واضح آرشیو وب فارسی:هدانا: اعتدال قصد دارد در عرصه کنش گری های سیاسی باقی بماند، هر چند مفهوم قدرت در پاستور خلاصه نشده باشد. اما سوال اینجاست که آیا علی لاریجانی حاضر می شود پای عهدنامه اعتدال را امضا کند؟حوزه احزاب و تشکل های گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان - حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری سال 92 از مقوله اعتدال و اعتدالگرایی رونمایی کرد و توانست آن را مستمسکی برای پیروزی خود قرار دهد، اما از آن سال تاکنون، سوالات پرشماری حول چیستی اعتدال و چرایی حمایت برخی سیاسیون از این شبه گفتمان، مطرح شده است که قرار داریم تا در این نوشته به طور اجمالی آن را واکاوی نماییم. اعتدال را چه بدانیم؟ حقیقت مطلب این است که هنوز تعریف جامع، مشخص و مستقلی از مفهوم اعتدال در ادبیات سیاسی ایران وجود ندارد. این نقیصه که ریشه در جانیفتادن فرهنگ تحزب گرایی در کشور دارد، گریبان دیگر جبهه های سیاسی را نیز گرفته است. به طور مثال، محمدرضا تاجیک از مشاورین رئیس جمهور در دولت اصلاحات طی اظهاراتی و با اشاره به تعریف نشدن گفتمان اصلاح طلبی با گذشت 18 سال از تولد آن می گوید: "چیزی که ما خلا آن را داریم و بن مایه رنج اصلاح طلبان شده این است که مانیفست یا گفتمان اصلاح طلبی تعریف شده نیست؛ چیزی که خیلی ابهام و ایهام دارد و تعریف و تصویب نشده است." وقتی گفتمانی مانند اصلاح طلبی که نزدیک به دو دهه از آغاز آن می گذرد، این چنین در تعیین پارامترهای خود عاجز مانده، دیگر نمی توان از اعتدالِ 2 سال و 6 ماهه، انتظار بیشتری داشت. با این پیش فرض که اعتدال نتوانسته تعریف مستقلی برای خود دست و پا کند و همچنین با بازنگری و بازتحلیل تاریخ انتخابات 92 می توانیم اعتدال را صرفا "ائتلاف تاکتیکی" میان یسار و یمین میدان سیاست ایران جهت نیل به اهداف از پیش تعیین شده برای هر کدام از طرف های درگیر در این معامله و معادله سیاسی تعریف کنیم. این را هم باید گفت که حسن روحانی و تیم مشاورین وی در سال 92، اساسا فرصتی برای تعریف حزبی و سیاسی از اعتدال نداشتند به این خاطر که تمام ستادهای انتخاباتی آیت الله هاشمی بعد از رد صلاحیت وی به سمت حمایت از روحانی گسیل شدند و طبیعی است که نمی شد در یک بازه زمانی محدود تا شروع انتخابات، گفتمان شکل داد و برای آن شاخص و اِلِمان تعریف کرد. در نتیجه اعتدال تنها به یارگیری از دو جبهه اصلاح طلبی و اصولگرایی بسنده و به اعتبار این تاکتیک، رأی مردم را جلب کرد. هدف از مصافحه با اعتدال چه بود؟ در خرداد 92، ائتلاف آیت الله هاشمی، علی اکبر ناطق نوری و رئیس دولت اصلاحات برای حمایت از حسن روحانی و مَشرَب اعتدالی اش تشکیل شد. روشن است که در هر ائتلافی، منافعی متوجه اضلاع آن خواهد بود و مثلث یادشده نیز از این قاعده نانوشته مستثنی نبوده است. آیت الله هاشمی رفسنجانی بعد از محرزنشدن صلاحیتش توسط نهاد نظارتی انتخابات، متوجه شد که چنانچه پشتِ سَر نامزدی با احتمال رای آوری بالا نظیر حسن روحانی، سینه حمایتی خود را ستبر نکند، بایستی شاهد پیروزی جناح اصولگرا و تا اندازه ای رسیدن به سن بازنشستگی خود در عرصه سیاسی باشد. بنابراین او به صحنه آمد اما این بار نه در قاموس یک نامزد انتخاباتی بلکه در قامت پشتیبانی از کسی که سال ها وظیفه دست راست بودنش در دوران فرماندهی جنگ را برعهده داشت. از طرف دیگر، دغدغه رئیس دولت اصلاحات با جنس دل مشغولی آیت الله هاشمی تا اندازه ای هم سان و هم سنگ بود. رئیس دولت اصلاحات به نمایندگی از هم مسلکان سیاسی اش به این مساله پی برده بود که در صورت تن ندادن به ائتلاف با حسن روحانی، بایستی در دوران پساانتخابات، سراغ اصلاح طلبی را در موزه های تاریخ معاصر بگیرد چراکه هیچ کدام از چهره های اصلاح طلب در حد و قواره ریاست جمهوری نبودند و آن هایی هم که بودند، اندازه ی مواضع خارج از دایره حاکمیتی شان به قدری درشت بود که امکان عبور آن ها از صافی شورای نگهبان را سلب کرده بود. درباره ناطق نوری هم نیازی به اطاله کلام نیست چراکه با بازخوانی روابط شکراب رئیس مجلس پنجم با دیگر اصولگرایان در انتخابات ریاست جمهوری سال های 84 و 88، متوجه می شویم که چرا و به چه دلیل شیخ نور دل در گرو اعتدال بست. رابطه اصلاحات با اعتدال چگونه است؟ برای پاسخ به این سوال باید به اظهارات سعید حجاریان تئورسین محوری جریان اصلاحات رجوع کنیم. حجاریان اظهار داشته بود: "دموکراتیزاسیون جدای از نرمالیزاسیون است. دولت به دنبال نرمال و عادی کردن سیاست داخلی و خارجی است. فعلا وقت نرمالیزاسیون است." نتیجه گیری که می توان از اظهارات فوق داشت، این است که نگاه برخی اصلاح طلبان به دولت مانند "جاده صاف کن" مسیر سنگلاخی سیاست برای بازگشت به عرصه قدرت است. حل مناقشه 12 ساله هسته ای توسط دولت یازدهم، می تواند یکی از این موارد باشد. برخی رسانه های اصلاح طلب سعی داشتند تا با مصادره مذاکرات، فی نفسه خود را در انظار و افکار عمومی، هوادار رفع تحریم ها و جریان اصولگرا را مخالف این مساله نشان دهند. وقتی سعید حجاریان می گوید: "فعلا وقت نرمالیزاسیون است"، این بارِ معنایی را دارد که اعتدال برای جریان اصلاحات مانند یک "پروژه مدت دار" است. چنانچه کارگزاران ملت بعد از رفع تحریم ها، موفق به کام روایی در عرصه های دیگر نظیر اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی شوند، نمی توانیم انتظار داشته باشیم که جریان رِفُرمیست بیاید و با اعتدال همچنان همراه و هم سفره باقی بماند چراکه با برخواستن نوای "همه چی آرومه" از اردوگاه اصلاح طلبان، طرح عبور از اعتدال و بانی آن یعنی حسن روحانی به میان خواهد آمد. از طرف دیگر چنانچه دولت نتواند از فرصت رفع تحریم ها برای آبادانی زیرساخت های کشور به ویژه اقتصاد بهره بجوید، آنگاه اصلاح طلبان، مُعاضدت به اعتدالیون را از دستور کار خود خارج خواهند کرد چراکه خواستار واریزشدن کمبودهای دولت به حساب خود نیستند. جریان اصلاحات به هیچ وجه مایل نیست تا اَبَد زیر چتر اعتدال باقی بماند اما اصلاح طلبان باید این را هم در نظر داشته باشند که گذشته سیاسی غیرقابل دفاع شان، امکان فعالیت مستقل را از آنان سلب نموده است. آیا فاز دوم اعتدال به دست لاریجانی افتتاح می شود؟ اعتدال صرفا نمی خواهد یک جاده صاف کن یا یک پروژه با گارانتی 4ساله یا 8ساله باشد. اعتدال قطعا در آینده به دنبال گسترش دایره سیاست ورزی و عملیاتی خود خواهد بود و مایل است تا از یک حالت ائتلافی میان چند شخصیت، خارج و در کنار دو جریان اصلاح طلبی و اصولگرایی بدل به شاخه سوم از شجره سیاست ایران شود. اما چه بهانه ای بهتر و فرصتی مناسب تر از انتخابات مجلس؟ در همین راستا، حزب اعتدال و توسعه(از احزاب نزدیک به دولت) تصمیم گرفته به اصولگرایان طیف لاریجانی نزدیک شود. طیفی که بیشترین کرسی ها را در مجلس نهم به نام خود ثبت کرده است. اعتدال قصد دارد در عرصه کنش گری های سیاسی باقی بماند، هر چند مفهوم قدرت در پاستور خلاصه نشده باشد. اما سوال اینجاست که آیا علی لاریجانی حاضر می شود پای عهدنامه اعتدال را امضا کند؟ شاید بزرگ ترین ریاضی دان جهان هم نمی توانست در فاصله زمانی 20 دقیقه، معادله پیچیده تصویب برجام در مجلس را حل کند! اما لاریجانی از پَسِ این کار دشوار برآمد و موفق شد با مدیریت فضای پارلمان، میوه دو سال حمایت خود از دولت پیرامون مذاکرات هسته ای را بچیند. برای همین، دولتی ها برای ادای دِین هم که شده باشد، لاریجانی را در فهرست ائتلافی خود برای انتخابات مجلس خواهند گمارد. علی لاریجانی صرفا در بحث برجام به حمایت از دولت مظنون نبوده است. برخی معتقدند که رأی اعتماد قاطبه نمایندگان مجلس به وزرای پیشنهادی حسن روحانی از جمله بیژن نامدار زنگنه، محمود حجتی و عباس آخوندی در تابستان سال 92، ماحصل میانجی گری لاریجانی در میان وکلای ملت در بهارستان بوده است. الغرض؛ با وجود واقعیات مطرح شده در گزاره های فوق، دیگر تصمیم با خود لاریجانی است که همراه اعتدال باشد یا اینکه جدایی را ترجیح دهد. نوشته حسام رضایی برای آگاهی از آخرین اخبار و پیوستن به کانال تلگرامی باشگاه خبرنگاران جوان اینجا کلیک کنید
پنجشنبه ، ۲۶آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: هدانا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 24]