محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1829177034
لیبرال های وطنی در برابر اقتصاد مقاومتی
واضح آرشیو وب فارسی:زمان نیوز: بدون شک اگر از تولید کالاهای راهبردی خود مانند گندم، بنزین یا دارو حمایت نکنیم و آن را به بازار آزاد بسپاریم، فردا روز اگر دوباره با تحریم و شیطنت های بیرونی مواجه شویم، گرفتار خواهیم شد. بهتر است دولت ها به جای اینکه بیشتر مشغول جبهه گیری در مقابل قوانین موجود باشند با اجرای سیاست های اصل 44 و اقتصاد مقاومتی که هر دو نسخه مذکور به توسعه بخش خصوصی، تعاونی و اقتصاد مردمی تکیه دارند به سمت مردمی کردن اقتصاد حرکت کنند.دکتر وحید شقاقی شهری ؛ به نظر می رسد برخلاف ادعای برخی از اقتصاددانان لیبرال امروز بسیاری از صاحب نظران بنام اقتصادی در جهان آرام آرام به این نتیجه رسیده اند که دنیا باید از لیبرال دموکراسی به سمت سوسیال دموکراسی حرکت کند. در بررسی تاریخی و سیر تحولات فکری در صد سال اخیر در دنیا باید توجه داشت که بعد از جنگ جهانی دوم وقتی دنیا به 2 بلوک غرب و شرق تقسیم شد. بین بلوک شرق به رهبری شوروی و بلوک غرب به رهبری امریکا جنگی موسوم به جنگ سرد آغاز شد که این دعوا از سال 1945 بین امریکا و شوروی تحت عنوان بلوک غرب و شرق شروع شد. در آن سال ها یک سوم دنیا تحت سیطره شوروی و دوسوم کشورهای دنیا تحت آموزه های لیبرالیسم قرار داشتند. یعنی در واقع جنگ سرد نبرد بین دو ایدئولوژی سوسیالیستی و لیبرالیستی بود. به عبارتی جنگ سرد، دعوای ایدئولوژیکی بین دو بلوک غرب و شرق بود. اگر شما کتب و اندیشه متفکران بلوک غرب را در آن سال ها بررسی کنید عمدتاً در حوزه اثبات اقتصاد آزاد فعالیت کرده و در سوی دیگر یعنی در بلوک شرق اندیشمندان آن ها نیز درست در مقابل تفکرات اقتصادی غرب شروع به نوشتن و خلق آثار می کردند. یعنی در بلوک غرب اعتقاد بر این بود که بازار می تواند حداکثر منافع کشور را تأمین کند و در مقابل بلوک شرق اقتصاد بازار آزاد را کارا نمی دانست. یعنی یک طرف دنیا ناکارآمدی اقتصاد آزاد را از طریق ریاضی و تحلیل نموداری اثبات می کرد و در سوی دیگر دنیا صاحب نظران و علمای اقتصادی کارآمدی این نوع اقتصاد را از طریق ریاضی و تحلیل نموداری اثبات می کردند. این مجادله ایدئولوژیکی در حوزه اقتصاد تا سال 1990 طول کشید که با فروپاشی شوروی و دیوار برلین، نظام کمونیستی و سوسیالیستی تضعیف و به مرور زمان از بین رفت و دنیا به یک دنیا تک ایدئولوژی تبدیل شد. چند سال بعد دورگه ای ژاپنی- آمریکایی به نام فرانسیس فوکویاما که جزء اعضای ارشد بنگاه رند به عنوان یک اندیشکده متعلق به پنتاگون است کتابی تحت عنوان پایان تاریخ نوشته و مصاحبه ای نیز در همین مضمون کرده و در آن مدعی می شود:" تاریخ به اتمام رسیده است." مفهوم این کتاب و آن مصاحبه این بود که از نظر وی دنیا تک سیستم عاملی و تحت سیطره تفکر لیبرالی قرار گرفته است. فوکویاما مدعی بود: با فروپاشی ایدئولوژی مارکسیسم تفکری که می تواند خوشبختی و سعادت بشر را تضمین کند لیبرالیسم است و بس. تمام دنیا نیز برای رسیدن به سعادت و موفقیت باید زیر پرچم این تفکر قرار بگیرند. خیلی از صاحب نظران و اقتصاددانان غربی سرمست پیروزی تفکرات لیبرالیستی