تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1816843244
اصول مقدماتی نگارش مقاله علمی
واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: پیشگفتا ر خواندن نوشتة سردبیر گرامی با عنوان «فقط به نویسندگان نوقلم!» (شایان، 1391)1 باعث شد تا بار دیگر به اهمیت درست نوشتن و صرف وقت در تهیة مقالة علمی توجه کنیم. این نوشته، تنها نشان دهندة بخشی از نوک کوه یخ «بی مایه و کم مایه نویسی علمی» در جغرافیای این ملک است که گویا برخی، مجلة آموزشی و علمی گران قدر رشد آموزش جغرافیا را جایی برای نمایش بیهوده نویسی ضدعلمی می پندارند. اولین و مهم ترین نکته در نگارش مقالة علمی شاید این است که از دل و مغز نویسنده یا پژوهشگر برآید و حاصل آن، حداقل مطالعة ده ها، اگر نه صدها، مقاله و کار قبلی در آن زمینه باشد. وقتی که دانشجوی کارشناسی برای کار تحقیقی خود در ترم چهارم، فقط از سه منبع (!!!) استفاده می کند، آن هم با رونویسی از محیط اینترنت، چه می توان نوشت یا گفت؟! نوشتن یک مقالة علمی، با هر چند صفحه یا هر موضوعی که باشد از تعدادی اصول بنیادی پیروی می کند که رعایت نکردن آن ها لطمة جبران ناپذیری به نوشته می زند و تا حدود زیادی موجب می شود که مقاله آن چنان که باید و شاید مورداستفاده و توجه خوانندگان قرار نگیرد. یکی از نوشته های توضیحی در ارتباط با این موضوع که در اواخر زمستان 1993 در نشریة انجمن خاکشناسی آمریکا به چاپ رسید، به نکته های مهمی اشاره می کند و با وجود آنکه حدود دو دهه از چاپ آن می گذرد هنوز هم می تواند برای نویسندگان و پژوهشگران جوان مفید باشد. در این ترجمه هر پاراگراف با فاصله از پاراگراف قبلی و بعدی مشخص می شود و برخی مثال ها و نمونه ها نیز برای مطابقت با ادبیات و نگارش ایرانی تغییر داده شده اند. موضوع و مسئلة اصلی یکی از اهداف مهم نشر مجلات علمی انتقال اطلاعات تازه از نویسندگان یا پژوهشگران به خوانندگان است. پرسشی که در اینجا مطرح می شود این است که اگر یک مقاله به خودی خود بیان کنندة واقعیت های تحقیقی خاصی باشد، دیگر چه لزومی دارد که مؤلف دربارة روش و زیبایی انتقال مفاهیم آن نگرانی به خود راه دهد و خود را به زحمت اندازد؟ دو دلیل عمده در این رابطه وجود دارد. اول اینکه خواننده اگر بخواهد به نحو مطلوب مقاله را درک کند، آن مقاله باید از نظر نگارش و سبک بیان، منسجم و روان باشد. این بدان معناست که چنین مقاله ای شانس بیشتری دارد تا از سوی هیئت گردانندگان نشریه و داوران پذیرفته شود و دفعات کمتری موردتجدیدنظر و تصحیح قرار گیرد. دوم اینکه اگر مقاله ای روان، منظم و قابل فهم نوشته شده باشد، احتمال بیشتری برای خوانده شدن دارد تا مقاله ای که گنگ و پیچیده ارائه شده باشد. دربارة مجلات تخصصی باید توجه داشت که ویراستاران مقالات و نیز خوانندگان این قبیل نشریات، معمولاً آدم های پرمشغله و گرفتاری هستند. شاید آن ها نیز قلباً مایل باشند که نوشتة همة افراد را در نهایت صداقت و سر صبر مطالعه کنند، ولی در عین حال آن ها نیز