محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1803606126
گزارش مشروح نشست «امکان بهره‌گیری از فلسفه مشاء در توضیح حکومت دینی» یوسفی‌راد: دغدغه فیلسوفان اسلامی جمع عقل و وحی بود/نبوی: فلسفه مشاء پاسخگوی مسائل امروز نیست
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: گزارش مشروح نشست «امکان بهره‌گیری از فلسفه مشاء در توضیح حکومت دینی»
یوسفی‌راد: دغدغه فیلسوفان اسلامی جمع عقل و وحی بود/نبوی: فلسفه مشاء پاسخگوی مسائل امروز نیست
مدیر مؤسسه پژوهشی تمدن و توسعه اسلامی گفت: پناه آوردن به فلسفه مشاء در دوران کنونی برای ما به لحاظ میراث و آنچه از تمدن فلسفی اسلامی داریم، خوب است، اما اصلاً پاسخگو و وافی نیست.
به گزارش خبرگزاری فارس، نشست علمی «امکان یا امتناع بهره گیری از فلسفه مشاء در توضیح حکومت دینی» با حضور حجت‌الاسلام سیدعباس نبوی مؤسس و مدیر مؤسسه پژوهشی تمدن و توسعه اسلام، مرتضی یوسفی‌راد عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و شریف لک‌زایی عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. در ابتدای این نشست، شریف لک‌زایی به طرح چند مسأله برای ایجاد گفتمان در نشست پرداخت و اظهار داشت: ما در واقع، در فلسفه اسلامی سه مکتب را می‌توانیم برشمریم که نام فلسفه اسلامی در تاریخ اندیشه و تمدن اسلامی بروز و ظهور کرد، فلسفه مشاء در واقع اولین فلسفه‌ای است که در جهان اسلام به منصه ظهور رسیده است. برخی از متفکران ما همانند ابن سینا، خواجه نصیرالدین طوسی، به عنوان نمایندگان این مکتب معرفی می‌شوند البته متفکران زیادی هستند که بیشتر فلسفه مشاء با نام ابن سینا گره خورده و به عنوان نماینده تام از آن یاد می‌کنند. وی ادامه داد: اما این پرسش در فضای کنونی ایران اسلامی و با توجه به تحولی که در ایران با وقوع انقلاب اسلامی به وجود آمد، ظرفیت‌های فلسفه‌های اسلامی برای پی‌ریزی تمدن اسلامی چیست؟ این پرسشی است که با اساتید حاضر در این نشست به بحث می پردازیم. *دغدغه فیلسوفان اسلامی جمع عقل و وحی بود یوسفی‌راد طی سخنانی در این نشست گفت: آیا حکمت مشاء، قابلیت دارد که بتواند پاسخگوی این پرسش باشد که «حکومت دینی می‌تواند در پناه فلسفه سیاسی مشاء توجیه و تبیین شود و حتی بتوان از آن دفاع کرد». مگر فیلسوفانی همانند فارابی، ابن سینا و خواجه نصیر، قطب‌الدین شیرازی، قطب‌الدین رازی و جلال‌الدین دوانی و دیگر فیلسوفان که تا دوره معاصر استمرار دارند، دغدغه آنان غیر از این بود که چگونه می‌توانند اعتقادات دینی و وحی نازله را که در قالب آموزه‌های ناظر بر مسائل اعتقادی هم ابعاد عملی است که اساساً دغدغه آنان در گرایش مشاء تعریف شده بود را مطرح کنند، به عبارتی پرسش اساسی فارابی این بود که چگونه می‌توان به جمع عقل و وحی برآمد. یوسفی‌راد بیان داشت: تلاش اساسی فارابی این بود که جمع عقل و وحی را به توضیح برساند، در تمام آثار فارابی هم این موضوع وجود دارد. این در شرایطی است که دین اسلام از جامعیت برخوردار است؛ هم شامل اعتقادات است و هم اخلاقیات و مسائل احکام. فارابی در این مقام برآمد که تا آموزه‌های دینی را به توجیه و تبیین عقلی درآورد تا به دفاع عقلی از دین برسیم. وی افزود: در حالی که در زمانه ابن سینا عده‌ای منکر نبوت می‌شوند، بزرگ‌ترین ابزاری که ابن سینا به خدمت می‌گیرد و در این زمینه هم موفق می‌شود، عقل را به خدمت می‌گیرد تا بتواند دفاع عقلی از نبوت داشته