بر ایدئولوژی کمونیستی بودند. با پیروزی ایدئولوژی لیبرالیسم تقریباً در تمام دانشکده های اقتصاد دنیا کتاب هایی تدریس می شد که در نبرد بین دو ایدئولوژی شرق و غرب یا به عبارتی مارکسیسم و لیبرالیسم نوشته شده بود. کتاب هایی که طرفدار اقتصاد آزاد بودند 30 سال در طرفداری این اقتصاد کتاب نوشته و در جنگ ایدئولوژی ها نیز پیروز شده بودند. دانشگاه شیکاگو که مظهر اقتصاد آزاد بود با حضور فریدمن و دوستانش شروع به تبلیغ نظام سرمایه داری و طرفداری از اقتصاد آزاد کرده بود. مثلاً در کشور شیلی دانش آموختگان شیلیایی که در دانشگاه شیکاگو آموزه های اقتصاد آزاد را از فریدمن آموخته بودند به شیلی بازگشته و با حضور پینوشه اندیشه های اقتصاد آزاد را ترویج کرده و گسترش می دادند. به عبارتی کسانی که از کشورهای مختلف دنیا برای تحصیل به امریکا رفته و در آنجا با اقتصاد آزاد آشنا شده بودند بعد از اتمام تحصیلات خود به کشورهای خود بازگشتند که ایران نیز از این قاعده مستثنا نبود. رگه هایی از این افراد و این تفکر از همان سال ها در اقتصاد ایران نیز دیده شده و حتی تاکنون نیز ادامه دارد. این افراد چون پرورش یافته این اندیشه ها بوده و هستند امروز هم طرفداری سفت و سختی از آموزه های لیبرالی می کنند. یعنی ریشه تاریخی اتفاقی که امروز در اقتصاد ایران نیز شاهد آن هستیم این موضوع است که بسیاری از کسانی که از ایران رفته و مدرک دکتری اقتصاد گرفته اند. عمدتاً در دانشگاه هایی درس خواندند که طرفدار اقتصاد لیبرالی بودند. باید اذعان داشت اگر کمونیسم بر اندیشه لیبرالیسم پیروز می شد ما امروز به جای کتاب هایی که در طرفداری از اقتصاد آزاد نوشته شده است کتاب هایی را می خواندیم که علیه اقتصاد آزاد است و بسیاری از مدافعین اقتصاد آزاد به منتقدان این اقتصاد تبدیل می شدند. فوکویاما اگرچه در کتابپایان تاریخ به این موضوع اشاره می کند که تاریخ تمام شده و بشر باید تک سیستم عاملی شده و سیستم عامل لیبرالیسم را بپذیرد. ولی بعد از گذشت بیش از 10 سال از این ادعا، وی در آخرین گفتگوی خود در سال 2014 می گوید: من نسبت به گفته های خودم در سال 1992 مردد شده ام. الآن در امریکا آرام آرام زمزمه های گذر از لیبرال دموکراسی و گذر به سمت سوسیال دموکراسی که در اروپا وجود دارد مطرح است. ما می بینیم اوباما بیمه را همگانی کرده و از جمعیت 320 میلیون نفری ساکن در امریکا حدود 46 میلیون نفر از دولت کوپن غذا دریافت می کنند. یعنی آرام آرام زمزمه های بحران در سیستم عامل لیبرالیسم در حال نمایان شدن است. امروز خود سردمداران اقتصاد آزاد اعتراف می کنند که دولت باید دخالت خود در امورات را بیشتر کند. برای مثال حتی آقای استیگلیتز که سال ها معاون بانک جهانی بوده و اکنون جزء سردمداران این تفکر محسوب می شود معتقد است: در شرایط کنونی دولت باید حضور خود را پررنگ تر کند. یعنی در شرایطی که شکاف نابرابری در حال افزایش است دنیا به مرور زمان در حال حرکت به سمت دولت رفاه است. فردی به نام آقای توماس پیکتی که عضو هیئت علمی دانشگاه سوربن فرانسه است کتابی به نام سرمایه در قرن بیست و یکم نوشته که در آن کتاب معتقد است: سرمایه داری در طول 100 سال گذشته نه تنها نتوانسته شکاف طبقاتی