محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1831379193
پایان تاریخ در تقویم قوم مایا
واضح آرشیو وب فارسی:روز نو:
پایان تاریخ در تقویم قوم مایا
تقویم‌های مایا پیچیده‌ترین تقویم‌های بسط یافته در آمریکای مرکزی بوده‌اند. احتمالا برخی از عناصر آن در تقویم‌های نجومی کشاورزان و ابزارهای پیشگویی منطقه زاپوتک (Zapotec) ریشه داشته و به واسطه اولمک‌ها (Olmec) و دیگر ساکنان سرحدات غربی و جنوب‌غربی به قلمرو مایا راه یافته‌اند.
روز نو : تقویم‌های مایا پیچیده‌ترین تقویم‌های بسط یافته در آمریکای مرکزی بوده‌اند. احتمالا برخی از عناصر آن در تقویم‌های نجومی کشاورزان و ابزارهای پیشگویی منطقه زاپوتک (Zapotec) ریشه داشته و به واسطه اولمک‌ها (Olmec) و دیگر ساکنان سرحدات غربی و جنوب‌غربی به قلمرو مایا راه یافته‌اند. بررسی رویدادهای نجومی مانند اعتدالات و انقلابات فصلی مبنای تقویم‌های آمریکای مرکزی را شکل می‌داد. برخی از ساختمان‌ها، مانند عمارت کاراکول در چیچن‌ایتزا و گروه ساختمان‌های E در اوآکساکتون (Uaxactun) به دقت جانمایی شده بودند به‌گونه‌ای که مشاهده طلوع و غروب اجرام آسمانی در افق از بلندای این سازه‌ها امکان‌پذیر باشد.
مایاها در آغاز زمان را به‌صورت پدیده‌ای ادواری مفهوم‌پردازی کردند که براساس آن، رویدادهای گذشته و آینده به واسطه نقاطی در چرخه‌های زمانی کوتاه یا بلند به یکدیگر مرتبط می‌شده‌اند اما در عین حال دیدگاه خطی نیز نسبت به زمان داشته‌اند که گردش بی‌پایان اما تکرارشونده روزها را براساس آن شمارش می‌کرده‌اند. چرخه مقدس یا تزول‌کین (Tzol’kin) چرخه‌ای 260 روزه بود که شمارش و نام‌گذاری این روزها، اعداد 1 تا 13 و بیست علامت را شامل می‌شد. یک خط فاصله نشانگر در پیش از علامت روز گویای عدد 5 بود و یک نقطه نمایشگر عدد 1. به‌عنوان مثال، یک چرخه توالی روزها به این شکل بود: 1 ایمیکس، 2 ایک، 3 آک‌بال، الی 13 بِن. پس از آن اعداد دوباره از یک شروع می‌شد و علامت‌ها تا پایان ادامه می‌یافت: 1 ایکس الی آخر. سپس اعداد ادامه یافته و علامت‌ها دوباره از نو آغاز می‌شد.
به‌این‌ترتیب روز 1 ایمیکس تنها پس از تکمیل یک چرخه 260 روزه دوباره سر می‌رسید. تاریخ تولد هرکس بخشی از نام او را تشکیل می‌داد، هرچند حاکمان دوران کلاسیک از این قاعده مستثنی بوده‌اند. موجودات مابعدالطبیعه مرتبط با علامت هر روز، شخصیت و سرانجام کسانی را که در آن روز متولد شده بودند، تعیین می‌کردند و جداول پیشگویی ثبت‌شده در مکتوبات مایا ویژگی‌های مثبت و منفی علامات روزها را فهرست کرده بودند. اعدادی که پیش از علامات روزها می‌آمدند نیز تعدیلاتی را بر تاثیر این علامت‌ها اعمال می‌کردند و به‌این‌ترتیب، 260 حالت ممکن پیشگویی به وجود می‌آمد. چرخه مقدس همچنین بر فعالیت‌های جمعی مانند جشنواره‌های مذهبی نیز تاثیر می‌گذاشت. هاب (Haab’) یا سال نامعلوم یا سال عرفی، 365 روز به طول می‌انجامید. این سال از 18 ماه بیست روزه و یک دوره پنج روزه بی‌نام و نحس در پایان هر دوره تشکیل می‌شد. هر دوره 18 ماهه – بدون احتساب این پنج روز - یک وایب (Wayeb’) نامیده می‌شد. هر ماه یک حامی یا محافظ فراطبیعی داشت.