باشد. یوسفی‌راد ابراز داشت: تمام همت فیلسوفان اسلامی ما که مشهور به فیلسوف مشائی هستند و روش اساسیشان را برهان اختیار کردند، تمام توجهشان بر دفاع از آموزه‌های اساسی دین بود. بنابراین نزد فیلسوف‌های اسلامی ما این اصل مفروض بود که این امکان وجود دارد و در ادامه آن دست آثاری که در دفاع از عقاید دینی تدوین می شود بر پایه نظریات اسلامی است. به گفته وی، تلاش اساسی خواجه نصیرالدین طوسی در خصوص مسأله امامت، قبل از اینکه تبیین فلسفی پیدا کند در تعارض با مذاهب اسلامی بود که مختص زمان خاص بود و امکان نبود که امروز بشود از مسأله امامت دفاع کرد، اما خواجه این مسأله را به تبیین عقلی در می‌آورد که رویکرد فلسفی دارد و امروزه می‌توانیم به عنوان راهبرد اساسی برای حکومت دینی و نظام سیاسی مبتنی بر آموزه‌های دینی به اختیار بگیریم. وی ادامه داد: فیلسوفان اسلامی ما به تبیین عقلی چنین دینی برآمدند، همین دین است که علامه جعفری مثال می‌آورد که ادیان آمده‌اند پاسخگوی چهار سؤال اساسی باشند. 1. ارتباط انسان با خدا 2. ارتباط انسان با طبیعت 3. ارتباط انسان با خویشتن خویش 4. ارتباط انسان با همنوعان. کامل‌ترین دینی که توانمند بر پاسخگویی این چهار رابطه است، دین اسلام است. این رویکردی فلسفی به دین است، اگر این قابلیت امکان جمع وجود نداشت نه فیلسوفی همانند علامه جعفری این تبیین را انجام می داد و نه فیلسوفان گذشته. یوسفی‌راد اظهار داشت: فیلسوفان اسلامی بر مسأله‌ای که بر ذهن خود یعنی جمع عقل و وحی داشتند و دینی که هم دارای آموزه‌های اعتقادی، ناظر بر عالم هستی است و عوالم هستی و انسان و ماهیت انسان و دینی که بخشی از روابط آن ناظر بر روابط اجتماعی است چگونه می‌توان این دین را به تبیین و تفسیر عقلی درآورد که این امکان به شکل فرض اولیه وجود دارد و فراتر از فرض، امکان وقوعی پیدا کرده است. *فلسفه مشاء پاسخگوی نیاز امروز ما نیست در ادامه این نشست حجت‌الاسلام سیدعباس نبوی گفت: دعوی بنده در موضوع پیش آمده این است که، پناه آوردن به فلسفه مشاء در دوران کنونی برای ما به لحاظ میراث و آنچه از تمدن فلسفی اسلامی داریم، خوب است. اما در واقع اصلاً پاسخگو و وافی نیست. وی افزود: البته بنده به بحث درون فلسفی نگاه می‌کنم، اهدافی که آقای یوسفی‌راد مطرح کردند، اینکه حکمت مشاء قصد داشت به دین خدمت کند، خب! خوب بود، اما مبحث ما این نیست، بحث اصلی این است که آیا توانستند در طول 14 قرن تحولات جوامع اسلامی و جامعه ما نقش مؤثر ایفا کنند و چه نقشی ایفا کردند، دعوی دوم بنده این است که از قرن هفتم به بعد نوعی توقف و رکود و فرورفتن در قالب مفاهیم مشائی پیدا کردیم و این عامل درجا زدن ما شد. حجت‌الاسلام نبوی تصریح کرد: عده‌ای در این زمینه کتاب‌هایی تألیف می‌کنند که مشکل عقب ماندن تمدن اسلامی چه بود؟ یکی از پاسخ‌هایی که می‌توان برای این سؤال برگزید این است که سهم مفهوم‌سازی‌های مشائی در توقف و رکود ما بسیار بالا است و ما از این جهت لطمه خوردیم. فلسفه ما باید از مشاء بیرون می‌آمد، البته میراث و ظرفیت آن را استفاده می‌کرد و قدم‌های بعدی را برمی‌داشت، اما متأسفانه بیرون آمدن از فلسفه مشاء دیر رخ داد. وی ادامه داد: تعریف بنده از فلسفه مشاء عبارت است از فلسفه‌ای که مدرسی و کلاسیک است، همان بحثی که از فلسفه یونانی ترجمه و منسجم کردند و بعد فارابی به سرانجام رساند، بوعلی سینا آن را به مسأله منسجم و ابعاد بیشتری تبدیل کرد که تا این دوره‌ها ابتکار وجود داشت و در امور راهگشا بود ولی بعد از اینکه به خواجه نصیر رسید، مباحث خوبی را مطرح کردند، اما بخش زیادی را در فرو رفتن مفاهیم بیان می‌کنند. نبوی اظهار داشت: نگاه فیلسوف مشائی این است که با پدیده یا شی مواجه می‌شوم و وقتی با شی مواجه می‌شوم، عقل من یک انعکاس تصوری و به دنبال آن انعکاس تصوری و تصدیقی به دست می‌آورد و این برای من کافی است و می‌توانم با به دست آوردن این مفاهیم، همه را با هم ترکیب کنم و مفاهیم واحدی را استنتاج کنم. بنابراین از اینجا آغاز می‌شود که یک رابطه مفهوم سازی تصوری تو در تو و همان طور در کنار هم به صورت اشتراکات اجناس تجنیس و انفصال و فصول شکل پیدا می‌کند، فیلسوف مشاء لازم ندیده است که برگردد و تطبیقی میان حقایق خارجی و عناوین انجام دهد. *غایت فلسفه، پرداختن به چیستی است یوسفی‌راد در مقابل نظریات نبوی بیان داشت: غایت فلسفه پرداختن به چیستی است و اینکه بحث عمل و حکومت دینی داریم. بیایم ببینیم کدام فلسفه به دنیا و مردم بیشتر دقت کرده است. این سینا بوده یا شیخ اشراق. تبیینی که اشراق درباره نبوت دارد فایده ای برای زندگی دنیوی ندارد، اما ابن سینا دغدغه اش این است که از نظریه نبوت، زندگی دنیوی، تدبیر و قانون استخراج کند. وی ادامه داد: وقتی نامی از سعادت برده می‌شود باید سعادت حقیقی منظور شود، اگر سعادت توهمی باشد هیچ گونه فایده‌ای ندارد، بلکه سعادت حقیقی را مبنای آموزه‌ها و شاخص‌ها معرفی کرد که نه از جسارت و بی‌باکی درآورد و نه ترسویی. به گفته یوسفی‌راد، دغدغه فیلسوفان مشائی این است که فلسفه را در حد فلسفه نگه ندارند، بلکه آن را به حوزه عمل بیاورند و اتفاقاً این امر حاصل شد. لذا خواجه نصیر بهترین و شاخص‌ترین فرد در این حوزه است. مهم‌ترین مسأله فلسفه مشاء تدبیر، خردورزی، سعادت و کمال است که می‌گوید باید به این امور توجه در حد اعتدال داشته باشیم. این استاد دانشگاه ابراز داشت: فیلسوف مشائی به غیر از حق، هیچ دغدغه‌ای دیگری ندارد، حق موضوعی که امروز هم دغدغه اساسی انسان است و امروز هم توجه به حق را زنده کنیم و هر فرد این حق را مطالبه کند، تدبیر را در پی خواهد داشت و مطلوب بشر خواهد بود. حیثیت فیلسوف سیاسی، فلسفیدن است نه اینکه انتظار داشته باشیم فیلسوف کارگزار سیاسی باشد و بنا نیست که این امر رخ دهد. *فقه با فلسفه پیشرفت نمی‌کند نبوی در مجموع سخنان خود اظهار داشت: مرحوم مطهری در اواخر عمرشان مطرح می‌کردند که یک تکان جدی در فلسفه باید اتفاق بیفتد و باید آن را به وجود بیاوریم و مرحوم علامه طباطبایی در مباحثی که خودشان مطرح می کنند می‌گوید که این مباحث تازه آغاز راه است، مثلاً وی راجع به ماده بحث می‌کند و بعد به جسم می‌پردازد. وی در ادامه افزود: هشت قرن گذشته یک میراث تنومند، در مباحثات و فتوح فراوان استلزامات فراهم شد، چه چیزی کم بود که غربی‌ها آمدند و مسلط شدند؟ و ما هم عقب‌نشینی کردیم، در حالی که همه چیز آماده بود. تفکری در حوزه‌ها هست که اگر فقه را به دنبال فلسفه و مشی مدرسی فلسفه دنبال می‌کردیم، شرایطمان خیلی بهتر بود. تمام مجموعه‌هایی که در شریعت آمدند چه به صورت فلسفی، عرفانی و کلام رفتند و شریعت را جدی نگرفتند، در حال حاضر شریعت ندارند. انتهای پیام/
http://fna.ir/B19R5S
94/09/24 - 13:06
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 77]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها