واضح آرشیو وب فارسی:همدان پیام: گوناگون جمعی از استادان دانشگاه در "میزگرد پژوهش و چالش های آن" به آسیب شناسی صریح وضعیت پژوهش در کشور پرداختند و خواستار پایان دادن مسئولان به این آسیب ها شدند. به گزارش ایسنا، در این میزگرد، پدر علم گراف ایران با بیان اینکه پژوهش در کشور به ویژه در علوم پایه و بنیادی با مشکلاتی مواجه است، گفت: این مشکلات ریشه در مسائل گذشته، مسائل فرهنگی، اقتصادی، تحریم ها و جنگ و بسیاری مسائل دیگر و حتی ریشه در افزایش جمعیت در ایام جنگ تحمیلی دارد که به یکباره جمعیت جوان کشور رشد بسیاری پیدا کرد. استاد بهزاد، افزود: وقتی این جمعیت بالا به سن ورود به دانشگاه رسید، دولت که نمی توانست فرصت های شغلی متناسب با آنها را ایجاد کند، به این نتیجه رسید که اگر دانشگاه ها را گسترش دهد به خصوص در رشته هایی مانند ریاضی که تنها به یک گچ و تخته سیاه نیاز دارد، می توان تا حدودی این جوانان را سرگرم کرد و بالاخره از دیپلم به لیسانس و بعد فوق لیسانس راه پیدا می کنند و در این مدت هم طبیعتاً جهان راه هایی را طی می کند که ما هم معمولاً تقلید می کنیم. در تقلید از دانشگاه های خارج تنها ساختار را گرفته ایم، نه روابط درونی وی در ادامه به برخی چالش ها پرداخت که در زیر می خوانید: حتی در زمان امیرکبیر وقتی دارالفنون تأسیس شد تقلیدی از پلی تکنیک های خارج از کشور بود و پهلوی اول هم دانشگاه تهران را با تقلید از دانشگاه های خارج کشور تأسیس کرد؛ انجمن های علمی و فرهنگستان علوم نیز تقلیدی از خارج از کشور بودند. ما صرفاً ظاهر این ساختار را گرفته ایم و درنتیجه آن روابط درونی را ندیده ایم. تمام تشکل های علمی را می توان به یک ارکستر تشبیه کرد که هرکدام در گوشه و کنار این مملکت در حال نواختن ساز خود هستند؛ اگر به صدای تک تک آنها گوش کنیم نسبتاً آهنگ های قشنگی را می نوازند اما اگر به مجموع تشکل ها گوش فرا دهیم یک ارکستر بی رهبر را شاهدیم که اگر صدای آن گوش خراش نباشد قطعاً گوش نواز نیز نخواهد بود، بنابراین باید ریشه مشکل را پیدا کرد. ما روابط درونی تشکل هایی را که از خارج گرفته ایم، ندیده ایم و چون به طور طبیعی توسط ما به وجود نیامده اند نه دنبال آن بودیم که این روابط را پیدا کنیم و نه خودمان این روابط را ایجاد کردیم. وقتی می خواهیم مرز علم جهان را در کشور جلو ببریم این موضوع ربطی به کشور خاصی ندارد، به طور مثال وقتی کسی در رشته ریاضی یک مقاله می نویسد باید مرز یک مبحث خاص را به جلو ببرد. من ریاضیات را به یک درخت تنومند دارای شاخه های متعدد و شاخه های فرعی بسیار فراوان تشبیه می کنم که شاید بیش از صد شاخه اصلی و هزار شاخه فرعی داشته باشد. تعداد زیادی دانشجوی دکتری به طور مثال در رشته ریاضی تولید کرده ایم که اکنون بیکار هستند. اگر گفته می شود که جلوی دانشگاه تهران مقاله فروشی و تز فروشی انجام می شود به این خاطر است که فارغ التحصیلان شغل ندارند و از طرف دیگر چون مقاله نوشتن را یاد گرفته اند فکر کردند که آنجا بروند و مقاله بنویسند و از طرفی تبلیغ "ISI "هم می کنند که من اصلاً با این کلمه موافق نیستم. نقش دولت یا انجمن های علمی در سیاست گذاری علم دولت باید هم امکانات را فراهم کند و هم جلوی بعضی روندهای اشتباه را بگیرد که کار به نابسامانی کشیده نشود. در خصوص نقش دولت و انجمن های علمی در سیاست گذاری های تولید علم نیز باید گفت که انجمن های علمی فراوانی در کشور وجود دارند که به عنوان مثال انجمن ریاضی یکی از قدیمی ترین انجمن های علمی کشور است که از سال 1350 آن را به ثبت رساندم و کارهای مختلفی را انجام می دهد انجمن ریاضی ایران حتی یک قرارداد با وزارت علوم وقت منعقد کرد که این انجمن برنامه های دوره کارشناسی ریاضی را تدوین و وزارتخانه آن را ابلاغ کند. آنها عیناً این کار را انجام دادند و ما برای رشته های دبیری، ریاضیات محض و علوم کامپیوتر که جزو دانشکده علوم ریاضی هستند، برنامه نوشتیم که سال ها مورد استفاده دانشگاه ها قرار گرفت، بنابراین انجمن های علمی نیز می توانند در سیاست گذاری های حوزه علم همکاری و حمایت کنند. فرهنگستان علوم نیز می تواند در این زمینه بسیار مؤثر باشد که اکنون متأسفانه نقش چندان برجسته ای ندارد. سیاست های کلی علم نباید با تغییر وزرا و دولت ها تغییر کند سیاست های کلی علم نباید با تغییر وزرا و دولت ها تغییر کند،این سیاست ها را باید متخصصان امر پیشنهاد دهند و وزارتخانه هم البته حق دارد که آن را بررسی کند اما پیشنهاد باید از طرف افرادی باشد که در این حوزه ها فعال هستند و مشکلات را می شناسند و در دانشگاه ها تدریس و پژوهش می کنند که آن مشکلات رفع شود اما گاهی پیشنهاد های خوبی به وزارتخانه منعکس می شود که وزارتخانه آن را به مجلس ارائه می دهد اما مجلس زیر بار نمی رود. ر امیدوارم گزینش متمرکز دانشجوی ارشد و دکتری تصویب نشود اخیراً نیز مسأله ای در ارتباط با گزینش دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری مطرح است و وزارتخانه سخت با این طرح مخالف است که پذیرش به صورت متمرکز انجام شود ولی ظاهراً مجلس کار دیگری انجام می دهد. این طرح قرار است در صحن مجلس به رأی گذاشته شود که امیدواریم تصویب نشود تا دوباره چندین و چند سال در معضلات آن گرفتار شویم. سوءتفاهم نابخشودنی در تولید علم؛ مقاله نویسی توهم تولید علم است همچنین در موضوع تولید علم و پژوهش درگیر یک سوءتفاهم نابخشودنی و بسیار سخت هستیم و آن این است که مفهوم شناسی مقاله مغفول و ازنظر دور مانده است، ما به این نکته نمی اندیشیم که آیا مقاله هدف است یا وسیله. آیا مقاله تولید علم است یا ابزاری است که می توان به وسیله آن تولید علم را نشان داد. چه کسی گفته است که مقاله نوشتن همان تولید علم است؟ نوشتن مقاله تولید علم نیست؛ بلکه توهم تولید علم است به همین دلیل ما اکنون درگیر تولید انبوه مقالاتی هستیم که نه تنها هیچ دردی را درمان و هیچ علمی را تولید نمی کند، بلکه موجب نازل کردن سطح علم شده است. گمان می کنیم نظام آموزشی ما به این سمت می رود که برخی از مقاله نویسان تصور سیب زمینی فروشی دارند! باید برای نگارش مقاله انگلیسی به دانشجو فشار آورد گزارش یک پژوهش در یک قالب مخصوص است تا پژوهشی انجام نشده باشد چگونه می توان مقاله تولید کرد از سوی دیگر چرا باید بر دانشجو فشار آوریم که حتماً باید مقاله انگلیسی بنویسد که ناچار شود آن را به مؤسسات برای ترجمه بدهد. زمانی که ما دیپلم خود را اخذ کردیم هر کس که در زبان انگلیسی 25 صدم نمره می گرفت قبول بود! آن وقت اکنون انتظار داریم که دانشجو در فلان ژورنال خارجی مقاله چاپ کند. شیوه پذیرش دانشجو در کشور ما اشتباه است معتقدم شیوه پذیرش دانشجو در کشور ما اشتباه است؛ پذیرش دانشجوی تحصیلات تکمیلی باید بر اساس "application" باشد. این سازوکار باید اصلاح شود؛ اکنون عنوان می کنند که دانشجوی ارشدی که پایان نامه خود را ننوشته است یا نمی خواهد بنویسد می تواند به جای آن دو درس اخذ کند. این بسیار خوب است، زیرا دانشجویی پژوهش می کند و پایان نامه می نویسد که می خواهد پژوهش انجام دهد. در دوره دکتری هم باید ابتدا ظرفیت و امکانات بررسی و سپس برای جذب اعلام نیاز شود.
شنبه ، ۵دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همدان پیام]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 10]