را کاهش دهد بلکه این شکاف هر روز به دلیل ثروت های موروثی و خرید قدرت از کانال ثروت در حال افزایش است. نظریات وی در این کتاب حتی با تحسین اقتصاددانان لیبرال نیز مواجه شده است. استیگلیتز در این رابطه می گوید: ما زمانی در امریکا شعار یک نفر یک رأی دادیم اما الآن این موضوع به یک دلار یک رأی تبدیل شده است. به عبارتی خود این افراد معتقدند: ثروتی که نزد نظام سرمایه داری جمع شده در حال خرید قدرت بوده و از طرفی ثروت های موروثی نمی توانند چیزی را به رشد اقتصادی اضافه کنند اما با خرید قدرت، آن را وامدار خود کرده و هر روز به قدرت و ثروت بیشتری می رسند که خود این موضوع باعث افزایش شکاف طبقاتی خواهد شد. در مثال بارز شخصی مانند بیل گیتس با ذهن فعالی که داشت در حال تولید بود اما فرزندان وی صاحب ثروت های افسانه ای می شوند که چون نبوغ بیل گیتس را ندارند با ثروتشان قدرت را می خرند و اتفاقاً ثروتشان نیز افزایش خواهد یافت. اما این افزایش ثروت از راه مشروع و حاصل از تولید نخواهد بود بلکه این ثروت از طریق خرید قدرت و آرای مردم به دست می آید. در نهایت نیز، از همین افزایش شکاف طبقاتی جنبش وال استریت متولد می شود. اخیراً آقای رابرت رایش که در دولت بیل کلینتون وزیر کار بود کتابی به نام" پس از شوک" نوشته که در آن کتاب به سیاست های دولتمردان آمریکایی حمله کرده و می گوید: نگاه اقتصاد آزاد و سپردن اقتصاد به دست بازار باعث شده است انحصار بخش خصوصی ویرانگر شده و شکاف طبقاتی را روزبه روز بیشتر کند. افرادی امروز یگانه راه حل مشکلات اقتصادی کشور را اجرای اقتصاد بازار محور می دانند یک بار دیگر باید تجربه شکست سیاست های تعدیل را به یاد بیاورند که خصوصی سازی بدون حساب وکتاب می تواند چه بلایی سر کشور بیاورد. به هرحال کسانی که آن روز این سیاست ها را تئوریزه و اجرا کردند. همان افراد امروز نیز مجدداً از اقتصاد بازار دم می زنند قانون اساسی ایران، لیبرالیسم یا سوسیالیسم: نهادهای ضدانحصار در ایران نسبت به سایر کشورها نقش و قدرت بیشتری داشته و تلاش دارند در مقابل انحصار بنگاه های خصوصی ایستاده و مقاومت کنند. وقتی ما بندبند قانون اساسی را بررسی می کنیم می بینیم طبق قانون یک سری وظایف حمایتی بر عهده دولت گذاشته شده است. البته امروز ما در لیبرال ترین اقتصادهای دنیا نیز می بینیم دولت نقش پررنگی در اداره امور دارد. واقعیت این است که هنوز در کشور ما بستر حضور تمام قد بخش خصوصی فراهم نشده است. من نیز موافق بخش خصوصی و خوب بودن آن هستم. اگر ما بتوانیم در اقتصاد ایران شبه انحصارها، انحصارها، قاچاق کالا و بحث رقابت پذیری را به صورت شفاف پیاده کنیم آن وقت می توان ادعا کرد که سازمان های حمایتی حداقل وظیفه ممکن را برعهده داشته باشند. زمانی که در اقتصاد کشوری رقابت پذیری و شفافیت حاکم باشد خود رقابت پذیری و شفافیت موجب ارتقا کیفیت و کاهش قیمت ها خواهد شد. متأسفانه اقتصاد ایران در حال حاضر درگیر یک ساختار شبه دولتی، شبه خصوصی و شبه انحصاری و انحصاری اعم از انحصار طبیعی و انحصار مصنوعی است. در سال های اخیر وجود نوسانات اقتصادی تحمیلی از بیرون مرزها نیز مزید علت شده است که طبیعتاً در چنین شرایطی شما اگر اقتصاد را رها کرده و آزاد بگذارید. به خاطر بحث انحصار و عدم شفافیت بازار و اطلاعات، نه تنها قیمت ها افزایش پیدا می کند بلکه هیچ تغییری در کیفیت کالاها نیز رخ نمی دهد. ما زمانی می توانیم ادعا کنیم که باید آرام آرام از نقش پررنگ سازمان های حمایتی کاسته شود که بتوانیم فضای شفافی را برای بازار، قیمت ها و اطلاعات کامل فراهم کرده و بتوانیم انحصارها و شبه انحصارها رو حذف کرده و رقابت پذیری را تقویت کنیم. رقابت در این شرایط باعث شکسته شدن قیمت ها و افزایش کیفیت خواهد شد. ضمن اینکه ما برای برخی از حوزه های راهبردی مثل آموزش و بهداشت حتی به شرایط فراهم بودن این شرایط بازهم نیازمند حضور دولت و سازمان های حمایتی از مردم هستیم. به گفته وزیر اقتصاد دولت یازدهم کشور ما در شرایط فعلی که درگیر یک نبرد سنگین اقتصادی است در این شرایط اگر از کالاهای راهبردی خود مانند گندم، بنزین یا دارو حمایت نکنیم و آن را به بازار آزاد بسپاریم فردا روز اگر دوباره با تحریم و شیطنت های بیرونی مواجه شویم گرفتار خواهیم شد. زمانی که کشور در شرایط عادی قرار دارد بازار نیز اطلاعات کافی را داشته و رقابت نیز وجود دارد می توان نقش سازمان های حمایتی را کاهش داد. اما اگر بسترهای آزادسازی را فراهم نکنیم اتفاقات سال 72 تکرار خواهد شد. اتفاقی که در آن سال ها رخ داد این بود که دولت اقداماتی انجام داد که تورم به حدود 50 درصد یعنی بالاترین حد تورم تاریخ ایران رسید. دولت در آن سال ها درحالی که پشتوانه لازم را برای یکسان سازی ارز و انجام خصوصی سازی نداشت اما این کارها را در دستور کار خود قرار داد. در نتیجه یکباره شاهد بودیم اقتصاد با نسخه سیاست های تعدیل اقتصادی، شاهد تورم بیش از 49 درصدی بوده و با فشاری که به دولت آمد این سیاست ها به سمت سیاست های تثبیت اقتصادی رفت. لذا اگر دولت نتواند بسترهای لازم را برای آزادسازی و اقتصاد بازار محور، فراهم کند به جای فایده ای که دارد ضرر خواهیم دید. ضمن اینکه در دنیای کنونی همه دولت ها به سمت دولت های رفاه گرا می روند. دولت هایی مثل امریکا که شعارهای سفت و سختی درباره اقتصاد آزاد می دهد الآن مدل اقتصادی لیبرال دموکراسی این کشور مدام تحت حمله و انتقاد است که باید به سمت همان نگرش سوسیال دموکراسی اروپا برود. با توجه به اینکه دولت های اروپایی حمایت بیشتری از مردمشان دارند حتی در امریکا نیز طرفداران اقتصاد آزاد آرام آرام به سمت نسخه های سوسیال دموکراسی در حال حرکت هستند. یعنی در خود دولت های امریکا هم دولت رفاه شکل گرفته و به طرق مختلف از مردم و بخش های تولیدی حمایت می کند. اخیراً آقای رابرت رایش که در دولت بیل کلینتون وزیر کار بود کتابی به نام" پس از شوک" نوشته که در آن کتاب به سیاست های دولتمردان آمریکایی حمله کرده و می گوید: نگاه اقتصاد آزاد و سپردن اقتصاد به دست بازار باعث شده است انحصار بخش خصوصی ویرانگر شده و شکاف طبقاتی را روزبه روز بیشتر کند. نقش دولت ها؛ تئوری پردازی یا اجرای سیاست ها افرادی امروز یگانه راه حل مشکلات اقتصادی کشور را اجرای اقتصاد بازار محور می دانند یک بار دیگر باید تجربه شکست سیاست های تعدیل را به یاد بیاورند که خصوصی سازی بدون حساب وکتاب می تواند چه بلایی سر کشور بیاورد. به هرحال کسانی که آن روز این سیاست ها را تئوریزه و اجرا کردند. همان افراد امروز نیز مجدداً از اقتصاد بازار دم می زنند. باید اذعان داشت انحصار در بخش خصوصی شرایط را بسیار از انحصار در بخش دولتی بدتر می کند. اگر نتوانیم بستر رقابت را برای بخش خصوصی فراهم کنیم اوضاع قطعاً بدتر می شود. امروز ما شاهدیم چون در بسیاری از بخش هایی که به بخش خصوصی واگذار شده نتوانستیم بستر رقابت را فراهم کنیم این بخش ها نانوشته دست به شرایط انحصاری زدند که شرایط کیفیت، رقابت و کاهش قیمت ها را به هم زده است. تمام دنیا نیز به این نتیجه رسیده است که دولت باید میزان دخالت خود را افزایش دهد. البته در اینکه دولت باید کارآمد شده و حد بهینه اش مشخص بشود شکی وجود ندارد و اتفاقاً سیاست های اصل 44 نیز بر اساس همین موارد است یعنی بحث این سیاست ها، این نیست که دولت باید کنار برود بلکه باید نقش و وظیفه دولت تغییر کرده و سازمان های حمایتی نیز به جای نگرش بازرسی محور به نظارت های هوشمند مبتنی بر اصلاح ساختار روی آورند. یعنی لازم نیست سازمان حمایت، مدام سراغ بازرسی قیمت ها برود بلکه مبتنی بر نظارت های هوشمند و اصلاحات ساختاری و نظارت های پیشگیرانه می تواند راحت تر وظیفه خودش را انجام دهد. به عبارتی سازمان های حمایتی و بازرسی ما باید برای افزایش کارآمدی خود تغییر نگرشی در خودشان ایجاد کنند. زمانی اصلاحات ساختاری در دستور کار قرار می گیرد که بازارها و تولیدکننده ها نتوانند باهم تبانی کرده و قیمت ها را به نفع خودشان و به ضرر مصرف کننده افزایش دهند. به عبارتی سازمان های حمایتی باید هوشمندانه تر با نگرش اصلاحات ساختاری و نه نگاه بازرسی محور جلو بروند. ضمن اینکه طبق اصل 110 قانون اساسیتعیین سیاست های کلی کشور برعهده مقام معظم رهبری است. مثلاً سیاست های کلی اصل 44 را رهبری ابلاغ کردند که طبیعتاً اگر بخواهیم نسبت به نگرش اصلاحی در حوزه اقتصاد ورود کنیم حتماً باید رد پای آن در سیاست های کلی نظام دیده شود. البته سیاست های کلی اصل 44 بسیاری از مشکلاتی را که این دوستان مطرح می کنند برطرف کرده است و در حال حاضر ما شاهدیم دولت در حال مقاومت است وگرنه اجرای این سیاست ها به طور کامل می تواند به توسعه بخش خصوصی بینجامد. لذا الآن خود دولت باید آستین ها را بالا زده و اقتصاد را مردمی کند. بهتر است دولت ها به جای اینکه بیشتر مشغول جبهه گیری در مقابل قوانین موجود باشند با اجرای سیاست های اصل 44 و اقتصاد مقاومتی که هر دو نسخه مذکور به توسعه بخش خصوصی، تعاونی و اقتصاد مردمی تکیه دارند به سمت مردمی کردن اقتصاد حرکت کنند. یعنی کسب وکارهای کوچک، مولد و اقتصاد کارآفرین و مبتنی بر توزیع عادلانه ثروت را بر اساس اشتغال و کارآفرینی و مردم محوری راه اندازی کنند. لذا امروز باید تمام هم وغم دوستان در دولت، اجرای درست و دقیق این سیاست ها باشد. * * دکتر وحید شقاقی شهری، عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی/انتهای متن/ borhan.ir
دوشنبه ، ۲۱دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: زمان نیوز]
[مشاهده در: www.zamannews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 11]
-
گوناگون
پربازدیدترینها