محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1831433859
«شهرزاد» نوستالژیک یا «معمای شاه» تحلیلی؟
واضح آرشیو وب فارسی:شما نیوز: وب سایت سینما پرس: شبکه یک سیما از ۱۵ آبان امسال شاهد پخش سریالی جدید با نام «معمای شاه» است. نام «محمد رضا ورزی» به عنوان کارگردان و نویسنده در عنوان بندی سریال درج شده است. بینندگان سیما پیش تر این نام را عنوان بندی چند سریال تاریخی دیگر تلویزیون همچون: سال های مشروطه، تبریز در مه، پدر خوانده، عمارت فرنگی و... هم دیده است. آغاز نمایش سریال «معمای شاه» همزمان شد با توزیع سریال «شهرزاد» ساخته حسن فتحی. هر دو سریال در فضای تاریخی نسبتاً مشابهی قصه خود را روایت می کنند و همین مسئله سبب شده خواه ناخواه مقایسه ای میان این دو اثر تلویزیونی شکل بگیرد. مشخص است که در چنین مقایسه ای کفه ترازو به سمت «شهرزاد» سنگین تر باشد. حالا چند وقتی است بینندگان به این مقایسه پرداخته و در طرف دیگر ماجرا برخی کارشناسان این حوزه نیز در مقام مقایسه این دور اثر با یکدیگر قلم فرسایی می کنند. اما به دلایل مختلفی انجام چنین مقایسه ای اشتباه است و این دو سریال به هیچ وجه قابل قیاس با هم نیستند. برخی از دلایل این امر به شرح زیر است: وفاداری به تاریخ یا بی توجهی؟ مهم ترین تفاوت دو سریال «شهرزاد» و «معمای شاه» نحوه نگاه آن ها به مسئله ای به نام تاریخ است. معمای شاه روایت گر دوره ای خاص و پُر تلاطم از تاریخ معاصر ایران است که از سه سال آخر حکومت محمد رضا پهلوی آغاز و تا انقلاب ۵۷ ادامه می یابد. در نقطه مقابل شهرزاد روایت قصه ای عاشقانه است که در بخشی از ماجرا با وقایع سال های پُر تلاطم ۱۳۳۲ و کودتا علیه دکتر مصدق تلاقی پیدا می کند. حسن فتحی از این دوره تاریخی صرفاً به عنوان یک «بستر» استفاده کرده تا داستانش را روایت کند. همین مسئله امکانات فراوانی در اختیارش قرار می دهد. مثلاً دیگر لازم نیست به روایت ها و ماجراهای تاریخی وفادار بماند، توالی و تداوم وقایع را حفظ کند، اعمال و رفتار شخصیت های اصلی را مورد نظر قرار دهد تا بعداً از سوی بینندگان به تحریف تاریخ متهم نشود. اما معمای شاه به واسطه روایت این دوره تاریخی پُر تلاطم مجبور به در نظر گرفتن مسائل مختلفی است. مثلاً کارگردان نمی تواند درخصوص شخصیت های سیاسی اصطلاحاً «پرش» داشته باشد. نمی تواند بسیاری از اتفاق ها در نظر نگیرد و حتی گاهی مجبور است توالی زمانی برخی رویدادها را به صورت «ساعت به ساعت» روایت کند؛ مانند اتفاقی که طبق اظهارات سازندگان سریال درباره قسمت های مرتبط با کودتای ۲۸ مرداد رخ داده و ماجرا در محدوده ساعت هم طبق مستندات روایت شده است. تاکنون هشت قسمت از سریال معمای شاه پخش شده و سریال تازه از نظر مقطع تاریخی به آذر سال ۱۳۲۲ رسیده است. یعنی به طور متوسط در هر دو قسمت یکسال از داستان روایت شده است. در نقطه مقابل سریال شهرزاد چنین محدودیتی را ندارد و حتی می تواند بدون در نظر گرفتن توالی دقیق زمان و مکان، قصه محوری خود را روایت نموده و برای جذاب تر شدن داستان، قصه های فرعی را به آن اضافه کند. مسئله مهم هر یک از سریال ها چیست؟ در سریال هایی از جنس معمای شاه مسئله مهم «روایت دقیق تاریخ» و شخصیت های مرتبط با آن است. چنین سریالی که درباره زندگی محمد رضا شاه ساخته شده نمی تواند حضور شخصی مانند فردوست و پرون را نادیده بگیرد. حداکثر جهش سریال، عدم نمایش جزئیات زندگی خانوادگی دربار است. مثلاً تا اینجای کار هیچ گاه ندیده ایم محمد رضا با دخترش شهناز بازی کند و زمانی چند دقیقه ای را به او اختصاص دهد چرا که فشردگی زمانی، اجازه پرداختن به این جزئیات را نمی دهد. حتی بخش داستانی معمای شاه که با حضور «خانواده دکتر وزیری» شکل گرفته هم این روزها با انتقاد برخی بینندگان مواجه شده و عنوان می کنند «این که معمای شاه نیست، معمای وزیری است!» حال آنکه سازنده سریال با گنجاندن این بخش در داستان تلاش کرده فضایی دراماتیک را در اثر ایجاد نماید تا بخش دربار خسته کننده نشود. حالا این وضعیت را مقایسه کنید با سریال شهرزاد که فارغ از این محدودیت می تواند بر روی شخصیت های خود تمرکز کند، آن ها را پردازش کند، وارد مناسبات خرد و کلان آن ها شود و به مرور تصویری کامل از آن ها به بیننده ارائه نماید. نگاه به تاریخ مهم است پیام و موضوع محوری سریال شهرزاد را می توان اینگونه خلاصه کرد: «ورود به سیاست لوازمی دارد که اگر کسی دارای آن لوازم نباشد، ممکن است همه چیزش را از دست بدهد. حتی زن و عشقش را!». سریال ناخودآگاه به بیننده خود این حس را القا می کند که اگر سر از کار سیاست و مناسبات قدرت در نمی آورد، بهتر است وارد این وادی نشود. دوره تاریخی هم فرقی نمی کند و حتی می تواند چنین رخدادی در «دوران معاصر» برای افراد پیش بیاید. این پیام و مضمون به شدت انسانی است و در لایه های مختلف فردی و شخصی، بیننده را درگیر می کند. سریال معمای شاه پیامی از این جنس ندارد بلکه قرار است روایتگر وابستگی یک خاندان به بیگانه باشد که به واسطه این وابستگی، فرصت های طلایی مختلفی از دست رفته و کشور دچار مشکلات عدیده شده است. در چنین حالتی بیننده با «پیام های مختلف» مواجه است. از نقش بیگانه در کشور تا بی کفایتی مسوولان داخلی، سست بودن مردم در دفاع از شخصیت های ملی، خطر تفرقه، مبارزه آزادیخواهان و... برخلاف سریال شهرزاد که صرفاً با تماشای چند قسمت اولیه می توان پیام و مضمون آن را دریافت کرد، در معمای شاه باید حداقل نیمی از داستان پخش شود تا این مضامین یک به یک خود را نشان داده و با بیننده ارتباط برقرار کنند. شهرزاد مخالف جدی ندارد سریال معمای شاه در پنج قسمت ابت دایی خود به دوران حکومت رضاخان پرداخت. نمایش صحنه هایی مانند استعمال تریاک، خشونت کلامی، خشونت فیزیکی و... در رضاخان با آنکه به صورتی بسیار محدود و تعدیل شده صورت گرفت، واکنش های منفی برخی بینندگان در شبکه های اجتماعی را به دنبال داشت. البته آنچه در معمای شاه نمایش داده شده، ذره ای از اتفاق هایی که در دوران رضاخان رخ داده نیست اما برخی بینندگان و شاید بهتر است بگوییم علاقه مندان پهلوی، به شدت نسبت به این مسئله موضع داشته و علیه سریال فضاسازی کردند. تصور عمومی از دوران پهلوی در نزد عده ای این است که در آن دوران مملکت آباد و آزاد بود و کشور دست کمی از ممالکت متمدن و جهان اول نداشت. حالا اگر سریالی تلویزیونی بخواهد به تحلیل و نقض این باور اشتباه بپردازد، قطعاً با هجمه و مخالفت های فراوان مواجه می شود. البته شکی نیست که معمای شاه می توانست با پروداکشن و صحنه پردازی های گسترده به انتقال پیام خود کمک کند و شکل فعلی ارائه پیام چندان کامل نیست اما همین که سریالی بخواهد «اسطوره شکنی» کند و ضعف های رضاخان در بحبوبه جنگ جهانی دوم را به تصویر بکشد، قطعاً واکنش هایی را به دنبال خواهد داشت حال آنکه حسن فتحی در شهرزاد با چنین مشکل و مسئله ای مواجه نبوده و بخش تاریخی سریالش، مخالفت و انتقادی را برانگیخته نکرده است چون اساساً به مسئله حساسی در آن پرداخته نشده است. در یک کلام، معمای شاه به تاریخ نگاهی «تحلیلی» دارد و شهرزاد گاهی «نوستالژیک» که این نگاه دومی هیچ گاه نمی تواند مخالفی جدی