تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1816601060
اشتباه تاریخی مصدق پیش روی دولتمردان امروز
واضح آرشیو وب فارسی:فردا نیوز: تا پیش از کودتای 62 سال پیش [28 مرداد 32] سیاستمداران و روشنفکران ایرانی با نگاهی توأم با خوشبینی به ایالات متحده آمریکا می نگریستند. ایرانی ها که از دخالت های روس و انگلیس در ایران خسته شده بودند، از چند دهه پیش از کودتا به دنبال نیروی سومی بودند که بتواند آنان را از همسایه شمالی و استعمارگر جنوبی شان برهاندوطن امروز: تا پیش از کودتای 62 سال پیش [28 مرداد 32] سیاستمداران و روشنفکران ایرانی با نگاهی توأم با خوشبینی به ایالات متحده آمریکا می نگریستند. ایرانی ها که از دخالت های روس و انگلیس در ایران خسته شده بودند، از چند دهه پیش از کودتا به دنبال نیروی سومی بودند که بتواند آنان را از همسایه شمالی و استعمارگر جنوبی شان برهاند. رؤیای این نیروی سوم عمدتاً در قالب 2 کشور آلمان و ایالات متحده تصور می شد. شکست آلمان در 2 جنگ جهانی باعث شد بیشتر توجه ها به سمت ایالات متحده جلب شود. تا این زمان تصور این بود که آمریکا کشوری بدون سودای استعمارگری است. غافل از آنکه در همان زمان ایالات متحده در حیاط خلوت خود به نام سیاست و دکترین انزواطلبانه «مونروئه» به استعمار و استثمار ملل قاره آمریکا می پرداخت. آمریکا تا پیش از جنگ اول جهانی، اگرچه به حوزه های استعماری دیگر دولت های اروپایی نزدیک نمی شد اما اجازه دست درازی هیچ قدرتی را به سرزمین های قاره آمریکا نیز نمی داد و متاسفانه این رفتار استعمارگرانه به چشم ایرانیان نیامده بود. رویکرد و نگاه ایرانیان تا این زمان بیش از آنکه علمی و منطقی باشد، مبتنی بر بار روانی حضور روس و انگلیس در ایران بود. رجال ایرانی، ساده لوحانه به این می اندیشیدند که بیگانه ای بیاید و آنان را از دست این 2 دشمن شمالی و جنوبی برهاند، از تاریخ درس نمی گرفتند و به این نمی اندیشیدند که انگلیسی ها خود در زمان صفویه به بهانه رهانیدن ما از دست پرتغالی ها -که جزیره هرمز را اشغال کرده بودند- به سرزمین ما پا نهادند و پس از آن نه تنها از این مرز و بوم نرفتند، بلکه روز به روز به دایره قدرت و نفوذ سیاسی شان افزوده شد. در واقع رویکرد رجال سیاسی ایران بیش از آنکه واقعگرایانه باشد، مبتنی بر «غرایز سیاسی» بود. متاسفانه دولت مصدق با همه گام های مثبتی که نسبت به ملی شدن صنعت نفت برداشت، در زمینه نگاهی که به نیروی سوم در ایران داشت، نتوانست از برداشت پیشینیان مان فراتر برود. مصدق و یارانش اگرچه گام اول را در مقابله با دولت بریتانیا و ملی کردن صنعت نفت در کشور محکم برداشتند اما در گام دوم ناموفق بودند. مصدق بیش از آنکه سعی کند به توان داخلی که او را به اریکه قدرت رسانده بود اعتماد کند، به آمریکایی ها متوسل شد و هزینه سنگین اعتماد به بیگانه را نیز پرداخت. «امانوئل والرشتاین»1 نظریه پرداز شهیر و مبدع نظریه «مکتب نظام- جهان»2 بر آن است در تاریخ نظام سرمایه داری که ذات آن بر نابرابری استوار است، همیشه یک قدرت هژمون، وظیفه رهبری تثبیت نابرابری را برعهده دارد. در حالی که انگلستان که در قرون هجدهم، نوزدهم و نیمه نخست قرن بیستم نقش هژمون را برعهده داشت؛ ایالات متحده نیز از پایان جنگ دوم جهانی بتدریج به ایفای این نقش مشغول شد و جای انگلستان را در نقاط مختلف جهان گرفت. درباره ایران می توان کودتای 28 مرداد را نماد تغییر هژمون دانست. نوع بازی آمریکا در قبال ایران طی ماجرای ملی شدن صنعت نفت به خوبی می تواند انگیزه های دولتی را که دوست دارد از این پس به ایفای نقش پررنگ تری در کشور ما بپردازد نشان دهد. این تغییر تدریجی در بی اعتنایی اولیه آمریکا در مقابل خواسته های انگلستان و سپس گرایش به پذیرش آن خواسته ها و کودتا در ایران قابل رؤیت است. در واقع آمریکایی ها به عنوان کشوری که کاملا براساس منافع خود رفتار می کردند- و هنوز هم، چنین هستند- و دیدی واقع بینانه از صحنه بین المللی داشتند، در تلاش بودند در مقابل حرکت علیه صنعت ملی شدن نفت در ایران امتیازاتی را از انگلستان بگیرند. زمانی که انگلیسی ها تن به پرداخت این امتیازات دادند، آمریکایی ها نیز به طراحی و کودتا علیه دولت مصدق پرداختند. جالب آنکه به رغم تغییر رفتار آمریکا، مصدق همچنان خوشبینانه امید داشت آمریکایی ها در مقابل انگلیسی ها به او کمک کنند! مصدق اگر ساده انگاری را کنار می گذاشت و با نگاه واقع بینانه تری به اعلام مواضع آمریکا می نگریست، می توانست از پاسخ سرد «آیزنهاور» به دولت ایران که از آمریکایی ها درخواست کمک مالی کرده بود، نوع نگاه آمریکا به ملی شدن صنعت نفت را درک کند. آیزنهاور در جواب مصدق نوشته بود: «کمک اقتصادی به ایران بی انصافی در حق مالیات دهندگان آمریکایی است».3 احتمالا مصدق وقتی در زندان منتظر برگزاری دادگاه نظامی خود بود، به فهم رفتار آمریکایی ها رسیده بود؛ آن زمان که آیزنهاور در پاسخ به درخواست کمک مالی نخست وزیر پس از کودتا- سرلشکر زاهدی- جوابی متفاوت داد: «دوستدار تشخیص می دهم تقاضای شما فوری است...». 4 اگر تاریخ چراغ راه آینده است، باید از رفتار ابرقدرت و هژمون جهانی درباره کشورهایی که بر استقلال شان تاکید می کنند، درس های بسیاری آموخت. از همین رو است که حضرت آیت الله العظمی خامنه ای، رهبر حکیم انقلاب و سیاستمدار کم نظیر دوران معاصر، به کرات نسبت به بی اعتمادی به ایالات متحده تاکید می کنند و در مقابل از دولتمردان ما می خواهند به جامعه و مردم ایران و در یک کلام به خود تکیه کنند؛ توصیه هایی که چندی پیش بار دیگر توسط معظم له تکرار شد و با زبان تاریخ به رفتارشناسی دولت ایالات متحده پرداخت: «دولت مصدق که نفت را، منبع ثروت ملی کشور را از چنگ انگلیسی ها و از دست انگلیسی ها با کمک افرادی که بودند- مرحوم آیت الله کاشانی(ره) و دیگران- توانست خارج کند، یک اشتباه تاریخی انجام داد و آن تکیه به آمریکا بود. در مقابل دشمنی انگلیس ها، فکر کرد باید یک پشتیبانی در عرصه بین المللی داشته باشد، این پشتیبان آن روز از نظر او آمریکا بود، به آمریکایی ها اعتماد کرد، امید او به آمریکایی ها بود. از این خوش بینی و ساده اندیشی، آمریکایی ها استفاده کردند، [کودتای ] 28 مرداد را به راه انداختند». تردیدی نیست که بیانات رهبری عالی نظام اگرچه حول ماجرای مصدق است ولی خطاب به رجال سیاسی امروز گفته شده است؛ آنان که تمایل زیادی برای نزدیکی و همراهی با آمریکا دارند؛ آمریکایی که متاسفانه آن را آنچنان که خود تصور می کنند می شناسند، نه آنچنان که هست؛ خود آمریکایی ها هم از این موضوع قطعا متعجب و البته خشنودند! ................................................................................................ پی نوشت 1- Immanuel Wallerstein 2- World System Theory 3- غلامرضا نجاتی، تاریخ سیاسی 25 ساله ایران، تهران، موسسه رسا، 1384، چاپ هفتم، صص 76-7۵ 4- مرحوم حسین مکی، کودتای 28 مرداد و رویدادهای متعاقب آن، تهران، انتشارات علمی، 1378، ص 289
سه شنبه ، ۱۷آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فردا نیوز]
[مشاهده در: www.fardanews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 20]
-
گوناگون
پربازدیدترینها