سرگرم تحقیق های شخصی یا نوشتن مقاله ها یا کتاب های خویش هستند. از این بالاتر، آنان نیز مثل بقیه، گرفتاری ها و نیازهای شخصی و شغلی دیگری به غیر از این کار (یعنی مطالعه و ویراستاری مقالة نویسندگان محترم) دارند و بنابراین وقت و حوصلة محدودی خواهند داشت. به همین دلیل است که آن ها هنگامی که با نوشته ای درهم و برهم مواجه می شوند، وقتی که در اولین مرور نتوانستند لبّ مطلب را به درستی درک کنند، به احتمال زیاد آن متن را به کناری می نهند تا در فرصتی مناسب تر به آن بپردازند؛ و بالاخره اگر در آن فرصت مجدد نیز نتوانستند مطلب نوشته را قابل فهم بیابند، عطای آن را به لقایش خواهند بخشید! در واقع، حتی با وجود چاپ احتمالی مقاله ای گنگ و از لحاظ ساختاری درهم ریخته در این یا آن نشریه، تنها خوانندگان چنین نوشته ای، خود نویسندة آن و چند همکار نزدیک او خواهند بود! در درجة بعدی، اگر مقاله تا حدودی بهتر نوشته شده باشد، تنها تعداد اندکی از پژوهشگران آن رشته یا دانشجویان بسیار علاقه مند و کوشا آن را خواهند خواند. در مقابل، یک نوشتة علمی منظم، منسجم و از لحاظ سبک ارائة مطلب و آیین نگارش، قوی و پخته می تواند تا حد وسیعی با استقبال گرم خوانندگان مواجه شود و عدة بسیار بیشتری را به فیض برساند. یک چنین نوشته ای، هر چه بیشتر مورد مأخذدهی قرار می گیرد، عدة بیشتری به وسیلة آن با موضوع تحقیقی موردنظر نویسنده و ارزش کار او آشنا خواهند شد. به طور خلاصه، اگر زمان طولانی تری وقف تهیة یک اثر علمی، قابل فهم و قابل استفاده شود با برخورد و استقبال مثبت خوانندگان و جلب توجه محققان آن رشته و سایر اهل علم روبه رو خواهد شد و در عمل، خوانندگان و دانشجویان بهرة بیشتری از آن خواهند برد. رمز تدارک یک مقالة علمی جالب آن است که همواره شخص نویسنده، خوانندگان یا مخاطبان خویش را درنظر داشته باشد. مؤلفانی که به هنگام تدارک نوشتة خویش، خوانندگان را درخاطر دارند، برخلاف آنان که تنها برای دل خودشان می نویسند، بسیار روشن تر و سریع تر می توانند اهداف و مفاهیم پژوهش خود را به خوانندگان مقاله منتقل کنند. محققانی که از نظر نحوة ارائة گزارش یا سبک مقاله نویسی نگرانی به خود راه نمی دهند و فکر می کنند که خوانندگان به هر حال منظور آن ها را درک خواهند کرد یا باید منظور آن ها را درک کنند(!)، سخت در اشتباه اند. برعکس، بسیار محتمل است که اکثریت خوانندگان، منظور موردبحث را اصلاً متوجه نشوند. برای مثال آن دسته از خوانندگانی که زبان مادری آن ها انگلیسی نیست، دانشجویانی که در ابتدای راه مطالعه و تحقیق قرار دارند یا هنوز به سطح مهارت و تخصص نویسنده نرسیده اند و بالاخره متخصصان رشته های دیگر که در زمینه هایی متفاوت کار می کنند، ولی ممکن است از نتایج، یافته ها و برخی روش های خاص این تحقیق اطلاعات جدیدی کسب کنند؛ همه در معرض این خطر قرار دارند که نوشتة شما را به درستی یا اصلاً درک نکنند. مختصر اینکه یک نویسندة علمی عاقل به هنگام تهیة مقاله، همواره توان خوانندگان خویش را