روز «صفرم» که در دوران کلاسیک به‌وجود آمد، روز به تخت نشستن ماه جدید بود که در آن، حامی جدید که باید از 19 روز آینده حفاظت می‌کرد معرفی می‌شد. روزهای یک هاب به این طریق نام‌گذاری می‌شدند: (0) پوپ، 1 پوپ، 2 پوپ الی 19 پوپ. از آنجا که هاب 6 ساعت کوتاه‌تر از سال خورشیدی استوایی بود، این دومی به سرعت کنار گذاشته شد. معلوم نیست که آیا مایاها به‌طور ادواری روزهایی را به سال خود اضافه می‌کرده‌اند یا نه، یا اینکه آیا هاب همواره در میانه ماه جولای آغاز می‌شد –همان‌طور که در قرن شانزدهم و زمان ورود اسپانیایی‌ها اتفاق افتاد- یا نه. به گفته پدر روحانی لاندا، جشن سال نو مهم‌ترین مراسم تقویمی مایا بوده است: مردم خانه‌تکانی می‌کرده و وسایل قدیمی خانه‌شان را با وسایل جدید عوض می‌کرده‌اند. همچنین پوشینه‌های جدیدی برای آذوقه‌های انبارشده معابد و تصاویر و تندیسک‌های ایزدان و ایزدبانوان خود فراهم می‌ساختند.
چرخه تقویمی دوره‌ای بود متشکل از 18980 روز (52 سال) که از ترکیب چرخه‌های مقدس و سال هاب تشکیل می‌شد. یک تاریخ معین، مثلا 3 آک‌بال 2 پوپ، تا پیش از پایان یک چرخه تقویمی دیگر تکرار نمی‌شد. تاریخ‌های مندرج در حجاری‌ها عموما به همین طریق نگاشته شده‌اند. سال نو هاب فقط می‌توانست در روزی شروع شود که یکی از چهار علامت تزول‌کین بر آن باشد؛ علامت‌هایی که هر کدام با یک رنگ، یک جهت جغرافیایی و یک پیشگویی در تلازم بودند که بر تمام آن سال تاثیر می‌گذاشت. مسوولیت هر سال نیز با یک باکاب (Bakab) بود؛ موجودی فراطبیعی که در چهارگوشه آسمان حضور داشت و «حمل‌کننده سال» محسوب می‌شد. «شمارش طولانی» نیز سیستمی برای ثبت توالی‌های طولانی‌تر روزها بود. این روش در آخرین سده پیش از میلاد در رئیس‌نشین‌های دشت‌های ساحلی گوآتمالا و چیاپاس در کناره اقیانوس آرام به وجود آمد. قدیمی‌ترین شکل استفاده از یک نماد که نشانگر عدد صفر باشد –در کل جهان- در همین شمارش طولانی مشاهده شده است. در این روش، عموما از یک صدف دریایی به‌عنوان عدد صفر استفاده می‌شده است.
پژوهشگران آغاز عصر کلاسیک مایا را سال 292 میلادی می‌دانند؛ نخستین تاریخ درج‌شده بر بناهای یادبود که نه به گذشته، بلکه به همان زمان ساخت بنای یادبود بازمی‌گردد. در حجاری‌ها عموما نگارش تاریخ‌ها براساس الگوی شمارش طولانی با مقدمه‌ای کلی درباب عنصر اساسی بازنمایی‌کننده حامی فراطبیعی آن ماه از سال هاب آغاز می‌شود و سپس بازه‌های زمانی به ترتیبی نزولی ذکر می‌شوند. یک باک‌تون (bak’tun) بازه‌ای متشکل از 144000 روز، یا 20 کاتون (k’atun)؛ هر کاتون 7200 روز یا 20 تون (tun) است؛ یک تون یا هاب از 360 روز یا 18 وینال (Winal) تشکیل شده است؛ هر وینال برابراست با 20 روز یا کین (Kin)؛ هر کین معادل یک روز است. تاریخ‌های مبتنی بر الگوی شمارش طولانی به‌گونه‌ای نوشته می‌شدند که واحدهای بزرگ‌تر در سمت چپ و واحدهای کوچک‌تر در سمت راست قرار گیرند و هر واحد به وسیله نقاط ممیز از واحدهای دیگر جدا شود؛ مثلا 9.8.10.12.1. مایاها از یک سیستم شمارش در مبنای 20 استفاده می‌کردند که بر تعداد انگشتان دست‌ها و پاهای یک انسان مبتنی بود. شمارش طولانی نیز با همین سیستم در تلازم بود، به جز تون که برای آنکه با سال خورشیدی در تناظر بیشتری باشد، دستخوش تغییراتی شده بود. تون در لغت به معنای «سنگ» نیز هست که این نام‌گذاری با ساخت یادبودهای سنگی در پایان دوره‌های تقویمی خاص مرتبط است.
