تور لحظه آخری
امروز : پنجشنبه ، 8 شهریور 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):دانش پيشواى عمل و عمل پيرو آن است. به خوشبختان دانش الهام مى‏شود و بدبختان از آ...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1813036207




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

3 مانع صلح در افغانستان؛ از رقابت‌های داخلی تا رقبای خارجی


واضح آرشیو وب فارسی:فارس:
3 مانع صلح در افغانستان؛ از رقابت‌های داخلی تا رقبای خارجی
در ارتباط با شایعه مرگ ملااختر منصور رهبر جناح شورای «کویته» طالبان اطلاعات ضد و نقیض فراوانی انتشار یافت در حالی که گروه انشعابی که به وسیله «ملا داد الله» سازماندهی شد، صحبت از قطعی بودن مرگ ملامنصور کرد.

خبرگزاری فارس: 3 مانع صلح در افغانستان؛ از رقابت‌های داخلی تا رقبای خارجی



به گزارش خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، «پیرمحمد ملازهی» کارشناس مسائل افغانستان طی یادداشتی به نقش کشورهای منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای در روند صلح افغانستان پرداخت. در این یادداشت آمده است: در ارتباط با شایعه مرگ ملااختر منصور رهبر جناح شورای «کویته» طالبان اطلاعات ضد و نقیض فراوانی انتشار یافت در حالیکه گروه انشعابی که به وسیله «ملاداداله» سازماندهی شد، صحبت از قطعی بودن مرگ ملامنصور کرد. منابعی در کابل با استناد به همین شایعه اظهار داشتند که رهبر طالبان در جریان یک درگیری درونی طالبان مجروح شده و بعدا در بیمارستانی در کویته مرکز ایالت بلوچستان پاکستان در گذشته است. طالبان یک نوار صوتی انتشار دادند که در آن «ملااختر منصور» شایعه کشته شدنش را تکذیب می‌کرد. با این حال مخالفان وی نسبت به این نوار صوتی نیز تردید کرده‌اند و تا صحت و سقم این شایعه به درستی روشن نشود. قضاوت در مورد مرگ ملا اختر منصور بر روند صلح تأثیر گذار است هرگونه قضاوت می‌تواند زود هنگام و حتی نادرست باشد. بنابراین سرنوشت مبهم ملااختر منصور ممکن است تا مدت‌ها روشن نشود ولی پی آمدهای آن برای صلح و ثبات افغانستان را می‌باید جدی‌تر گرفت. به ویژه آنکه کنفرانس قلب آسیا - روند استانبول در همین حال در اسلام آباد پایتخت پاکستان دور پنجم خود را برگزار کرد. اهداف اصلی کنفرانس «قلب آسیا» کنفرانس قلب آسیا - روند استانبول با هدف یافتن راهکاری برای صلح در افغانستان شکل گرفت و کشورهای همسایه افغانستان و برخی از کشورهای منطقه و کشورهای حامی اروپا، آمریکا، چین و روسیه در آن حضور داشتند. «ظریف» وزیر امور خارجه ایران نیز در اجلاس اسلام آباد شرکت کرد. با این حال به نظر نمی‌رسد که بحران افغانستان راه حلی فوری داشته باشد. علت‌ها را می‌باید داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی دانست که هر کدام از بازیگران در افغانستان را نسبت به اهداف دیگران در حالت تردید نگاه می‌دارد. در واقع می‌توان گفت مشکل صلح در افغانستان تنها به موضوع طالبان بر نمی‌گردد. هرچند که موضوع طالبان و درگیری آنها در جنگ داخلی افغانستان موضوعی مهم است. 3 مانع صلح در افغانستان در چنین نگاهی می‌توان گفت که رقابت‌ها در 3 سطح مانع اصلی حصول توافقی جامع برای صلح در افغانستان هستند؛ 1- رقابت‌های داخلی به 3 قدرت بین مجموعه معارضین و دولت حاکم در کابل 2- رقابت‌های منطقه‌ای بین همسایگان دور و نزدیک افغانستان 3- رقابت‌های منابع جهانی قدرت بر سر نفوذ در افغانستان ظن غالب در این خصوص آن است که تا برای کاهش این رقابت‌ها راه‌حلی جامع یافت نشود. صلح و ثبات در افغانستان همچنان به عنوان یک آرزو باقی بماند و جنبه عملیاتی پیدا نکند. بحران رهبری موقعیت طالبان را ضعیف کرده‌است گذشته از این، بروز بحران رهبری در طالبان بعد از تأیید مرگ ملامحمد عمر رهبر سابق طالبان و نپذیرفتن رهبری ملااختر منصور از طرف برخی از فرماندهان در صحنه جنگ در افغانستان موقعیت طالبان را تضعیف کرده است. حضور داعش در افغانستان و جذب بخش‌های ناراضی طالبان وضعیت را در افغانستان