برای سریال به همراه داشته باشد. البته حسن فتحی خود در سریال «روشن تر از خاموشی» هم تجربه ساخت سریالی تاریخی شخصیت محور را داشته که اتفاقاً این سریال به نسبت آثار دیگر او همچون: قهرمانان نمی میرند، شب دهم، زمانه و مدار صفر درجه با استقبال کمتری مواجه شد. بیننده تلویزیون اساساً روایت «عاشقانه» را دوست دارد و حتی در سریال های معاصری همچون: دلنوازان، فاصله ها، آوای باران و... یک مضمون عاشقانه با اقبال فراوانی از سوی بیننده مواجه می گردد. اما معمای شاه برای روایت داستان های عاشقانه اش که عمدتاً در محدوه دربار رخ می دهد، نیازمند رعایت خط قرمزهای فراوانی است تا قصه از مسیر اصلی خود خارج نشود. بازیگران شهرزاد بهترند سریال «معمای شاه» روایت گر زندگی محمد رضا پهلوی است. در چنین سریالی مسئله مهم در بخش انتخاب بازیگر، یافتن چهرهایی است که حداکثر شباهت را به نقش ها داشته باشند. بخش عمده ای از نقش ها نیز در محدوده دربار رخ می دهد و باید در این بخش شباهت ها زیاد باشد تا بیننده سریال را باور کند. در شهرزاد چنین محدودیتی وجود ندارد و بر همین اساس می توان هر بازیگری را با اندکی گریم، به چهره شخصیت های آن دوره نزدیک کرد. البته عدم صراحت تاریخی شهرزاد و نپرداختن به یک دوره تاریخی خاص و حتی کوتاه بودن زمان تولید، انگیزه های بیشتری را در بازیگران برای همراهی ایجاد می کند. مسئله مهم دیگر حضور چهره های سرشناس در سریال شهرزاد است. در سریال معمای شاه به اقتضاء داستان ۸۰ بازیگر اصلی و ۵۲۰ بازیگر فرعی حضور دارند. به دلیل روایت مقطعی ۴۰ ساله در سریال، هم با تنوع بازیگر و هم با تنوع گریم در این اثر مواجه هستیم اما در نقطه مقابل، در اثر نمایشی حسن فتحی تعداد محدودی از بازیگران شاخص و چهره برای مقطعی دوساله از نظر تاریخی انتخاب شده و مقابل دوربین رفته اند. بدیهی است بینندگان سیما با چهره هایی از این دست ارتباط سریع تری می گیرند حال آنکه برای برقراری ارتباط با بازیگران معمای شاه که قرار است در مقاطع مختلفی دیده شوند، نیاز به زمان بیشتری است تا آن ها در گریم های دهه های مختلف دیده شوند. تفاوت قالب و مدیوم سریال معمای شاه برای تلویزیون تولید شده که مخاطبی میلیونی دارد. سریال شهرزاد در شمارگان ۵۰۰ هزار نسخه توزیع می شود. سریال اول «رایگان» است و سریال دوم به واسطه نیاز به پرداخت پول، در میان قشری از جامعه بیننده جدی دارد که حاضرند برای محصولات فرهنگی پول پرداخت نمایند. البته به دلیل بافت مخاطب دوم و تعلق آن ها به جامعه شهری و طبقه متوسط به بالا، اظهار نظرهای بیشتری از مردم درباره شهرزاد می شنویم اما در شهرستان ها و شهرهای کوچک که سیستم توزیع شبکه نمایش خانگی چندان گسترده نیست، بیننده پر و پا قرصی برای این آثار وجود ندارد و اگر هم هست، بیشتر از راه «نسخه غیرقانونی» به تماشای آن می نشینند و پولی بابت آن پرداخت نمی کنند. مخاطب عام معمای شاه دوست دارد تاریخ را به صورت ساده بشنود و آرام آرام قصه ای را دنبال کند. البته مسئله مهم و جدی تر این است که سازندگان این دو سریال هر دو از چهره هایی هستند که رشد و پیشرفتشان در تلویزیون اتفاق افتاده و از این منظر سرمایه های صدا و سیما محسوب می شوند و در هر قالبی که فعالیت کنند، باعث رشد و بهبود آن عرصه خواهند شد. امید است هر دو سریال بتوانند در میان مخاطبان خود موفق و مؤثر باشند.
چهارشنبه ، ۱۶دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: شما نیوز]
[مشاهده در: www.shomanews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 16]
-
گوناگون
پربازدیدترینها