واضح آرشیو وب فارسی:فرهیختگان: الهام کاظمی وضعیت آلودگی زیست محیطی یکی از شاخص های مهم سنجش کیفیت زندگی در شهرهاست؛ اما موضوعی که این روزها کلانشهرهای کشور با آن مواجهند، نشان دهنده وضعیت غیرقابل قبول آلودگی هوا برای شهروندان این شهرهاست. با این حال با گذشت نزدیک به سه هفته از تشدید آلودگی هوا، هریک از نهادهای مسئول در حوزه کنترل آلودگی هوا یکدیگر را متهم به کم کاری می کنند. دستگاه هایی مثل سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت صنایع و معادن، وزارت راه و شهرسازی و شهرداری ها که در راس مدیریت شهری قرار دارند. تجربیات جهانی نشان می دهد شهرداری ها می توانند با برنامه ریزی صحیح و کاربردی ظرف چند سال مشکل آلودگی هوا را حل کنند، اما به نظر می رسد در کشور ما به ویژه پایتخت آن، شهرداری ها حتی قادر به جلوگیری از بحرانی شدن وضعیت هوا نیستند چه برسد به اینکه راه حلی برای آن پیدا کنند. البته شهرداری ها معتقدند اختیارات لازم در این باره را ندارند و ضروری است بخشی از وظایف زیست محیطی شهرها به مدیریت شهری واگذار شود. نبود ناوگان حمل ونقل عمومی مناسب مثل اتوبوس و مترو و توسعه نیافتن آن با توجیه نبود اعتبارات مشخص، بلندمرتبه سازی بدون رعایت ضوابط طرح تفصیلی که به گفته بسیاری از کارشناسان جلوی ورود باد را به شهرها می گیرد، تشدید آلودگی ها را رقم می زنند. در این میان شهرداری ها به فکر درآمدزایی از طریق تراکم فروشی هستند و به زیان های بلندمدت این نابسامانی توجهی ندارند. گاه دیده شده است این تراکم فروشی به بهای تخریب و از بین رفتن باغ ها و فضاهای سبز شهری تمام می شود. قانون چه می گوید؟ قانون درباره کنترل آلودگی هوا وظایف هریک از دستگاه ها را مشخص کرده است که شهرداری ها هم از این اصل مستثنی نیستند. در بند 20 ماده ۵۵ قانون شهرداری که به وظایف این سازمان اشاره می کند، آمده است: «جلوگیری از ایجاد و تاسیس کلیه اماکن که به نحوی از انحا موجب بروز مزاحمت برای ساکنین یا مخالف اصول بهداشت در شهرهاست، شهرداری مکلف است از تاسیس کارخانه ها، کارگاه ها، گاراژهای عمومی و تعمیرگاه ها و دکان ها و همچنین مراکزی که مواد محترقه می سازند و اصطبل چهارپایان و مراکز دامداری و به طورکلی تمام مشاغل و کسب هایی که ایجاد مزاحمت و سروصدا کنند یا تولید دود یا عفونت یا تجمع حشرات و جانوران نمایند جلوگیری کند و در تخریب کوره های آجر و گچ و آهک پزی و خزینه گرمابه های عمومی که مخالف بهداشت است، اقدام نماید و با نظارت و مراقبت در وضع دودکش های اماکن و کارخانه ها و وسایل نقلیه که کار کردن آنها دود تولید می کند از آلوده شدن هوای شهر جلوگیری نماید و هرگاه تاسیسات مذکور فوق قبل از تصویب این قانون به وجود آمده باشد آنها را تعطیل کند و اگر لازم شود آنها را به خارج از شهر انتقال دهد.» به اعتقاد کارشناسان، آلودگی هوا رابطه مستقیمی با ترافیک معابر شهری دارد. براساس قانون، شهرداری ها ملزم به کاهش حجم ترافیک از طریق ایجاد زیرساخت های کافی برای تردد خودروها و توسعه معابر و ایجاد خیابان و کوچه ها هستند. در این میان ساخت پارکینگ های عمومی نیز ازجمله وظایف شهرداری ها برای تسهیل عبور و مرور است. البته در این میان آموزش و ارتقای فرهنگ ترافیک شهروندان از اهمیت بسزایی برخوردار است. سازماندهی و ساخت معابری ویژه عابران پیاده و دوچرخه سواران هم مهم است؛ موضوعی که تا به امروز توجه جدی به آن نشده است. از سوی دیگر گسترش فضای سبز شهری نقش بسزایی در کاهش آلودگی هوا دارد که به شهرداری ها محول شده است. براساس مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری، شهرداری ها موظف به توسعه فضای سبز شهری و حفظ باغات و جنگل های موجود و جلوگیری از تخریب آنها هستند. از آنجا که بخش اعظم آلودگی هوا مربوط به خودروها به ویژه خودروهای فرسوده است، براساس مصوبه دولت، شهرداری ها یکی از دستگاه هایی هستند که باید نسبت به شناسایی خودروهای فرسوده اقدام کنند. از سوی دیگر موظف به ساماندهی بخش خصوصی نسبت به احداث مراکز معاینه فنی برای کنترل خودروها هستند که در این میان نیروی انتظامی هم وظیفه جلوگیری از تردد وسایل نقلیه بدون معاینه فنی را دارد. با این حال مدیریت شهری می تواند سهم بزرگی را در کاهش آلودگی شهرها داشته باشد، موضوعی که به نظر می رسد به دلیل هم پوشانی وظایف در دستگاه ها از شانه ای به شانه دیگر منتقل می شود و در این میان شهرها و شهروندان آنها هستند که قربانی این کم کاری می شوند.
چهارشنبه ، ۹دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فرهیختگان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 9]