پیچیده‌تر کرده است. در همین حال داعش مدعی شده است که قتل ملا اختر منصور را در انتقام قتل منصور دادالله برادر ملا دادالله انجام داده است. ملا دادالله با ملا رسول گروه انشعابی از طالبان پیوسته و با داعش بیعت کرده است. بنابراین حتی اگر شایعه مرگ ملا اختر منصور تأیید نشود و وی زنده باشد، در رهبری‌اش با چالش‌های جدی روبه‌رو است. معلوم نیست که حتی اگر مواضع قبلی خود را به هر دلیلی تعدیل کند و 2 شرطی را که برای ورود به روند مذاکره و صلح اعلام کرده است پس بگیرد که چنین کاری نخواهد کرد، باز هم مشکل طالبان با رویش با روش کابل حل نخواهد شد. اختر منصور شرط ورود به روند مصالحه را امضای معاهده امنیتی آمریکا و افغانستان و خروج تمامی نیروهای خارجی از افغانستان اعلام کرده است. این 2 شرط غیر قابل برآورده شدن از طرف دولت مرکزی افغانستان است، از طرف دیگر طالبان و شورای کویته هر چند که هسته مرکزی طالبان به حساب می‌آیند ولی تنها جریان ضد حکومت مرکزی و مدعی قدرت نیستند. شورای «پیروان شاه» که شبکه حقانی نماینده آن است و شورای و «حزب اسلامی» که «گلبدین حکمتیار» آن را رهبری می‌کند، مدعیان دیگر قدرت در افغانستان هستند. تضمینی برای ورود شورای «کویته» به صلح نیست از این رو هیچ تضمین عملی وجود ندارد که حتی اگر شورای کویته تحت فشار و یا تشویق پاکستان حاضر شود با دستیابی به قسمتی از قدرت سلاح بر زمین بگذارد و در روند مذاکره و صلح وارد شود. سایر جریان‌های جدا شده از طالبان و شبکه‌های دیگر حاضر و با دولت وارد روند صلح شوند، عنصر قدرت طلبی داعش بومی شده در افغانستان را هم نباید دست کم گرفت. داعش که در سوریه و عراق به‌شدت تحت فشار نظامی 2 ائتلاف روسیه - ایران - عراق و حزب‌الله لبنان از یک طرف و ائتلاف غربی به رهبری آمریکا از طرف دیگر قرار گرفته است. اگر به دلیلی نتواند مناطقی را که در عراق و سوریه تصرف کرده و خلافت ادعای خود را مستقر کرده است حفظ کند، شعبه خراسان بزرگ برایش از اهمیت حیاتی‌تری برخوردار خواهد شد و افغانستان مناسب‌ترین جغرافیای طبیعی برای بقای داعش خواهد بود. با توجه به این گونه واقعیت‌ها به دشواری می‌توان تصور کرد که صلح در افغانستان در دسترس قرار داشته باشد. چه ملااختر کشته شده باشد و چه زنده؛ آنطور که دشمنانش و هوادارانش ادعای آن را دارد در وضعیت کلی جنگ و صلح در افغانستان تحولی فوری نمی‌توان انتظار داشت. تجزیه طالبان فضای مناسب در اختیار داعش قرار می‌دهد مهم‌تر از ابهام در سرنوشت ملااختر منصور تجزیه‌ای است که در گروه طالبان اتفاق افتاده و این شرایط فضای کاملا مساعدی برای داعش باز کرده است که طالبان ناراضی جذب کند و داعش بومی در افغانستان به وجود بیاورد. چنین وضعیتی مسائل افغانستان را می‌تواند پیچیده‌تر از آنچه که هم‌اکنون هست بنماید. حداقل این هست که طالبان تنها ادعای بازسازی امارت اسلامی خود را در افغانستان دارند و در فکر استقرار خلافت اسلامی در شکلی که داعش ادعای آن را دارد نیستند. داعش افغانستان را تنها بخشی از شعبه خراسانی خلافت اسلامی می‌داند که تنها به افغانستان اختصاص ندارد و از آسیای مرکزی تا هندوستان را شامل می‌شود. بنابراین تضعیف احتمالی طالبان از طریق تحمیل انشعاب در آن معلوم نیست که به تشدید گرایش شورای کویته به صلح در افغانستان منتهی گردد. اگر داعش بتواند طالبان ناراضی را جذب کند این تنها افغانستان نیست که با تهدید روبه‌رو خواهد بود. بلکه همه کشورهای منطقه در معرض خطر داعش قرار خواهند گرفت. نقش همسایگان در روند صلح افغانستان و طالبان اگر بتوان گفت که تهدید مشترک می‌تواند به همگرایی منطقه‌ای کمک کند و کشورهای همسایه افغانستان در راستای منافع ملی و امنیتی خود در منطقه در اقدامی جمعی به صلح افغانستان یاری رسانند در آن صورت می‌توان تصور کرد که طالبان تشویق به ورود جدی به روند مذاکره و صلح شوند و پاکستان به این روند کمک کند. همچنان‌که سایر کشورهای منطقه و همسایه با افغانستان نظیر «چین» که در حال سرمایه‌گذاری کلان در پاکستان و افغانستان به