واحدهای اندازه‌گیری بزرگ‌تر از باک‌تون نیز در سیستم شمارش طولانی شناخته شده‌اند. تاریخ مبنا برای شمارش طولانی، یا تاریخ آفرینش جهان، عبارت بود از 4 آجاو 8 کومکو، یا هشتم سپتامبر سال 3114 پیش از میلاد در تقویم جولیانی که تا سال 1582 در اروپا استفاده می‌شد. هرچند آفرینش جهان مصادف با آغاز زمان نبود و شمارش طولانی، برای آنکه بتواند آفرینش جهان را در یک بستر تاریخی بزرگ‌تر قرار دهد، تاریخی طولانی پیش از آفرینش را نیز زمان‌بندی کرده بود.نخستین مجموعه‌های تقویمی (Initial Series) مجوعه‌ای است مبتنی بر شمارش طولانی که پیش از مجموعه‌های دیگر به الواح و کتیبه‌ها راه یافت و شکل روزها و ماه‌های چرخه‌های تقویمی را به خود گرفت. تاریخ‌های دور یا مجموعه‌های ثانویه (Secondary Series) سیاهه‌هایی از کین‌ها، وینال‌ها و دیگر واحدهای زمانی را به دست می‌دهند که پس از مجموعه‌های نخستین ظاهر می‌شوند و به تاریخ‌مند کردن زمان‌هایی پیش و پس از آن می‌پردازند.
مجموعه‌های نخستین نیز به نوبه خود تواریخی دور و با فاصله از مبنای تاریخ –آفرینش- هستند. برخی از این تواریخ دور به‌عنوان سالگرد یک تون یا پایان یک چرخه شمارش طولانی علامت‌گذاری شده‌اند. مجموعه‌های تکمیلی قمری نیز گروهی از حجاری‌ها و نگاره‌ها را تشکیل می‌دهند که بین نگاره‌های مربوط به روز و ماه در مجموعه‌های نخستین جای گرفته‌اند و اطلاعاتی را درخصوص وضعیت ماه در آن تاریخ معین ارائه می‌کنند. مجموعه‌های قمری دربرگیرنده چرخه‌های ماه است؛ از جمله چرخه‌ای مبتنی بر یک توالی 9تایی از نگاره‌ها در ستایش اربابان شب، یا سلسله‌ای از خدایان که بر شب حکمرانی می‌کنند. مایاها چرخه‌های دیگری را نیز شناسایی و ثبت کرده بودند. آنان جدولی مرکب از یک چرخه 819 روزه تدوین کرده بودند که تماما محصول کاربست اعداد جادویی 7 (زمین)، 9 (آسمان) و 13 (جهان زیرین) بوده است.
این چرخه در مناسک دوره کلاسیک که در ارتباط با جهات جغرافیایی و رنگ‌های جهان برگزار می‌شد و نیز مناسک مرتبط با خدایی به نام کاوی‌ایل (K’awiil) حائز اهمیت بوده است. این خدا عموما با تولد و مرگ حکمرانان سر و کار داشته است. آفرینش جهان در روز سوم یکی از این چرخه‌ها روی داده است: روزی ملازم با جهت شرق و رنگ قرمز که برای خلقت جهان و حیات مناسب است. نهایتا مایاها جداولی نیز برای گرفت‌های خورشید و ماه، چرخه 584 روزه زهره که آورنده شوربختی‌ها و جنگ‌هاست و نیز جداولی از گردش 13 صورت فلکی دایره‌البروج تدوین کرده بودند. چرخه مقدس در زمان اشغال قاره توسط اسپانیایی‌ها هنوز مورد استفاده بوده و امروزه نیز در اراضی مرتفع گوآتمالا کاربرد دارد. تشخیص روابط زمانی میان تقویم‌نگاری شمارش طولانی مایا و تقویم اروپایی وظیفه‌ای چالش‌برانگیز است، چرا که مایاها در چند سده پیش از رسیدن اروپایی‌ها تاریخ‌نگاری براساس شمارش طولانی را کنار گذاشته بودند. بسیاری از پژوهشگران با معادل گرفتن 9.15.10.0.0 با سی‌ام ژوئن سال 741 موافق هستند که بر این اساس، آخرین چرخه شمارش طولانی مایا در دسامبر سال 2012 پایان یافته است.
تاریخ انتشار: ۱۸ آذر ۱۳۹۴ - ۱۲:۰۸
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روز نو]
[مشاهده در: www.roozno.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 25]
-
گوناگون
پربازدیدترینها