درنظر می گیرد. انتخاب عنوان مقاله عنوان مناسب و قابل فهم، نخستین عاملی است که خواننده را به خود جلب می کند یا برعکس باعث انصراف او از مطالعة یک مطلب می شود. یک عنوان ضعیف و مبهم ممکن است محتویات مقاله را حتی از نظر علاقه مندترین افراد دور نگاه دارد. به همین دلیل است که یک عنوان مناسب باید شامل شش تا حداکثر دوازده کلمه باشد، بدون به کار بردن علائم اختصاری و تا حد ممکن با استفاده از واژه های مأنوس (البته اگر در آن موضوع خاص وجود داشته باشد). شروع هر عنوان بهتر است با واژه یا واژه های کلیدی در آن مقاله همراه باشد، نه با یک اصطلاح یا واژه ای که کاربردی وسیع دارد و نامفهوم می نماید، از قبیل «اثر عامل ایکس بر..» یا «تأثیر ... بر ...». همیشه در عنوان از واژه های گنگ و پیچیده صرف نظر کنید. چکیده یا خلاصه چکیدة یک مقاله که معمولاً در آغاز آن مطرح می شود، باید مفهومی را برساند، نه اینکه معماگونه باشد. برآورد شده که چکیدة مقالات در مجلات معتبر علمی بین پنجاه تا پانصد برابر اصل متن مقاله خواننده دارد. بنابراین چکیده باید اطلاعاتی را برساند، نه آنکه فقط وعدة وجود اطلاعاتی را در متن مطرح سازد. هرگز در چکیده از عباراتی مانند «... شرح داده شده» یا «ارائه داده خواهد شد» و از این قبیل استفاده نکنید. در عوض، اصل موضوع را به اختصار و به ترتیب موجود در متن اصلی شرح دهید. همواره چکیده را با بیان دلایل منطقی، عینی و ملموس در مورد علت تحقیق آغاز کنید و هرگز مستقیماً وارد روش و جزئیات کار نشوید. هنگامی که شخصی چکیده ای را مبنی بر اینکه مثلاً «اثر مادة شیمیایی الف بر گیاه ب مورد مطالعه قرار گرفته است» می خواند، ممکن است بلافاصله از خود بپرسد که چرا چنین چیزی مطالعه شده است؟ پیشنهادهای عمومی برای مقاله نویسی بهتر است به سبک نگارش رایج در هر یک از مجلات علمی معتبر با دقت توجه کرد و از آن سرمشق گرفت. در صورتی که این موضوع را موردتوجه قرار ندهید، ویراستاران آن نشریه در نخستین برخورد با نوشتة شما، گمان خواهند کرد که مقاله را برای نشریات دیگری نوشته اید و آن را به شما باز خواهند گرداند. اصلاً جالب نیست. مقالة خود را به نحوی بنویسید که ویراستار یا داور آن را با احساس منفی آغاز کند. ویراستار یا داوری که از نحوة نگارش شما عصبی شده باشد ممکن است نسبت به بقیة مطالب شما نیز پیش داوری منفی پیدا کند. چه چیزهایی موجب عصبانیت داور یا بازخوان (مرورکننده) مقاله می شود؟ در درجة اول اشتباهات پیش پاافتادة تایپی و نگارشی! شما باید خود در ابتدا و قبل از فرستادن مقاله، آن را به دقت مرور و تصحیح کنید تا خطاهای دیکته ای، نقطه و علامت گذاری ها و نقایص دستوری رفع شده باشد. حتی پس از پایان بازخوانی خودتان و زمانی که فکر می کنید نوشتة شما بی عیب و نقص است باز هم بهتر است آن را به کسی بدهید تا مرور کند یا چند روزی آن را کنار نهید و سپس از نو مرور و تصحیح کنید. صحت شماره گذاری و یکنواختی و درستی در نحوة آوردن مآخذ داخل متن و پایان متن را بررسی کنید. شاید نتوانید باور کنید که چه مقدار از مقاله هایی که روی میز داوران و ویراستاران انباشته می شوند، اشتباهاتی در تاریخ مآخذ، عنوان مآخذ و نام مؤلفان مآخذ در فهرست نهایی یا تاریخ های متفاوت مآخذ در متن مقاله و فهرست نهایی هستند. از ویراستاران علمی یا داوران شورای سرپرستی مجله نمی توان توقع داشت که مقاله ای را از لحاظ نویسندگی، دیکته و انشاء سرتاپا غلط گیری کنند یا در قسمت هایی از آن مانند چکیده دست برند که مسئولیت تغییر و تصحیح آن ها مستقیماً بر عهدة خود نگارنده است. به ویژه اگر برای بار نخست در نوشتن یک مقاله مشکل دارید، می توانید با اشخاص یا دوستانی که در این کار تبحر و تجربة کافی دارند مشورت کنید و کمک بخواهید یا در مواردی از مؤسسات حرفه ای که ویراستاران متخصص دارند راهنمایی و یاری بخواهید. نوشتن متن مقاله مقالة خود را طوری طراحی کنید که به این چهار پرسش اساسی پاسخ دهد: 1. چرا و چگونه بررسی این موضوع را آغاز کرده اید؟ این بخش عملاً مقدمة نوشتة شما را تشکیل می دهد. 2. چگونه این تحقیق را انجام داده اید؟ این بخش همان قسمت روش یا تکنیک انجام پژوهش است. 3. چه داده ها2 یا نتایجی را از انجام آن به دست آورده اید؟ یا همان نتایج3، یافته ها و برداشت های تحقیق شما. 4. چه نتیجه ای4 از این تحقیق به دست می آید و چگونه به موضوعات شناخته شدة دیگر در این رشته مربوط می شود؟ این قسمت، همان بحث5 و نتیجه گیری است. در مقدمه، تنها از کارها و تحقیقاتی بحث می کنید که مستقیماً در ارتباط با موضوع تحقیق شما هستند. لازم نیست که هر مقاله ای را که در ارتباط با موضوع تحقیق شما پیش تر از این نوشته شده است، قید کنید. اما لازم است مهم ترین و کلیدی ترین آن ها را ذکر کنید. در این رابطه سه یا چهار پژوهش جالب در تأکید یا تضمین اهمیت موضوع موردتحقیق کافی است. از تکرار مطالب اکیداً خودداری کنید. هرگز مطالب چکیده را در مقدمه یا مقدمه را در قسمت بحث و نتیجه گیری تکرار نکنید. این اشتباهی است که بسیاری از نویسندگان یا محققان جوان انجام می دهند. اگر شما یک اصطلاح گیاه شناسی، شیمیایی یا خاک شناسی را با یک توضیح کوتاه در چکیده آورده اید، لازم نیست عین همان را در متن نوشته هم تکرار کنید. بسیار ضروری است که برخی از اطلاعات موجود در متن را در زیرنویس جداول یا نمودارها و شکل ها تکرار کنید تا خوانندگان که معمولاً قبل از خواندن متن اصلی، نگاهی به جداول و تصاویر و نقشه ها می اندازند، موضوع موردنظر را متوجه شوند. البته توجه داشته باشید که عین واژه به واژة مطلب موجود در متن را برای شکل، نمودار، جدول یا نقشه ها تکرار نکنید. هرگز واقعیت را با نظریه ها و عقاید خود مخلوط نسازید. هنگامی که موضوعی را نتیجه گرفتید، دقیقاً آن را به عنوان یک نظر مشخص کنید. سعی کنید تا سر حد ممکن کم گو و گزیده گوی باشید و نه پرگو و پراکنده گوی. کوتاه و دقیق و روشن بنویسید، زیرا این روش خیلی بیشتر از پرنویسی و پراکنده گویی جذاب و قابل فهم است. پس مختصر و مفید بنویسید. ساختمان جملات6 نوشته های علمی معمولاً مقدار زیادی جمله های به حالت مجهول دارند. در این منبع توصیه شده است، سعی کنید بدون اینکه دیگران به شما چه خواهند گفت، تا حد ممکن از این نوع جمله بندی دوری کنید. در ادبیات علمی از ضمیر اول شخص مفرد یا جمع (اگر کار گروهی است) استفاده کنید. شما حتماً مجبور نیستید همیشه بنویسید: «از این پژوهش نتیجه گرفته می شود که...» بلکه می توانید بنویسید: «ما از این پژوهش نتیجه می گیریم که...» یا «من نتیجه گرفته ام که...». از به کاربردن کلمات مشابه و تکرار آن ها به دنبال هم خودداری کنید. مثل: «به وضوح و روشنی!»، «به طور مختصر و کوتاه!»، «با شدت و تندی» و از این قبیل: برخی از اشتباهات رایج از این قرارند: ـ در تاریخ گذشته: همة تاریخ مربوط به گذشته است. ـ آزمایش دقیق: آیا قرار بود آزمایش غیردقیق باشد؟ ـ بسیار بسیار، یا خیلی زیاد: کاربرد این واژه ها هنگامی مناسب است که در بیان جمله های منفی باشد مانند: در این مورد خیلی مؤثر نیست. ـ در این نقطه از زمان: در این لحظه یا در این زمان. ـ این چنین به نظر می رسد: به نظر می رسد، مشاهده می شود. ـ در صورت عدم وجود: در صورت نبود، در صورت فقدان، در نبود، با فقدان ـ در صورت وقوع: اگر ـ تکمیل نمودن این کار: تکمیل این کار ـ مقداری کوچکی یا ناچیزی از: کمی از ـ در پژوهش پیش رو: در این پژوهش نتیجه نوشتن یک مقالة علمی چندان دشوار نیست، اما از سوی دیگر، کار چندان سهل و ساده ای هم نیست. عملاً هر اهل علمی می تواند در حدی بنویسد که به وسیلة جمعی محدود قابل فهم باشد، ولی اگر بخواهید در سطح بهتر و وسیع تری کار کنید، باید وقت و دقت بیشتری را صرف یادگیری، مطالعه و تمرین نوشتن کنید. حداقل باید سعی کرد چند ماه را به مطالعة پژوهش های پیشین اختصاص داد؛ از آن ها روش و طرز کار و نوشتن را آموخت و بعد از آن اقدام به نوشتن کرد. پس از این تلاش، شما در خواهید یافت که تعداد بیشتری از نوشته های شما موردقبول قرار می گیرند یا حداقل، سریع تر پذیرفته می شوند و احتیاج به دفعات تصحیح کمتری خواهند داشت. شاید با رعایت و تمرین نکات گفته شده، شما نیز یکی از معدود نویسندگان علمی شوید که سلیس و قابل فهم می نویسند، به گونه ای که نوشتة آن ها، افرادی را حتی در خارج از حیطة موضوع تحقیقاتشان تحت تأثیر قرار می دهد و به اندیشیدن وامی دارد (البته بنده امیدوارم که این چنین باشد). -------------------- پی نوشت: 1. شایان، سیاوش؛ «فقط به نویسندگان نوقلم»؛ رشد آموزش جغرافیا، شمارة 98، ص 2. 2. data 3. results 4. conclusion 5. discussion 6. در این بخش مثال هایی باتوجه به نگارش و ادبیات پارسی آورده شده اند. منابع: «Become a more Saccessful author»; Soil science saciety of America, No. 1, winter 1993, vol.57 (Editor's Note), P.iv-V.
شنبه ، ۲۱آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[مشاهده در: www.ettelaat.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 45]
-
گوناگون
پربازدیدترینها