شدت نیازمند صلح در افغانستان است تا بتواند طرح‌های اقتصادی خود را عملیاتی کند. بقیه  کشورهای همسایه دور و نزدیک افغانستان هر کدام به نسبت‌های متفاوت درگیر بحران امنیتی و جنگ در افغانستان هستند. تجربه نیز نشان داده است که افغانستان از این ظرفیت عملی برخوردار است که بحران امنیتی را به همسایگانش نیز انتقال دهد. این که گفته می‌شود امنیت افغانستان با امنیت همسایگانش گره خورده مؤید چنین برداشتی است. بر همین اساس، بحث اصلی‌تر الگوی امنیت مورد نظر در افغانستان است. این الگو اگر مشارکتی باشد می‌تواند همه کشورها را به نوعی درگیر حل مسئله امنیت افغانستان کند ولی اگر الگوی هژمونیک باشد تجربه لااقل 4 دهه گذشته در این کشور به اثبات رسانده است که پی آمدی جز جنگ، کشتار و تشدید بحران و سرانجام دخالت قدرت های بزرگ جهانی نداشته است. هر چند که بازیگران و اشغالگران افغانستان جا به جا شده‌اند ولی اصل بحران امنیت همچنان پابرجا باقی مانده است. از این رو می‌توان گفت افغانستان به صلح و ثبات نمی رسد مگر آنکه شروط داخلی پیشرو منطقه‌ای و شرایط بین‌المللی مساعد شود. در حال حاضر به نظر نمی‌رسد تحولی جدی در شرایط در هر 3سطح به وجود آمده باشد. حضور نظامی آمریکا در افغانستان؛ عامل ادامه جنگ در عین حال می‌باید به این واقعیت توجه داشت که عامل اصلی تداوم جنگ در افغانستان یا حداقل بهانه آغاز نقطه نظر طالبان حضور نظامی آمریکا است. تردیدی وجود ندارد که آمریکا اهداف خاص خود را در افغانستان به جنوب آسیا و آسیای مرکزی دارد و حالا که پایگاه نظامی در این کشور به دست‌ آورده است خروج کامل آن به این زودی‌ها امکان‌پذیر نخواهد بود. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که اصولا آمریکا از همان آغاز اشغال افغانستان در سال 2001 م و ساقط کردن قدرت و امارت اسلامی طالبان، بحران این کشور را مدیریت کرده است و هرگز قصد انهدام طالبان را نداشته است. طالبان و القاعده در حال حاضر بحث داعش در منطقه فضا را برای ادامه حضور نظامی آمریکا در جنوب آسیا فراهم کرده است. اهداف حضور آمریکا در افغانستان فراتر از این کشور و در ارتباط با مهار رقبای بالفعل و بالقوه از جمله چین و روسیه قابل توضیح می‌شود و اگر چنین برداشتی را جدی فرض کنیم، دشوار می‌توان تصور کرد که آمریکا و ناتو به طور کلی از افغانستان خارج شوند. با توجه به این‌گونه مسائل است که افغانستان را تا آینده‌ای قابل پیش‌بینی در معرض رقابت‌های داخلی، منطقه‌ای و بین المللی نگاه می‌دارد. حذف یک رهبر از یک جریان یا طرف جنگ به تنهایی نمی‌تواند سرنوشت صلح و جنگ را تعیین کند. شایعه مرگ ملااختر منصور را قطع نظر از درستی یا نادرستی آن در راستای همین واقعیت می‌باید در نظر گرفت. هر چند تردیدی نیست  که موقعیت طالبان را می‌تواند تضعیف کند و این می‌تواند دولت مرکزی را در کابل امیدوار کند که شاید تمایل به سازش را شورای کویته تقویت کند. نقش پاکستان در روند صلح   پاکستان نیز به دلایل و منافع خاص خود در چنین شرایطی به کشاندن بخشی از طالبان به روند صلح خود را از فشار آمریکا و دولت وحدت ملی افغانستان رها و حسن نیت خود را برای کمک به صلح در این کشور به اثبات رساند.  این الزاما به معنای استقرار کامل صلح در افغانستان نخواهد بود. واقع‌بینانه‌‌تر آن است که گفته می‌شود مادامی‌که مشکل افغانستان بدون دخالت منابع جهانی قدرت و در ابتکار منطقه‌ای و توافق عملی کشورهای دور و نزدیک همسایه افغانستان به عنوان یک مشکل درونی جهانی اسلامی مطرح نشود و برای آن راه‌حل تضمین‌شده‌ای یافت نشود، صلح در افغانستان قابل حصول نخواهد بود. الگوی هژمونیک در افغانستان به لحاظ تاریخی شکست خورده است و اکنون زمان به تجربه گذاشتن الگوی مشارکتی است ولی آیا این واقعیت برای همه طرف های درگیر بحران افغانستان قابل درک است؟ انتهای پیام/ح

http://fna.ir/HD9FHC





94/09/22 - 15:32





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 39]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن