(6). گر چه حدود اختیارات و این که در کدام ناحیه وکالت آن حضرت بر عهدۀ وی بوده معلوم نیست. * صحابی خاص اصحاب ائمه(ع) در یک رتبه قرار نداشتند. برخی از آنان از شاگردان ضعیف محسوب می شدند و تعدادی در حد متوسط و جمعی از یاران خاص به شمار می آمدند. در نتیجه، امامان معصوم(ع) نیز به گونه های متفاوت با آنان برخورد می کردند و برای هر کس با توجه به مرتبه علمی و منزلتی که در تقوا و عرفان الهی داشت جایگاه ویژه ای در نظر می گرفتند. از این روی از یاران ائمه(ع) عنوان «صحابی خاص» اطلاق شده است. عبدالعزیز مهتدی نیز از زمره اصحاب خاص امام هشتم (ع) به شمار می رود. فضل بن شاذان بزرگ فقیه و راوی شیعه در این مورد می گوید: عبدالعزیز بن مهتدی از اصحاب خاص امام، علی بن موسی الرضا (ع) بود.(7) این در شرایطی است که بعضی از شیعیان آشنا به مقام اهل بیت(ع) به مجرد اینکه نامشان در شمار شیعیان باشد بسیار خرسند بودند. نمونه آن، مرزبان بن عمران قمی است که به امام هشتم (ع)عرض می کند: سؤالی دارم که پاسخ آن برای من بسیار اهمیت دارد آیا نام من در شمار شیعیان شما قرار دارد؟. حضرت فرمود: آری.(8) با وجود این دیدگاه، صحابی خاص امام معصوم بودن از جایگاه بلند برخوردار بوده و نشانه اوج کمال و معرفت الهی است. و اما نظر امام جواد (ع)در مورد عبدالعزیز بن مهتدی از نامه ای که آن حضرت در پاسخ وی نوشتند معلوم می شود: «نامه تو به دستم رسید خداوند گناهان تو را بخشید و ما و تو را مورد رحمت خودش قرار دهد و همان گونه که من از تو راضی هستم او نیز از تو راضی باشد».(9) این جملات، بیانگر احترام خاص امام (ع)نسبت به وی و حاکی از تقوا و عدالت و مقام قدسی اوست علاوه بر این که می تواند دلالت کننده بر تدبیر و سیاست او در جهت پیشبرد اهداف آن حضرت تلقی گردد. * ویژگی های عبدالعزیز بن مهتدی فرزند مهتدی، خصوصیاتی را در روح و روان خویش جای داد که هر کدام آنها برای پیروان اهل بیت(ع) قابل توجه و عنایت است. * تسلیم امام (ع) او با اینکه وکالت هشتمین اختر آسمان امامت و ولایت را بر عهده داشت اما بعد از شهادت آن بزرگوار، نامه ای به امام جواد (ع) نوشت و در مورد صرف اموال و بیت المالی که در اختیار داشت راهنمایی خواست.(10) این در حالی بود که بعضی از وکلای امام کاظم (ع) به سبب اموالی که در اختیار داشتند امامت حضرت رضا (ع) را انکار کردند و مدعی شدند موسی بن جعفر (ع) برای همیشه زنده هستند. این انکار بدان جهت بود که بیت المال را به امام هشتم (ع) تحویل نداده و خود مصرف کنند. اینان، بنیانگذران واقفیه بودند که علاقه به دنیا آنها را از مسیر حق منحرف کرد. آنها عبارت بودند از: علی بن حمزه بطائنی، زیاد بن مروان قندی و عثمان بن عیسی رواسی.(11) * صراط مستقیم ابن مهتدی بعد از شهادت امام کاظم (ع) هیچ گونه تردیدی در امامت حضرت رضا (ع) نکرده بر صراط مستقیم پا بر جا ماند. در حالی که عده ای از شیعیان (و بعضی بلندمرتبه) به علت تبلیغات واقفیه حداقل برای مدتی در امامت آن حضرت دچار شک و تحیّر گردیدند. از این روست که نمی بینیم کسی از دانشمندان رجال و تاریخ وی را جزء واقفیان به شمار آورد. * احتیاط در دین دین، امری حساس و بس خطیر است پس در فراگیری معارف آن اعتماد به هر کسی نمی توان کرد. عبدالعزیز با یکی از اصحاب بزرگ امام رضا (ع)و امام جواد (ع) به نام «یونس بن عبدالرحمان» ارتباط داشت. جلالت و مقام یونس بر همگان آشکار بود ولی فرزند مهتدی با این همه، جانب احتیاط را از دست نداده نامه ای خدمت امام رضا (ع) نوشت و سؤال کرد: من همه اوقات نمی توانم خدمت شما برسم. آیا یونس بن عبدالرحمان موثق (مورد اطمینان) است تا از او مطلب دینم را سؤال کنم؟. حضرت فرمود: آری.(12) * تواضع مطلب دیگری که از حدیث ذکر شده به دست می آید اینکه عبدالعزیز بن مهتدی با اینکه از اصحاب خاص و وکیل امام رضا (ع) و دارای موقعیت و مقام سیاسی و اجتماعی بود امّا برای کسی معارف دینی سراغ یونس بن عبدالرحمان را گرفت و در مورد آنچه نمی دانست به اهل دانش مراجعه کرد. این نیز درسی برای طالبان حقیقت و شیفتگان علم می باشد. علاوه بر این، دانشوران مذکور به تصریح در جلالت وی سخن گفته اند: فضل بن شاذان عالم و راوی بزرگ که دارای یکصد و شصت کتاب بوده در مورد او می گوید: عبدالعزیز بن مهتدی بهترین اهل قم است. من هیچ قمی را به مانند وی ندیده ام او وکیل حضرت رضا (ع)و از اصحاب خاص آن بزرگوار بود.(13) این سخن فضل بن شاذان دارای اهمیت زیاد است چه اینکه او خود دارای عظمت بسیار و با عده بیشماری از راویان آشنا بوده است. رجالی سترگ، نجاشی می گوید: عبدالعزیز بن مهتدی اشعری مورد اعتماد است و از امام رضا (ع)روایت کرده است.(14) شیخ طوسی که صاحب دو کتاب از کتاب های چهارگانه معتبر شیعه است او را مورد اطمینان دانسته طریق خود را به کتاب وی ذکر می کند.(15) سید بن طاوس نیز او را توثیق کرده سخن فضل بن شاذان را در مورد وی یادآور می شود.(16) علامه حلی، عبدالعزیز را در بخش اول کتاب خود (کسانی را که مورد اعتماد می داند) قرار داده و از او تمجید کرده است.(17) * خاندان نجاشی تبار وی را بدین گونه یاد می کند: عبدالعزیز بن مهتدی بن محمد بن عبدالعزیز (18). هیچ یک از پدران وی را جزء راویان و علمای قم نیافتیم گر چه بدون شک همه آنها شیفتگان و علاقه مندان به اهل بیت (ع) بوده اند. تنها کسانی را که از بستگان او جزء راویان می توان به شمار آورد، دو تن از نوه های وی می باشند: 1- حسن بن حسین بن عبدالعزیز؛ علامه مجلسی او را نوه عبدالعزیز معرفی کرده و هرگاه در کتاب پر ارزش بحارالانوار از «ابن المهتدی» یاد می کند مقصودش هموست.(19) 2- محمد بن حسین بن عبدالعزیز؛ بنا به گواهی نجاشی، محمد بن حسین، نوه عبدالعزیز می باشد.(20) و بعضی از اسناد نیز آن را تأیید می نماید. بنابراین آنچه در یکی از سندهای کتاب کافی آمده و محمد بن حسین را جد عبدالعزیز معرفی کرده(21) ناتمام به نظر می رسد و صحیح آن این است: عن عبدالعزیز بن مهتدی جد محمد بن الحسین.(22) * تعداد احادیث منقول از عبدالعزیز بن مهتدی عبدالعزیز بن مهتدی در زندگی علمی خود موفق به گردآوری مجموعه روایی گردید و از صاحبان، «کتاب» به شمار می آید بدین جهت است که ابوالعباس نجاشی از وی نام می برد چرا که قصد او معرفی صاحبان کتاب است. روایت او هر چند زیاد نیست اما در بیشتر کتاب های معتبر شیعه احادیثی از وی به چشم می خورد. در کتاب های چهارگانه معتبر شیعیان پانزده حدیث، در وسائل الشیعه هفده و در بحارالانوار نوزده مورد از او حدیث نقل شده است. مجموع روایات وی بدون تکرار به بیست و یک مورد بالغ می گردد. بیشتر احادیث عبدالعزیز بن مهتدی از امام هشتم (ع) و به صورت شفاهی و کتبی است؛ از امام صادق (ع) نیز روایاتی با واسطه نقل کرده است. اساتید او در حدیث عبارتند از: سعد بن سعد، سیف بن مبارک بن یزید، عبدالله بن ابی یعفور، عبدالله بن جندب، محمد بن نصیر و یونس بن عبدالرحمان. شاگردان او بدین ترتیب می باشد: ابراهیم بن هاشم، احمد بن محمد بن خالد، احمد بن محمد بن عیسی، بکر بن زیاد، حسن بن حسین، حسن بن محجوب، علی بن مهزیار، عبدالله بن صلت قمی، فضل بن شاذان، محمد بن عیسی بن عبید و نوح بن شعیب نیشابوری. پی نوشت ها: 1 - اصول کافی، محمد بن یعقوب کلینی، ج 3ص 512دارالکتب الاسلامیة، چاپ سوم، 1367هجری شمسی. 2 - رجال الکشی، ابو عمرو الکشی، ج 2ص 795مؤسسه آل البیت 1404 (ع) ق الغیبة، شیخ طوسی، ص 349 مؤسسة المعارف الاسلامیه 1411ه ق. 3 - رجال الطوسی، شیخ طوسی، ص 380دار الذخائر، چاپ دوم، 1411ه ق. 4 - همان کتاب، ص 487. 5 - ر، ک، حیات فکری و سیاسی امان شیعه، رسول جعفریان، ج 2ص 154نشر سازمان تبلیغات اسلامی. 6 - رجال الکشی، ج 2ص 795. 7 - همان کتاب، ص 779. 8 - همان کتاب، ص 794. 9 - همان کتاب، ص 795رحمنا و ایاک و رضی الله عنک برضای عنک. 10 - تاریخ قم، ناصر الشریعه، ص 203با مقدمه و تصحیح استاد علی دوانی. 11 - الغیبة، ص 42و 43نشر بصیرتی، 1385ه ق. 12 - وسائل الشیعه، حر عاملی، ج 27ص 147مؤسسه آل البیت 1409 (ع)ق، بحار الانوار، ح 2ص 251داراحیاء الترث العربی، 1403ق دانشمندان علم اصول و از جمله شیخ اعظم، انصاری (ره) در مورد حجیّت خبر واحد به این حدیث استدلال کرده اند به این بیان که او از مؤثق بودن یونس سؤال می کند و این بدان معنی است که اگر کسی موثق باشد سخن او پذیرفتنی است(فرائد الاصول، شیخ انصاری، ص 85- نشر مصطفوی، 1374ق. 13 - رحال الکشی، ج 2ص 795و 779. 14 - رجال النجاشی، ابوالعبّاس احمد بن علی النجاشی، ص 245مؤسسة النشر الاسلامی، چاپ پنجم، 1416ه ق. 15 - الفهرست، شیخ طوسی، ص 119انتشارات رضیّ. 16 - تحریر الطاوسی، شیخ حسن بن زین الدین، ص 445نشر مکتبه آیة الله مرعشی، 1411ه ق. 17 - رجال العلّامة الحلّی، حسن بن یوسف الحلی، ص 116نشر رضیّ، 1402ه ق. 18 - رجال النجاشی، ص 245. 19 - بحار الانوار، ج 1ص 61. 20 - رجال النجاشی، ص 245. 21 - کافی، ج 7ص 64. 22 - معجم رجال الحدیث، آیة الله خویی قدس سره، ج 11ص 42چاپ پنجم، 1413ه ق. منبع: ستارگان حرم، ج، 2، ص، 276- 261، سید جعفر ربانی با تغییر و تلخیص. منبع :حوزه 211008
دوشنبه ، ۲۱دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عقیق]
[مشاهده در: www.aghigh.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 34]
-
گوناگون
پربازدیدترینها